Ένας υπόγειος… πόλεμος έχει ξεσπάσει στον κλάδο των επαγγελματιών του τουρισμού και της φιλοξενίας, καθώς πλέον το φαινόμενο της βραχυχρόνιας μίσθωσης (Airbnb) από μέσο ευελιξίας, εξυπηρέτησης, αλλά και θεμιτής δημιουργίας ενός εισοδήματος για τους ιδιοκτήτες διαμερισμάτων, τείνει να μετατραπεί σε μια βιομηχανία που «κανιβαλίζει» τις επίσημες ξενοδοχειακές μονάδες και οδηγεί σε φαινόμενα κορεσμού τύπου Βαρκελώνης.
Στο στόχαστρο των επαγγελματιών και των θεσμικών φορέων του κλάδου μπαίνουν συγκεκριμένες ξενοδοχειακές φίρμες αλλά και γνωστές πλατφόρμες – startup που γκρουπάρουν εκατοντάδες διαμερίσματα λειτουργώντας ως κεντρική ομπρέλα που στρεβλώνει την αγορά και οδηγεί όχι μόνο σε αθέμιτο ανταγωνισμό, αλλά και σε πλήρη κανιβαλισμό ολόκληρων περιοχών.
Υπάρχουν, όπως λένε παράγοντες του κλάδου, κάποια ξενοδοχειακά brands που εκμεταλλεύονται τον νόμο που επιτρέπει τη δημιουργία επιπλωμένων βιλών προς ενοικίαση μέσα σε μια ξενοδοχειακή μονάδα και κάνουν κατάχρηση, δημιουργώντας ολόκληρα συγκροτήματα που λειτουργούν άτυπα ως ξενοδοχειακές μονάδες, με άτυπα παρεχόμενες (κεντρικές) υπηρεσίες όπως γυμναστήρια, κοινή κουζίνα κ.λπ., παρότι λειτουργούν με βραχυχρόνια μίσθωση.
Οι επαγγελματίες του κλάδου δεν είναι αντίθετοι με την αγορά της βραχυχρόνιας μίσθωσης, όμως πλέον είναι στα… κάγκελα για την κατάχρηση που λαμβάνει χώρα λόγω των γκρίζων ζωνών στη νομοθεσία, στρεβλώνοντας εντελώς την αγορά. Και τούτο διότι πλέον το Airbnb λαμβάνει μια μαζικότητα που ξεκινάει από την ανέγερση ολόκληρων οικοδομικών συγκροτημάτων με στόχο αυτή τη μορφή μίσθωσης, χωρίς να πληρούνται στο ελάχιστο οι προϋποθέσεις που θέτει το κράτος και χωρίς φορολογική «δικαιοσύνη».
Όπως κατ’ επανάληψη έχει δηλώσει ο πρόεδρος του Συνδέσμου Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων (ΣΕΤΕ) Γιάννης Ρέτσος, «η κόκκινη γραμμή για εμάς είναι να χρησιμοποιείται αυτή η γκρίζα ζώνη από επαγγελματίες, καθώς έχουμε φτάσει στο σημείο να εξαγγέλλονται επενδύσεις που είναι ουσιαστικά ξενοδοχεία και οι επενδυτές να προχωρούν και στις σχετικές ανακοινώσεις. Αυτοί λειτουργούν σε καθεστώς χωρίς φόρο διαμονής, χωρίς ΦΠΑ, χωρίς οι εργαζόμενοι να υπάγονται στις κλαδικές συμβάσεις, μιλάμε για πλήρη στρέβλωση ανταγωνισμού».
Πρόκειται για ένα τεράστιο θέμα καθώς όπως τονίζουν στο BD παράγοντες του κλάδου με πλήρη γνώση των εξελίξεων, υπάρχουν προορισμοί όπου πλέον οι προσφερόμενες κλίνες από τη βραχυχρόνια μίσθωση ξεπερνούν τις αντίστοιχες… επίσημες κλίνες του ξενοδοχειακού κλάδου, με ό,τι συνεπάγεται αυτό για τους εκάστοτε προορισμούς που βρίσκονται στα όριά τους.
