Φόβους για έντονους κραδασμούς στην πραγματική οικονομία και τα δημόσια οικονομικά το πρώτο τρίμηνο του έτους από την πληθωριστική και πανδημική έξαρση εκφράζουν στελέχη του οικονομικού επιτελείου, τα οποία ωστόσο διαβλέπουν αποκλιμάκωση της διπλής κρίσης μετά τον Απρίλιο.
Υπό την πίεση των αρνητικών εξελίξεων, το υπουργείο Οικονομικών καταρτίζει δυσμενή σενάρια για το εύρος των ζημιών στην ανάπτυξη και τα κρατικά ταμεία με βάση εναλλακτικές παραδοχές για τη καμπύλη της μετάλλαξης Όμικρον και την ένταση των ανατιμήσεων. Στο πλαίσιο αυτό, στο τραπέζι βρίσκεται το αρνητικό σενάριο του προϋπολογισμού που κατεβάζει τον πήχη της ανάπτυξης κατά μία ποσοστιαία μονάδα, στο 3,5% από 4,5% και ανεβάζει το πρωτογενές έλλειμμα στο 1,9% του ΑΕΠ από 1,4%.
Σύμφωνα με πληροφορίες εξετάζεται και ένα ακραίο σενάριο με την υπόθεση ότι τα κύματα της πανδημίας και της ακρίβειας δεν θα κοπάσουν νωρίτερα από το καλοκαίρι, που ρίχνει το ρυθμό ανάπτυξης κάτω από το 3% και διογκώνει το έλλειμμα στη περιοχή του 2,5% του ΑΕΠ. Σημειώνεται ότι το ΙΟΒΕ προβλέπει ότι σε περίπτωση σημαντικής υγειονομικής επιδείνωσης η άνοδος του ΑΕΠ θα περιοριστεί φέτος στην περιοχή του 2% - 2,5%.
Οι κινήσεις του οικονομικού επιτελείου είναι απόρροια του γεγονότος ότι το σκηνικό στην οικονομία παραμένει ομιχλώδες και ρευστό καθώς ουδείς είναι σε θέση να προβεί σε ασφαλή εκτίμηση για τη τροχιά της πανδημίας και του πληθωρισμού.
Αρμόδιοι παράγοντες επισημαίνουν ότι είναι ορατός ο κίνδυνος επιδείνωσης της κατάστασης τους πρώτους μήνες του έτους κυρίως στο μέτωπο της ακρίβειας και όλα δείχνουν ότι θα χρειασθεί επέκταση του προγράμματος επιδοτήσεων για το ηλεκτρικό ρεύμα και το φυσικό αέριο, καθώς και διατήρηση ή ακόμα και εμπλουτισμός των μέτρων στήριξης για πληττόμενους εργαζόμενους και επιχειρήσεις.
Το ενδεχόμενο παρενεργειών στην οικονομία τους πρώτους μήνες του έτους υπογραμμίζουν και οι αναλυτές της Eurobank στο δελτίο «7 ημέρες οικονομία» αναφέροντας ότι «οι επιπτώσεις των διαταραχών της μετάλλαξης Όμικρον και της ανόδου του πληθωρισμού είναι πιθανόν να καταγραφούν κυρίως στα στοιχεία των εθνικών λογαριασμών του 1ου τριμήνου 2022 και λιγότερο στα αντίστοιχα του 4ου τριμήνου 2021».
Δεν θα επανέλθουν οι τιμές στα προ πανδημίας επίπεδα
Την ίδια ώρα, οι διεθνείς οργανισμοί αναθεωρούν επί το δυσμενέστερο τις προβλέψεις για τη διάρκεια και την ταχύτητα της ακρίβειας προειδοποιώντας για πληθωριστική κορύφωση στο πρώτο τρίμηνο του έτους και σταδιακή υποχώρηση στη συνέχεια χωρίς όμως επαναφορά των τιμών στα προ πανδημίας επίπεδα.
Το διογκούμενο πληθωριστικό ρεύμα εντείνει τα πλήγματα στα εισοδήματα των νοικοκυριών, φρενάροντας την ιδιωτική κατανάλωση που αποτελεί κινητήρια δύναμη της ανάπτυξης και οδηγεί σε αύξηση των δημοσίων δαπανών για αναπλήρωση των απωλειών στους οικογενειακούς προϋπολογισμούς και την απορρόφηση του κόστους στις επιχειρήσεις, διευρύνοντας τη «μαύρη τρύπα».
Επιπρόσθετα η ραγδαία εξάπλωση της μετάλλαξης Όμικρον δημιουργεί κλίμα αβεβαιότητας στην οικονομία με αρνητικές επιπτώσεις στην ανάπτυξη ενώ ασκεί πιέσεις στο έλλειμμα υποχρεώνοντας τη κυβέρνηση να προχωρά σε «αντισταθμιστικές» παρεμβάσεις με δημοσιονομικό κόστος.
Στην εισηγητική έκθεση του προϋπολογισμού επισημαίνεται μεταξύ άλλων ότι οι σημαντικότεροι κίνδυνοι για την οικονομία το 2022 σχετίζονται με την εξέλιξη της πανδημίας καθώς τυχόν διατήρηση των μολύνσεων σε υψηλά επίπεδα ή περαιτέρω αύξησή τους κατά τους επόμενους μήνες μπορεί να έχει αρνητικό αντίκτυπο στην οικονομική δραστηριότητα, ιδίως μέσω επιπτώσεων σε κλάδους όπως ο τουρισμός.
Μια πρόσθετη πηγή κινδύνου είναι οι μακροοικονομικές επιπτώσεις από τις ανατιμήσεις της ενέργειας, των πρώτων υλών και των μεταφορών. Σε αυτή την περίπτωση αναμένεται να επηρεαστεί αρνητικά ο πραγματικός ρυθμός οικονομικής μεγέθυνσης.
Ωστόσο η κατεύθυνση των επιδράσεων στον ονομαστικό ρυθμό μεγέθυνσης και κατ’ επέκταση στα δημοσιονομικά έσοδα δεν είναι σαφής και εξαρτάται από την έκταση και διάρκεια αυτών των μεταβολών, όπως και από την ελαστικότητα ζήτησης και προσφοράς των προϊόντων και υπηρεσιών που θα επηρεαστούν. Οι πιθανότητες να μην επηρεαστεί αρνητικά το ονομαστικό ΑΕΠ αυξάνονται όσο δεν αποσταθεροποιούνται οι μεσοπρόθεσμες πληθωριστικές προσδοκίες.
Ακολουθήστε το Business Daily στο Google news 
