Οι καταστροφικές συνέπειες της κλιματικής αλλαγής και η πυρηνική ενέργεια

Η εκλογή Τζο Μπάιντεν ως Προέδρου των Ηνωμένων Πολιτειών, με το γιγαντιαίο οικονομικό πρόγραμμα ύψους 2 τρισεκατομμυρίων δολαρίων για το πράσινο κίνημα και την πρόθεση να επαναφέρει την χώρα του στην συνθήκη του Παρισιού για το κλίμα, είναι σίγουρα εξαιρετικά καλά νέα για τους ανά τον κόσμο περιβαλλοντολόγους. Υπάρχει όμως ένα στοιχείο στο παραπάνω πρόγραμμα που σίγουρα δεν θα ευχαριστήσει τους Ευρωπαίους και ακόμη λιγότερο τους Έλληνες περιβαλλοντολόγους. Το στοιχείο αυτό είναι ότι ανάμεσα στις πράσινες πηγές ηλεκτροπαραγωγής, η άποψη Μπάιντεν συμπεριλαμβάνει την πυρηνική ενέργεια. Συγκεκριμένα το πρόγραμμα υποστηρίζει «μια τεχνολογικά ουδέτερη προσέγγιση που ενσωματώνει όλες τις τεχνολογίες μηδενικής εκπομπής άνθρακα, στις οποίες περιλαμβάνονται τα υδροηλεκτρικά, η γεωθερμία, τα υφιστάμενα και εξελιγμένα πυρηνικά και η δέσμευση και αποθήκευση του διοξειδίου του άνθρακα».

Ενώπιον του πιεστικού προβλήματος της Κλιματικής Αλλαγής, είναι επίκαιρο να θέσουμε το ερώτημα: Ποια θέση τελικά λειτουργεί περισσότερο αποτελεσματικά για την προστασία του Πλανήτη, αυτή που υποστηρίζει τη χρησιμοποίηση της πυρηνικής ενέργειας ή εκείνη που την απορρίπτει με αποτροπιασμό;

Το ερώτημα θα μπορούσε εύκολα να απαντηθεί κατηγορηματικά αρνητικά για την πυρηνική ενέργεια, αν οι γενικά αποδεκτές πράσινες πηγές, δηλαδή η ενέργεια από τον ήλιο, τους ανέμους, τα κύματα τις παλίρροιες κλπ., ήταν ικανές να καλύπτουν τις παγκόσμιες ενεργειακές ανάγκες όλες τις ώρες, σε όλες τις χώρες και για όλες τις κατηγορίες κατανάλωσης.

Η άμεση αλλά ρομαντική απάντηση είναι ότι ναι, η ηλιακή ενέργεια είναι ικανή και μάλιστα από μόνης της. Η ενέργεια που ακτινοβολείται από τον ήλιο στη γη σε μόλις μια ώρα και μισή, είναι αρκετή για να καλύψει τις συνολικές ενεργειακές ανάγκες όλης της γης για περίπου έναν ολόκληρο χρόνο. Είναι επίσης γεγονός ότι υπάρχουν τρόποι με τους οποίους μπορούμε να μετατρέψουμε μεγάλες ποσότητες αυτής της ακτινοβολίας σε ηλεκτρισμό και ότι υπάρχουν μέθοδοι αποθήκευσής του, ώστε να τον έχουμε στη διάθεσή μας μέρα και νύχτα.

Όλα τα παραπάνω είναι επιστημονικά και τεχνολογικά τεκμηριωμένα, δεν έχει όμως γίνει αναφορά σε έναν παράγοντα τον οποίο δεν μπορούμε να αγνοήσουμε, όσο πλούσιοι ή περιβαλλοντολογικά ευαίσθητοι και αν είμαστε. Τον παράγοντα κόστος. Ο κόσμος δεν αντιμετωπίζει πρόβλημα επάρκειας ενέργειας αλλά ενέργειας που να είναι οικονομικά προσιτή.

