Οι υπουργοί Ενέργειας των 27 χωρών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης πιέζονται να καταλήξουν σε συμφωνία για τον καθορισμό ορίου στις τιμές χονδρικής του φυσικού αερίου στη σημερινή συνεδρίασή τους στις Βρυξέλλες, μετά και την αποτυχία της περασμένης εβδομάδας να αρθεί το αδιέξοδο που διαρκεί μήνες για το πώς πρέπει να καμφθούν οι τιμές της ενέργειας στην Ευρώπη.
Από την πλευρά τους, οι ηγέτες της ΕΕ κάλεσαν να εξευρεθεί λύση μέχρι σήμερα. Ο διάλογος αφορά πλέον κυρίως την πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για πλαφόν στην τιμή χονδρικής που ορίζεται σε (κάποια από τα) παράγωγα που διατίθενται στο ολλανδικό χρηματιστήριο αερίου TTF («Title Transfer Facility»).
Η πρόταση έχει σκοπό να οικοδομηθεί γέφυρα ανάμεσα στην ομάδα των κρατών μελών που ζητούν να επιβληθεί ευρύτερο πλαφόν και των χωρών εκείνων που δεν θέλουν να υπάρξει καμιά επέμβαση στην αγορά, όπως ιδίως η Γερμανία. Ωστόσο αρκετές κυβερνήσεις έχουν διατυπώσει επιφυλάξεις για την πρόταση της Κομισιόν. Επισημαίνουν πως οι όροι που θέτει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή για την ενεργοποίηση του μηχανισμού είναι υπερβολικά αυστηροί. Ο δυνητικός συμβιβασμός μπορεί να περιλαμβάνει χαμηλότερο πήχη τιμής η υπέρβαση του οποίου θα ενεργοποιεί το πλαφόν και ταυτόχρονα μηχανισμούς για την διασφάλιση της επάρκειας πρόσφοράς και της σταθερότητας των αγορών.
Σύμφωνα με δημοσίευμα του Bloomberg, η κυβέρνηση της Τσεχίας, η οποία ασκεί την εκ περιτροπής προεδρία της ΕΕ, πρότεινε τη μείωση του ανώτατου ορίου στα 188 ευρώ ανά μεγαβατώρα σε σύγκριση με τα 275 ευρώ που πρότεινε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή τον περασμένο μήνα. Η πρόταση για παρέμβαση στην αγορά, που ζητήθηκε από μια ομάδα κρατών μελών ήδη από την άνοιξη, έχει προκαλέσει βαθύ ρήγμα μεταξύ των κυβερνήσεων. Τις τελευταίες εβδομάδες η Γερμανία ηγήθηκε της πίεσης για μια πιο προσεκτική προσέγγιση, ενώ το Βέλγιο, η Ελλάδα, η Ιταλία και η Πολωνία απαίτησαν ένα πιο επιθετικό εργαλείο, με ανώτατο όριο τιμών κάτω από τα 200 ευρώ.
Μια συμφωνία για το ανώτατο όριο των τιμών του φυσικού αερίου θα ξεκλειδώσει επίσης μια ευρύτερη δέσμη μέτρων για τη συγκράτηση του υψηλού ενεργειακού κόστους που έχει προκαλέσει αναστάτωση στις επιχειρήσεις και τους καταναλωτές. Οι τιμές του φυσικού αερίου και της ηλεκτρικής ενέργειας εκτοξεύθηκαν σε επίπεδα ρεκόρ νωρίτερα φέτος μετά τις βαθιές περικοπές της παροχής φυσικού αερίου από τη Ρωσία μετά τον πόλεμο στην Ουκρανία.
Ο λεγόμενος μηχανισμός διόρθωσης της αγοράς φυσικού αερίου θα τίθεται σε λειτουργία όταν οι συμβάσεις του TTF παράδοσης επόμενου μήνα ξεπερνούν τα 188 ευρώ ανά μεγαβατώρα για τρεις ημέρες. Επιπλέον, το νέο σχέδιο δίνει τη δυνατότητα στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή να σταματήσει την παρέμβασή της στην αγορά, εάν υπονομεύει τα μέτρα της ΕΕ για τη μείωση της ζήτησης φυσικού αερίου. Η Κομισιόν θα αναστέλλει επίσης αμέσως τον μηχανισμό εάν θέτει σε κίνδυνο την ασφάλεια εφοδιασμού της ηπείρου με φυσικό αέριο. Ορισμένοι επικριτές φοβούνται ότι ένα όριο τιμών στην Ευρώπη θα μπορούσε να καταστήσει λιγότερο ελκυστικό τον εφοδιασμό της για τους πωλητές σε παγκόσμιο επίπεδο.
Επιδιώκεται να υπάρξει ομόφωνη απόφαση των υπουργών Ενέργειας, όμως εάν υπάρχει ικανός αριθμός χωρών θα μπορούσαν να ξεπεραστούν οι γερμανικές ενστάσεις ως προς την πρόταση της Κομισιόν.
Άλλες προτάσεις, που όμως πλέον έχουν αποσυρθεί από το τραπέζι, περιλάμβαναν την προμήθεια αερίου από κοινού, την αύξηση της αλληλεγγύης μεταξύ χωρών μελών σε περίπτωση ελλείψεων, την επιτάχυνση των διαδικασιών αδειδοτήσεων για ενεργειακά έργα τα οποία αξιοποιούν ανανεώσιμες πηγές