Στην αυριανή Σύνοδο Κορυφής της ΕΕ οι αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων δεν πρόκειται να αποφασίσουν νέες κυρώσεις ενάντια σε άτομα και εταιρείες που συμμετέχουν στις θαλάσσιες έρευνες της Τουρκίας στα ανοιχτά της Κύπρου. Σχετική απόφαση προϋποθέτει ομοφωνία και αυτή δεν υφίσταται, επισήμανε κυβερνητική πηγή στο Βερολίνο. Παράλληλα άφησε ανοιχτό κατά πόσο θα αποφασισθούν αύριο επί της αρχής κυρώσεις κατά της Λευκορωσίας. Ως γνωστόν η Κύπρος έχει συνδέσει την ψήφο της για αυτά τα μέτρα με επιπλέον κυρώσεις κατά της Τουρκίας.
Σύμφωνα με την ίδια πηγή, σε ό,τι αφορά το Κυπριακό ο στόχος της ΕΕ θα πρέπει να είναι «η από κοινού δράση». Το Κυπριακό δεν αφορά μόνο τη Λευκωσία αλλά ολόκληρη την ΕΕ. Όπως διαβεβαίωσε, "δεν υπάρχει κανείς που δεν βλέπει το πρόβλημα. Το ζητούμενο είναι ποιος είναι ο καλύτερος τρόπος να προχωρήσουμε". Αυτό συνεπάγεται την αποκλιμάκωση της έντασης, όπως και την επανέναρξη συνομιλίων για την επίλυση του Κυπριακού στο πλαίσιο του ΟΗΕ. Σε μια προσπάθεια να αποφευχθεί ένα βέτο της Κύπρου στην περίπτωση των κυρώσεων έναντι της Λευκορωσίας, θα πρέπει να αναμένεται ότι θεσμικοί παράγοντες της ΕΕ και γερμανική προεδρία θα καταθέσουν σχετικές προτάσεις.
Διττή στρατηγική έναντι της Άγκυρας
Σε ό,τι αφορά κυρώσεις εις βάρος της Άγκυρας λόγω των ερευνητικών δραστηριοτήτων του τουρκικού πλοίου Oruc Reis στη Μεσόγειο, η κυβερνητική πηγή δήλωσε ότι δεν της είναι «γνωστό ότι ο έλληνας πρωθυπουργός θα επιδιώξει στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο να επιβληθούν κυρώσεις» στην Τουρκία. Όπως επισήμανε, αυτό το διάστημα οι δύο χώρες προσπαθούν μέσω μιας "επίπονης διπλωματικής διαδικασίας" να μειώσουν την ένταση και να ξεκινήσουν συνομιλίες. Σε αυτή την κατάσταση η επιβολή κυρώσεων θα ήταν "αντιπαραγωγική".
Σε ό,τι αφορά τις σχέσεις ΕΕ-Τουρκίας η κυβερνητική πηγή επισήμανε ότι το τελευταίο διάστημα καταβλήθηκαν από πολλές πλευρές προσπάθειες, προκειμένου να ξεκινήσει μια διαδικασία αποκλιμάκωσης της έντασης. "Είμαστε ευγνώμονες", είπε, "που η Τουρκία και η Ελλάδα ανακοίνωσαν την επανέναρξη των διερευνητικών συνομιλιών και θα πρέπει και στην περίπτωση της Κύπρου να κάνουμε ένα βήμα μπροστά". Το ζητούμενο είναι μια διττή στρατηγική έναντι της Τουρκίας.
Από τη πλευρά της η ΕΕ θα πρέπει να διατυπώσει τις προσδοκίες της, για παράδειγμα για τα ανθρώπινα δικαιώματα, τα κυριαρχικά δικαιώματα των κρατών-μελών, τη μετανάστευση, τον ρόλο της Τουρκίας στη Λιβύη. Από την άλλη θα πρέπει να αναδειχθούν οι τομείς συνεργασίας με την Άγκυρα. Σημείο αναφοράς είναι η συμφωνία ΕΕ-Τουρκίας του 2016, στην οποία γίνεται λόγος για διεύρυνση της τελωνειακής ένωσης ΕΕ-Τουρκίας, κατάργηση της βίζας για τούρκους πολίτες για ταξίδια στην ΕΕ, οικονομική βοήθεια προς την Άγκυρα για τους πρόσφυγες. Αυτά τα θέματα θα πρέπει να επανέλθουν στο προσκήνιο της συζήτησης με την Άγκυρα.
Προϋπόθεση η αποκλιμάκωση της έντασης
Η ίδια πηγή κατέστησε όμως σαφές πως προϋπόθεση για αυτές τις παραχωρήσεις είναι η αποκλιμάκωση της έντασης στην ανατολική Μεσόγειο. Πρωταρχικά η Ελλάδα και η Κύπρος θα πρέπει να κάνουν τη διαπίστωση ότι βελτιώθηκαν οι σχέσεις τους με την Τουρκία. Συνεπώς "δεν πρόκειται για κάτι που μπορεί να υλοποιηθεί άμεσα", τόνισε η κυβερνητική πηγή. "Είναι μια διαδικασία όπου έχουν ήδη γίνει τα πρώτα βήματα, αλλά θα πρέπει να ακολουθήσουν και πολλά άλλα".