Ένα δισ. μικρότερο το κρατικό έλλειμμα παρά τα μέτρα στήριξης 7,3 δισ.

Εντυπωσιακά είναι τα αποτελέσματα από την εκτέλεση του προϋπολογισμού στο 11μηνο του 2021, καθώς η οικονομική ανάκαμψη επέτρεψε στο υπουργείο Οικονομικών να περιορίσει το πρωτογενές έλλειμμα 1,091 δισ. ευρώ χαμηλότερα από τον στόχο, παρά το γεγονός ότι οι πληρωμές για μέτρα στήριξης λόγω της πανδημίας πλησίασαν τα 7,3 δισ. ευρώ. Το «μπόνους» από την ανάπτυξη στα έσοδα από φόρους έγινε ορατό τον Νοέμβριο, όπου τα έσοδα εκτινάχθηκαν 16,6% υψηλότερα από τον στόχο.

Σύμφωνα με τα στοιχεία εκτέλεσης του Κρατικού Προϋπολογισμού, σε τροποποιημένη ταμειακή βάση, για την περίοδο του Ιανουαρίου - Νοεμβρίου 2021, παρουσιάζεται έλλειμμα στο ισοζύγιο του κρατικού προϋπολογισμού ύψους 12.267 εκατ. ευρώ έναντι στόχου για έλλειμμα 13.399 εκατ. ευρώ που έχει περιληφθεί για το αντίστοιχο διάστημα του 2021 στην εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού 2022 και ελλείμματος 18.252 εκατ. ευρώ το αντίστοιχο διάστημα του 2020. Το πρωτογενές αποτέλεσμα διαμορφώθηκε σε έλλειμμα ύψους 7.882 εκατ. ευρώ, έναντι στόχου για πρωτογενές έλλειμμα 8.973 εκατ. ευρώ και πρωτογενούς ελλείμματος 13.747 εκατ. ευρώ για την ίδια περίοδο το 2020.

Το ύψος των καθαρών εσόδων του κρατικού προϋπολογισμού ανήλθε σε 48.476 εκατ. ευρώ, παρουσιάζοντας αύξηση κατά 326 εκατ. ευρώ ή 0,7% έναντι της εκτίμησης για το αντίστοιχο διάστημα που έχει περιληφθεί στην εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού 2022. Ωστόσο, αν λάβουμε υπόψη μας τα μειωμένα έσοδα ΠΔΕ κατά 419 εκατ. ευρώ, τα καθαρά έσοδα παρουσιάζουν αύξηση κατά 745 εκατ. ευρώ έναντι του επικαιροποιημένου στόχου.  

Τα συνολικά έσοδα του κρατικού προϋπολογισμού ανήλθαν σε 52.746 εκατ. ευρώ, αυξημένα κατά 408 εκατ. ευρώ ή 0,8% έναντι του στόχου. Τα έσοδα από φόρους ανήλθαν σε 42.932 εκατ. ευρώ, αυξημένα κατά 784 εκατ. ευρώ ή 1,9% έναντι του στόχου που έχει περιληφθεί στην εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού 2022. 

Ειδικότερα, την περίοδο του Ιανουαρίου – Νοεμβρίου 2021 αύξηση έναντι του στόχου παρατηρήθηκε στις εξής κύριες κατηγορίες εσόδων:

