Συγκρατημένα αισιόδοξος για την πορεία του ελληνικού τουρισμού εμφανίζεται ο Αλέξανδρος Ν. Αγγελόπουλος, διευθύνων σύμβουλος στον Όμιλο Aldemar Resorts, υπογραμμίζοντας τη θετική επίδοση του 2021, αλλά σημειώνοντας ότι πρέπει να αποφεύγονται οι προβλέψεις για την επόμενη χρονιά, καθώς η πανδημία είναι απρόβλεπτη.
Σε συνέντευξη στο Business Daily, ο κ. Αγγελόπουλος αναφέρεται στο έντονο επενδυτικό ενδιαφέρον που συγκεντρώνει ο ελληνικός τομέας φιλοξενίας, σημειώνοντας ότι οι επενδυτές βλέπουν ευκαιρίες στην ανάκαμψη μετά την πανδημία. Όσον αφορά τη στάση των Ελλήνων επιχειρηματιών έναντι αυτού του ενδιαφέροντος, υπογραμμίζει ότι «είναι προφανής η επιχειρηματική επιλογή να βγει κάποιος από μια επένδυση με το κατάλληλο τίμημα».
Σε ό,τι αφορά την προσαρμογή του τουριστικού κλάδου στα κριτήρια βιωσιμότητας (ESG), ο κ. Αγγελόπουλος τονίζει ότι παρατηρείται σοβαρή υστέρηση, λέγοντας χαρακτηριστικά: «Ο τουρισμός, παραδομένος σε πολιτικές κοντόφθαλμες, είναι ακόμη πολύ πίσω».
Δηλώνει αντίθετος στην απόπειρα που γίνεται να χωρισθεί το πλαίσιο της φιλοξενίας σε θεματικές ενότητες, υπογραμμίζοντας: «Ποιος είπε ότι ένας επισκέπτης του Αγίου Όρους δεν επιθυμεί να κάνει μπάνιο στη θάλασσα και να φάει φρέσκο ψάρι»;
Όσον αφορά την ανάγκη για δημιουργία των υποδομών που θα υποστηρίζουν την ανάπτυξη του τουρισμού, αναγνωρίζει τις προσπάθειες που γίνονται από την κυβέρνηση, τονίζοντας ότι «είναι ενθαρρυντικά τα σημάδια και πιστεύω ότι γυρίζουμε σελίδα στο θέμα αυτό».
- Η χρονιά του 2021 αποδείχθηκε καλύτερη από το αναμενόμενο. Τι προβλέπετε για το '22, τόσο σε αφίξεις όσο και σε έσοδα, για τον ελληνικό τουρισμό;
Το 2021 ξεπεράσαμε το 50% των εσόδων του 2019, μια επίδοση που κρίνεται ικανοποιητική, αν αναλογιστούμε ότι δεν είχαμε πολλά να περιμένουμε. Προβλέψεις για το '22 δεν μπορούν και δεν πρέπει να γίνονται, αφού η πανδημία είναι απρόβλεπτη, όπως απρόβλεπτη είναι και η συμπεριφορά των επισκεπτών - ταξιδιωτών. Τις τελευταίες βδομάδες αντιμετωπίζουμε ένα νέο κύμα κρουσμάτων σε όλη την Ευρώπη, μια έντονη υστέρηση στις κρατήσεις και για «κερασάκι» μια άνευ προηγουμένου αύξηση στο κόστος ενέργειας που αγγίζει όλη την αλυσίδα στην οικονομία της φιλοξενίας. Θέλει υπομονή και ειλικρίνεια. Και τα δύο χωρίς εκπτώσεις.
- Ποιες θα είναι οι αγορές που αναμένετε να στηρίξουν περισσότερο τουριστικά την χώρα και πόσο φοβάστε εξωγενείς παράγοντες όπως και μια πιθανή κρίση με τη γείτονα να επηρεάσουν την περίοδο του '22;
Και αυτό μένει να κριθεί, αφού πέρσι μας εξέπληξε θετικά η Πολωνία, αλλά αρνητικά η Μ.Βρετανία, που αποτελεί παραδοσιακή μας αγορά. Πέραν της πανδημίας, σημαντικό ρόλο θα παίξει και η κατάσταση στο μέτωπο των γεωπολιτικών, αφού τα τελευταία δυο χρόνια έχει χαρακτήρα ρουλέτας. Αγορές όπως η Ρωσία, που είναι παραδοσιακά ισχυρή, δεν μπορούν να αποδώσουν στη χώρα μας, λόγω της ψυχροπολεμικής σχέσης με την ΕΕ. Δυστυχώς, όταν τσακώνονται τα βουβάλια στο βάλτο την πληρώνει ο βάτραχος.
