Το ισπανικό μοντέλο με επιβολή πλαφόν για την τιμή φυσικού αερίου που χρησιμοποιείται για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας και όχι συνολικό πλαφόν για το φυσικό αέριο, φαίνεται να προκρίνει η Ευρωπαϊκή Ένωση, όπως αναφέρει το Bloomberg, επικαλούμενο έγγραφο της ΕΕ.
Οι υπουργοί Ενέργειας της ΕΕ που συγκεντρώνονται στην Πράγα την Τετάρτη θα εξετάσουν αυτό το μοντέλο, το οποίο έχει ήδη υιοθετηθεί από την Ισπανία και την Πορτογαλία, επιτρέποντας στους καταναλωτές να αποφύγουν τις χειρότερες από τις αυξήσεις των τιμών. Ωστόσο, ορισμένα έθνη, συμπεριλαμβανομένης της Γερμανίας, παραμένουν επιφυλακτικά, φοβούμενα ότι ένα ανώτατο όριο θα μπορούσε να αυξήσει τη ζήτηση σε μια εποχή που η ΕΕ πρέπει να περιορίσει τη δίψα της για ρωσικό αέριο.
Η Γερμανία και η Ολλανδία εκτιμούν ότι οποιοδήποτε τέτοιο μέτρο θα πρέπει να εξεταστεί «πολύ προσεκτικά» και να διασφαλιστεί ότι το βάρος θα μοιραστεί μεταξύ των χωρών, σύμφωνα με σχέδιο εγγράφου που είδε το Bloomberg. Τάσσονται υπέρ των άμεσων κοινών αγορών φυσικού αερίου από την ΕΕ για να σταματήσουν οι χώρες να ανταγωνίζονται η μία την άλλη, καθώς και για αυστηρότερους στόχους μείωσης της ζήτησης.
Όπως όλα δείχνουν οι δύο χώρες θα προτείνουν ένα σχέδιο 10 σημείων που επικεντρώνεται στην κοινή αγορά φυσικού αερίου για να σταματήσουν τις μεμονωμένες χώρες να υπερβαίνουν η μία την άλλη στις αγορές, σύμφωνα με έγγραφο που είδε το Bloomberg και το οποίο θα αποτελέσει τη βάση της θέσης τους στις συνομιλίες μεταξύ των υπουργών Ενέργειας την Τετάρτη. Ένα τέτοιο μέτρο θα πρέπει να τεθεί σε εφαρμογή άμεσα, ενώ τα κράτη μέλη θα πρέπει επίσης να διασφαλίσουν ότι η πλήρωση των αποθηκών φυσικού αερίου το επόμενο έτος θα είναι συντονισμένη για να σταματήσουν οι τιμές να εκτοξεύονται υψηλότερα.
Σε αυτό που μπορεί να θεωρηθεί ως παραχώρηση προς τις χώρες που ζητούν την αποσύνδεση του φυσικού αερίου από την ηλεκτρική ενέργεια, η Γερμανία και οι Κάτω Χώρες υποστηρίζουν ότι οποιοδήποτε τέτοιο μέτρο θα πρέπει να "εξεταστεί πολύ προσεκτικά και θα πρέπει επίσης να περιλαμβάνει κατανομή των βαρών". Επισημαίνουν τον κίνδυνο ότι το μοντέλο αυτό --που εφαρμόζεται επί του παρόντος στην Πορτογαλία και την Ισπανία-- θα μπορούσε να αυξήσει τη ζήτηση ενέργειας.
Άλλα μέτρα στο σχέδιο που θα παρουσιαστεί από τη Γερμανία και τις Κάτω Χώρες περιλαμβάνουν την αύξηση των υποχρεωτικών στόχων μείωσης της ζήτησης φυσικού αερίου, καθώς και την καθιέρωση ενός εθελοντικού δείκτη αναφοράς υγροποιημένου φυσικού αερίου που θα λειτουργεί παράλληλα με τη βασική ολλανδική εγκατάσταση μεταφοράς τίτλου της περιοχής.
«Όσον αφορά την αποσύνδεση, νομίζω ότι σίγουρα υπάρχει γενικευμένη συμφωνία και η Επιτροπή κινείται προς αυτή την κατεύθυνση», δήλωσε ο Ρομπέρτο Τσινγκολάνι, υπουργός οικολογικής μετάβασης της Ιταλίας, αναφερόμενος στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή. «Όσον αφορά τον περιορισμό της τιμής του φυσικού αερίου, όλοι συμφωνούν ότι οι τιμές είναι τρελές. Αυτό μπορεί να εξαρτάται από τη μηχανική της αγοράς, αλλά φυσικά υπάρχουν διαφορετικές πιθανές λύσεις». Και πρόσθεσε: «Συμφωνούμε στη διάγνωση, η θεραπεία είναι ακόμη υπό συζήτηση».
