Μια δεκάδα εταιρειών διαχείρισης κεφαλαίων επιχειρηματικών συμμετοχών (venture capital) παίζουν πρωταγωνιστικό ρόλο στην ωρίμανση του ελληνικού οικοσυστήματος εταιρειών startup, στο οποίο εκτιμάται ότι κινούνται έως 2.000 επιχειρήσεις, εκ των οποίων οι 106 είχαν καταφέρει να εξασφαλίσουν χρηματοδότηση έως το τέλος του 2020, σύμφωνα με σχετική έρευνα της διαΝΕΟσις.
Ειδικότερα, σύμφωνα με την καταγραφή που γίνεται από τη διαΝΕΟσις, τα... μεγάλα πορτοφόλια για τις νεοφυείς επιχειρήσεις και οι τομείς των ενδιαφερόντων τους είναι:
Big Pi Ventures: Διαχειρίζεται 50 εκατ. ευρώ και μέχρι τον Νοέμβριο του 2021 είχε επενδύσει σε 22 εταιρείες. Στοχεύει σε νεοσύστατες επιχειρήσεις που προσφέρουν λύσεις B2B. Οι τομείς που στοχεύει περιλαμβάνουν: λογισμικό (ανάλυση δεδομένων, μηχανική εκμάθηση, λογισμικό ως υπηρεσία [SaaS]), ρομποτική, επιστήμη υλικών, ενεργειακές τεχνολογίες και καθαρές τεχνολογίες.
Metavallon: Επικεντρώνεται στην επένδυση σε νεοσύστατες επιχειρήσεις που προσφέρουν λύσεις B2B σε ΤΠΕ και υψηλή τεχνολογία. Οι τομείς που στοχεύει περιλαμβάνουν: ρομποτική, μικροηλεκτρονική, τεχνητή νοημοσύνη, εκμάθηση δεδομένων και μηχανών, ασφάλεια στον κυβερνοχώρο, ενέργεια, μεταφορές, fintech. Διαχειρίζεται 32 εκατ. ευρώ και μέχρι τον Νοέμβριο του 2021 είχε επενδύσει σε 26 εταιρείες.
Uni.Fund: Στοχεύει στην πραγματοποίηση επενδύσεων στον τομέα της ευρείας τεχνολογίας, ιδίως στον χώρο Ε&Α και τεχνολογίας. Οι τομείς που επικεντρώνεται περιλαμβάνουν: ΤΠΕ, ηλεκτρονικό εμπόριο, ρομποτική, ναυτιλία, εφοδιαστική αλυσίδα, IoT, energy informatics, fintech, insurance tech. Το Uni.fund διαχειρίζεται 30 εκατ. ευρώ και μέχρι τον Νοέμβριο του 2021 είχε επενδύσει σε 23 εταιρείες, επτά από τις οποίες είναι spin-off ελληνικών πανεπιστημίων και ερευνητικών κέντρων. Αξίζει να σημειωθεί πως το Uni.Fund συνδυάζει το ακαδημαϊκό με το επιχειρηματικό στοιχείο και από την αρχή είχε επικεντρώσει το ενδιαφέρον του στο ερευνητικό έργο που παράγεται στα εκπαιδευτικά και ερευνητικά ιδρύματα μέσα στη χώρα.
Velocity.Partners: Το επενδυτικό σχήμα είναι ένα ταμείο επιτάχυνσης με έμφαση στις τεχνολογικές νεοσύστατες επιχειρήσεις στις βιομηχανίες B2B, SaaS και IoT. Οι στοχευόμενοι τομείς του περιλαμβάνουν, τουρισμός/ταξίδια, fintech, logistics, retail, shipping, maritime, και e-health/ wellness. Η Velocity.Partners διαχειρίζεται 24 εκατ. ευρώ και μέχρι τον Νοέμβριο του 2021 είχε επενδύσει σε 18 εταιρείες.
Marathon VC: Στοχεύει κυρίως σε μικρομεσαίες επιχειρήσεις που αναπτύσσουν προϊόντα B2B και οι τομείς που επικεντρώνεται είναι στις ΤΠΕ. Το Marathon VC διαχειρίζεται 32 εκατ. ευρώ και μέχρι τον Νοέμβριο του 2021 είχε επενδύσει σε 13 εταιρείες. Στα τέλη του 2020, το Marathon Venture Capital ανακοινώνει επίσης το Marathon Fund II, με αρχικό ποσό διαχείρισης 40 εκατ. ευρώ.
