Συνεχίζεται ο πόλεμος νεύρων της Τουρκίας στην Ανατ. Μεσόγειο, με το ερευνητικό πλοίο Oruc Reis να εκτιμάται ότι θα βρίσκεται σε χωρικά ύδατα κοντά στο Καστελόριζο μετά τις 17.00 μμ ώρα Ελλάδας, αν και όπως είχε πράξει και στην προηγούμενη «έξοδό» του έχει φροντίσει να «κλείσει» τους πομπούς, ώστε να μην καταγράφεται η πορεία του και εδώ και αρκετές ώρες να μοιάζει ακινητοποιημένο κοντά στα παράλια της Τουρκίας.
Πρόκειται για την τρίτη διαδοχική κρίση που προκαλεί η Τουρκία στο Αιγαίο τους τελευταίους μήνες και φθάνει σε μία περίοδο που φαινομενικά οι ελληνοτουρκικές σχέσεις έδειχνα να πηγαίνουν καλύτερα, με απόφαση για έναρξη διερευνητικών επαφών μεταξύ Αθήνας και Άγκυρας, κίνηση που ακολούθησε την απομάκρυνση του Oruc Reis από το Αιγαίο.
Όμως η Τουρκία αποφάσισε να «παίξει» εκ νέου το παιχνίδι που γνωρίζει πολύ καλά, αυτό των προκλήσεων, με την ανακοίνωση μίας νέας NAVTEX, βάσει της οποίας ο ερευνητικό πλοίο θα βρεθεί σε απόσταση μόλις 6,5 ναυτικών μιλίων από το Καστελόριζο. Μάλιστα ο υπ. Ενέργειας της Τουρκίας, Φατίχ Ντονμέζ σε δηλώσεις του υποστήριξε ότι «το πλοίο μας διαθέτει τη δυνατότητα να «σκανάρει» όλη τη Μεσόγειο και σε περίπτωση που υπάρχει φυσικό αέριο είναι απόλυτα σίγουρο ότι θα το βρούμε».
Υπενθυμίζεται ότι βάσει της νέας τουρκικής Navtex, η οποία ξεκινά σήμερα και ολοκληρώνεται στις 22 Οκτωβρίου σε αυτήν θα συμμετάσχουν δύο ακόμη τουρκικά πλοία, το Ataman και Cengiz Han. Όπως ήταν φυσικό η τουρκική κίνηση προκάλεσε την έντονη αντίδραση της Ελλάδας, με ανακοίνωση και ελληνικής Navtex, ενώ ο Έλληνας υπ. Άμυνας επιστρέφει εσπευσμένα από την Πορτογαλία όπου βρίσκεται.
Παράλληλα ο πρωθυπουργός μίλησε με τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ τον οποίο ενημέρωσε για την νέα παράνομη τουρκική Navtex με την οποία η Άγκυρα προαναγγέλλει σεισμικές έρευνες από το Oruc Reis νοτίως του Καστελόριζου. Ο πρωθυπουργός εξήγησε στον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου ότι η προαναγγελία σεισμικών εργασιών για τον εντοπισμό υδρογονανθράκων σε μια ακτίνα 6,5 ναυτικών μιλίων από το Καστελλόριζο αποτελεί σοβαρή κλιμάκωση από την πλευρά της Τουρκίας και του επισήμανε ότι θα θέσει το θέμα της επιβολής κυρώσεων στην Τουρκία στο πλαίσιο της Συνόδου Κορυφής που ξεκινά την Πέμπτη.
Πιθανή εξέταση των τουρκικών προκλήσεων στη Σύνοδο Κορυφής στις 5/10
Όμως η τουρκική απόφαση έχει προκαλέσει αρκετές αντιδράσεις και σε διεθνές επίπεδο με τον Στέφεν Ζάιμπερτ, εκπρόσωπο Τύπου της Αγκ. Μέρκελ να τονίζει σε δηλώσεις του ότι πρόκειται για κάτι «λυπηρό και όχι συνετό» βήμα που «θα έριχνε πίσω» τις προσπάθειες για αποκλιμάκωση, θα αποτελούσαν ενδεχόμενες νέες έρευνες της Τουρκίας στην «διαφιλονικούμενη θαλάσσια περιοχή» της ανατολικής Μεσογείου.
