Σημαντικό θα είναι το πλήγμα για την οικονομία της ευρωζώνης από το πόλεμο στην Ουκρανία και τις κυρώσεις που επιβλήθηκαν στη Ρωσία, όπως παραδέχθηκε η επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, Κριστίν Λαγκάρντ.
Παράλληλα οι οικονομολόγοι της ΕΚΤ προχώρησαν σε υποβάθμιση των εκτιμήσεών τους για την ανάπτυξη τόσο φέτος όσο και στη διετία 2023 – 2024 και σε ταυτόχρονη αναβάθμιση των αντίστοιχων για τον πληθωρισμό, με πρόβλεψη ότι δεν θα υποχωρήσει από το όριο του 2% πριν από το 2024.
Σύμφωνα με το βασικό σενάριο που εξέτασε η ΕΚΤ η ανάπτυξη για την ευρωζώνη θα φθάσει στο 3,7% το 2022, στο 2,8% το 2023 και στο 1,6% το 2024. Οι προβλέψεις, όμως, για τον πληθωρισμό είναι κάτι παραπάνω από ανησυχητικές με την τράπεζα να εκτιμά ότι θα φθάσει, σε μέσο όρο, στο 5,1% φέτος, στο 2,1% το 2023 και 1,9% το 2024. Ο πληθωρισμός χωρίς τα τρόφιμα και την ενέργεια προβλέπεται να είναι κατά μέσο όρο 2,6% το 2022, 1,8% το 2023 και 1,9% εκατό το 2024, επίσης υψηλότερα από τις προβλέψεις του Δεκεμβρίου.
Όπως παραδέχθηκε η κα Λαγκάρντ «ο πόλεμος Ρωσίας - Ουκρανίας θα έχει σημαντικό αντίκτυπο στην οικονομική δραστηριότητα και τον πληθωρισμό μέσω των υψηλότερων τιμών της ενέργειας και των εμπορευμάτων, της διακοπής του διεθνούς εμπορίου και της ασθενέστερης εμπιστοσύνης. Η έκταση αυτών των επιπτώσεων θα εξαρτηθεί από τον τρόπο με τον οποίο εξελίσσεται η σύγκρουση, από τον αντίκτυπο των τρεχουσών κυρώσεων και από πιθανά περαιτέρω μέτρα».
Η μείωση του ΑΡΡ
Αναφερόμενη στο πρόγραμμα ποσοτικής τόνισε ότι η πορεία των αγορών κρατικών ομολόγων στο γ’ τρίμηνο θα εξαρτάται από τα δεδομένα και θα αντικατοπτρίζει την εξελισσόμενη εκτίμησή μας για τις προοπτικές.
Εάν τα εισερχόμενα στοιχεία υποστηρίζουν την προσδοκία ότι οι μεσοπρόθεσμες προοπτικές για τον πληθωρισμό δεν θα εξασθενήσουν ακόμη και μετά το τέλος των καθαρών αγορών περιουσιακών στοιχείων μας, το Διοικητικό Συμβούλιο θα ολοκληρώσει τις καθαρές αγορές στο πλαίσιο του APP το τρίτο τρίμηνο. Εάν αλλάξει η μεσοπρόθεσμη προοπτική για τον πληθωρισμό και εάν οι συνθήκες χρηματοδότησης καταστούν ασυνεπείς με την περαιτέρω πρόοδο προς τον στόχο του δύο τοις εκατό, είμαστε έτοιμοι να αναθεωρήσουμε το χρονοδιάγραμμά μας για τις καθαρές αγορές περιουσιακών στοιχείων ως προς το μέγεθος ή/και τη διάρκεια.
