Την ασθενή θέση της ελληνικής χρηματιστηριακής αγοράς έναντι των ευρωπαϊκών ανέδειξε η -πρόσκαιρη, όπως αποδείχθηκε σε λίγες ώρες- αναταραχή που ξέσπασε μετά το χτύπημα της Ουκρανίας σε ρωσικές στρατιωτικές εγκαταστάσεις με αμερικανικούς πυραύλους και την «απάντηση» του Κρεμλίνου με αναθεώρηση του πυρηνικού δόγματος. Το ΧΑ αντέδρασε υπερβολικά, υποχωρώντας πολύ περισσότερο από τις ευρωπαϊκές αγορές και με σημαντική αύξηση τζίρου, ενώ μετά τη χθεσινή πτώση ο Γενικός Δείκτης έχει υποχωρήσει κάτω από κρίσιμα τεχνικά όρια.
Ο Γενικός Δείκτης δεν υποχώρησε μόνο χθες πολύ περισσότερο από τον αντιπροσωπευτικό ευρωπαϊκό δείκτη Stoxx 600 (-1,85% έναντι -0,5%), αλλά δείχνει να έχει αποσυνδεθεί από τις ευρωπαϊκές αγορές εδώ και αρκετές συνεδριάσεις. Είναι χαρακτηριστικό ότι από τις 12 Νοεμβρίου, όταν είχε κλείσει στις 1.430,9 μονάδες, σημείωσε μετά και τη χθεσινή συνεδρίαση μια σωρευτική πτώση της τάξεως του 4,5%, ενώ την ίδια χρονική περίοδο οι απώλειες του Stoxx 600 είναι μόλις 0,3%.
Ενδεικτικό της νευρικότητας που επικράτησε χθες στην αγορά είναι ότι βρέθηκαν στο επίκεντρο των ισχυρότερων πιέσεων οι δύο όμιλοι που δραστηριοποιούνται στην ενέργεια (ΔΕΗ και Metlen), κλείνοντας με πτώση σχεδόν 5%. Το σενάριο όσων προχώρησαν σε ρευστοποιήσεις προφανώς ήταν ότι μπορεί να επηρεασθούν οι δύο όμιλοι δυσμενώς από πιθανές, νέες παρενέργειες του πολέμου στην ευρωπαϊκή ενεργειακή αγορά (άνοδος τιμών φυσικού αερίου κ.λπ.). Αυτές οι εκτιμήσεις διαψεύσθηκαν ήδη από χθες: η τιμή του φυσικού αερίου στην Ευρώπη όχι μόνο δεν ανέβηκε, αλλά υποχώρησε ελαφρώς, από 46,9 σε 45,7 ευρώ/MWh.
Η χθεσινή συνεδρίαση έδειξε, όπως αναφέρουν αναλυτές, ότι υπάρχει στο ΧΑ μια «ουρά» υποψήφιων πωλητών, οι οποίοι προχωρούν σε ρευστοποιήσεις με διάφορες αφορμές, είτε πρόκειται για την εγχώρια πολιτική αναταραχή μετά τη διαγραφή Σαμαρά, ή για τις πυρηνικές απειλές του Πούτιν. Από την άλλη, δεν φαίνεται να υπάρχει αρκετό «φρέσκο» χρήμα, έτοιμο να τοποθετηθεί σε αυτή τη φάση στο ΧΑ.
Έτσι, η αγορά φθάνει σε ένα κρίσιμο τεχνικό σταυροδρόμι, καθώς χθες υποχώρησε κάτω από το σημείο στήριξης των 1.381 μονάδων και είναι πλέον ζητούμενο να υπάρξει μια αντίδραση των αγοραστών στη σημερινή συνεδρίαση, για να σταματήσει η διορθωτική πορεία. Όπως είχε επισημάνει ο Μάνος Χατζηδάκης της Beta στο σχόλιό του την Παρασκευή, η αγορά είχε αυτή την εβδομάδα μοιρασμένες πιθανότητες να κινηθεί πάνω ή κάτω από τα επίπεδα στήριξης και αντίστασης (1.381 - 1.430, αντίστοιχα). Με το χθεσινό κλείσιμο στις 1.366,72 μονάδες βρέθηκε χαμηλότερα από το σημείο στήριξης.
