Τραγουδάτε, ζωγραφίζετε ή χορεύετε; Αν η απάντηση είναι θετική τότε θα σας χαροποιήσει η είδηση ότι η ενασχόληση με τις τέχνες ευνοεί τη μακροζωία. Δεν χρειάζεται να έχετε ταλέντο. Αρκεί να αφιερώνετε λίγα λεπτά καθημερινά σε μια καλλιτεχνική δραστηριότητα και τότε θα παρατείνετε τη ζωή σας για αρκετά χρόνια.
Σύμφωνα με την καθηγήτρια Susan Magsamen στο Κέντρο Εφαρμοσμένης Νευροαισθητικής στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Johns Hopkins, η ενασχόληση 45 λεπτών με οποιοδήποτε είδος τέχνης μειώνει την κορτιζόλη, την ορμόνη του στρες και μπορεί να σας βοηθήσει να ζήσετε πιο χαρούμενες, υγιείς και μεγάλης διάρκειας ζωές. Μάλιστα η ίδια ανέφερε την ιστορία ενός άνδρα με Αλτσχάιμερ ο οποίος αφού άκουσε μια συλλογή τραγουδιών που αγαπούσε, αναγνώρισε τον γιο του για πρώτη φορά μετά από 10 χρόνια.
Επίσης, μια ακόμη έρευνα που δημοσιεύτηκε στο ιατρικό περιοδικό BMJ, εξέτασε πώς η ενασχόληση με τις τέχνες (θέατρο, μουσική, ζωγραφική, χορός, κ.ά.) συνδέεται με τη θνησιμότητα. Τα ευρήματα έδειξαν ότι οι ενήλικες που έκαναν κάποια καλλιτεχνική δραστηριότητα συχνά, είχαν κατά 31% μικρότερο κίνδυνο θανάτου, συγκριτικά με εκείνους που δεν έκαναν κάτι ανάλογο. Ο κίνδυνος ήταν 14% χαμηλότερος σε αυτούς που έκαναν κάποια καλλιτεχνική δραστηριότητα, αλλά όχι σε τακτική βάση, συγκριτικά με αυτούς που δεν είχαν καμία επαφή με τις τέχνες. Ο σύνδεσμος μεταξύ της μεγαλύτερης διάρκειας ζωής και των τεχνών εξακολούθησε να υπάρχει, αφού λήφθηκαν υπόψη παράγοντες, όπως η ηλικία, η υγεία και η ευμάρεια.
Σημειώνεται ότι η ομάδα ανέλυσε δεδομένα 6,710 ενηλίκων άνω των 50 ετών από το English Longitudinal Study of Ageing (ELSA) και επανεξέτασε αυτό το δείγμα ανθρώπων 14 χρόνια μετά. Η επικεφαλής της έρευνας, Dr Daisy Fancourt δήλωσε ότι «διαπιστώσαμε ότι η ενασχόληση με τις τέχνες θα μπορούσε να συνδέεται με την μακροζωία στους μεσήλικες, κάτι που εξηγείται από τις διαφορές που υπάρχουν στην ψυχική υγεία και τη σωματική άσκηση».
Επιπλέον ένας από τους συγγραφείς της έρευνας, ο καθηγητής Andrew Steptoe εξήγησε ότι: «Κάποιος θα μπορούσε να σκεφτεί ότι οι άνθρωποι που πάνε σε μουσεία και συναυλίες είναι πιο υγιείς από αυτούς που δεν πηγαίνουν. Ή είναι πιο πλούσιοι, πιο ευκίνητοι και λιγότερο καταθλιπτικοί και αυτό εξηγεί τη μακροχρόνια επιβίωσή τους. Αλλά το πιο ενδιαφέρον σχετικά με την έρευνα είναι ότι λάβαμε υπόψη αυτούς τους παράγοντες και ακόμη περισσότερους και εξακολουθούμε να παρατηρούμε έναν ισχυρό συσχετισμό μεταξύ πολιτιστικής δραστηριότητας και επιβίωσης».
