H γενικευμένη σύγχυση αναφορικά με το τι πραγματικά ισχύει στο θέμα της πανδημίας και κατά πόσο είναι πιθανά νέα μέτρα περιορισμού τμημάτων της οικονομίας στο άμεσο μέλλον, λόγω της ταχύτατης εξάπλωσης της μετάλλαξης Δέλτα, έχει οδηγήσει σε πλήρη απονεύρωση το ελληνικό χρηματιστήριο.
Σε μια συγκυρία όπου το εμβολιαστικό πρόγραμμα παρουσιάζει εμφανή σημάδια κόπωσης, καθώς οι περισσότεροι Έλληνες έχουν ήδη λάβει θέση στο… debate περί εμβολιασμού είτε κάνοντάς το, είτε όχι, πληθαίνουν καθημερινά οι αρνητικές εκτιμήσεις για την εξάπλωση της συγκεκριμένης μετάλλαξης.
Αρκετοί ειδικοί εκτιμούν ότι μέσα στο καλοκαίρι θα έχουμε αρνητικές εξελίξεις με τη συγκεκριμένη μετάλλαξη, την ώρα που η πορεία του τουρισμού δεν εξελίσσεται σύμφωνα με τις προσδοκίες που είχαν καλλιεργηθεί έως τα τέλη Μαΐου. Εύλογα οι φόβοι για νέες αρνητικές επιπτώσεις στην οικονομία κυριαρχούν και παρ’ ότι σε κάθε τόνο κυβερνητικά στελέχη αρνούνται το ενδεχόμενο νέων lockdown, η ουσία είναι ότι η αγορά φοβάται νέο «πάγωμα».
Έτσι, με τον κίνδυνο να χαθεί –ουσιαστικά– και ο Ιούλιος για τον τουρισμό, αλλάζουν ξανά τα δεδομένα, οπότε οι στόχοι για φέτος περιορίζονται ακόμη περισσότερο και η φετινή σεζόν κινδυνεύει να μην έχει μεγάλη διαφορά από την πολύ κακή περυσινή.
Τα έσοδα από τον τουρισμό σύμφωνα με τις έως τώρα εκτιμήσεις δεν πρόκειται να φτάσουν στο 50% του ’19, ήτοι στα 9 δισ. ευρώ και ως φαίνεται θα περιοριστούν στα 6-6,5 δισ. ευρώ, αν και η σεζόν εξελίσσεται σε... κινούμενη άμμο, οπότε κάθε πρόβλεψη είναι επισφαλής. Λιγότερα έσοδα από τον τουρισμό, συνεπάγονται μικρότερη ανάκαμψη της ελληνικής οικονομίας, συγκριτικά με τους στόχους που είχαν τεθεί όταν ξεκινούσε το 2021.
Εύλογα, το Χρηματιστήριο που λειτουργεί ως προεξοφλητικός μηχανισμός, εδώ και πολλές ημέρες έχει απονευρωθεί, χάνοντας τα αντανακλαστικά του, καθώς μάλιστα σταθμίζει και το γεγονός ότι η κυβέρνηση έχει πλέον ελάχιστα δημοσιονομικά περιθώρια για να υποστηρίξει την οικονομία σε περίπτωση δυσμενούς εξέλιξης της πανδημίας και της τουριστικής σεζόν.
Μένει να δούμε, πάντως, πώς θα υποδεχτεί η αγορά τη χθεσινή ανακοίνωση του Βρετανού πρωθυπουργού Μπόρις Τζόνσον ότι από τις 19 Ιουλίου οι εμβολιασμένοι Βρετανοί τουρίστες θα μπορούν να ταξιδεύουν σε προορισμούς της πορτοκαλί λίστας -μεταξύ των οποίων η Ελλάδα– χωρίς καραντίνα στην επιστροφή τους.
Πρόκειται για μια σημαντική εξέλιξη που δύναται να αλλάξει την ψυχολογία όλης της τουριστικής αγοράς, καθώς η Μ. Βρετανία είναι η πιο εξωστρεφής και η πιο επιδραστική τουριστική αγορά στην Ευρώπη, αν και στο θέμα εσόδων για την Ελλάδα πρώτη είναι η Γερμανία. Ως γνωστόν, και στην Ελλάδα, υπάρχουν πολλές τουριστικές περιοχές που εξαρτώνται σχεδόν αποκλειστικά από τη βρετανική τουριστική αγορά.
