Με κινούμενη άμμο μοιάζει ο κλάδος της τυροκομίας στην ελληνική αγορά και ιδιαίτερα η παραγωγή της φέτας, που είναι το κορυφαίο ελληνικό τυρί: Θεαματική άνοδος της τιμής της πρώτης ύλης, μείωση της κατανάλωσης, αύξησης των εξαγωγών και αλματώδης ανάπτυξη πωλήσεων του λευκού τυριού, ως φτηνό υποκατάστατο της φέτας.
Παράλληλα πηγή του κλάδου μιλώντας προς το BD έλεγε ότι υπάρχει κίνδυνος στην τελευταία εβδομάδα του χρόνου να υπάρξει ακόμη και έλλειψη φέτας στην αγορά! Τόνιζε μάλιστα χαρακτηριστικά ότι «έχω παραγγελίες για 5 συσκευασίες και δίνω 1 συσκευασία, για μην ξεμείνω».
Οι τιμές παραγωγού του πρόβειου γάλακτος μπορεί να βρίσκονται στο 1,60 ευρώ το κιλό –πριν από τρία χρόνια ήταν 83 λεπτά το κιλό- κατά μέσο όρο. Αλλά μόνο κατά μέσο όρο. Οι μεγάλες κτηνοτροφικές μονάδες πωλούν από 1,80 ως και 1,83 ευρώ το κιλό.
«Εμείς», έλεγε η ίδια πηγή, «κάναμε φέτος αυξήσεις 24% στις τιμές εξαγωγής, σε δύο δόσεις, τον Ιούνιο 14% και 10% τον Οκτώβριο. Κι αυτό με πολύ μεγάλες προσπάθειες γιατί οι τοπικοί συνεργάτες μας σε διάφορες χώρες αρνούνταν σθεναρά τις ανατιμήσεις».
Κι ενώ διεθνώς η σταδιοδρομία της φέτας εξελίσσεται περισσότερο από ικανοποιητικά –εξάγεται το 65% της παραγωγής και μόνο το 35% απορροφάται από την εσωτερική αγορά– εγχωρίως τα πράγματα είναι αρκετά πιο σύνθετα και δύσκολα. Η τιμή της φέτας είναι περί τα 13 ευρώ το κιλό -ανάλογα την αλυσίδα σούπερ μάρκετ και την τυροκομική μονάδα– δηλαδή όσο κόστιζε πριν από ένα χρόνο η κρητική γραβιέρα!
Η εξέλιξη αυτή είχε ως συνέπεια την πτώση του όγκου των πωλήσεων και επειδή οι Έλληνες καταναλωτές συνεχίζουν να τρώνε τυρί, κατευθύνθηκαν στο πιο κοντινό «υποκατάστατο», που είναι το λευκό τυρί, που παράγεται δηλαδή από αγελαδινό γάλα, εν αντιθέσει με την φέτα που παράγεται από αιγοπρόβειο γάλα.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της IRI για το δεκάμηνο Ιανουαρίου – Οκτωβρίου, ενώ η κατανάλωση της συνολικής κατηγορίας των τυροκομικών προϊόντων μειώθηκε κατά 5,2%, η κατανάλωση της χύμα φέτας μειώθηκε κατά 9,3%, της συσκευασμένης πάνω από 11% και συνολικά ο όγκος κατανάλωσης της φέτας μειώθηκε κατά 10%. Στο ίδιο διάστημα, η αύξηση της κατανάλωσης λευκού τυριού αυξήθηκε κατά 23%!
Είναι χαρακτηριστικό το γεγονός ότι στο δεκάμηνο του 2022 καταναλώθηκαν 16,5 χιλιάδες τόνοι φέτας και 4,4 χιλιάδες τόνοι λευκού τυριού. Κι η άνοδος του λευκού τυριού συνεχίζεται. Όμως οι εντυπωσιακές εξαγωγικές επιδόσεις της φέτας και πολλών Ελλήνων τυροκόμων σε ένα πολύ μεγάλο βαθμό εξισορρόπησαν τις απώλειες της εσωτερικής αγοράς πρωτίστως ως προς του όγκους των πωλήσεων και δευτερευόντως, ως προς το εύρος των ανατιμήσεων –έστω και με καθυστέρηση.
Κατόρθωσαν να κάνουν ανατιμήσεις ανάλογες με τις κοστολογικές επιβαρύνσεις που δέχθηκαν οι επιχειρήσεις –χωρίς ωστόσο να αποφύγουν τη μείωση της κερδοφορίας τους, η οποία οφείλεται κυρίως στην εξέλιξη της εσωτερικής αγοράς και πολύ λιγότερο στη διεθνή τους δραστηριότητα. Έτσι, οι εξαγωγές να εκτονώνουν την εσωτερική πίεση.
Η ίδια πηγή έλεγε πως είναι πιθανή μία αποκλιμάκωση των τιμών παραγωγού την προσεχή άνοιξη, κυρίως από τον Μάρτιο, που η παραγωγή του γάλακτος, που σήμερα είναι περιορισμένη θα έχει αυξηθεί και μάλιστα κατά πολύ. Έτσι, η αύξηση της παραγωγής του γάλακτος μαζί με τους υψηλούς ρυθμούς αύξησης της κατανάλωσης του λευκού τυριού θα ασκήσουν μεγάλες πιέσεις στους κτηνοτρόφους και εκτιμάται ότι οι τιμές παραγωγού θα μειωθούν ίσως και κατά 30 λεπτά το κιλό.
Στο ερώτημα, αν αυτή η εκτίμηση επιβεβαιωθεί, αν οι βιομηχανίες θα περάσουν στην κατανάλωση τις μειώσεις που θα προκύψουν, η ίδια πηγή απάντησε χαρακτηριστικά «από την επόμενη ημέρα». Η απάντηση αυτή εξηγείται από το γεγονός ότι οι τυροκομικές μονάδες που δεν παράγουν προϊόντα από αγελαδινό γάλα, έχουν κάθε λόγο να ανακτήσουν τα μερίδια τους στην αγορά τα οποία έχουν απολέσει από την ανάπτυξη του λευκού τυριού.
Ακολουθήστε το Business Daily στο Google news 
