Σε αιφνιδιαστικούς επιτόπιους ελέγχους σε κατασκευαστικές εταιρείες προχώρησε η Επιτροπή Ανταγωνισμού, στο πλαίσιο αυτεπάγγελτης έρευνας στον κλάδο κατασκευής δημοσίων έργων, η οποία άρχισε πέρυσι και επικεντρώθηκε, μεταξύ άλλων, στη συμμετοχή που είχε αποκτήσει το ολλανδικό fund Reggeborgh στους δύο μεγαλύτερους κατασκευαστικούς ομίλους, ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ και ΕΛΛΑΚΤΩΡ.
Όπως ανακοινώθηκε, η Επιτροπή Ανταγωνισμού («ΕΑ»), στο πλαίσιο αυτεπάγγελτης έρευνας βάσει του άρθρου 11 «Κανονιστική Παρέμβαση σε κλάδους της Οικονομίας» του ν. 3959/2011, όπως ισχύει, προέβη σήμερα στη διενέργεια αιφνίδιων επιτόπιων ελέγχων σε επιχειρήσεις του κλάδου κατασκευής δημοσίων έργων στην Περιφέρεια Αττικής.
Στο πλαίσιο του ελέγχου, η ΕΑ εξετάζει τυχόν επιπτώσεις της ύπαρξης κοινών συμμετοχών (common ownership / common shareholding) σε επιχειρήσεις του κλάδου, στις συνθήκες αποτελεσματικού ανταγωνισμού εντός αυτού.
Η ΕΑ, όπως επισημαίνει, «ως θεματοφύλακας της εύρυθμης λειτουργίας της ελεύθερης αγοράς, είναι επιφορτισμένη με την εφαρμογή των κανόνων ανταγωνισμού βάσει του ν. 3959/2011».
Συγκεκριμένα, σύμφωνα με το άρθρο 11 ν. 3959/2011, η ΕΑ εξετάζει συγκεκριμένο κλάδο της ελληνικής οικονομίας που υπάγεται στην αρμοδιότητά της και εφόσον διαπιστώσει ότι στον κλάδο αυτόν δεν υπάρχουν συνθήκες αποτελεσματικού ανταγωνισμού και κρίνει ότι η εφαρμογή των άρθρων 1, 2 και 5 μέχρι 10 δεν επαρκεί για τη δημιουργία συνθηκών αποτελεσματικού ανταγωνισμού μπορεί, με αιτιολογημένη απόφασή της, να λάβει κάθε αναγκαίο μέτρο για τη δημιουργία συνθηκών αποτελεσματικού ανταγωνισμού στο συγκεκριμένο κλάδο της οικονομίας.
Πέρυσι, η Επ. Ανταγωνισμού είχε αρχίσει την κανονιστική παρέμβαση στις κατασκευές και είχε εκφράσει προβληματισμό για τη συμμετοχή ξένου fund στις δύο μεγαλύτερες κατασκευαστικές εταιρείες. Αργότερα, η Reggeborgh είχε αποχωρήσει από τη ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ και διατήρησε τη συμμετοχή της στην ΕΛΛΑΚΤΩΡ.
Τότε, η Επιτροπή είχε ανακοινώσει, μεταξύ άλλων, τα ακόλουθα:
Η ανάλυση επικεντρώθηκε σε δομικά προβλήματα στον κλάδο των κατασκευών και ειδικά στον επιμέρους κλάδο των μεγάλων δημοσίων έργων, λόγω της ολιγοπωλιακής δομής της συγκεκριμένης αγοράς, και τα οποία δεν δύνανται να επιλυθούν με την εφαρμογή των άρθρων 1, 2 και 5 μέχρι 10 Ν 3959/2011.
Συγκεκριμένα, διαπιστώθηκε ότι υπήρξε σημαντική συγκέντρωση του κλάδου των κατασκευών τη τελευταία δεκαετία με αύξηση των φραγμών εισόδου σε ορισμένες από τις επί μέρους αγορές.
Επιπλέον, εντοπίστηκε ότι η κοινή οριζόντια συμμετοχή συγκεκριμένου fund στις δύο μεγαλύτερες ανταγωνίστριες κατασκευαστικές εταιρείες, δύναται να οδηγήσει στις ακόλουθες θεωρίες βλάβης:
- Μη συντονισμένα μονομερή αποτελέσματα μείωσης ή μετριασμού των κινήτρων για ανταγωνισμό.
- Συντονισμένα αποτελέσματα εναρμονισμένης συμπεριφοράς.
Με την βοήθεια ακαδημαϊκών εμπειρογνωμόνων έγινε ποσοτική ανάλυση για την εκτίμηση των επιπτώσεων στην αποτελεσματική λειτουργία του ανταγωνισμού που ενδέχεται να προκλήθηκε από την κοινή συμμετοχή / ιδιοκτησία (common ownership) στο μετοχικό κεφάλαιο των δύο μεγαλύτερων εταιρειών του κλάδου από συγκεκριμένο επενδυτικό fund στην αγορά δημοσίων έργων.
Αυτή η ανάλυση βασίζεται σε δύο βασικά στοιχεία:
- Εκτιμήσεις της ποσοτικής επίδρασης της κοινής ιδιοκτησίας στον πραγματικό αριθμό επιχειρήσεων στην αγορά.
- Εκτιμήσεις της επίπτωσης από τη συμμετοχή συγκεκριμένου αριθμού επιχειρήσεων που συμμετέχουν στους μεγάλους μειοδοτικούς δημόσιους διαγωνισμούς στις προσφερόμενες εκπτώσεις από τους υποψήφιους αναδόχους.
- Περαιτέρω συνδυάστηκαν τα αποτελέσματα από τις ως άνω δύο εκτιμήσεις προκειμένου να υπολογιστεί η ποσοτική επίδραση της κοινής ιδιοκτησίας (common ownership) στις εκπτώσεις από τις αρχικές προϋπολογισθείσες αξίες που λαμβάνουν οι αναθέτουσες αρχές στις διαγωνιστικές διαδικασίες δημοσίων έργων.