Με τη σχέση των τεχνών και την υγεία ασχολήθηκε και ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) αναφέροντας ότι η εμπλοκή με τις τέχνες μπορεί να είναι επωφελής τόσο για την ψυχική όσο και την σωματική υγεία. Αυτό είναι το βασικό συμπέρασμα της έκθεσης του Περιφερειακού Γραφείου του ΠΟΥ για την Ευρώπη, όπου αναλύει τα αποτελέσματα 900 μελετών παγκοσμίως – μία ολοκληρωμένη ανασκόπηση για τις τέχνες και την σχέση τους με την υγεία. Η έκθεση αξιολογεί τις δραστηριότητες τέχνης που επιδιώκουν την προαγωγή υγείας και την πρόληψη προβλημάτων υγείας, καθώς και τρόπους διαχείρισης και αντιμετώπισης της φτωχής σωματικής και ψυχικής υγείας και υποστήριξης της δια βίου φροντίδας.
Τέχνες και υγεία σε όλο τον κύκλο της ζωής
Οι τέχνες μπορούν να επηρεάσουν θετικά την υγεία από την γέννηση και μέχρι το τέλος της ζωής. Για παράδειγμα, τα μικρά παιδιά των οποίων οι γονείς τους διαβάζουν στο κρεβάτι πριν κοιμηθούν, έχουν μεγαλύτερη διάρκεια ύπνου και βελτιωμένη συγκέντρωση στο σχολείο. Οι έφηβοι που ζουν σε αστικές περιοχές και ασχολούνται με καλλιτεχνικές δραστηριότητες παίρνουν καλύτερες αποφάσεις, βελτιώνουν την ευημερία τους και μειώνεται η έκθεση τους στη βία. Η μουσική μπορεί να υποστηρίξει τη γνωστική λειτουργία σε άτομα με άνοια, ενώ ειδικά το τραγούδι έχει βρεθεί ότι βελτιώνει την προσοχή και τη μνήμη.
Τέχνες στους ασθενείς
Στις υπηρεσίες υγείας, οι καλλιτεχνικές δραστηριότητες μπορούν να χρησιμοποιηθούν για να συμπληρώσουν ή να ενισχύσουν τα πρωτόκολλα θεραπείας των ασθενών. Για παράδειγμα:
- η μουσική και η δημιουργία τέχνης έχει βρεθεί ότι μειώνει τις παρενέργειες της αντικαρκινικής θεραπείας, όπως η υπνηλία, η έλλειψη όρεξης, η δύσπνοια και η ναυτία.
- οι δραστηριότητες τέχνης σε επείγουσες καταστάσεις, συμπεριλαμβανομένης της μουσικής, της χειροτεχνίας και παιχνίδια με κλόουν σύμφωνα με μελέτες μειώνουν το στρες, τον πόνο και την αρτηριακή πίεση, συγκεκριμένα για τα παιδιά αλλά και τους γονείς τους.
- ο χορός παρέχει κλινικά σημαντική βελτίωση στα κινητικά προβλήματα ανθρώπων που πάσχουν από τη νόσο του Πάρκινσον.
Η έκθεση του ΠΟΥ υπογραμμίζει ότι μερικές δραστηριότητες τέχνης όχι μόνο παράγουν θετικά αποτελέσματα για την υγεία, αλλά είναι και οικονομικά πιο αποδοτικές σε σύγκρισή με τις κλασικές βιοϊατρικές θεραπείες. Ακόμη, επειδή οι παρεμβάσεις τέχνης μπορούν εύκολα να προσαρμοστούν ώστε να έχουν ανταπόκριση σε ανθρώπους από διαφορετικό πολιτισμικό υπόβαθρο, μπορούν επίσης να ενισχύσουν τη δέσμευση στη συμμετοχή μειονοτικών ομάδων ή ομάδων που δύσκολα προσεγγίζονται για συμμετοχή σε άλλες παρεμβάσεις.
Αναφέρεται ότι αρκετές χώρες εξετάζουν πλέον τις τέχνες και τα συστήματα κοινωνικής συνταγογράφησης, σύμφωνα με τα οποία οι γιατροί μπορούν να παραπέμψουν τους ασθενείς τους σε δραστηριότητες τέχνης.
Πίνακες ζωγραφικής σε νοσοκομεία βελτιώνουν την υγεία των ασθενών
Έντεκα έργα τέχνης τοποθετήθηκαν στο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Luton και Dunstable, μέρος των νοσοκομείων του Bedfordshire με στόχο τη βελτίωση της ψυχικής και σωματικής υγείας.
