Οι Ευρωπαίοι καταναλωτές έχουν συγκεντρώσει τεράστιο ύψος αποταμιεύσεων αλλά δεν έχουν που να τις… ξοδέψουν. Αυτό είναι το συμπέρασμα στο οποίο καταλήγει έκθεση του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, η οποία εξετάζει την αύξηση των καταθέσεων στην Ευρώπη κατά τη διάρκεια της πανδημίας.
Το φαινόμενο διαχέεται σε όλη την Ευρώπη, μη εξαιρουμένης της χώρας μας, στην οποία οι καταθέσεις νοικοκυριών και μη κερδοσκοπικών ιδρυμάτων στο διάστημα 2019 – 2020 σημείωσαν εντυπωσιακή αύξηση.
Βάσει των στοιχείων που έχει δημοσιοποιήσει η Τράπεζα της Ελλάδος, οι καταθέσεις νοικοκυριών και μη κερδοσκοπικών ιδρυμάτων από 116,6 δισ. ευρώ που ήταν τον Δεκέμβριο του 2019 έφθασε στα 135,1 δισ. τον Δεκέμβριο του 2021. ΟΙ καταθέσεις στην Ελλάδα έχουν αυξηθεί στο εξεταζόμενο διάστημα κατά 18,4 δισ. ευρώ ή 15,8%.
Ανάλογο είναι και το κλίμα στην Ευρώπη, καθώς σύμφωνα έκθεση των αναλυτών του ΔΝΤ, Thomas McGregor, Nujin Suphaphiphat και Frederik Toscani οι καταθέσεις των Ευρωπαίων πολιτών στη διετία είναι κατά ένα τρισ. ευρώ περισσότερες σε σύγκριση με το ύψος τους εάν δεν είχε εμφανισθεί η πανδημία.
Σημειώνεται ότι στις «φυσιολογικές περιόδους» οι Ευρωπαίοι αποταμιεύουν περί το 12% του εισοδήματός τους. Το ποσοστό, όμως, αυτό αυξήθηκε κοντά στο 19% στη διετία 2020 – 2021.
Πρόκειται για ένα ποσό – ρεκόρ, το οποίο φθάνει περίπου στο 8% του ΑΕΠ της ευρωζώνης και σε περίπτωση που έστω και το 1/3 του ποσού χρησιμοποιούνταν για καταναλωτικές δαπάνες εντός της επόμενης 2ετίας, θα μεταφράζονταν σε αύξηση κατά 2,5 ποσοστιαίες μονάδες του ΑΕΠ αλλά και ενίσχυση κατά 0,75 ποσοστιαίες μονάδες του πληθωρισμού έως το 2024.
Το βασικό πλεονέκτημα έγκειται, πάντα σύμφωνα με το Ταμείο, στο ότι το 50% των εν λόγω καταθέσεων είναι σε τραπεζικούς λογαριασμούς τρεχούμενους και ταμιευτηρίου, δηλαδή πρόκειται για κεφάλαια τα οποία είναι εύκολα προσβάσιμα ανά πάσα στιγμή.
Η πορεία των καταθέσεων στην Ευρώπη κατά την πανδημία
Όμως το αισιόδοξο μήνυμα από το ΔΝΤ σταματά εδώ, καθώς οι συγγραφείς της έκθεσης τονίζουν ότι υπάρχουν τέσσερις λόγοι για τους οποίους τα κεφάλαια αυτά δεν «πέφτουν» στην πραγματική οικονομία.
- Πρώτον, το είδος των δαπανών από τις οποίες αναγκάστηκαν να παραιτηθούν οι καταναλωτές κατά τη διάρκεια της πανδημίας δεν αντικαθίσταται εύκολα. Σχεδόν το 80% της συνολικής μείωσης των δαπανών το 2020 προήλθε από τα περιοριστικά μέτρα που έχουν επιβληθεί ανά τη Γηραιά Ήπειρο σε διασκέδαση, ταξίδια, τουρισμό και μεταφορές ποσοστό που εκ των πραγμάτων είναι αδύνατον να αναπληρωθεί.
- Δεύτερον, οι πλεονάζουσες αποταμιεύσεις συγκεντρώθηκαν κυρίως σε άτομα με υψηλά εισοδήματα. Στη Γαλλία, για παράδειγμα, το πλουσιότερο 10% των νοικοκυριών αύξησε σημαντικά τις αποταμιεύσεις του ενώ την ίδια ώρα, οι φτωχότερες οικογένειες τις μείωσαν βάσει των επίσημων στοιχείων.
- Τρίτον, τα προβλήματα της εφοδιαστικής αλυσίδας σημαίνουν ότι πολλοί μπορεί δεν έχουν πού να ξοδέψουν τις αποταμιεύσεις τους. Οι μεγάλες καθυστερήσεις στις παραδόσεις προϊόντων και οι υψηλότερες τιμές καθιστούν πιο δύσκολη την πρόσβαση των καταναλωτών σε υπηρεσίες και προϊόντα υψηλής αξίας, τα οποία θα επιθυμούσαν να αποκτήσουν.
- Τέταρτον, η εξάπλωση της παραλλαγής Όμικρον σημαίνει ότι οι Ευρωπαίοι μπορεί να αναγκαστούν να αποταμιεύουν για λίγο περισσότερο.
«Η αβεβαιότητα γύρω από τις προοπτικές για την κατανάλωση παραμένει εξαιρετικά υψηλή. Οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής θα πρέπει να παρακολουθούν στενά τα επιτόκια αποταμίευσης καθώς αξιολογούν την ισχύ της ανάκαμψης και, εάν είναι απαραίτητο, να προσαρμόσουν τη νομισματική και δημοσιονομική πολιτική για να εξασφαλίσουν βιώσιμη και δίκαιη ανάπτυξη και να διατηρήσουν τη σταθερότητα των τιμών», τονίζεται χαρακτηριστικά στην έκθεση.
Ακολουθήστε το Business Daily στο Google news 
