Η εκρηκτική άνοδος των επιτοκίων και η επερχόμενη ύφεση, έχουν προκαλέσει έντονη πίεση στις μετοχές των τεχνολογικών κολοσσών, παρά τα ικανοποιητικά οικονομικά αποτελέσματα, με τις απώλειες τους να έχουν ξεπεράσει τα 3 τρις. δολάρια από την αρχή του χρόνου.
Αποτέλεσμα αυτής της «καταιγίδας» που έχει ξεσπάσει μετά την ιλιγγιώδη άνοδο κατά την περίοδο της πανδημίας για όλες τις τεχνολογικές εταιρείες, είναι ότι πλέον τα επιχειρηματικά τους μοντέλα βρίσκονται απέναντι σε μια σκληρή δοκιμασία, και η αγορά βλέπει να αναβιώνουν ανησυχητικές μνήμες από την αρχή της χιλιετίας.
Ήδη η Meta, έχει βρεθεί εκτός της 15αδας των κορυφαίων σε αξία τεχνολογικών εταιρειών, έχοντας υποστεί βαριές απώλειες, που πλησιάζουν τα 800 δις. δολάρια, με τους επενδυτές να εγκαταλείπουν τον Μαρκ Ζούκενμπεργκ και τα πανάκριβα, όσο και αβέβαια, σχέδια του για το metaverse. Οι Big Tech έχουν βρεθεί υπό ασφυκτική πίεση καθώς ο συνδυασμός της αστάθειας της αγοράς και της υπερβολικής αισιοδοξίας που προκλήθηκε από την πανδημία δημιούργησε μια τέλεια καταιγίδα που αναγκάζει τη βιομηχανία να επανεξετάσει τη στρατηγική της για το μέλλον.
Την ίδια στιγμή, όλο και περισσότερες εταιρείες τεχνολογίας προσθέτουν συνεχώς τα ονόματά τους στον κατάλογο των επιχειρήσεων που ανακοινώνουν μαζικές απολύσεις, καθώς βρίσκονται εν μέσω αύξησης των επιτοκίων, υψηλού πληθωρισμού και την προοπτική μιας παγκόσμιας οικονομικής ύφεσης.
Μεγάλες απώλειες των μετοχών
Τα τελευταία 10 χρόνια, οι Big Tech κυριαρχούν στην αμερικανική οικονομία. Η Apple, η Amazon, η Google και η Microsoft ξεπέρασαν όλες το όριο του τρισεκατομμυρίου, αποτελώντας μακράν τις πιο πολύτιμες επιχειρήσεις στη σύγχρονη ιστορία. Από κοντά επωφελήθηκαν και μικρότερες εταιρείες με νέα επιχειρηματικά μοντέλα, όπως η Uber, η WeWork, η Airbnb και η Stripe.
Τα χρόνια της πανδημίας οι μετοχές τεχνολογίας επωφελήθηκαν από το γεγονός ότι υπήρχε άφθονη ρευστότητα στην αγορά και ο κλάδος πρωταγωνιστούσε στις αλλαγές που «έτρεξαν» ταχύτερα με τον ψηφιακό μετασχηματισμό. Οι αποτιμήσεις ανέβηκαν σε υπερβολικά επίπεδα εξαιτίας του γεγονότος ότι δεν υπήρχε και άλλος κλάδος που θα μπορούσαν να κατευθυνθούν τα χρήματα.
Αναλυτές της αγοράς επισημαίνουν ότι ο κλάδος οδηγήθηκε σε μεγάλο βαθμό από τη συμπεριφορά των hedge funds, που είδαν έναν τομέα που αναπτύσσεται, εκτέθηκαν και στη συνέχεια πόνταραν σε έναν αριθμό εταιρειών με την προσδοκία ότι θα μετατραπούν σε ηγέτες της αγοράς.
Οι Big 5 της τεχνολογίας (Alphabet, Apple, Amazon, Meta και Microsoft) έχουν χάσει από την κεφαλαιοποίησή τους περισσότερα από 3 τρισ. δολάρια από τις αρχές του χρόνου μέχρι τα τέλη Οκτωβρίου, καθώς εκτός από την άνοδο των επιτοκίων, σημάδια επιβράδυνσης παρουσιάζει και το νέο «λευκό άλογο» της τεχνολογίας, το cloud computing. Οι δύο κορυφαίες εταιρείες υπηρεσιών cloud, η AWS της Amazon και η Azure της Microsoft, είδαν στο τρίτο τρίμηνο να επιβραδύνονται οι ρυθμοί ανάπτυξης, ενώ το Google Cloud είδε τα έσοδα να υποχωρούν.