VentureFriends: Το επενδυτικό σχήμα τοποθετείται σε μικρομεσαίες επιχειρήσεις στη βιομηχανία ΤΠΕ. Οι τομείς που στοχεύει περιλαμβάνουν marketplaces και SaaS (Software as a Service). Οι VentureFriends διαχειρίζονται 50 εκατ. ευρώ και μέχρι στιγμής έχουν επενδύσει σε 22 εταιρείες. Το επενδυτικό σχήμα δημιούργησε ένα νέο fund, το οποίο αναμένεται να φτάσει στα 100 εκατ. ευρώ, ανεβάζοντας τα συνολικά κεφάλαια υπό διαχείριση στα 170 εκατ. ευρώ.
Επιπλέον, τρία fund έχουν επιλεγεί για να διαχειριστούν δημόσιες επενδύσεις του ειδικού προγράμματος για την παγκοσμιοποίηση, ύψους 235 εκατ. ευρώ:
- ΕΛΙΚΟΝΟΣ 2 (€85 εκατ. για διαχείριση) στοχεύει σε όλους τους τεχνολογικούς τομείς.
- EOS CAPITAL PARTNERS (€100 εκατ. για διαχείριση) στοχεύει σε όλους τους τομείς, με ιδιαίτερη έμφαση στα τρόφιμα και τα ποτά, τον τουρισμό, το FinTech, το λιανικό εμπόριο, την ενέργεια, την αποτελεσματικότητα και τα φαρμακευτικά προϊόντα.
- ΣΥΝΕΡΓΕΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΤΑΜΕΙΟ IV (€50 εκατ. για διαχείριση) στοχεύει στις ελληνικές μικρομεσαίες επιχειρήσεις σε όλους τους τομείς, με ιδιαίτερη έμφαση στα τρόφιμα και τα ποτά, τις γεωργικές επιχειρήσεις, τον τουρισμό, τη φιλοξενία, το περιβάλλον και την ενεργειακή απόδοση.
Επίσης, μέσα στο 2021 ιδρύθηκε από την κυβέρνηση το «Ταμείο Φαιστός», το οποίο θα έχει ως αποκλειστικό σκοπό τις επενδύσεις σε επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στην έρευνα και ανάπτυξη προϊόντων και υπηρεσιών 5G (ή σχετικές με αυτές) στην Ελλάδα. Ποσοστό 25% των κεφαλαίων που θα εισρεύσουν στα ταμεία του Δημοσίου από τις συχνότητες για το 5G θα κατευθυνθεί στο «Φαιστός», ενώ ήδη έχουν συναφθεί συμφωνίες με ιδιωτικά κεφάλαια όπως η LATSCO (family office που διαχειρίζεται επενδύσεις της Μαριάννας Λάτση) και η Deutsche Telekom. Το Ταμείο θα μπορεί να παίζει και τον ρόλο της «γέφυρας» μεταξύ των νεοφυών επιχειρήσεων, οι οποίες θα προχωρήσουν στην ανάπτυξη μιας συγκεκριμένης υπηρεσίας με πιθανούς μελλοντικούς της χρήστες από τους φορείς του Δημοσίου.
Η πορεία μεγέθυνσης του οικοσυστήματος νεοφυών επιχειρήσεων
Το 2010 άρχισε στην Ελλάδα να χτίζεται ένα οικοσύστημα εταιρειών startup, φτάνοντας το 2021 να βρίσκεται σε αρκετά υψηλά επίπεδα ωριμότητας και με τις 10 κορυφαίες εταιρείες να συγκεντρώνουν τετραπλάσια ποσά χρηματοδότησης σε σχέση με το 2020.
Η Ελλάδα κατατάσσεται στην 54η θέση του παγκόσμιου οικοσυστήματος νεοφυών επιχειρήσεων, ενώ ο συνολικός αριθμός νεοφυών επιχειρήσεων που απαρτίζουν το ελληνικό οικοσύστημα δεν είναι εύκολο να προσδιοριστεί, καθώς υπάρχουν διαφορετικά κριτήρια που κατηγοριοποιούν τις εταιρείες, με τον αριθμό να κυμαίνεται από 1.500 έως 2.000. Συνολικά 106 ελληνικές επιχειρήσεις έλαβαν χρηματοδότηση μέχρι το 2020.