Τυχόν προσαρμογές στα βασικά επιτόκια της ΕΚΤ θα πραγματοποιηθούν λίγο μετά το τέλος των καθαρών αγορών μας στο πλαίσιο του APP και θα είναι σταδιακά. Η πορεία για τα βασικά επιτόκια της ΕΚΤ θα συνεχίσει να καθορίζεται από τις μελλοντικές κατευθύνσεις του Διοικητικού Συμβουλίου και από τη στρατηγική του δέσμευση να σταθεροποιήσει τον πληθωρισμό στο 2% μεσοπρόθεσμα. Ως εκ τούτου, το Διοικητικό Συμβούλιο αναμένει ότι τα βασικά επιτόκια της ΕΚΤ θα παραμείνουν στα σημερινά τους επίπεδα έως ότου δει τον πληθωρισμό να φθάνει το 2% πολύ πριν από το τέλος του ορίζοντα προβολής του και μόνιμα για τον υπόλοιπο ορίζοντα προβολής και να κρίνει ότι έχει σημειωθεί πρόοδος στον υποκείμενο πληθωρισμό είναι αρκετά προχωρημένος ώστε να είναι συνεπής με τον πληθωρισμό να σταθεροποιείται στο 2% μεσοπρόθεσμα.
Υπενθυμίζεται ότι η ΕΚΤ ανακοίνωσε ότι θα λήξει όπως σχεδιαζόταν, στο τέλος Μαρτίου, το έκτακτο πρόγραμμα αγοράς ομολόγων (PEPP), ενώ για τον Μάιο και τον Ιούνιο οι αγορές τίτλων, μέσω του μόνιμου προγράμματος (APP), θα μειωθούν σε 30 και 20 δισ. ευρώ, αντίστοιχα.
Οι εκτιμήσεις της ΕΚΤ βάσει των τριών σεναρίων για ανάπτυξη και πληθωρισμό
Η ανακοίνωση της ΕΚΤ
Με βάση την επικαιροποιημένη αξιολόγησή του και λαμβάνοντας υπόψη το αβέβαιο περιβάλλον, το Διοικητικό Συμβούλιο αναθεώρησε σήμερα το χρονοδιάγραμμα αγορών για το APP του για τους επόμενους μήνες. Οι μηνιαίες καθαρές αγορές στο πλαίσιο του APP θα μειωθούν σε 40 δισ. ευρώ τον Απρίλιο, 30 δισ. ευρώ τον Μάιο και 20 δισ. ευρώ τον Ιούνιο.
Η πορεία των καθαρών αγορών για το τρίτο τρίμηνο θα εξαρτάται από τα δεδομένα και θα αντικατοπτρίζει την εξελισσόμενη αξιολόγηση των προοπτικών. Εάν τα εισερχόμενα στοιχεία υποστηρίζουν την προσδοκία ότι οι μεσοπρόθεσμες προοπτικές για τον πληθωρισμό δεν θα εξασθενήσουν ακόμη και μετά το τέλος των καθαρών αγορών περιουσιακών στοιχείων, το Διοικητικό Συμβούλιο θα ολοκληρώσει τις καθαρές αγορές στο πλαίσιο του APP το τρίτο τρίμηνο. Εάν οι μεσοπρόθεσμες προοπτικές για τον πληθωρισμό αλλάξουν και εάν οι συνθήκες χρηματοδότησης γίνουν ασυνεπείς με την περαιτέρω πρόοδο προς τον στόχο του 2%, είμαστε έτοιμοι να αναθεωρήσουμε το χρονοδιάγραμμά μας για τις καθαρές αγορές περιουσιακών στοιχείων ως προς το μέγεθος ή/και τη διάρκεια, σημειώνεται στην ανακοίνωση.
Το Διοικητικό Συμβούλιο σκοπεύει επίσης να συνεχίσει να επανεπενδύει, πλήρως, τις πληρωμές κεφαλαίου από τίτλους λήξεως που αγοράστηκαν στο πλαίσιο του APP για παρατεταμένη χρονική περίοδο μετά την ημερομηνία έναρξης της αύξησης των βασικών επιτοκίων της ΕΚΤ και, σε κάθε περίπτωση, για όσο διάστημα απαραίτητες για τη διατήρηση ευνοϊκών συνθηκών ρευστότητας και άφθονου βαθμού νομισματικής προσαρμογής.