Στο τρίτο τρίμηνο οι Big 5 είχαν συνολικό τζίρο 364,1 δισ. δολαρίων, ενισχυμένο κατά 9,1% έναντι του προηγούμενου τριμήνου. Μια απόδοση που φαίνεται καλή, ωστόσο σηματοδοτεί μια απότομη πτώση των ρυθμών ανάπτυξης που τροφοδοτούσε τα τελευταία δυο χρόνια η πανδημία. Είναι χαρακτηριστικό πως στο αντίστοιχο τρίμηνο του 2021, οι Big 5 είχαν καταγράψει ρυθμούς ανάπτυξης 25,6%.
Η κερδοφορία επίσης κατέγραψε σημαντική υποχώρηση με τα συνολικά τους καθαρά κέρδη να ανέρχονται σε 59,5 δισ. δολάρια, σημειώνοντας πτώση 17,8% έναντι των 72,3 δισ. δολαρίων που ήταν στο αντίστοιχο τρίμηνο του 2021.
Συνολικά, οι Big Five έχουν καταγράψει τζίρο ύψους 1,08 τρισ. δολαρίων στο εννεάμηνο, ενισχυμένο κατά 9,2% έναντι της περυσινής χρονιάς, με την καθαρή κερδοφορία ωστόσο να ανέρχεται στα 178 δισ. δολάρια, σημειώνοντας πτώση 19,7%, ενώ και οι ελεύθερες ταμειακές ροές εμφανίζοντας να έχουν υποχωρήσει κατά 10% στα 150 δισ. δολάρια.
Η Meta αποτελεί τη μόνη μεγάλη τεχνολογική εταιρεία που σημείωσε μείωση εσόδων (-4,5%) στο τελευταίο τρίμηνο, ενώ ταυτόχρονα οι ζημίες της Reality Labs έχουν φτάσει σε σχεδόν 10 δισ. δολάρια στο εννεάμηνο. Ο γίγαντας των social media έχει δει τον κύκλο εργασιών της να έχει αυξηθεί μόλις κατά 0,2% στο εννεάμηνο ενώ η καθαρή κερδοφορία της έχει υποχωρήσει πάνω από 36% ενώ και οι ελεύθερες ταμειακές ροές της έχουν μειωθεί στο μισό.
«Η οικονομική ύφεση έχει πλήξει όλες τις εταιρείες Big Tech, αλλά τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης είναι ιδιαίτερα εκτεθειμένα στην επιβράδυνση των διαφημιστικών δαπανών», έχει αναφέρει η Laura Petrone, αναλύτρια της GlobalData.
Ενώ κάποτε οι επενδυτές επιβράβευαν τις ταχέως αναπτυσσόμενες τεχνολογικές εταιρείες για τις προσπάθειες να επεκτείνουν περαιτέρω τις επιχειρήσεις τους, τώρα η Wall Street δείχνει να θέλει να ανταμείψει τις εταιρείες που καταφέρνουν να περιορίζουν τα έξοδα και να δημιουργούν ροές μετρητών, καθώς η ανάπτυξη που κινούνται σε εκρηκτικούς ρυθμούς δείχνει να έχει πλέον τελειώσει.
Ο οικονομικός διευθυντής της Amazon, Μπράιαν Ολσάβσκι, δήλωσε στους αναλυτές ότι η εταιρεία λαμβάνει μέτρα για να περιορίσει τα έξοδα ενώ τα στελέχη της Microsoft έκαναν παρόμοια σχόλια στο τελευταίο τρίμηνο, και η επικεφαλής της οικονομικής διεύθυνσης της Microsoft Έιμι Χουντ σημείωσε ότι η αύξηση των λειτουργικών δαπανών θα πρέπει να «μετριάστει σημαντικά» καθώς το οικονομικό έτος συνεχίζεται.
Περισσότερες από 120.000 απολύσεις μέσα στο 2022
Οι εταιρείες αγωνίζονται να αντιμετωπίσουν τις δύσκολες συνθήκες της αγοράς, με αποτέλεσμα να απολύουν σωρηδόν προσωπικό, με την έξαρση των απολύσεων τη φετινή χρονιά να θυμίζει αρκετά την εποχή που έσκασε η φούσκα dot-com.