Χρηματιστήριο: Το πτωτικό σερί και η πιθανότητα αντίδρασης
Μέσα σ’ αυτό το περιβάλλον, το ελληνικό χρηματιστήριο συμπλήρωσε χθες την έβδομη πτωτική του συνεδρίαση στις οκτώ τελευταίες, με τον Γ.Δ. να υποχωρεί κατά 3,67% αυτό το διάστημα, τον FTSE 25 κατά -3,75% και τις τράπεζες να χάνουν 5,61%. Μάλιστα, από τις 14 Ιουνίου όταν η αγορά βρέθηκε στο υψηλό 17 μηνών και τις 927,29 μονάδες, ο Γενικός Δείκτης κλείνει πτωτικά στις δέκα από τις 14 συνεδριάσεις που έχουν πραγματοποιηθεί έκτοτε, με τον τραπεζικό κλάδο να είναι αρνητικός πρωταγωνιστής χάνοντας 9,31%.
Στη χθεσινή συνεδρίαση η αξία συναλλαγών κατήλθε στα 37,45 εκατ. ευρώ (δεύτερη χειρότερη επίδοση φέτος), ενώ ρόλο σ’ αυτό έπαιξε το γεγονός ότι ήταν κλειστή η Wall Street λόγω του εορτασμού της Ημέρας Ανεξαρτησίας (4η Ιουλίου).
Πάντως, η αλήθεια είναι ότι όλο αυτό το πτωτικό σερί στη χρηματιστηριακή αγορά έχει έρθει πρωτίστως λόγω της απουσίας νέου αγοραστικού ενδιαφέροντος και λιγότερο λόγω σημαντικών πωλήσεων. Οι όγκοι και οι τζίροι όλο το τελευταίο διάστημα είναι μη αντιπροσωπευτικοί, καθώς η αγορά έχει γίνει εξαιρετικά ρηχή. Έτσι, δείκτες και μετοχές κύλησαν με ευκολία χαμηλότερα, όμως αν τυχόν υπάρξει κάποιος θετικός καταλύτης, η αγορά είναι «άδεια» προς τα πάνω και πολύ σύντομα μπορεί να ανακτήσει το χαμένο έδαφος.
Τι εκτιμούν οι αναλυτές
Όπως σημειώνει ο διευθύνων σύμβουλος της Fast Finance ΑΕΠΕΥ Ηλίας Ζαχαράκης, «οι πιθανότητες από τα τωρινά επίπεδα να βγει αντίδραση είναι πολύ μεγάλες. Σίγουρα η αγορά έχει “βαρύνει” διολισθαίνοντας με χαμηλό τζίρο, παρόλα αυτά, αρκετά γραφήματα πατάνε σε σημαντικές στηρίξεις. Μπορεί να χρειαστούν μία – δύο συνεδριάσεις για να φανεί ο τρόπος της αντίδρασης.
Πλέον η ζώνη του 900 έχει γίνει αντίσταση που χρειάζεται αυξημένο τζίρο για να διασπαστεί και η αγορά να δοκιμάσει εκ νέου κίνηση προς τις 915 ή τις 945 μονάδες. Στην παρούσα φάση, το στοπ μας και με τον τρόπο που εξελίχτηκε η κίνηση είναι και σε ημερήσιο αλλά και σε εβδομάδα στα επίπεδα των 852 μονάδων.
Οι 875-880 μονάδες προσφέρουν στήριξη σε κάθε περίπτωση. Σε εβδομαδιαίο γράφημα από την άλλη έχουμε πολύ σοβαρό ανάχωμα στις 850 μονάδες αν και όλα δείχνουν ότι δεν θα δοκιμαστεί στην παρούσα φάση. Σε κάθε περίπτωση εκτιμούμε πως ο Γενικός Δείκτης θα κινηθεί αργά ή γρήγορα προς τις 1.000 μονάδες αναζητώντας την αφορμή».
Από την πλευρά του, ο υπεύθυνος ανάλυσης της Merit ΧΑΕΠΕΥ, Πέτρος Τσούρτης τονίζει πως «η βραχυπρόθεσμη τάση είναι πτωτική, με τον ΚΜΟ 30 ημερών στις 900 μονάδες. Σημεία στήριξης οι 880 και 870 μονάδες και σημεία αντίστασης οι 900 και 910 μονάδες. Οι αντλήσεις κεφαλαίων από τις εταιρείες στερούν πολύτιμη ρευστότητα από την αγορά, με αποτέλεσμα ο Γενικός Δείκτης να μην μπορεί να ακολουθήσει την ανοδική τάση των διεθνών αγορών».