Μετά το μακρύ και… μίζερο χρηματιστηριακό καλοκαίρι της συνεχούς ταλαιπωρίας του Γενικού Δείκτη με αστείους ημερήσιους τζίρους συναλλαγών, η χρηματιστηριακή αγορά αντιδρά ανοδικά με ανακούφιση στη διαφαινόμενη αποκλιμάκωση της ελληνοτουρκικής αντιπαράθεσης στην Αν. Μεσόγειο, αλλά αυτό, όπως προειδοποιούν οι αναλυτές, δεν σημαίνει ότι οδηγούμαστε σε μια περίοδο ανέφελης ανόδου, καθώς οι απειλές από την Τουρκία και την πανδημία παραμένουν στον ορίζοντα.
Η πιο μεγάλη σε χρονική διάρκεια «ψυχρή» αντιπαράθεση των δυνάμεων Ελλάδας και Τουρκίας, η οποία φαίνεται ότι οδηγείται σε εκτόνωση μετά την απόσυρση του ερευνητικού σκάφους Oruc Reis στην Αττάλεια, είχε έντονη αρνητική επίδραση στη δυναμική της χρηματιστηριακής αγοράς. Ο Γενικός Δείκτης ξεπέρασε τις 670 μονάδες στα μέσα Ιουνίου, αλλά μέχρι την Παρασκευή εισήλθε σε μια… ζώνη ταλαιπωρίας, μεταξύ 615 και 670 και 652 μονάδων, με το επενδυτικό ενδιαφέρον να εξανεμίζεται, καθώς οι ημερήσιοι τζίροι υποχώρησαν σταθερά σε επίπεδα… διακοπών Αυγούστου.
Αξίζει, μάλιστα, να σημειωθεί ότι, την ίδια περίοδο, τα ευρωπαϊκά χρηματιστήρια και η Wall Street κινούνταν ανοδικά και μόλις τώρα μπήκαν σε φάση σταθεροποίησης ή διόρθωσης, κάτι που σημαίνει ότι η ελληνοτουρκική κρίση στέρησε μια σημαντική ευκαιρία συγχρονισμού της αγοράς με τη διεθνή άνοδο, ενώ τώρα που απομακρύνονται οι κίνδυνοι έχει ήδη επιδεινωθεί το διεθνές χρηματιστηριακό περιβάλλον και περιορίζονται εκ των πραγμάτων τα περιθώρια ανόδου στην Αθήνα.
Στη σημερινή συνεδρίαση, παρότι τα ευρωπαϊκά χρηματιστήρια παραμένουν καθηλωμένα ή υποχωρούν ελαφρώς, αναδεικνύεται η δυναμική που δημιούργησε η εκτόνωση της έντασης στην Αν. Μεσόγειο, με το Γενικό Δείκτη να κερδίζει λίγο πριν τις 14.00 σχεδόν 3% και να κινείται προς τις 655 μονάδες, ενώ ο τραπεζικός δείκτης, που αποτελεί το βαρόμετρο των πολιτικών και μακροοικονομικών κινδύνων, υπεραποδίδει κερδίζοντας περίπου 5%.
Η αγορά, τονίζουν αναλυτές, έχει περιθώρια ανόδου καθώς από την αρχή του έτους οι απώλειες ξεπερνούν το 30% για το Γενικό Δείκτη και το 60% για τον τραπεζικό, ενώ στα διεθνή χρηματιστήρια οι επιδόσεις είναι ασύγκριτα καλύτερες, με τον DAX να μην έχει χάσει έδαφος από την αρχή του έτους και τον S&P να σημειώνει άνοδο σχεδόν 4%. Ειδικά ο τραπεζικός δείκτης θα μπορούσε να αναπτύξει εντονότερη ανοδική δυναμική, καθώς έχει αναβαθμισθεί από τους διεθνείς επενδυτικούς οίκους, οι φόβοι για «κόκκινα» δάνεια και επάρκεια κεφαλαίων υποχωρούν, ενώ έρχονται το επόμενο διάστημα θετικές ειδήσεις για την ολοκλήρωση μεγάλων τιτλοποιήσεων.
Στην απελευθέρωση των… ορέξεων από τους αγοραστές συμβάλλει σήμερα, εκτός από την υποχώρηση της έντασης με την Τουρκία, και η τελευταία πληροφόρηση για τις οικονομικές εξελίξεις στην Ελλάδα: από τη μια, οι υπουργοί Οικονομικών της ευρωζώνης κινούνται στην κατεύθυνση της χαλάρωσης των δημοσιονομικών κανόνων και το 2021, κάτι που αφήνει περιθώρια στην κυβέρνηση να αποφύγει την πίεση για μέτρα διόρθωσης των ελλειμμάτων, από την άλλη οι εξαγγελίες του πρωθυπουργού στη Θεσσαλονίκη πείθουν ότι η κυβέρνηση έχει μεν την πρόθεση να προσφέρει πρόσθετη στήριξη στις επιχειρήσεις και τα νοικοκυριά, αλλά ακολουθεί συνετή τακτική, ώστε να αποφύγει ένα δημοσιονομικό εκτροχιασμό.
Οι τρεις κίνδυνοι
Πρέπει να τονισθεί, πάντως, ότι ο δρόμος προς μια ανοδική κίνηση πέραν των 700 μονάδων δεν είναι… σπαρμένος με ροδοπέταλα, καθώς υπάρχουν στον ορίζοντα τρεις βασικοί κίνδυνοι:
- Τα ελληνοτουρκικά ίσως να μπαίνουν σε μια φάση ύφεσης, όμως η Τουρκία ξεκαθαρίζει ότι δεν υποχωρεί από τις αξιώσεις της και δεν θα πρέπει να αποκλείονται νέες προκλητικές ενέργειες στο προσεχές μέλλον, ιδιαίτερα αν δεν καταστεί δυνατό να εισέλθουν οι δύο πλευρές σε διερευνητικές επαφές που θα κρατούν χαμηλή την ένταση στο πεδίο.
- Η κρίση της πανδημίας έχει ακόμη αρκετά επεισόδια και, σε παγκόσμιο επίπεδο καταγράφεται ρεκόρ κρουσμάτων, ενώ η έλευση του φθινοπώρου και του χειμώνα φέρνει και πάλι την οικονομία μπροστά στο ενδεχόμενο επιβολής νέων περιοριστικών μέτρων -ήδη συζητούνται περιοριστικά μέτρα τοπικού χαρακτήρα. Πάντως, το οικονομικό επιτελείο επιμένει ότι στο τέλος της χρονιάς το «κοντέρ» της ύφεσης δεν θα γράψει κάτι χειρότερο από -8%, μια σχετικά καλή επίδοση στις παρούσες συνθήκες και σαφώς καλύτερη από τις αρχικές προβλέψεις της ΕΕ, του ΔΝΤ και του ΟΟΣΑ.
- Τα διεθνή χρηματιστήρια, παρότι παραμένουν σε ένα ανοδικό κανάλι, είναι πολύ πιθανό να διορθώσουν το επόμενο διάστημα τις αποτιμήσεις των μετοχών, που είχαν οδηγηθεί σε υπερβολές μετά το ράλι των προηγούμενων μηνών.