Η καμπάνια Take HeART του Νοσοκομείου Bedfordshire δημιουργήθηκε τον Ιούλιο του 2021 από μια ομάδα μελών του προσωπικού με ομοϊδεάτες που είναι όλοι παθιασμένοι με την αύξηση της διαθεσιμότητας των τεχνών για ασθενείς, επισκέπτες και προσωπικό στο νοσοκομείο. Η ιδέα προέκυψε από την επιτροπή τεχνών και ευημερίας που συστάθηκε από τη σύμβουλο ακτινολόγο, Δρ. Sheena McLaggan και την κλινική ψυχολόγο Rachel Chater, ενώ η καμπάνια επιδιώκει να βελτιώσει την ψυχική και σωματική ευεξία του προσωπικού, των ασθενών, των φροντιστών και των επισκεπτών προκαλώντας ηρεμία με τα έργα τέχνης και ενθάρρυνση της αλληλεπίδρασης μέσω εργαστηρίων και δραστηριοτήτων. Στοχεύει επίσης να ενισχύσει τους δεσμούς μεταξύ των νοσοκομείων και των κοινοτήτων που εξυπηρετούν μέσω των τεχνών.
Τα έργα τέχνης επιλέχθηκαν από το προσωπικό για να προκαλέσουν διάλογο και προβληματισμό, ενώ φέρνουν ηρεμία και μια πολύχρωμη απόσπαση της προσοχής από την κλινική, νοσοκομειακή ζωή. Τα περισσότερα από τα επιλεγμένα έργα τέχνης περιλαμβάνουν σκηνές της φύσης, που επιλέχθηκαν για τη μείωση του στρες και την αποκατάσταση της ενέργειας, με ζωντανά κομμάτια των Rachel Nicholson, Edward Beale και Mark Hearld.
Οι τέχνες ηρεμούν και βελτιώσουν την υγεία, αλλά ειδικά οι πίνακες ζωγραφικής που απεικονίζουν τη φύση συμβάλλουν ακόμη περισσότερο στη ψυχική και όχι μόνο κατάσταση των ανθρώπων. Πολλές έρευνες δείχνουν πόσο ισχυρό μπορεί να είναι το να περνάτε χρόνο στη φύση καθώς βοηθά στη μείωση των επιπέδων του στρες, του άγχους και της κατάθλιψης. Μια ακόμη έρευνα έδειξε ότι ακόμη και μόνο η ματιά σε εικόνες της φύσης αρκεί για να έχετε παρόμοια αποτελέσματα.
Σύμφωνα με ευρήματα που ανακτήθηκαν στο International Journal of Environmental Research and Public Health, το να έχετε φωτογραφίες έργων τέχνης που απεικονίζουν τη φύση σε ένα περιβάλλον εργασίας είναι το καλύτερο φάρμακο για τη διατήρηση των επιπέδων άγχους σε χαμηλά επίπεδα.
Σημειώνεται ότι το φιλανθρωπικό ίδρυμα τέχνης Paintings in Hospitals επιδιώκει να δημιουργήσει έναν διαδραστικό χάρτη μονοπατιών τέχνης στο νοσοκομείο και ελπίζει να οργανώσει περισσότερα εργαστήρια και να εγκαταστήσει περισσότερα έργα τέχνης στο μέλλον στο Luton and Dunstable University Hospital. Μέχρι στιγμής, τα έργα τέχνης έχουν περιγραφεί από τα μέλη του προσωπικού ως ενδυναμωτικά, αναζωογονητικά και χαλαρωτικά, φωτίζοντας ένα κλινικό περιβάλλον.
«Μας άρεσε πολύ η συνεργασία με το Paintings in Hospitals για να φέρουμε ένα ευρύ φάσμα αναζωογονητικών έργων τέχνης στα νοσοκομεία μας. Έτυχε απίστευτης υποδοχής τόσο από το προσωπικό όσο και από τους ασθενείς και βοήθησε να αναδειχθούν τα οφέλη των τεχνών σε ένα νοσοκομειακό περιβάλλον» ανέφερε υπάλληλος του νοσοκομείου.
Ακολουθήστε το Business Daily στο Google news 