Βασικά επιτόκια της ΕΚΤ
Το επιτόκιο των πράξεων κύριας αναχρηματοδότησης και τα επιτόκια της διευκόλυνσης οριακής χρηματοδότησης και της διευκόλυνσης αποδοχής καταθέσεων θα παραμείνουν αμετάβλητα στο 0,00%, 0,25% και -0,50% αντίστοιχα.
Οποιεσδήποτε προσαρμογές στα βασικά επιτόκια της ΕΚΤ θα πραγματοποιηθούν λίγο μετά το τέλος των καθαρών αγορών του Διοικητικού Συμβουλίου στο πλαίσιο του APP και θα είναι σταδιακές. Η πορεία για τα βασικά επιτόκια της ΕΚΤ θα συνεχίσει να καθορίζεται από τις μελλοντικές κατευθύνσεις του Διοικητικού Συμβουλίου και από τη στρατηγική του δέσμευση να σταθεροποιήσει τον πληθωρισμό στο 2% μεσοπρόθεσμα.
Ως εκ τούτου, το Διοικητικό Συμβούλιο αναμένει ότι τα βασικά επιτόκια της ΕΚΤ θα παραμείνουν στα σημερινά τους επίπεδα έως ότου δει τον πληθωρισμό να φθάνει το 2% πολύ πριν από το τέλος του ορίζοντα προβολής του και μόνιμα για τον υπόλοιπο ορίζοντα προβολής και να κρίνει ότι έχει σημειωθεί πρόοδος στον υποκείμενο πληθωρισμό είναι αρκετά προχωρημένος ώστε να είναι συνεπής με τον πληθωρισμό να σταθεροποιείται στο 2% μεσοπρόθεσμα.
Πρόγραμμα αγοράς έκτακτης ανάγκης για πανδημία (PEPP)
Το πρώτο τρίμηνο του 2022, το Διοικητικό Συμβούλιο πραγματοποιεί αγορές καθαρών περιουσιακών στοιχείων στο πλαίσιο του PEPP με χαμηλότερο ρυθμό από ό,τι το προηγούμενο τρίμηνο. Θα διακόψει τις καθαρές αγορές περιουσιακών στοιχείων στο πλαίσιο του PEPP στα τέλη Μαρτίου 2022.
Το Διοικητικό Συμβούλιο σκοπεύει να επανεπενδύσει τις κύριες πληρωμές από τίτλους λήξεως που αγοράστηκαν στο πλαίσιο του PEPP τουλάχιστον μέχρι το τέλος του 2024. Σε κάθε περίπτωση, η μελλοντική μετατροπή του χαρτοφυλακίου PEPP θα γίνει ώστε να αποφευχθεί η παρέμβαση στην κατάλληλη κατεύθυνση της νομισματικής πολιτικής.
Η πανδημία έδειξε ότι, κάτω από ακραίες συνθήκες, η ευελιξία στον σχεδιασμό και τη διεξαγωγή αγορών περιουσιακών στοιχείων βοήθησε στην αντιμετώπιση της εξασθενημένης μετάδοσης της νομισματικής πολιτικής και έκανε πιο αποτελεσματικές τις προσπάθειες του Διοικητικού Συμβουλίου για την επίτευξη του στόχου του.
Στο πλαίσιο της εντολής του Διοικητικού Συμβουλίου, υπό ακραίες συνθήκες, η ευελιξία θα παραμείνει στοιχείο της νομισματικής πολιτικής κάθε φορά που απειλές για τη μετάδοση της νομισματικής πολιτικής θέτουν σε κίνδυνο την επίτευξη της σταθερότητας των τιμών. Ειδικότερα, σε περίπτωση ανανεωμένου κατακερματισμού της αγοράς που σχετίζεται με την πανδημία, οι επανεπενδύσεις PEPP μπορούν να προσαρμόζονται με ευελιξία ανά πάσα στιγμή, σε σχέση με το χρόνο, τις κατηγορίες περιουσιακών στοιχείων και τις δικαιοδοσίες.
