Τη μεγαλύτερη αύξηση χρήσης φυσικού αερίου για την παραγωγή ενέργειας στην Ευρώπη είχε η Ελλάδα το 2021, ακριβώς την περίοδο που σημείωνε αλματώδη άνοδο η τιμή του αερίου. Η αύξηση αυτή ήταν συνέπεια της ανάλογης μείωσης στη χρήση του λιγνίτη. Εν τω μεταξύ, η Κομισιόν εκτιμά ότι και το 2022 θα διατηρηθούν οι «τσουχτερές» τιμές στην ενέργεια.
Ειδικότερα, σύμφωνα με ανάλυση του Georg Zachmann, ειδικού στην αγορά ενέργειας του Ινστιτούτου Bruegel, όπως φαίνεται στον παρακάτω πίνακα η χρήση του λιγνίτη έπεσε κατά 5%, ενώ παράλληλα το φυσικό αέριο αυξήθηκε κατά το ίδιο ακριβώς ποσοστό μέσα στο 2021, σε μία χρονιά που το φυσικό αέριο κατέγραψε ράλι τιμών. Αυτές οι μεταβολές εξηγούν σε μεγάλο βαθμό γιατί η Ελλάδα είχε το 2021 από τις μεγαλύτερες αυξήσεις στις χονδρικές τιμές του ρεύματος.
Οι αλλαγές στο μείγμα παραγωγής ενέργειας το 2021
Με δεδομένο το σχέδιο της κυβέρνησης να βάλει τέλος στα εργοστάσια λιγνίτη για την ηλεκτροπαραγωγή προχωρώντας την απολιγνιτοποίηση, το φυσικό αέριο παίζει πρωταγωνιστικό ρόλο στη διαμόρφωση του ενεργειακού μείγματος, καθώς οι ΑΠΕ δεν μπορούν να καλύψουν τη ζήτηση και να προσφέρουν ενεργειακή ασφάλεια για τη χώρα.
Η χθεσινή έκθεση της Κομισιόν για την ευρωπαϊκή οικονομία, με προβλέψεις για την εξέλιξη του πληθωρισμού το 2022, σημειώνει ότι μέσα στο πρώτο τρίμηνο του 2022 θα δούμε και την κορύφωση της ανόδου στις τιμές ενέργειας. Παράλληλα, η Επιτροπή σημειώνει ότι οι τιμές της ενέργειας θα παραμείνουν υψηλές όλο το 2022, ενώ αποκλιμάκωση αναμένεται από την άνοιξη του 2023.
Σε σύγκριση με τις φθινοπωρινές προβλέψεις της Επιτροπής, η νέα έκθεση σημειώνει ότι υπήρξε σημαντική ανοδική άνοδος στα futures στο φυσικό αέριο και την ηλεκτρική ενέργεια από το πρώτο τρίμηνο του 2022 και μετά, ενώ μικρότερη ήταν η αύξηση για το πετρέλαιο brent. Ο πληθωρισμός της ενέργειας στην ΕΕ αυξήθηκε από περίπου 14% τον Ιούλιο σε 26% τον Δεκέμβριο.
Οι τιμές του brent, του φυσικού αερίου και του ηλεκτρισμού
Ακόμη και αν δεν υπάρξουν περαιτέρω αυξήσεις των τιμών της ενέργειας, η έκθεση σημειώνει ότι οι ήδη υπάρχουσες αυξήσεις δεν έχουν περάσει ακόμη πλήρως στον τελικό καταναλωτή. Η έκταση και ένταση της εισαγωγής των ανοδικών τάσεων στην τελική για τον καταναλωτή τιμή εξαρτάται από μια ευρεία γκάμα παραγόντων στα επιμέρους κράτη μέλη.
Ανάμεσα στους διαφορετικούς παράγοντες που εντοπίζει η έκθεση είναι οι διαφορές στις αυξήσεις του φυσικού αερίου ανά χώρα, οι διαφορές στη διάρθρωση των αγορών ενέργειας, το ρυθμιστικό πλαίσιο και οι διαφορετικές κυβερνητικές παρεμβάσεις, οι επιδοτήσεις και οι στρατηγικές ενίσχυσης των καταναλωτών λόγω της ενεργειακής κρίσης καθώς και τα τιμολόγια σταθερής χρέωσης που εφαρμόζονται σε πολλές χώρες.
ΔΝΤ: Αποκλιμάκωση των τιμών του ΦΑ το 2023
Υψηλές θα παραμείνουν οι τιμές του φυσικού αερίου και φέτος οι καταναλωτές με την υποχώρηση να τοποθετείται το 2023. Αυτό προβλέπει η έκθεση World Economic Outlook του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, επισημαίνοντας ότι στην Ευρώπη οι ισορροπίες στον τομέα της ενέργειας εξαρτώνται άμεσα από την εξέλιξη της κρίσης στην Ουκρανία.
Ειδικότερα, στην έκθεσή του το ΔΝΤ υποστηρίζει ότι το ράλι των τιμών των καυσίμων θα συνεχιστεί το 2022 και οι τιμές θα αρχίσουν να υποχωρούν το 2023, γεγονός που θα βοηθήσει στη συγκράτηση του πληθωρισμού. Τα futures δείχνουν ότι οι τιμές του πετρελαίου θα αυξηθούν περίπου 12%, ενώ το φυσικό αέριο θα σημειώσει άνοδο 58% μέσα στο τρέχον έτος. Σημειώνεται ότι αυτή η πρόβλεψη αφορά ένα «καλάθι» διεθνών τιμών και όχι μόνο τις τιμές στην ευρωπαϊκή αγορά.
Οι αυξήσεις θα είναι σημαντικά μικρότερες από εκείνες του 2021 και οι τιμές αναμένεται να υποχωρήσουν το 2023, καθώς το ΔΝΤ εκτιμά ότι τότε θα επανέλθει η ισορροπία ανάμεσα στην προσφορά και τη ζήτηση. Όπως εξηγεί η έκθεση, οι γεωπολιτικές εντάσεις, συμπεριλαμβανομένης της ανατολικής Ευρώπης και της ανατολικής Ασίας, θέτουν σε κίνδυνο τον ενεργειακό εφοδιασμό.
Ακολουθήστε το Business Daily στο Google news 
