Οι επενδυτές, οι επιχειρήσεις, οι εργαζόμενοι και το ταξίδι στη βιωσιμότητα και το οικοσύστημα ESG ήταν το περιεχόμενο της συνέντευξης με τον Δρ. Djordjija Petkoski, Λέκτορα και Ανώτατο Στέλεχος (Senior Fellow) στο Πανεπιστήμιο του Wharton, στην Πενσυλβάνια και ιδρυτή του Global CDL.
Παράλληλα, ο καθηγητής Petkoski, είναι Σύμβουλος της Παγκόσμιας Τράπεζας, του Διεθνούς Οργανισμού Εργασίας (ILO), του IOE, του OAS, αρκετών κυβερνήσεων και άλλων ιδρυμάτων και Συμπρόεδρος των Ideas4Action και SDGs&Her, κοινών προγραμμάτων του Ομίλου της Παγκόσμιας Τράπεζας και του Κέντρου Zicklin, του Wharton School.
Στα 20 χρόνια που συνεργάστηκε με την Παγκόσμια Τράπεζα, σε θέσεις όπως αυτή του επικεφαλής του Προγράμματος Επιχειρήσεων, Ανταγωνιστικότητας και Ανάπτυξης, διαχειρίστηκε περισσότερα από 340 παγκόσμια έργα με έμφαση στη στρατηγική διαχείριση. εταιρική διακυβέρνηση, την ανταγωνιστικότητα και τη βιώσιμη ανάπτυξη, τις επιχειρήσεις και της καταπολέμησης της διαφθοράς.
Συγγραφέας ή συν-συγγραφέας 15 βιβλίων, ο καθηγητής Petkoski, έχει συνεργαστεί με περισσότερες από 100 πολυεθνικές εταιρείες σε ένα ευρύτερο φάσμα θεμάτων, όπως η διαχείριση της αλλαγής, η καινοτομία, η βιωσιμότητα, η οργανωσιακή κουλτούρα και η κοινωνική υπευθυνότητα.
Η συζήτηση με τον καθηγητή Petkoski πραγματοποιήθηκε με αφορμή με αφορμή τη συμμετοχή του ως βασικού ομιλητή στην εκδήλωση έναρξης του 5ου CSR-School στο Αμερικανικό Κολλέγιο Ελλάδος αλλά και της δημοσίευσής του στις αρχές του 2023, με τίτλο “The ESG Hero’s Journey”.
- Με ποιον τρόπο μπορούμε να ορίσουμε τους νέους ρόλους και τις ευθύνες των επενδυτών και των ρυθμιστικών αρχών στο οικοσύστημα ESG;
Οι επενδυτές αποτελούν την κινητήρια δύναμη πίσω από τις αρχές του ESG καθώς έρχονται να συμπληρώσουν τους Στόχους Βιώσιμης Ανάπτυξης (SDGs) που υποστηρίζονται τόσο από τον ΟΗΕ όσο και από πολυμερείς τράπεζες ανάπτυξης και κυβερνήσεις. Η πρόκληση έγκειται στην ανάγκη για περισσότερο τυποποιημένες αναφορές βιωσιμότητας. Η ανάγκη αυτή αναδεικνύεται σε πρωταρχικό εμπόδιο για την ευρύτερη εφαρμογή των αρχών ESG. Η αντιμετώπιση αυτής της πρόκλησης απαιτεί τη θέσπιση «έξυπνων κανονισμών» το οποίο αποτελεί πρωτίστως ευθύνη των κυβερνήσεων.
- Πόσο περίπλοκο μπορεί να είναι το ταξίδι προς τη βιωσιμότητα για επενδυτές και εταιρείες;
Η πολυπλοκότητα του ταξιδιού βιωσιμότητας του επενδυτή και της εταιρείας εξαρτάται από το πόσο σύνθετη είναι η αντίληψη που μοιράζονται σχετικά με το τι συνεπάγεται η βιωσιμότητα καθώς και από τους νέους ρόλους που πρέπει να αναλάβουν στη διαμόρφωση του εξωτερικού και εσωτερικού οικοσυστήματος ESG αλλά και από την ικανότητά τους για δημιουργία αξίας. Αυτό εκτείνεται πέρα από την επιχείρηση και περιλαμβάνει επενδυτές και εταιρείες, συνεπάγεται δε, τη δημιουργία από κοινού αξίας και με άλλους συμμετόχους (stakeholders). Προκειμένου να επιτευχθεί αυτό, απαιτείται μια βαθύτερη κατανόηση του τι μπορεί να συνεισφέρει κάθε μέρος καθώς και η απόκτηση νέων δυνατοτήτων που όλες οι πλευρές πρέπει να κατακτήσουν.