Φέρνουν ως παράδειγμα τη Σαντορίνη όπου από το 2012 και εντεύθεν, δηλαδή τη δεκαετία της μεγάλης εκτόξευσης του τουρισμού, οι ξενοδοχειακές μονάδες αναπτύσσονται με ρυθμό 9% κατά μέσο όρο ετησίως, ενώ αντιθέτως οι κλίνες και τα δωμάτια της βραχυχρόνιας μίσθωσης έχουν υπερπολλαπλάσια αύξηση, που οδηγεί σε πλήρη κανιβαλισμό, όχι μόνο της επίσημης αγοράς φιλοξενίας, αλλά και του ίδιου του προορισμού που έχει φτάσει στα όριά του από πλευράς υποδομών.
Αλ.Βασιλικός: Το πρόβλημα με τη βραχυχρόνια μίσθωση
Σε δηλώσεις του στο BusinessDailiy.gr ο πρόεδρος του Ξενοδοχειακού Επιμελητηρίου Ελλάδος (ΞΕΕ) Αλέξανδρος Βασιλικός τονίζει πως «εμείς δεν είμαστε ενάντια στην οικονομία διαμοιρασμού όταν γίνεται σε σωστό πλαίσιο και με κανόνες. Από το 2012 το ΞΕΕ έχει παράξει εμπεριστατωμένες έρευνες για την εξέλιξη του φαινομένου, το οποίο όταν λειτουργεί υπό σωστές προϋποθέσεις είναι και ωφέλιμο για τον τουρισμό της χώρας, ενώ προσφέρει ένα εισόδημα σε πολλούς ιδιώτες.
Ποτέ δεν ήμαστε ενάντια στην οικονομία διαμοιρασμού, αρκεί να πληροί τις προϋποθέσεις. Άλλο να έχει κάποιος ένα διαμέρισμα στην Αθήνα και να το νοικιάζει για ένα μήνα τον Αύγουστο π.χ. που λείπει σε διακοπές, και είναι εντελώς άλλο πράγμα κάποιος να έχει πενήντα ή εκατό διαμερίσματα, ήτοι ολόκληρα συγκροτήματα που λειτουργούν υπό τη μορφή Airbnb, χωρίς φόρο διαμονής, χωρίς ΦΠΑ, χωρίς επιβαρύνσεις και όλες τις άλλες προϋποθέσεις που ο νομοθέτης έχει ορίσει».
Συνεχίζοντας ο κ. Βασιλικός σημειώνει πως «δεν είναι τυχαίο πως όλες οι ευρωπαϊκές πόλεις έχουν λάβει μέτρα. Θα πρέπει και στην Ελλάδα να ληφθούν μέτρα πριν είναι αργά και δούμε φαινόμενα Βαρκελώνης και άλλων περιοχών όπου πλέον οι μόνιμοι κάτοικοι είναι αγανακτισμένοι λόγω φαινομένων ισοπέδωσης που αλλάζουν ολόκληρη τη φυσιογνωμία και την κουλτούρα ενός τόπου».
Γ. Ρέτσος (ΣΕΤΕ): Υπάρχει παραπλάνηση και κατάχρηση
Στη γενική συνέλευση της Πανελλήνιος Ομοσπονδίας Ξενοδόχων (ΠΟΞ) που έγινε την Τετάρτη, ο Πρόεδρος του Συνδέσμου Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων (ΣΕΤΕ) Γιάννης Ρέτσος τόνισε πως ένα σοβαρό πρόβλημα για τον ελληνικό τουρισμό την τελευταία 10ετία είναι οι βραχυχρόνιες μισθώσεις.
Επισήμανε πως η βραχυχρόνια μίσθωση είναι ένα κομμάτι του προϊόντος, είναι μια παγκόσμια τάση και φυσικά δεν μπορούμε να την απορρίψουμε. Σημείωσε επίσης πως «κατανοούμε το λόγο που οι κυβερνήσεις δεν ήθελαν να πειράξουν το συγκεκριμένο ζήτημα κατά τη διάρκεια της δημοσιονομικής κρίσης, ήταν καθαρά πολιτικό-κοινωνικό, ήμασταν σε μια δεκαετία μνημονίων, υπερφορολόγησης και υπήρχε μία δυνατότητα στον μέσο Έλληνα να μισθώσει ένα διαμέρισμα αποκομίζοντας ένα έξτρα εισόδημα.
Όμως από το σημείο αυτό μέχρι να εμφανίζονται επιχειρήσεις από την Ελλάδα και το εξωτερικό να αγοράζουν ολόκληρα κτίρια, να τα μετασκευάζουν σε ξενοδοχεία με πλήρη παροχή υπηρεσιών και να διατυμπανίζουν ότι ενισχύουν τον θεσμό της βραχυχρόνιας μίσθωσης είναι πέρα από κοροϊδία στους τουριστικούς επιχειρηματίες που ζουν σε ένα καθεστώς πλήρους ελέγχου και μεγάλη απώλεια φόρων, ασφαλιστικών εισφορών, μη εφαρμογή κλαδικών συμβάσεων».
