Μια μεγάλη ένεση ρευστότητας στην παγκόσμια οικονομία για να αντιμετωπισθούν οι οικονομικές παρενέργειες της πανδημίας προτείνει το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο στις κυβερνήσεις των 20 μεγαλύτερων οικονομιών του κόσμου (G20), ζητώντας να ενεργοποιηθεί και πάλι ένα σχέδιο που εφαρμόσθηκε με επιτυχία στη μεγάλη κρίση του 2009, κυρίως για να αντιμετωπισθούν τα σοβαρά προβλήματα που δημιουργούνται στις αναδυόμενες οικονομίες και στις χώρες με χαμηλό εισόδημα.
Ειδικότερα, σύμφωνα με τη δήλωση της γενικής διευθύντριας του ΔΝΤ, Κρισταλίνα Γκεοργκίεβα, στην έκτακτη σύνοδο (τηλεδιάσκεψη) των ηγετών της G20, η παγκόσμια οικονομία οδηγείται σε ύφεση φέτος, ενώ οι ανάγκες χρηματοδότησης πολλών είναι πολύ μεγάλες. Μεταξύ άλλων, για να αντιμετωπισθεί αυτό το πρόβλημα, το ΔΝΤ προτείνει να ενεργοποιηθεί το ίδιο σχέδιο που είχε εφαρμοσθεί στη μεγάλη ύφεση του 2009, δηλαδή να... κοπεί χρήμα του ΔΝΤ.
Ειδικότερα, αυτό σημαίνει ότι προτείνεται μια έκτακτη κατανομή Ειδικών Τραβηκτικών Δικαιωμάτων (SDR - Special Drawing Rights, δηλαδή το «χρήμα» που χρησιμοποιεί το Ταμείο) σε όλα τα μέλη του. Το 2009, με αυτό τον τρόπο είχε γίνει ένεση 283 δισ. δολ. στην παγκόσμια οικονομία. Στην παρούσα φάση, το ΔΝΤ δεν έχει διευκρινίσει ποιο θα είναι το ποσό.
Τα SDR είναι ένα συνθετικό νόμισμα που βασίζεται στα βασικά νομίσματα της παγκόσμιας οικονομίας και αποτελεί το κεφάλαιο του Ταμείου, που εισφέρεται από τα μέλη του. Με την ειδική κατανομή πρόσθετων SDR κάθε κράτος μέλος θα έχει ένα πρόσθετο αποθεματικό, το οποίο μπορεί να μετατραπεί σε κανονικό χρήμα (κάποιο από τα νομίσματα που συνθέτουν τα SDR), εφόσον υπάρξει ανταλλαγή με κάποιο άλλο μέλος του Ταμείου.
Στη δήλωσή της, η κ. Γκεοργκίεβα τονίζει, μεταξύ άλλων:
- Προβλέπουμε συρρίκνωση της παγκόσμιας οικονομίας το 2020 και ανάκαμψη το 2021. Το πόσο βαθιά είναι η συρρίκνωση και το πόσο γρήγορη η ανάκαμψη εξαρτάται από την ταχύτητα περιορισμού της πανδημίας και από το πόσο ισχυρές και συντονισμένες είναι οι δράσεις νομισματικής και δημοσιονομικής πολιτικής. Εσείς, οι ηγέτες της G20, έχετε ήδη λάβει εξαιρετικά μέτρα για να σώσετε ζωές και να διαφυλάξετε τις οικονομίες σας.
- Ιδιαίτερα κρίσιμη είναι η στοχευμένη δημοσιονομική στήριξη των ευάλωτων νοικοκυριών και των μεγάλων και μικρών επιχειρήσεων, ώστε να μπορούν να παραμείνουν στη ζωή και να επιστρέψουν γρήγορα στην εργασία τους. Διαφορετικά, θα χρειαστούν χρόνια για να ξεπεραστούν οι επιπτώσεις των εκτεταμένων πτωχεύσεων και απολύσεων.
- Η στήριξη αυτή θα επιταχύνει την ενδεχόμενη ανάκαμψη και θα μας φέρει σε καλύτερη κατάσταση για να αντιμετωπίσουμε προκλήσεις όπως η διόγκωση του χρέους και οι διαταραγμένες εμπορικές ροές.
- Είναι υψίστης σημασίας να αναγνωρίσουμε την αξία της στήριξης των αναδυόμενων αγορών και των αναπτυσσόμενων οικονομιών για να ξεπεράσουμε το κύριο βάρος της κρίσης και να βοηθήσουμε στην αποκατάσταση της ανάπτυξης. Βρίσκονται ιδιαίτερα σκληρά χτυπημένοι από έναν συνδυασμό κρίσης υγείας, ξαφνικής στάσης της παγκόσμιας οικονομίας, φυγής κεφαλαίων προς την ασφάλεια και –για ορισμένους– απότομη πτώση των τιμών των βασικών εμπορευμάτων.
- Οι χώρες αυτές αποτελούν το επίκεντρο της προσοχής μας. Έχουμε μια σημαντική χρηματοδοτική ικανότητα -1 τρισεκατομμύριο δολάρια- για την υπεράσπισή τους, σε στενή συνεργασία με την Παγκόσμια Τράπεζα και άλλα διεθνή χρηματοπιστωτικά ιδρύματα (ΙΙF).
Η πρόκληση όμως είναι τεράστια:
- Eξαιρετικά μεγάλος αριθμός χωρών απαιτεί ταυτόχρονα επείγουσα χρηματοδότηση από το ΔΝΤ.
- Οι αναδυόμενες αγορές επηρεάζονται δραματικά από το ρεκόρ εκροών κεφαλαίων και τη σοβαρή έλλειψη ρευστότητας σε συνάλλαγμα.
- Πολλές χώρες χαμηλού εισοδήματος μπαίνουν σε αυτή την κρίση κάτω από ένα υψηλό βάρος του χρέους.
Πρέπει να δράσουμε στο ίδιο επίπεδο με το μέγεθος της πρόκλησης. Για εμάς στο ΔΝΤ σημαίνει να συνεργαστούμε μαζί σας για να καταστήσουμε την αντιμετώπιση κρίσεων ακόμα πιο ισχυρή. Γι' αυτό ζητάμε την υποστήριξή σας, ώστε να:
- Διπλασιάστε την ικανότητα χρηματοδότησης έκτακτης ανάγκης.
- Προσφέρετε ενίσχυση της παγκόσμιας ρευστότητας μέσω μιας σημαντικής κατανομής Ειδικών Τραβηκτικών Δικαιωμάτων, όπως κάναμε με επιτυχία κατά τη διάρκεια της παγκόσμιας κρίσης του 2009 και με την επέκταση των διευκολύνσεων προς το Ταμείο.
- Υποστηρίξετε τη δράση των επίσημων διμερών πιστωτών για να ελαφρύνετε το βάρος του χρέους των φτωχότερων μελών μας κατά τη διάρκεια της παγκόσμιας ύφεσης.
«Θα ξεπεράσουμε αυτή την κρίση μαζί. Μαζί θα θέσουμε το έδαφος για ταχύτερη και ισχυρότερη ανάκαμψη», καταλήγει η δήλωση της κ. Γκεοργκίεβα.