Περίπου 400 εκατ. ευρώ θα επενδυθούν σε καινοτόμες επιχειρήσεις στην ελληνική αγορά μέσω του EquiFund, ενώ 30 επιχειρήσεις έλαβαν ήδη χρηματοδότηση ύψους 34 εκατ. ευρώ το 2020.
Αναφορικά με τις μεγαλύτερες προκλήσεις που αντιμετωπίζουν για το μέλλον τους, οι ιδρυτές των startup ξεχωρίζουν περισσότερο από κάθε άλλη τη δυνατότητα επέκτασής τους (22,8%), ενώ ακολουθεί η στελέχωση (19,1%), ο ανταγωνισμός (16,9%), καθώς και η διαθεσιμότητα χρηματοδότησης (15%).
To 13,9% των ελληνικών startup δραστηριοποιούνται στον τομέα του τουρισμού ενώ σε ποσοστό 9,4% βρίσκονται στις Τεχνολογίες Πληροφορικής και Επικοινωνιών και 8,6% είναι το ποσοστό όσων δραστηριοποιούνται στην αγροδιατροφή αλλά και τις επιστήμες ζωής και υγείας. Είναι αρκετά ενδιαφέρον ότι η σειρά των τομέων για τις ελληνικής καταγωγής startup του εξωτερικού είναι λίγο διαφορετική: προηγούνται οι ΤΠΕ και έπονται ο τουρισμός και η αγροδιατροφή.
Η συνολική χρηματοδότηση των ελληνικών startup πλησίασε τα 1,1 δισ. ευρώ το 2020. Η μέση χρηματοδότηση ανά εταιρεία ήταν 733.000 ευρώ, ποσό αρκετά υψηλό για τα διεθνή δεδομένα. Ωστόσο πρόκειται για μια στρεβλή εικόνα καθώς οι ελληνικές startup είναι μόλις 1.500 ενώ ελάχιστες επιχειρήσεις άντλησαν μεγάλα ποσά κεφαλαίων.
Το Ισραήλ έχει αξιοσημείωτες επιδόσεις, έχοντας προσελκύσει κεφάλαια ύψους 10,3 δισ. ευρώ, ενώ παρατηρείται πως η Ιταλία δεν ήταν αποδοτική όσον αφορά τη συγκέντρωση κεφαλαίων για την ανάπτυξη νέων επιχειρήσεων με 570 εκατ. ευρώ, καθώς βρίσκεται κοντά σε χώρες με πολύ μικρότερες οικονομίες όσον αφορά το ΑΕΠ όπως η Πορτογαλία και η Ρουμανία που είχαν 365 και 225 εκατ. ευρώ αντίστοιχα. Σημαντική επίδοση ήταν της Ιρλανδίας, όπου οι startups συγκέντρωσαν περίπου 925 εκατ. ευρώ, ενώ η Ελλάδα, λόγω συγκεκριμένων συμφωνιών που πραγματοποιήθηκαν το 2020 κατάφερε να συγκεντρώσει 1,1 δισ. ευρώ.
Ισχυρότερα οικοσυστήματα, όπως το βρετανικό και το γερμανικό έχουν περίπου 180.000 ευρώ και 150.000 ευρώ διαθέσιμα για επένδυση σε νέες επιχειρήσεις. Δύο υπεραναπτυγμένα οικοσυστήματα, όπως το ολλανδικό και το ιρλανδικό κατάφεραν το 2020 να έχουν διαθέσιμα προς κάθε startup περίπου 130.000 ευρώ. Σχετικά με τη χρηματοδότηση που είναι διαθέσιμη για κάθε πορτογαλική νεοσύστατη επιχείρηση αναφέρεται πως υπάρχουν 101.000 ευρώ, ενώ αντίθετα για τις ιταλικές εταιρείες υπάρχουν μόνο 29.000 ευρώ. Τέλος, το Ισραήλ παρουσιάζει την υψηλότερη χρηματοδότηση ανά startup στην Ευρώπη, δηλαδή 1,1 εκατ. ευρώ.
Παρότι οι αριθμοί της Ελλάδας δεν είναι ιδανικοί, όπως αναφέρει η έκθεση, θα πρέπει να αναφερθεί ότι ανάπτυξη του οικοσυστήματος νεοφυών επιχειρήσεων της χώρας ξεκίνησε πιο αργά, χρονολογικά, σε σχέση με τις υπόλοιπες υπό μελέτη χώρες και ότι δεν υπήρξε προγενέστερη εξωστρέφεια στην καινοτομία.
Ακολουθήστε το Business Daily στο Google news 