- Παρά το βαρύ πλήγμα που δέχθηκε ο τουριστικός τομέας την τελευταία διετία, παρουσιάζει μια δυναμική, με αποτέλεσμα ισχυροί επενδυτικοί όμιλοι να δίνουν ψήφο εμπιστοσύνης στην ελληνική ξενοδοχία και τις προοπτικές της. Ποια είναι η δική σας ερμηνεία και ποιοι θεωρείτε ότι είναι οι λόγοι που τους οδηγούν σε αυτή την αναγνώριση;
Η ελληνική φιλοξενία εξελίσσεται τα τελευταία χρόνια σε μια σύγχρονη δύναμη, με μοντέρνα και ανταγωνιστικά χαρακτηριστικά. Είναι φυσικό σε μια ενδεχόμενη ανοδική πορεία των μεγεθών μετά τον κορονοϊό, να βλέπουν ευκαιρίες οι ξένοι επενδυτές. Αντίστοιχα, είναι εξίσου προφανής η επιχειρηματική επιλογή να βγει κάποιος από μια επένδυση με το κατάλληλο τίμημα. Εντύπωση προκαλεί ότι στη ναυτιλία είναι αυτονόητη μια τέτοια κινητικότητα, αλλά όχι στα ξενοδοχεία. Είμαστε πάντως μια οικονομία φιλοξενίας και φαίνεται να το αντιλαμβάνονται πολλοί, αλλά όχι πάντα αυτοί που καλούνται να χτίσουν στις επιτυχίες του κλάδου.
- Έχει αναγνωρισθεί διεθνώς πλέον ως απαραίτητη η υιοθέτηση των ESG κριτηρίων για την εξασφάλιση ενός βιώσιμου μέλλοντος. Πόσο κοντά είναι ο τουριστικός τομέας στην υιοθέτηση των ESG κριτηρίων; Πώς συνδέεται η επόμενη μέρα των επιχειρήσεων του τουρισμού με την εξέλιξη του μοντέλου της φιλοξενίας στην Ελλάδα;
Σύντομα τα ESG θα αλλάξουν τον τρόπο που επιχειρούμε αλλά και αυτόν που αναλύουμε τις επιδόσεις των επιχειρήσεων. Ο τουρισμός, παραδομένος σε πολιτικές κοντόφθαλμες, είναι ακόμη πολύ πίσω. Πέραν μερικών εξαιρετικών παραδειγμάτων, ο κλάδος επιδίδεται σε αλλεπάλληλες αναφορές στη βιωσιμότητα, χωρίς ούτε να κατανοεί, αλλά ούτε και να σχεδιάζει λύσεις για την επόμενη μέρα. Θα γίνει και αυτό, αφού θα το επιβάλλουν οι καιροί. Αν διακρίνετε μια απογοήτευση, είναι γιατί έχουμε μείνει πολύ πίσω.
- Ποιο πιστεύετε πρέπει να είναι το πλαίσιο στρατηγικής προβολής της χώρας ώστε να αναδεικνύονται τα περιφερειακά χαρακτηριστικά των διάφορων προορισμών που προσφέρει η Ελλάδα; Είμαστε τελικά μια οικονομία της φιλοξενίας δύο ταχυτήτων;
Είμαστε μια χώρα με τουρισμό πολλών ταχυτήτων. Γίνεται μια επαναλαμβανόμενη απόπειρα να χωρισθεί το πλαίσιο της φιλοξενίας σε θεματικές ενότητες. Αυτό οδηγεί σε απογύμνωση του μοντέλου της φιλοξενίας από μέρος ή όλα τα χαρακτηριστικά του, ενώ μια σύνθεση θα οδηγούσε σε ένα ολοκληρωμένο μοντέλο. Ο τόπος μας έχει και γαστρονομικό πλούτο, πολιτιστικό πλούτο και άλλα πολλά που σήμερα γίνονται επιθετικοί προσδιορισμοί της λέξης τουρισμός. Ποιος είπε ότι ένας επισκέπτης του Αγίου Όρους δεν επιθυμεί να κάνει μπάνιο στη θάλασσα και να φάει φρέσκο ψάρι; Πρέπει, αντ' αυτού, να γίνει διαχωρισμός του τουρισμού σε περιφερειακές ενότητες με υιοθέτηση από μέρους τους των υπηρεσιών που μπορούν να προσφέρουν. Η κάθε περιοχή ξέρει καλύτερα σε τι μπορεί να διακριθεί και τι μπορεί να προσφέρει. Ο ΕΟΤ θέτει το πλαίσιο και η κάθε περιφέρεια φτιάχνει το πλάνο προβολής της. Δυστυχώς, η Ελλάδα επιμένει να μην υιοθετεί δοκιμασμένα μοντέλα προβολής, αλλά να αυτοσχεδιάζει με κίνητρα όχι εθνικά, αλλά αμφιβόλου ηθικής.
- Υπάρχει πάντα στον τουρισμό ένα debate, ότι όσο ανεβαίνουν τα τουριστικά μεγέθη τόσο πιο επιτακτική καθίσταται η ανάγκη για περισσότερες υποδομές (υγεία, μεταφορές, δρόμοι, ύδρευση και αποχέτευση κ.α.) . Συνήθως οι υποδομές έπονται της ζήτησης. Μήπως αυτό πρέπει να αλλάξει και να γίνουμε proactive ώστε να μην καταστραφεί το τουριστικό προϊόν από τη μεγάλη επιτυχία μας;
Η παρούσα κυβέρνηση έχει δώσει νέα πνοή στα έργα υποδομής και φαίνεται επιτέλους ότι η ιδιωτική πρωτοβουλία έχει σύμμαχο ένα κράτος που αντιλαμβάνεται τις σχέσεις εξάρτησης μεταξύ κράτους και επιχειρήσεων υπέρ της κοινωνίας, με τον πολίτη και για τον πολίτη. Είμαστε ακόμη πίσω, αλλά είναι ενθαρρυντικά τα σημάδια και πιστεύω ότι γυρίζουμε σελίδα στο θέμα αυτό.