Ο γίγαντας των μέσων κοινωνικής δικτύωσης Meta ανακοίνωσε στις αρχές Νοεμβρίου ότι θα μειώσει το 13% του προσωπικού του, που αντιστοιχεί σε περίπου 11.000 υπαλλήλους. Τα διαφημιστικά έσοδα αποτελούν την κύρια πηγή εσόδων για πάνω από μια δεκαετία, με τον γίγαντα των social media να έχει δεχθεί ένα πολύ ισχυρό πλήγμα. Η εταιρεία είχε αυξήσει το εργατικό δυναμικό της κατά περίπου 60% κατά τη διάρκεια της πανδημίας.
Σε σημείωμά του, ο Ζούκερμπεργκ δήλωσε ότι αυτές οι επενδύσεις ήταν πρόωρες και ότι είχε στοιχηματίσει ότι η αύξηση της διαδικτυακής δραστηριότητας που παρατηρήθηκε κατά τη διάρκεια της πανδημίας θα συνεχιζόταν, ανέφερε ο Guardian.
Εκτός από την Meta, η Twitter, η Coinbase, η Shopify, η Salesforce, η Robinhood, η Snap, η Stripe, η Instacart, η Affirm και τώρα η Amazon έχουν ανακοινώσει συλλογικά δεκάδες χιλιάδες απολύσεις. Σύμφωνα με το Layoffs.fyi, ο κλάδος της τεχνολογίας συνολικά έχει μηδενίσει τουλάχιστον 120.000 θέσεις εργασίας το 2022.
Οι συγκρίσεις που τρομάζουν για μια φούσκα «dotcom 2.0»
Η οικονομική αβεβαιότητα και οι έντονες πιέσεις που έχουν οδηγήσει σε απότομη υποχώρηση των μετοχών τεχνολογίας υψηλής ανάπτυξης, έχει επηρεάσει και τις startup που έχουν αναδειχθεί τα τελευταία χρόνια, όπως οι Stripe και Klarna που βλέπουν τις αποτιμήσεις τους να μειώνονται κατά 28% και 85%, αντίστοιχα, φέτος.
Με τους τεχνολογικούς κολοσσούς να βρίσκονται υπό πίεση, καθώς ακόμα και ο Μαρκ Ζούκενμπεργκ δεν καταφέρνει να πείσει τους επενδυτές του, ζητώντας τους «λίγο χρόνο ακόμα», ήταν νομοτελειακό πως τα επιχειρηματικά μοντέλα των μικρότερων παικτών θα βρεθούν υπό την έντονη αμφισβήτηση των επενδυτών.
Μια κατάσταση που θυμίζει το σπάσιμο της φούσκας dotcom το 2000 που είχε αποτέλεσμα εκατοντάδες εταιρείες τεχνολογίας να εξαφανιστούν από τον χάρτη, σε μια αγορά που μόλις τότε είχε δημιουργηθεί.
Είναι χαρακτηριστικό πως στα πέντε χρόνια μέχρι τον Μάρτιο του 2000 ο Nasdaq είχε σημειώσει άνοδο 489% πριν καταρρεύσει κατά 75% τους επόμενους 18 μήνες. Τώρα στην πενταετία μέχρι τον Νοέμβριο του 2021 ο Nasdaq είχε ενισχυθεί κατά 205% προτού υποχωρήσει έως και 38% κατά τους επόμενους 12 μήνες.
Και στις δύο περιόδους η Wall Street ήταν δέσμια εταιρειών που έβαζαν την ανάπτυξη πάνω από τα κέρδη, αμφισβητούμενων επιχειρηματικών μοντέλων και μιας έξαρσης των επενδύσεων σε δραστηριότητες λιανικής. Το 1999 ήταν η εποχή όπου το νέο τοπίο που έφερνε το διαδίκτυο είχε δημιουργήσει ένα κλίμα ευφορίας με αποτέλεσμα η ανάπτυξη να είναι εύκολη. Πολλοί επενδυτές έριχναν τα χρήματά τους σε κάθε νεοσύστατη επιχείρηση, αρκεί να είχε την κατάληξη «.com» στο τέλος.
Η αρχική φούσκα των dotcom, που κορυφώθηκε τον Μάρτιο του 2000, έσκασε με μια συντριβή διαρκείας που βύθισε τον S&P 500 κατά περίπου 50%. Φέτος, οι μετοχές που ηγούνταν της αγοράς για μεγάλο μέρος της προηγούμενης δεκαετίας έχουν πέσει σε δύσκολες στιγμές μετά τα απροσδόκητα αδύναμα κέρδη που παρουσιάζουν και η πτώση του S&P 500 έχει και πάλι συνδεθεί με τη μεγάλη πτώση των τεχνολογικών μετοχών.
Ακολουθήστε το Business Daily στο Google news 