- Μπορούμε να συζητήσουμε ένα κοινό πλαίσιο για επενδυτές και στελέχη ESG κατά την πλοήγηση σε αυτόν τον νέο κόσμο βιωσιμότητας;
Όπως ανέφερα και πριν, επενδυτές και στελέχη λειτουργούν μέσα στο ίδιο οικοσύστημα και μοιράζονται την ευθύνη για τη διασφάλιση της βιωσιμότητάς του. Αυτό απαιτεί μια θεμελιωδώς διαφορετική νοοτροπία και ανθρωποκεντρικές ικανότητες. Η εποχή των «άκαμπτων» συναλλαγών μεταξύ επενδυτών και εταιρειών, που επικεντρώνονται κυρίως στις νομισματικές συναλλαγές και τη διαχείριση κινδύνων με εταιρείες που δίνουν προτεραιότητα στα βραχυπρόθεσμα κέρδη και τη μεγιστοποίηση της αξίας των μετόχων, έχει περάσει εδώ και καιρό. Τόσο οι επενδυτές όσο και οι εταιρείες πρέπει να πλοηγηθούν σε νέες μορφές συνεργασίας και δέσμευσης, προσπαθώντας να δημιουργήσουν από κοινού βιώσιμη αξία για τους βασικούς ενδιαφερόμενους.
- Στη λευκή βίβλο που παρουσιάσατε (The ESG Hero’s Journey), αναφέρεστε στις εταιρείες και την αυξανόμενη πίεση που ασκούν για την αντιμετώπιση της βιωσιμότητας, η γύρω από θέματα ESG. Έχουν επίγνωση των προκλήσεων και των εμποδίων στην οργανωσιακή τους κουλτούρα που αποθαρρύνουν την ολιστική δέσμευση ESG, κατά την άποψή σας;
Υπάρχει σημαντική διαφορά μεταξύ των εταιρειών στον τρόπο με τον οποίο προσεγγίζουν τη βιωσιμότητα. Εάν οι εταιρείες ανταποκρίνονται πρωτίστως στις εξωτερικές πιέσεις για την αντιμετώπιση της βιωσιμότητας χωρίς να αντιλαμβάνονται τη σημασία των αρχών ESG για το μέλλον τους -με στόχο να είναι π.χ. μια εταιρεία με προστασία του μέλλοντος- ενδέχεται να αντιμετωπίσουν σημαντικές προκλήσεις. Αντίθετα, εάν η βιωσιμότητα γίνει κεντρικό στοιχείο της συνολικής στρατηγικής τους, γίνεται ευκολότερο για τις ίδιες να καλλιεργήσουν μια οργανωσιακή κουλτούρα που υποστηρίζει την ολιστική και αποτελεσματική δέσμευση ESG.
- Μιλάτε για τους «άγραφους κανόνες» της οργανωσιακής κουλτούρας που αποθαρρύνουν την ολιστική δέσμευση ESG. Πώς τους ορίζετε;
Στη σφαίρα της οργανωσιακής κουλτούρας, οι συχνά άκαμπτες και μηχανιστικές προσεγγίσεις που χρησιμοποιούνται για τη διαμόρφωσή της μπορούν να παραμερίσουν ακούσια τη σημασία αυτού που είναι κοινώς γνωστό ως «άγραφοι κανόνες». Αυτοί οι μη διατυπωμένοι κανόνες αντικατοπτρίζουν την καθημερινή πραγματικότητα που βιώνουν οι εργαζόμενοι, καλύπτοντας τα συναισθήματα, τα κίνητρα και τις προοπτικές τους, τα οποία είναι όλα κρίσιμα για τη διαμόρφωση της εταιρικής κουλτούρας και συμπεριφοράς. Μια κοινή παγίδα προκύπτει από την επιβολή γενικών συμβουλών από εξωτερικούς συμβούλους, οι οποίες μπορεί να μην έχουν απήχηση στην ιδιαίτερη δυναμική μιας συγκεκριμένης επιχείρησης.
Για την προώθηση της ολιστικής δέσμευσης ESG, είναι σημαντικό να προχωρήσουμε πέρα από τα καθοριστικά πλαίσια και να αναγνωρίσουμε τις λεπτές αποχρώσεις που επηρεάζουν τις αλληλεπιδράσεις και τις αποφάσεις των εργαζομένων. Η ολιστική δέσμευση ESG απαιτεί απομάκρυνση από μια προσέγγιση που ταιριάζει σε όλους και αγκαλιάζει μια περίπλοκη αλληλεπίδραση ατομικών κινήτρων και αξιών
Κατά την πλοήγηση σε αυτούς τους άγραφους κανόνες, η σαφήνεια σχετικά με τον εταιρικό σκοπό γίνεται κρίσιμη. Όταν οι στόχοι και οι αξίες του οργανισμού ευθυγραμμίζονται άψογα με τον προσωπικό σκοπό των εργαζομένων, αναδύεται ένα ισχυρό κίνητρο που υπερβαίνει τα συμβατικά κίνητρα. Αυτή η ευθυγράμμιση μπορεί να βοηθήσει τους οργανισμούς να καλλιεργήσουν ένα περιβάλλον όπου οι εργαζόμενοι αισθάνονται μια γνήσια σύνδεση με τους ευρύτερους στόχους ESG, μετατρέποντάς τους από παθητικούς συμμετέχοντες σε ενθουσιώδεις υποστηρικτές. Οι εργαζόμενοι γίνονται προορατικοί πρωταθλητές της ολιστικής δέσμευσης ESG, θεωρώντας ότι οι ίδιοι συνεισφέρουν τους ως αναπόσπαστο μέρος σε μια ευρύτερη κοινωνική και περιβαλλοντική αποστολή.