«Η ομοσπονδιακή κυβέρνηση έλαβε γνώση από την ανακοίνωση της Τουρκίας για εκ νέου διερευνητικές δραστηριότητες στην ανατολική Μεσόγειο και, αν πράγματι υπάρξουν εξερευνήσεις σε αυτή την διαφιλονικούμενη θαλάσσια περιοχή, αυτό θα ήταν πολύ λυπηρό και από την δική μας σκοπιά και μη συνετό βήμα, το οποίο θα έριχνε πίσω τις προσπάθειες για αποκλιμάκωση στην ανατολική Μεσόγειο και θα ήταν σίγουρα κάθε άλλο παρά βοηθητικό για την περαιτέρω εξέλιξη των σχέσεων ΕΕ - Τουρκίας, όπως τις εξέτασε το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο την περασμένη εβδομάδα», δήλωσε ο κ. Ζάιμπερτ και επανέλαβε την γερμανική θέση: «Είναι σημαντικό και αναγκαίο όλοι οι εμπλεκόμενοι να προσπαθούν να αποφεύγουν κλιμάκωση και να λύσουν τα ζητήματα διένεξης στην ανατολική Μεσόγειο, συμπεριλαμβανομένων των θεμάτων Δικαίου της Θάλασσας, όσο το δυνατόν γρηγορότερα, με διάλογο και στη βάση του Διεθνούς Δικαίου. Και εξακολουθούμε να είμαστε πρόθυμοι να στηρίξουμε κάθε προσπάθεια σε αυτό τον σκοπό».
Κληθείς να διευκρινίσει αν στην ατζέντα του προσεχούς Ευρωπαϊκού Συμβουλίου θα περιλαμβάνεται το θέμα κυρώσεων σε βάρος της 'Αγκυρας, μετά τις τελευταίες εξελίξεις, ο κ. Ζάιμπερτ δήλωσε: «Αν υπάρξει εξερεύνηση, αυτό θα ήταν κάθε άλλο παρά βοηθητικό για την περαιτέρω εξέλιξη των σχέσεων ΕΕ-Τουρκίας. Και μια τέτοια περαιτέρω εξέλιξη το τελευταίο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο την εξέτασε στα Συμπεράσματά του. Πέρα από αυτό δεν θέλω να κάνω εδώ τώρα εικασίες».
Προηγουμένως η εκπρόσωπος του υπουργείου Εξωτερικών Μαρία 'Αντεμπαρ είχε ανακοινώσει επίσκεψη, αύριο, του Χάικο Μάας στην Ελλάδα και στην Κύπρο, για συνομιλίες με την ελληνική και την κυπριακή ηγεσία, με αντικείμενο την κατάσταση στην ανατολική Μεσόγειο. Σε ερώτηση σχετικά με το γιατί ο κ. Μάας δεν επισκέπτεται και την Τουρκία, η κυρία 'Αντεμπαρ περιορίστηκε να δηλώσει: «Εγώ εδώ ανακοινώνω για λογαριασμό του υπουργείου Εξωτερικών αυτά τα ταξίδια και τους σταθμούς που έχουν προβλεφθεί. Ο υπουργός αποφάσισε να ταξιδέψει σε αυτές τις δύο πόλεις και αυτό θα κάνει».
Παράλληλα ο Ύπατος Εκπρόσωπος της ΕΕ για θέματα Εξωτερικής Πολιτικής, Ζοζέπ Μπορέλ, μετά το πέρας του σημερινού συμβουλίου των υπ. Εξωτερικών της ΕΕ, χαρακτήρισε ως «λυπηρή» την απόφαση της Τουρκίας να προχωρήσει σε μία νέα Navtex, ενώ αναφορικά με την Κύπρο υποστήριξε ότι θα πρέπει να αρχίσουν συνομιλίες στο πλαίσιο του ΟΗΕ αμέσως μετά τις εκλογές των Τουρκοκυπρίων.