Αξίζει να σημειωθεί, πάντως, ότι η χθεσινή συμπεριφορά της χρηματιστηριακής αγοράς ερμηνεύεται σαν ένα... τοπικό φαινόμενο στις ελληνικές αγορές, αφού στην αγορά ομολόγων ήταν εξαιρετική η συμπεριφορά των ελληνικών τίτλων, με την απόδοση του 10ετούς μάλιστα να υποχωρεί περισσότερο από την απόδοση του αντίστοιχου γερμανικού τίτλου, ενώ ο Οργανισμός Διαχείρισης Δημοσίου Χρέους αγνόησε την περιρρέουσα ατμόσφαιρα στις αγορές και ανακοίνωσε ότι θα προχωρήσει σε νέα έξοδο για την άντληση 250 εκατ. ευρώ με επανέκδοση τίτλου που λήγει το 2034. Η διατήρηση αυτού του θετικού κλίματος για τα ελληνικά ομόλογα αποτελεί μια επιβεβαίωση της εμπιστοσύνης των αγορών στην ελληνική οικονομία, που μετριάζει τις εντυπώσεις από τη νευρικότητα στο ΧΑ.
Γρήγορη ανάκαμψη των αγορών, αναμονή για την nVidia
Οι αγορές φαίνεται να αντιδρούν με μεγάλη ψυχραιμία στην αναζωπύρωση του γεωπολιτικού κινδύνου, ενώ σήμερα το πιθανότερο είναι να μην ασχοληθούν καν με τις ρωσικές απειλές, αφού επίκειται αργά το βράδυ (ώρα Ελλάδος) η ανακοίνωση αποτελεσμάτων της μεγαλύτερης, πλέον, εισηγμένης στη Wall Street και παγκοσμίως, της κατασκευάστριας μικροτσίπ για εφαρμογές τεχνητής νοημοσύνης, nVidia, η οποία «σήκωσε» μόνη της χθες τον S&P και τον Nasdaq (άνοδος 0,40% και 1,04%, αντίστοιχα).
Η έντονη νευρικότητα που εκδηλώθηκε χθες στις αγορές υποχώρησε καθώς προχωρούσε η συνεδρίαση στη Wall Street, αφού πρυτάνευσε η εκτίμηση ότι η Μόσχα προχωρά και πάλι σε βαριές απειλές χωρίς αντίκρισμα. Η ανακοίνωση περί αναθεώρησης του πυρηνικού δόγματος της Ρωσίας αρχικά έφερε τις αγορές στο «κόκκινο» και πυροδότησε μια άνοδο της μεταβλητότητας με τον «δείκτη φόβου» (τεκμαρτής μεταβλητότητας) S&P 500 VIX να ανεβαίνει για λίγο στο υψηλότερο επίπεδό του από τις προεδρικές εκλογές της 5ης Νοεμβρίου.
Ωστόσο, η αναταραχή αποδείχθηκε... τρικυμία σε ποτήρι, καθώς ο S&P 500 και ο Nasdaq έκλεισαν με άνοδο, η μεταβλητότητα και οι αποδόσεις των κρατικών ομολόγων μειώθηκαν και το δολάριο, που αποτελεί το κλασικό επενδυτικό καταφύγιο, σημείωσε μικρές μεταβολές.