- Ποιος είναι ο ρόλος της ηγεσίας και του ανθρώπινου δυναμικού;
Το αναδυόμενο οικοσύστημα ESG, τόσο εσωτερικά όσο και εξωτερικά, απαιτεί μια επαναξιολόγηση των παραδοσιακών εννοιών ηγεσίας και μια θεμελιώδη αναθεώρηση της στρατηγικής HR. Είναι σημαντικό να μην υπερπουλάμε τα συμβατικά μοντέλα ηγεσίας, αλλά να δίνουμε έμφαση στη «δραστήρια και αποτελεσματική ηγεσία» με έμφαση στην εφαρμογή, διασφαλίζοντας ανώτερη απόδοση στο παρόν, ενώ ταυτόχρονα προστατεύει την εταιρεία στο μέλλον. Αυτό απαιτεί μια επανακαθορισμένη σχέση μεταξύ ηγεσίας και διοίκησης, συμπεριλαμβανομένης της μεσαίας διοίκησης, εντός του οργανισμού.
Η εκτέλεση της στρατηγικής είναι κατά κύριο λόγο στα χέρια των διευθυντών, και σε αυτό το εξελισσόμενο τοπίο ESG, αυτό που απαιτείται είναι οι «έξυπνοι managers» να συμβάλλουν ενεργά τόσο στον σχεδιασμό όσο και στην εφαρμογή της στρατηγικής. Αυτός ο μετασχηματισμός πρέπει να υποστηρίζεται από μια νέα εταιρική κουλτούρα και δυνατότητες τόσο σε ατομικό όσο και σε οργανωσιακό επίπεδο. Αυτή την προσέγγιση την αποκαλώ «Δραστική Μετασχηματιστική Ανάπτυξη Ικανοτήτων» (Actionable Transformative Capacity Development _ATCD). Η επίτευξη αυτής της αλλαγής απαιτεί μια στρατηγική επανατοποθέτηση του ανθρώπινου δυναμικού σε όλα τα επίπεδα της εταιρείας, ξεκινώντας από το C-Level μέχρι τη βάση του οργανισμού - τους εργαζόμενους στη γραμμή παραγωγής.
Στο πλαίσιο αυτό, ο ρόλος των νέων επαγγελματιών, ιδιαίτερα αυτών της Gen Ζ, είναι καθοριστικός. Φέρνουν σύγχρονη γνώση, μια νέα κατανόηση των προσωπικών παθών και σκοπών, κίνητρα που εκτείνονται πέρα από τα κίνητρα και άλλα στοιχεία ζωτικής σημασίας για τον επιτυχημένο μετασχηματισμό του οργανισμού. Το Aνθρώπινο Δυναμικό θα πρέπει να διευκολύνει τη διαγενεακή ανταλλαγή γνώσης με δυνατότητα δράσης εντός του οργανισμού. Η Generation Z είναι σε καλή θέση για να εμφυσήσει το επιχειρηματικό πνεύμα και να το μεταφράσει σε ενδοεπιχειρηματικότητα εντός του οργανισμού. Είναι σημαντικό να αναγνωρίσουμε ότι η Generation Z κατέχει σημαντικό μερίδιο στο μέλλον όχι μόνο του οργανισμού αλλά και στο ευρύτερο κοινωνικό και πλανητικό πλαίσιο.
- Εάν εστιάσουμε στην πρόκληση της υλοποίησης (πώς να οικοδομήσουμε νέες σχέσεις μεταξύ επενδυτών και εταιρειών), με ποιον τρόπο οι καινοτόμες συνεργασίες διαμορφώνουν ενεργά το οικοσύστημα SDG/ESG;
Αυτό είναι κομβικό. Συχνά, οι συζητήσεις μας για την καινοτομία επικεντρώνονται γύρω από προϊόντα και υπηρεσίες. Ωστόσο, ο πιο σημαντικός αντίκτυπος προκύπτει από καινοτόμες συνεργασίες που έχουν τις ρίζες τους στη βαθιά κατανόηση της εμπλοκής των ενδιαφερομένων. Η διαμόρφωση του οικοσυστήματος SDG/ESG απαιτεί συλλογική δράση, με την ουσία να βρίσκεται σε καινοτόμες συνεργασίες που βασίζονται σε μια κοινή κατανόηση του οικοσυστήματος SDGs/ESG, στα ενδιαφέροντα διαφορετικών ενδιαφερομένων, στους ρόλους που μπορούν να παίξουν διάφοροι εταίροι στη συν-δημιουργία αξίας και μοναδικές δυνατότητες που φέρνουν στο τραπέζι. Αυτό αφορά ουσιαστικά το κοινό μας μέλλον.
Ακολουθήστε το Business Daily στο Google news 