Καθώς πλησιάζει ο χειμώνας, ο χρόνος τελειώνει για τη συμφιλίωση αυτών των διαφορών. Η επίτροπος Ενέργειας Κ. Σίμσον θα παρουσιάσει έναν πιο λεπτομερή οδικό χάρτη στους υπουργούς στην πρωτεύουσα της Τσεχίας την Τετάρτη. Το σχέδιο θα μπορούσε να περιλαμβάνει πιθανές προτάσεις για την αποσύνδεση της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας, καθώς και μέτρα για την προμήθεια φυσικού αερίου, τα οποία θα συζητηθούν στη συνέχεια από τους ηγέτες της ΕΕ σε σύνοδο κορυφής στις 20-21 Οκτωβρίου.
«Υπάρχει ένας βραχυπρόθεσμος αγώνας δρόμου για τη δημιουργία μεγαλύτερης συναίνεσης», εκτιμά ο Μ. Μιτσινίλι επικεφαλής του τομέα ενέργειας και κλίματος στην εταιρεία συμβούλων FleishmanHillard EU. «Μπορούν να συμφωνήσουν στην αρχή της αποσύνδεσης του φυσικού αερίου από την ηλεκτρική ενέργεια, αλλά χρειάζονται χρόνο για να καταλάβουν πώς θα το κάνουν».
Στόχος είναι οι υπουργοί Ενέργειας να συνέλθουν εκ νέου σε έκτακτη συνεδρίαση τον επόμενο μήνα για να υπογράψουν τα μέτρα που απαιτούνται για την προστασία των πολιτών από την πρωτοφανή ενεργειακή κρίση. Η ΕΕ έχει ήδη επιβάλει έκτακτους φόρους στα κέρδη των ενεργειακών εταιρειών και έχει συμφωνήσει στόχους μείωσης της ζήτησης ηλεκτρικής ενέργειας και φυσικού αερίου.
Η Γερμανία συνεχίζει να είναι αντίθετη στο ενδεχόμενο έκδοσης κοινού χρέους προκειμένου να καλυφθούν οι δαπάνες για τα νέα μέτρα στην ενέργειας, παρά το γεγονός ότι ο Όλαφ Σολτς αρχικά εμφανίστηκε θετικός για ένα τέτοιο ενδεχόμενο.
Από την πλευρά της η Επιτροπή επεξεργάζεται επίσης μια πρόταση για τη δημιουργία ενός συμπληρωματικού δείκτη αναφοράς προς τον βασικό ολλανδικό μηχανισμό μεταφοράς τίτλων της ηπείρου, ώστε να εξασφαλιστεί μια λιγότερο ασταθής αγορά. Καθώς το μπλοκ οδεύει προς ένα ανώτατο όριο τιμών για το φυσικό αέριο στην ηλεκτροπαραγωγή, η συμφωνία για ένα ευρύτερο ανώτατο όριο θα διαρκέσει περισσότερο λόγω της πολυπλοκότητάς του, σύμφωνα με ανώτερο αξιωματούχο της ΕΕ με γνώση του θέματος. Η κύρια πρόκληση είναι να διασφαλιστεί ότι οποιοδήποτε ανώτατο όριο θα είναι αρκετά χαμηλό ώστε να μειώσει τις τιμές για τους καταναλωτές και τις επιχειρήσεις, αλλά αρκετά υψηλό ώστε να εξακολουθεί να προσελκύει προμήθειες φυσικού αερίου στην παγκόσμια αγορά.
Την περασμένη εβδομάδα, η Ιταλία, η Ελλάδα, η Πολωνία και το Βέλγιο πρότειναν να περιοριστεί η εκτίναξη του κόστους του φυσικού αερίου με την καθιέρωση ενός διαδρόμου ή ενός εύρους τιμών γύρω από ένα ανώτατο όριο τιμών στους μεγαλύτερους εμπορικούς κόμβους της περιοχής. Αλλά άλλες χώρες, όπως η Γερμανία, λένε ότι προτιμούν να διαπραγματευτούν με φιλικούς προμηθευτές φυσικού αερίου για να μειώσουν την τιμή χωρίς να θέσουν σε κίνδυνο τις ροές.
Οι κοινές προμήθειες θα βοηθήσουν επίσης να γεμίσουν οι αποθήκες φυσικού αερίου από τον Μάρτιο, αφού εξαντληθούν κατά τη διάρκεια του χειμώνα, δήλωσε η Επιτροπή την περασμένη εβδομάδα. Την ίδια στιγμή, η Γερμανία έχει βρεθεί στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος για το πακέτο των 200 δισεκατομμυρίων ευρώ (194 δισεκατομμυρίων δολαρίων) που θα συμβάλει στην άμβλυνση του πλήγματος της ενεργειακής κρίσης, εγείροντας ανησυχίες ότι οι χώρες θα προσπαθήσουν να ανταγωνίζονται η μία την άλλη σε μέτρα βοήθειας, αντί να λάβουν ενιαία απάντηση.