Γιατί απειλούνται με έξωση εκατοντάδες χιλιάδες πολίτες στο Βερολίνο

Η ακύρωση του πλαφόν ενοικίου στο Βερολίνο έφερε χιλιάδες πολίτες στους δρόμους της γερμανικής πρωτεύουσας όπου οι τιμές των ενοικίων έχουν υπερδιπλασιαστεί την τελευταία δεκαετία. Πλέον, περισσότερο από ένα εκατομμύριο πολίτες μετά από έναν χρόνο όπου η πανδημία έχει πλήξει σφόδρα τα εισοδήματα ειδικά των μικρομεσαίων, κινδυνεύουν να μείνουν χωρίς κατοικία, καθώς δεν θα μπορούν να ανταποκριθούν στις υποχρεώσεις τους.

Με τα ενοίκια στο Βερολίνο να έχουν φτάσει σε απίστευτους αριθμούς τα τελευταία χρόνια, το 2019, η τοπική κυβέρνηση είχε επιβάλει το «πάγωμα» των ενοικίων στα 9,80 ευρώ/τ.μ - με κάποιες εξαιρέσεις για κτίρια μεταγενέστερα του 2014 ή ανακαινισμένα - με στόχο την προστασία 1,6 εκατ. ενοικιαστών του Βερολίνου. Ωστόσο, μόλις πέντε μήνες αφότου οι ιδιοκτήτες αναγκάστηκαν να προσαρμόσουν τις μισθώσεις σε αυτά τα επίπεδα, το Ανώτατο Συνταγματικό Δικαστήριο της χώρας ακύρωσε το νόμο, διότι η κυβέρνηση του Βερολίνου, υπερέβη τη νομοθετική της αρμοδιότητα.

Όπως αναφέρει η Deutsche Welle, η απόφαση δεν μπορούσε να έρθει σε πιο δύσκολη συγκυρία για πολλούς κατοίκους της πόλης. Η ακύρωση του νόμου δεν επαναφέρει τα ενοίκια μόνο στο προηγούμενο ύψος, αλλά επιτρέπει στους ιδιοκτήτες να ζητήσουν από τους ενοικιαστές την καταβολή της διαφοράς αναδρομικά, εφόσον το ύψος του ενοικίου υπερέβαινε το όριο που είχε τεθεί. Συνολικά, το πλαφόν ενοικίου ίσχυε για 1,6 εκατομμύρια ενοικιαζόμενα διαμερίσματα στο Βερολίνο. Σύμφωνα με υπολογισμούς του κρατιδίου του Βερολίνου 340.000 ενοικιαστές στην πρωτεύουσα έχουν οφειλές προς τους ιδιοκτήτες από το κούρεμα των ενοικίων. 

Ένας από αυτούς είναι και ο Γιώργος Λάιος, κάτοικος Βερολίνου από το 2015. «Το πλαφόν ενοικίου ήταν ένα μέτρο αρκετά χρήσιμο για το Βερολίνο», εξηγεί στη DW. «Και βοήθησε οριζόντια όλους, γιατί όλοι πληρώνουν περισσότερα χρήματα για ενοίκιο από ότι πρέπει». Το μέσο ενοίκιο στο Βερολίνο βρίσκονταν στα 11,10 ευρώ/τ.μ, αρκετά πάνω από το 9,80 ευρώ/τ.μ του πλαφόν.

Όσοι βοηθήθηκαν περισσότερο από το πλαφόν και είδαν τα ενοίκια τους να συρρικνώνονται κατά 300 και 400 ευρώ το μήνα τώρα έχουν και τη μεγαλύτερη επιβάρυνση, διότι καλούνται να πληρώσουν αναδρομικά τη διαφορά της περικοπής, εξηγεί ο πρότζεκτ μάνατζερ με καταγωγή από της Σέρρες. Και η περικοπή εφαρμόστηκε τουλάχιστον για ένα διάστημα πέντε μηνών, από τότε που το πλαφόν έγινε υποχρεωτικό. 

Λόγω της νομικής αβεβαιότητας γύρω από την νομοθετική πρωτοβουλία του κυβερνητικού συνασπισμού, Σοσιαλδημοκρατών, Πρασίνων και Αριστεράς, η αρμόδια υπουργός αστικής ανάπτυξης, Κάτριν Λόμπσερ (Αριστερά) αλλά και ο διάδοχος της, Σεμπάστιαν Σελ, του ίδιου κόμματος, συμβούλεψαν τους ενοικιαστές να αποταμιεύσουν τη διαφορά του ενοικίου σε περίπτωση ακύρωσης του νόμου.

Μια πρόταση αρκετά δύσκολη κατά τη διάρκεια μιας πανδημίας, όπου οι κρίσιμοι για την πρωτεύουσα κλάδοι της εστίασης και του τουρισμού έχουν βάλει λουκέτο. Έτσι περίπου 40.000 Βερολινέζοι, δεν μπορούν, σύμφωνα με εκτιμήσεις της τοπικής κυβέρνησης, να συγκεντρώσουν τώρα το αναγκαίο ποσό αποπληρωμής.

Χιλιάδες εξώσεις στον ορίζοντα

Ένα πρόβλημα που μπορεί να οδηγήσει σε χιλιάδες εξώσεις, όπως εξηγεί η αναπληρώτρια διευθύντρια του συλλόγου ενοικιαστών της πόλης, Βίπκε Βέρνερ. «Η διαφορά θεωρείται μη καταβαλλόμενη οφειλή μίσθωσης», εξηγεί στη DW. Αν υπάρχει καθυστέρηση πληρωμής άνω του ενός μηνός, υπάρχει κίνδυνος κανονικού τερματισμού μίσθωσης, εάν υπάρχει καθυστέρηση πληρωμής δύο ολόκληρων μηνών, ακόμη και τερματισμός χωρίς προειδοποίηση. «Γι’αυτό απευθύνουμε έκκληση στους ιδιοκτήτες, να συμπεριφερθούν δίκαια απέναντι στους ενοικιαστές και, σε τέτοιες περιπτώσεις, να παραχωρήσουν μεγαλύτερη περίοδο πληρωμής».

Στους ενοικιαστές που δεν μπορούν να διευθετήσουν τις οφειλές, συνιστά επειγόντως να επικοινωνήσουν με τον ιδιοκτήτη το συντομότερο δυνατό και να προσπαθήσουν να ρυθμίσουν την πληρωμή με δόσεις και να παρατείνουν την περίοδο αποπληρωμής, εξηγεί η Βέρνερ.

Για να διευκολύνει τους οφειλέτες, η τοπική κυβέρνηση του Βερολίνου αποφάσισε να παρέχει υποστήριξη ρευστότητας για ενοικιαστές. Εκείνοι που δεν μπορούν να αντέξουν οικονομικά την αποπληρωμή του ενοικίου τους δεν θα «μείνουν αβοήθητοι», δήλωσε ο υπουργός αστικής ανάπτυξης Σεμπάστιαν Σελ. Ένα ειδικό κονδύλι ύψους δέκα εκατομμυρίων ευρώ θα παρέχει άτοκα δάνεια σε όσους κατοίκους της πόλης δυσκολεύονται να αποπληρώσουν τα χρέη προς τους ιδιοκτήτες.