Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή σχεδιάζει να δημιουργήσει ένα δίκτυο bad banks, καθώς αυξάνονται οι ανησυχίες για τα «κόκκινα» δάνεια κατά τη διάρκεια της κρίσης του κορονοϊού, σύμφωνα με την γερμανική εφημερίδα Boersen Zeitung. Το δίκτυο θα μπορεί να διαχειρίζεται προβληματικά δάνεια σε πολλές εθνικές δικαιοδοσίες, ώστε να ξεπεραστεί το πρόβλημα των διαφορετικών κανόνων που ισχύουν στις ευρωπαικές χώρες.
Το σχέδιο παρουσίασε ο εκτελεστικός διεύθυντης Φίσμα που είναι υπεύθυνος για τις χρηματοπιστωτικές αγορές. Οι ανησυχίες αυξάνονται για τον πιστωτικό κίνδυνο. Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα προειδοποιεί πως ακόμα ένας γύρος lockdown μπορεί να προσθέσει περισσότερο από 1 τρισ. δολάρια κόκκινων δανείων στο ήδη υψηλό συσσωρευμένο ποσό αυξάνοντας την πιθανότητα να χρειαστούν νέες διασώσεις τραπεζών.
Διπλάσια κόκκινα δάνεια
Ακόμη και σε διπλασιασμό των «κόκκινων» δανείων στην Ευρώπη ενδέχεται να οδηγήσει η κρίση του κορονοϊού, ύστερα από μια πενταετία συνεχούς μείωσης των μη εξυπηρετούμενων δανείων, όπως σημειώνεται σε έκθεση της JP Morgan Cazzenove. Η Ελλάδα έχει το τέταρτο μεγαλύτερο απόθεμα NPL στην Ευρώπη, καθώς ανέρχονται σε 61,3 δισ. ευρώ, όπως και το μεγαλύτερο ποσοστό NPL στα τραπεζικά χαρτοφυλάκια, που φθάνει το 30% και είναι δεκαπλάσιο του ευρωπαϊκού μέσου όρου (3%).
Σύμφωνα με την έκθεση, η δημιουργία νέων μη εξυπηρετούμενων δανείων είχε περάσει σε στασιμότητα τα τελευταία χρόνια στην Ευρώπη, αλλά υπάρχουν ενδείξεις ότι θα επιταχυνθεί το επόμενο διάστημα η δημιουργία NPL και όλο και περισσότερα προβληματικά δάνεια θα πουληθούν από τις τράπεζες σε εταιρείες διαχείρισης απαιτήσεων, οι οποίες, μετά από ένα δύσκολο 2020, θα πετύχουν μεγάλη αύξηση των εργασιών τους.
Ο σχεδιασμός της ΤτΕ για bad bank
Η δυναμική που αναπτύσσεται στους ευρωπαϊκούς κύκλους υπέρ των εθνικών «κακών τραπεζών» λειτουργεί υποστηρικτικά για την προώθηση του σχεδίου της Τράπεζας της Ελλάδος.
Οι βασικές παράμετροι του σχεδίου της ΤτΕ, για μια bad bank που θα έχει υπό τη διαχείρισή της προβληματικά δάνεια 40 – 45 δισ. ευρώ, παρουσιάσθηκαν πρόσφατα από τον Γ. Στουρνάρα σε ομιλία του σε εκδήλωση του Κύκλου Ιδεών. Ο διοικητής της ΤτΕ ανέφερε ότι:
- Οι συνθήκες ρευστότητας παραμένουν πολύ θετικές, με σημαντική αύξηση των καταθέσεων. Το πρόβλημα εντοπίζεται κυρίως (α) στον όγκο των ΜΕΔ: 60 δισεκ. ευρώ με στοιχεία α’ εξαμήνου 2020, (β) στην ποιότητα των κεφαλαίων των τραπεζών λόγω του αυξανόμενου ποσοστού της αναβαλλόμενης φορολογικής απαίτησης (DTC) στα συνολικά εποπτικά κεφάλαιά τους, (γ) στον κίνδυνο ξαφνικής αύξησης των ΜΕΔ (cliff effect) μετά το τέλος των moratoria, ο οποίος μπορεί να αποφευχθεί εφόσον οι τράπεζες αναλάβουν εγκαίρως τις απαραίτητες προβλέψεις.
- Η εφαρμογή του σχεδίου Ηρακλής έχει πολύ θετικά αποτελέσματα αλλά: (α) δεν επαρκεί από μόνο του λόγω του όγκου των ΜΕΔ και (β) δεν αντιμετωπίζει αποτελεσματικά το πρόβλημα της αναβαλλόμενης φορολογικής απαίτησης. Απαιτείται και συμπληρωματική λύση που αντιμετωπίζει ταυτόχρονα και τα δύο προβλήματα.
- Η Τράπεζα της Ελλάδος και οι σύμβουλοί της (Rothschild, BCG, Deloitte) έχουν προετοιμάσει μία λύση η οποία στηρίζεται σε μία Εταιρεία Διαχείρισης Ενεργητικού (AMC) στην οποία θα μεταφερθούν σε εθελοντική βάση, αρχικά στην λογιστική τους αξία, τα ΜΕΔ που θα περισσέψουν μετά την εφαρμογή του σχεδίου Ηρακλής στις τράπεζες, και αυτά που θα δημιουργηθούν από την πανδημία (περίπου 8-10 δισεκ. ευρώ). Το σύνολο των δύο αυτών κατηγοριών ΜΕΔ εκτιμάται σε 40-45 δισεκ. ευρώ περίπου.
- Το σχέδιο προβλέπει σταδιακή απορρόφηση των ζημιών των τραπεζών σε ικανό βάθος χρόνου, ενώ η αναβαλλόμενη φορολογική απαίτηση θα ενεργοποιείται όταν παρουσιάζονται ζημιές.
- Επίσης η Εταιρία Διαχείρισης Ενεργητικού θα χρησιμοποιήσει την υποδομή των servicers που έχει ήδη δημιουργηθεί.