Πλέον, η προσοχή στρέφεται στην Nvidia και οι αναλυτές ελπίζουν ότι η μεγαλύτερη εταιρεία στον κόσμο θα αποδειχθεί άλλη μια φορά συνεπής στις υποσχέσεις της. Η εταιρεία προβλέπεται από τους αναλυτές ότι θα ανακοινώσει θηριώδη αύξηση κατά 82,8% στα έσοδα, στα 33,125 δισ. δολάρια για το τρίμηνο Αυγούστου-Οκτωβρίου, από 18,12 δισ. δολάρια πριν από ένα χρόνο. Μια επιβεβαίωση ή -πολύ περισσότερο- υπέρβαση αυτών των προβλέψεων εκτιμάται ότι θα είναι αρκετή για να οδηγήσει όχι μόνο τη μετοχή της nVidia σε άνοδο, αλλά να ενισχύσει καταλυτικά το επενδυτικό κλίμα στη Wall Street.
Υποβαθμίζουν οι ειδικοί τον γεωπολιτικό κίνδυνο εκ Μόσχας
Μπορεί να επανέλθει στο προσκήνιο ξανά και να κλονίσει τις αγορές ο γεωπολιτικός κίνδυνος... ρωσικής προέλευσης; Αναλυτές επισημαίνουν ότι ο πόλεμος στην Ουκρανία μπαίνει σε μια κρίσιμη κλιμάκωση, καθώς και οι δύο πλευρές προσπαθούν να ενισχύσουν τις θέσεις του πριν αναλάβει καθήκοντα ο Ντ. Τραμπ στις 20 Ιανουαρίου, ενώ το γεγονός ότι έχει δοθεί άδεια από τον Λευκό Οίκο για πλήγματα με αμερικανικούς πυραύλους εντός ρωσικού εδάφους ασφαλώς αυξάνει τους κινδύνους.
Ωστόσο, οι ειδικοί στα θέματα άμυνας και διεθνούς πολιτικής υποβαθμίζουν τη σημασία των απειλών από την πλευρά της Ρωσίας, εκτιμώντας ότι πρόκειται για τις συνήθεις μπλόφες του καθεστώτος Πούτιν, με στόχο να μειωθεί η υποστήριξη της Δύσης στην Ουκρανία. Το αμερικανικό think tank, Institute for the Study of War (ISW) συνοψίζει ως εξής το θέμα:
- Οι ουκρανικές δυνάμεις πραγματοποίησαν στις 19 Νοεμβρίου την πρώτη επίθεση με πυραύλους ATAMCS σε ρωσικό έδαφος, χτυπώντας μια ρωσική αποθήκη πυρομαχικών στην περιφέρεια του Μπριάνσκ. Ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν υπέγραψε το επικαιροποιημένο πυρηνικό δόγμα της Ρωσίας στις 19 Νοεμβρίου σε μια απάντηση στην απόφαση της διοίκησης Μπάιντεν να δώσει το πράσινο φως για επιθέσεις μεγάλης εμβέλειας στη Ρωσία και ως μέρος των συνεχιζόμενων προσπαθειών του Πούτιν να επηρεάσει τους δυτικούς υπεύθυνους λήψης αποφάσεων, ώστε να αποφύγουν την παροχή πρόσθετης υποστήριξης στην Ουκρανία.
- Η υιοθέτηση από τη Ρωσία ενός τροποποιημένου πυρηνικού δόγματος είναι η τελευταία επανάληψη των συχνών πλέον ρωσικών πυρηνικών απειλών και δεν αντιπροσωπεύει ουσιαστική αλλαγή στην πυρηνική στάση της Ρωσίας, στο δόγμα ή στην απειλή χρήσης πυρηνικών όπλων. Το Κρεμλίνο προσπαθεί συνεχώς να χρησιμοποιήσει πυρηνικές απειλές για να αποτρέψει τη δυτική στρατιωτική υποστήριξη προς την Ουκρανία και οι συνεχιζόμενες προσπάθειες του Κρεμλίνου να επαναφέρει τις πυρηνικές απειλές δείχνουν ότι το Κρεμλίνο ανησυχεί για τις επιπτώσεις στο πεδίο της μάχης των ουκρανικών επιθέσεων στη Ρωσία με όπλα που παρέχονται από τη Δύση.