Αυτό θα μπορούσε να περιλαμβάνει την αγορά ομολόγων που εκδίδονται από την Ελληνική Δημοκρατία πέρα από τις μετατροπές εξαγορών, προκειμένου να αποφευχθεί η διακοπή των αγορών στη δικαιοδοσία αυτή, η οποία θα μπορούσε να βλάψει τη μετάδοση της νομισματικής πολιτικής στην ελληνική οικονομία ενώ εξακολουθεί να ανακάμπτει από τις επιπτώσεις από την πανδημία. Οι καθαρές αγορές στο πλαίσιο του PEPP θα μπορούσαν επίσης να επαναληφθούν, εάν είναι απαραίτητο, για την αντιμετώπιση αρνητικών σοκ που σχετίζονται με την πανδημία.
Πράξεις αναχρηματοδότησης
Το Διοικητικό Συμβούλιο θα συνεχίσει να παρακολουθεί τις συνθήκες χρηματοδότησης των τραπεζών και να διασφαλίζει ότι η ωρίμανση των πράξεων στο πλαίσιο της τρίτης σειράς στοχευμένων πράξεων πιο μακροπρόθεσμης αναχρηματοδότησης (TLTRO III) δεν παρεμποδίζει την ομαλή μετάδοση της νομισματικής του πολιτικής.
Το Διοικητικό Συμβούλιο θα αξιολογεί επίσης τακτικά τον τρόπο με τον οποίο οι στοχευμένες δανειοδοτικές πράξεις συμβάλλουν στον προσανατολισμό της νομισματικής του πολιτικής. Όπως ανακοινώθηκε, αναμένει ότι οι ειδικοί όροι που ισχύουν στο πλαίσιο του TLTRO III θα λήξουν τον Ιούνιο του τρέχοντος έτους. Το Διοικητικό Συμβούλιο θα αξιολογήσει επίσης την κατάλληλη βαθμονόμηση του συστήματος δύο επιπέδων για αποδοχές αποθεματικών, έτσι ώστε η πολιτική αρνητικών επιτοκίων να μην περιορίζει τη διαμεσολαβητική ικανότητα των τραπεζών σε ένα περιβάλλον άφθονης πλεονάζουσας ρευστότητας.
Γραμμές ρευστότητας με κεντρικές τράπεζες εκτός της ζώνης του ευρώ
Λόγω του εξαιρετικά αβέβαιου περιβάλλοντος που προκλήθηκε από τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία και του κινδύνου περιφερειακών δευτερογενών επιπτώσεων που θα μπορούσαν να επηρεάσουν δυσμενώς τις χρηματοπιστωτικές αγορές της ζώνης του ευρώ, το Διοικητικό Συμβούλιο αποφάσισε να παρατείνει τη διευκόλυνση repos του Ευρωσυστήματος για τις κεντρικές τράπεζες (EUREP) έως τις 15 Ιανουαρίου 2023.
Ως εκ τούτου, το EUREP θα συνεχίσει να συμπληρώνει τις τακτικές ρυθμίσεις παροχής ρευστότητας σε ευρώ για κεντρικές τράπεζες εκτός της ζώνης του ευρώ. Μαζί, αυτά αποτελούν ένα ολοκληρωμένο σύνολο διευκολύνσεων backstop για την αντιμετώπιση πιθανών αναγκών ρευστότητας σε ευρώ σε περίπτωση δυσλειτουργιών της αγοράς εκτός της ζώνης του ευρώ που θα μπορούσαν να επηρεάσουν αρνητικά την ομαλή μετάδοση της νομισματικής πολιτικής της ΕΚΤ. Τα αιτήματα από κεντρικές τράπεζες εκτός της ζώνης του ευρώ για μεμονωμένες γραμμές ρευστότητας σε ευρώ θα αξιολογούνται από το Διοικητικό Συμβούλιο κατά περίπτωση.
Ακολουθήστε το Business Daily στο Google news 
