Το φυσικό αέριο είναι ένα από τα πολλά εμπορεύματα που παγιδεύτηκαν στα διασταυρούμενη πυρά της σύγκρουσης στην Ουκρανία και η ευρωπαϊκή οικονομία θα μπορούσε να πληγεί εάν η Ρωσία σταματήσει τις εξαγωγές της.
Οι κίνδυνοι από την πλευρά της προσφοράς που προκύπτουν από τον πόλεμο έχουν πυροδοτήσει την ακραία αστάθεια στις παγκόσμιες αγορές εμπορευμάτων, με το πετρέλαιο, το νικέλιο και το σιτάρι να αυξάνονται παράλληλα με το φυσικό αέριο τις τελευταίες εβδομάδες. Το φυσικό αέριο βρίσκεται για άλλη μια φορά στο επίκεντρο αφού ο Ρώσος αντιπρόεδρος της κυβέρνησης Αλεξάντερ Νόβακ προειδοποίησε ότι η Μόσχα θα μπορούσε να σταματήσει τις εξαγωγές της στη Γερμανία και την υπόλοιπη Ευρώπη μέσω του αγωγού Nord Stream 1.
Τα σχόλιά του ήρθαν εν μέρει ως απάντηση στην απόφαση της Γερμανίας τον περασμένο μήνα να μπλοκάρει την πιστοποίηση του εξαιρετικά αμφιλεγόμενου αγωγού φυσικού αερίου Nord Stream 2, μαζί με το μπαράζ οικονομικών κυρώσεων που έχουν επιβληθεί από τις δυτικές δυνάμεις έκτοτε, με στόχο να ακρωτηριάσουν τη ρωσική οικονομία.
Οι ΗΠΑ ανακοίνωσαν νωρίτερα αυτή την εβδομάδα ότι θα απαγορεύσουν όλες τις εισαγωγές ρωσικού πετρελαίου και φυσικού αερίου, ενώ το Ηνωμένο Βασίλειο ανακοίνωσε ότι θα καταργήσει σταδιακά τις εισαγωγές μέχρι το τέλος του έτους. Η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει σχέδια να μειώσει τις εισαγωγές ρωσικού φυσικού αερίου κατά τα δύο τρίτα, αλλά η κίνησή της δεν είναι τόσο σοβαρή, σε μεγάλο βαθμό λόγω της μεγάλης εξάρτησής της από τη ρωσική ενέργεια.
Η ζώνη του ευρώ παράγει περίπου το ένα τέταρτο της ενέργειάς της από φυσικό αέριο, ενώ η Ρωσία αντιπροσωπεύει περίπου το ένα τρίτο των εισαγωγών του μπλοκ. Οποιεσδήποτε περαιτέρω διαταραχές στις εισαγωγές φυσικού αερίου θα μπορούσαν επομένως να έχουν σημαντικές αρνητικές επιπτώσεις για την οικονομική παραγωγή και τον πληθωρισμό της ευρωζώνης, σύμφωνα με την Goldman Sachs.
Σε έκθεσή του ο επικεφαλής οικονομολόγος για την Ευρώπη της Goldman Sachs, Σβεν Γιάρι Στεν και η ομάδα του ανέπτυξαν διάφορα σενάρια και αξιολόγησαν πώς θα μπορούσαν να επηρεάσουν την ευρωπαϊκή οικονομία.
Αυτά περιλάμβαναν ένα σενάριο στο οποίο δεν υπάρχουν περαιτέρω διακοπές τροφοδοσίας πέρα από τη μείωση της ροής που δρομολογήθηκε από τον περασμένο Σεπτέμβριο, ένα άλλο στο οποίο οι εισαγωγές φυσικού αερίου μέσω της Ουκρανίας σταματούν για το υπόλοιπο του έτους και ένα τρίτο στο οποίο όλες οι εισαγωγές ρωσικού αγωγού προς την Ευρώπη διακόπτονται καθ' όλη τη διάρκεια του 2022.
«Χαρτογραφώντας τους περιορισμούς εφοδιασμού φυσικού αερίου στη ζώνη του ευρώ και στο Ηνωμένο Βασίλειο, εκτιμούμε ότι για το 2022 συνολικά οι υψηλές τιμές του φυσικού αερίου θα μπορούσαν να επιβαρύνουν την αύξηση του ΑΕΠ της ζώνης του ευρώ κατά 0,6% και της Βρετανίας κατά 0,1% σε σχέση με τις βασικές προβλέψεις μας, εάν υποθέσουμε ότι δεν θα υπάρξει περαιτέρω διακοπή του εφοδιασμού με φυσικό αέριο», δήλωσε ο Στεν. Ο αντίκτυπος στη Γερμανία είναι πιθανό να είναι ακόμη μεγαλύτερος (-0,9%), πρόσθεσε οικονομολόγος, λόγω της υψηλής εξάρτησής της από το ρωσικό αέριο.
«Το σενάριο στο οποίο η Ρωσία σταματά όλες τις εξαγωγές ενέργειας η ανάπτυξη για την ευρωζώνη θα υποχωρούσε κατά 2,2% το 2022, σε σχέση με το βασικό σενάριο, ενώ για τη Γερμανία θα ήταν στο -3,4% και για την Ιταλία στο -2,6%», αναφέρεται στην έκθεση της Goldman Sachs.
Στο μέτωπο του πληθωρισμού, το σενάριο στο οποίο διακόπτονται οι ροές φυσικού αερίου μέσω της Ουκρανίας θα προσθέσει 0,7% στην πρόβλεψη της Goldman Sachs για τον πληθωρισμό στη ζώνη του ευρώ στο αποκορύφωμά της τον Δεκέμβριο του 2022. «Εάν οι τιμές του φυσικού αερίου αυξηθούν περαιτέρω λόγω του τερματισμού των ροών του αγωγού φυσικού αερίου από τη Ρωσία, η πρόβλεψή μας για τον πληθωρισμό θα μπορούσε να είναι έως και 1,3%υψηλότερη, με πιθανή επίσης σημαντική μετακύλιση στις τιμές αρκετών βασικών ειδών», σημειώνεται στην έκθεση.
Η προοπτική περαιτέρω εκρήξεων στις τιμές της ενέργειας τροφοδότησε φόβους για μια περίοδο «στασιμοπληθωρισμού», κατά την οποία η παγκόσμια οικονομία πλήττεται από υψηλό πληθωρισμό παράλληλα με αργή οικονομική ανάπτυξη και υψηλή ανεργία.