Η φιλοξενία έχει περιθωριοποιηθεί εδώ και αρκετά χρόνια ως οικονομική δραστηριότητα. Στον αντίποδα γίνεται μια απόπειρα να μετρηθεί το αποτύπωμα της στο σύνολο της οικονομίας με τις περισσότερες απόψεις να συγκλίνουν σε μια συμμετοχή στο ΑΕΠ, έμμεσα και άμεσα, πάνω από 25%. Τελικά πόσο μεγάλη είναι η οικονομία της φιλοξενίας και τι πρέπει να γίνει για να δούμε όλο το εύρος του σύνθετου αυτού μοντέλου; Με λίγα λόγια, η Ελλάδα δεν μπορεί χωρίς την οικονομία της φιλοξενίας, αλλά το υπουργείο Τουρισμού δεν έχει εξουσίες και είναι το τελευταίο τη τάξει υπουργείο. Κάποια στιγμή πρέπει να αλλάξει αυτό. Η πιο πάνω συνθήκη δικαιολογεί πάντως το απίστευτο φαινόμενο να μεγαλώνουν τα μεγέθη και να μικραίνει ο κλάδος.
Το βιογραφικό του Αλέξανδρου Αγγελόπουλου
Ο Αλέξανδρος Ν. Αγγελόπουλος (1972) είναι διευθύνων σύμβουλος στον Όμιλο Aldemar Resorts, στον οποίο δραστηριοποιείται από το 1994. Κάτοχος πτυχίου στη Διοίκηση Επιχειρήσεων και μεταπτυχιακού τίτλου στο Διεθνές Management από το Πανεπιστήμιο της Βοστόνης.
Με μακρόχρονη εμπειρία στον τουρισμό και την επιχειρηματικότητα, έχει έντονη δραστηριότητα σε οργανισμούς και επιχειρηματικές ενώσεις. Είναι αντιπρόεδρος Β’ του ΔΣ της Ελληνικής Ένωσης Επιχειρηματιών (ΕΕΝΕ), μέλος Δ.Σ. στο Ξενοδοχειακό Επιμελητήριο Ελλάδος, όπου διετέλεσε και πρόεδρος της Επιτροπής Περιβαλλοντικής Πολιτικής (έως το 2018) και γενικός γραμματέας στην Ένωση Ξενοδόχων Ηρακλείου, Κρήτης (από το 2018 έως και σήμερα).
Είναι μέλος Δ.Σ. του Συμβουλίου Ανταγωνιστικότητας της Ελλάδας και της Επιτροπής του Sustainability Development Center on Governance and Public Law. Ταυτόχρονα, συμμετέχει στις ομάδες εργασίας «Γαστρονομικού Τουρισμού» και «Βιώσιμης Τουριστικής Ανάπτυξης», πρωτοβουλίες του υπουργείου Τουρισμού. Από το 2010 είναι επίτιμος πρόξενος της Ουκρανίας για την Πελοπόννησο.
Στηρίζοντας ενεργά τα νέα στελέχη συνεργάζεται με ακαδημαϊκούς φορείς και επιχειρηματικές δράσεις. Τα Ακαδημαϊκά Έτη 2019-2020 και 2020-2021 διδάσκει το μάθημα «Βιώσιμη Ανάπτυξη στον Τουρισμό» στο μεταπτυχιακό πρόγραμμα Βιοικονομίας, Κυκλικής Οικονομίας και Βιώσιμης Ανάπτυξης του Πανεπιστημίου Πειραιά.
Το 2021, αναδείχθηκε ως «Υπεύθυνος Ηγέτης Βιωσιμότητας» στα Hellenic Responsible Business Awards μέσα από κλειστή ψηφοφορία της κριτικής επιτροπής τόσο για τις δράσεις και το όραμά του, όσο και για την ενεργή συμμετοχή και επιρροή του σε θέματα Βιωσιμότητας.
Βραβεύσεις και Διακρίσεις
- (tba) 2021 – World Eminent Man of Green Hospitality & Sustainability – Who is Who International Awards -World Women Leaders & World Eminent Men
- 2021 - "Responsible Sustainability Leader" at the Hellenic Responsible Business Awards
- 2019 – “Greek Hospitality Personality” at the Greek Hospitality Awards
- 2018 – Honorary Distinction by the University of Economics and Business of Athens for his contribution and support to the MBA program.
- 2016 – “Greek Hospitality Rising Star” at the Greek Hospitality Awards
- 2015 – Honorary Distinction by the Federation of Olympia for his support and contribution.
- 2010 – Best Leader – CEO in Sustainability at the Money Conferences by KPMG