Ο κ. Ρέτσος τόνισε πως έχουμε ένα καθεστώς που στρεβλώνει τον ανταγωνισμό και είμαστε 100% απέναντι και θα το πολεμήσουμε όσο μπορούμε. Μάλιστα αποκάλυψε ότι ήδη έχει αποσταλεί στην προεδρία της κυβέρνησης, πλέγμα προτάσεων προκειμένου να διορθωθεί το πλαίσιο, αλλά για συγκεκριμένα ζητήματα να εκδοθούν οι εφαρμοστικές διατάξεις.
Θυμίζουμε πως κύκλοι της αγοράς έχουν φωτογραφίσει ως μια εξ όσων ακροβατούν στη… γκρίζα ζώνη του Airbnb τη νέα μεγάλη επένδυση διεθνούς αλυσίδας ξενοδοχείων στην οδό Μητροπόλεως στην Αθήνα. Πρόκειται για συγκρότημα serviced apartments, δηλαδή σε μικρά διαμερίσματα τα οποία δίνουν την δυνατότητα στους επισκέπτες να χρησιμοποιήσουν εγκαταστάσεις όπως το γυμναστήριο, το rooftop, ενώ παράλληλα διαθέτουν και χώρο συναντήσεων.
Δημιουργείται ένα νέο τουριστικό προϊόν που έρχεται να «πατήσει» στη… θολούρα του νόμου που επιτρέπει τη δημιουργία επιπλωμένων δωματίων και βιλών σε ένα συγκρότημα με στόχο την «ανεξάρτητη» εκμετάλλευσή τους. Επίσης, ο ΣΕΤΕ ζητάει οι βραχυχρόνιες μισθώσεις που συνάπτονται μέσω ψηφιακών πλατφορμών να υπόκεινται σε παρακράτηση φόρου 5% επί του συνολικού αντιτίμου της μίσθωσης, ο οποίος φόρος να αποδίδεται στο Δημόσιο.
Καταγγελία του ΞΕΕ στην Επιτροπή Ανταγωνισμού
Πρόσφατα, στις 4 Μαΐου, το Ξενοδοχειακό Επιμελητήριο Ελλάδος κατέθεσε καταγγελία στην Επιτροπή Ανταγωνισμού για αθέμιτες πρακτικές ψηφιακών πλατφορμών, που εκμεταλλεύονται καταχρηστικά τη δεσπόζουσα θέση τους στη διαδικτυακή αγορά κρατήσεων,.
Στην καταγγελία δίνεται ειδική έμφαση στη μη συμμόρφωση των Online Travel Agencies (OTAs) με προηγούμενες αποφάσεις της Επιτροπής Ανταγωνισμού σχετικά με τις αυθαίρετες ρήτρες ισοτιμιών που εξακολουθούν να επιβάλλονται από OTAs αλλά και σε μεθόδους παραπλανητικής διαφήμισης που εφαρμόζουν, οι οποίες αναπτύχθηκαν και συνεχίζονται μέσω των διαδικτυακών αναζητήσεων των χρηστών, όπως πιστοποιεί και σχετική έρευνα του Παρατηρητηρίου Παραπλανητικής Διαφήμισης που παρακολουθεί και καταγράφει τις εν λόγω πρακτικές για λογαριασμό του ΞΕΕ.
Η καταγγελία του ΞΕΕ προέκυψε ύστερα από σειρά επαφών με εθνικές ενώσεις που εκπροσωπούν τον κλάδο της φιλοξενίας σε χώρες όπως η Γερμανία και η Γαλλία, οι οποίες έχουν αντιμετωπίσει με αποφασιστικότητα τις πρακτικές αυτές αλλά και υπό το φως των νέων δεδομένων που δημιουργεί ο νέος Νόμος για τις ψηφιακές αγορές (Digital Markets Act – DMA) που εγκρίθηκε και τίθεται πλέον σε ισχύ στην Ευρωπαϊκή Ένωση, δικαιώνοντας τη δεκαετή προσπάθεια της HOTREC για συμμόρφωση των ψηφιακών πλατφορμών με ένα καθορισμένο πλαίσιο υποχρεώσεων και απαγορεύσεων.
Ακολουθήστε το Business Daily στο Google news 