Για να μπορέσει λοιπόν να δοθεί αξιόπιστη απάντηση στο κρίσιμο γενικό ερώτημα που έχει τεθεί, πρέπει προηγουμένως να έχουν απαντηθεί, μεταξύ άλλων, τα ακόλουθα:

Είναι αλήθεια ή όχι, ότι μέχρις ότου υπάρξει αξιόπιστος και οικονομική μέθοδος αποθήκευσης ηλεκτρισμού, κάποιες ποσότητες θα παράγονται αναπόφευκτα από πηγές που είναι διαρκώς διαθέσιμες;

Είναι αλήθεια ή όχι, ότι από όλες τις διαρκώς διαθέσιμες πηγές ηλεκτροπαραγωγής, η πυρηνική είναι η μόνη που παράγει ενέργεια οπουδήποτε, χωρίς να εκπέμπει ούτε ίχνος αερίων του θερμοκηπίου;

Είναι αλήθεια ή όχι, ότι οι νέας τεχνολογίας μικροί αρθρωτοί πυρηνικοί αντιδραστήρες είναι ασφαλέστεροι και μπορούν να κατασκευαστούν με το ήμισυ του κόστους των συμβατικών;

Είναι αλήθεια ή όχι, ότι το κόστος της ηλεκτροπαραγωγής στη Γερμανία είναι περίπου διπλάσιο από το αντίστοιχο στη Γαλλία ενώ όλη η απαλλαγμένη από αέρια του θερμοκηπίου ενέργεια παράγεται στην πρώτη από τις γνήσια πράσινες πηγές και στη δεύτερη από πυρηνικά;

Είναι αλήθεια ή όχι, ότι η έκταση γης που καταλαμβάνει ένα πυρηνικό εργοστάσιο είναι περίπου εκατό φορές μικρότερη από όση καταλαμβάνει ένα φωτοβολταϊκό πάρκο ίσης ισχύος;

Είναι αλήθεια ή όχι, ότι η εναπόθεση των αποβλήτων ενός πυρηνικού εργοστασίου απαιτεί επίσης χώρο εκατό φορές μικρότερο από το χώρο που θα καταλάβουν τα υλικά ενός φωτοβολταϊκού μετά την αποσυναρμολόγησή του;

Είναι αλήθεια ή όχι, ότι οι αχρηστεμένες φωτοβολταϊκές πλάκες περιέχουν, σε μεγάλες ποσότητες, επικίνδυνα για το περιβάλλον υλικά, όπως το κάδμιο, τον μόλυβδο και άλλα;

Είναι αλήθεια ή όχι, ότι η ποσότητα πράσινης ενέργειας που παράγεται από ένα αιολικό πάρκο καθ' όλη τη διάρκεια ζωής του, είναι μικρότερη από την «μαύρη» ενέργεια που χρησιμοποιήθηκε κατά τη διάρκεια κατασκευής του;

Είναι αλήθεια ή όχι, ότι το έλλειμμα ενέργειας που προκύπτει από την διακοπή λειτουργίας πυρηνικών ή ανθρακικών μονάδων στην Ευρώπη υποκαθίσταται, στο μεγαλύτερο μέρος, από εισαγόμενο φυσικό αέριο και πολύ λιγότερο από εγχώριες ανανεώσιμες πηγές;

Είναι αλήθεια ή όχι, ότι η πρώην ισχυρή αντίπαλος της πυρηνικής ενέργειας εκλεγείσα Αντιπρόεδρος Κάμαλα Χάρις δηλώνει τώρα ότι αυτή αποτελεί ένα αναγκαίο ενδιάμεσο όπλο κατά της κλιματικής αλλαγής;

Είναι, τέλος, αλήθεια ή όχι, ότι ένας Γάλλος πολίτης που κατοικεί κοντά σε έναν πυρηνικό αντιδραστήρα, έχει περισσότερες πιθανότητες να χάσει τη ζωή του περπατώντας ανέμελος στο δρόμο του ή οδηγώντας το αυτοκίνητό του, παρά να πεθάνει από ραδιενέργεια;

Δεν θα επιχειρήσω να δώσω στα παραπάνω ερωτήματα την προσωπική μου γνώμη η οποία άλλωστε, δεν θα είχε ιδιαίτερη βαρύτητα. Είναι όμως εκ των πραγμάτων φανερό ότι ο νέος Πρόεδρος των ΗΠΑ απαντά «ναι σε όλα».

διοικητής της ΔΕΗ, πρόεδρος της ΑΒ Βασιλόπουλος, της Αττικό Μετρό, της ΔΕΠΑ και του Συμβουλίου Εθνικής Ενεργειακής Στρατηγικής. Έχει εκδώσει δυο βιβλία «Θα γίνει της Δεής» και «ΑΛΗΘΙΝΑ ΚΑΙ ΑΝΕΚΔΟΤΑ. Ιστορίες με 55 πρόσωπα».