• ΦΠΑ στα πετρελαιοειδή και στα παράγωγα αυτών κατά 32 εκατ. ευρώ ή 2,1%,
• ΦΠΑ λοιπών προϊόντων και υπηρεσιών κατά 152 εκατ. ευρώ ή 1,1%,
• ΕΦΚ ενεργειακών προϊόντων κατά 53 εκατ. ευρώ ή 1,5%,
• ΕΦΚ λοιπών προϊόντων κατά 11 εκατ. ευρώ ή 2,0%,
• Φόροι επί χρηματοοικονομικών και κεφαλαιακών συναλλαγών κατά 14 εκατ. ευρώ ή 3,1%,
• Λοιποί φόροι επί συγκεκριμένων υπηρεσιών κατά 34 εκατ. ευρώ ή 3,0% εκ των οποίων : Φόρος ασφαλίστρων κατά 12 εκατ. ευρώ ή 3,3%,
• Φόροι και δασμοί επί εισαγωγών κατά 22 εκατ. ευρώ ή 8,7%,
• Τακτικοί φόροι ακίνητης περιουσίας κατά 87 εκατ. ευρώ ή 3,9% εκ των οποίων : ΕΝΦΙΑ κατά 86 εκατ. ευρώ ή 3,9%,
• Φόρος εισοδήματος πληρωτέος από Φυσικά Πρόσωπα (ΦΠ) κατά 296 εκατ. ευρώ ή 3,3%,
• Φόρος εισοδήματος πληρωτέος από εταιρείες (ΝΠ) κατά 117 εκατ. ευρώ ή 4,1%,
• Πωλήσεις αγαθών και υπηρεσιών κατά 23 εκατ. ευρώ ή 4,4%.

Μειωμένα έναντι του στόχου την ίδια περίοδο ήταν τα έσοδα στις κάτωθι βασικές κατηγορίες:

• ΕΦΚ καπνικών προϊόντων κατά 18 εκατ. ευρώ ή 0,9%,
• Λοιποί φόροι εισοδήματος κατά 16 εκατ. ευρώ ή 1,5%,
• Μεταβιβάσεις κατά 374 εκατ. ευρώ ή 5%,
• Λοιπά τρέχοντα έσοδα κατά 25 εκατ. ευρώ ή 1,2% εκ των οποίων: Επιστροφές δαπανών κατά 12 εκατ. ευρώ ή 1,5%.

Οι επιστροφές εσόδων ανήλθαν σε 4.270 εκατ. ευρώ, αυξημένες κατά 82 εκατ. ευρώ από τον στόχο (4.188 εκατ. ευρώ). Τα έσοδα του Προϋπολογισμού Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ) ανήλθαν σε 3.768 εκατ. ευρώ, μειωμένα κατά 419 εκατ. ευρώ από τον στόχο (4.187 εκατ. ευρώ).

«Πτήση» εσόδων τον Νοέμβριο, 16,6% πάνω από τον στόχο

Ειδικότερα, τον Νοέμβριο 2021 το σύνολο των καθαρών εσόδων του κρατικού προϋπολογισμού ανήλθε στα 4.320 εκατ. ευρώ αυξημένο κατά 158 εκατ. ευρώ σε σχέση με τον επικαιροποιημένο μηνιαίο στόχο. Τα συνολικά έσοδα του κρατικού προϋπολογισμού ανήλθαν σε 4.778 εκατ. ευρώ, αυξημένα έναντι του μηνιαίου στόχου κατά 240 εκατ. ευρώ.  Τα έσοδα από φόρους ανήλθαν σε 4.351 εκατ. ευρώ, αυξημένα κατά 620 εκατ. ευρώ ή 16,6% έναντι του μηνιαίου στόχου.

Οι κυριότερες κατηγορίες εσόδων στις οποίες σημειώθηκε αύξηση έναντι του στόχου τον Νοέμβριο 2021, είναι οι κάτωθι: 

• ΦΠΑ στα πετρελαιοειδή και στα παράγωγα αυτών κατά 31 εκατ. ευρώ,
• ΦΠΑ λοιπών προϊόντων και υπηρεσιών κατά 139 εκατ. ευρώ,
• ΕΦΚ ενεργειακών προϊόντων κατά 52 εκατ. ευρώ,
• Φόροι επί χρηματοοικονομικών και κεφαλαιακών συναλλαγών κατά 12 εκατ. ευρώ,
• Λοιποί φόροι επί συγκεκριμένων υπηρεσιών κατά 29 εκατ. ευρώ, εκ των οποίων: Φόρος ασφαλίστρων κατά 13 εκατ. ευρώ,
• Φόροι και δασμοί επί εισαγωγών κατά 13 εκατ. ευρώ,
• Τακτικοί φόροι ακίνητης περιουσίας κατά 21 εκατ. ευρώ, εκ των οποίων : ΕΝΦΙΑ κατά 21 εκατ. ευρώ,
• Φόρος εισοδήματος πληρωτέος από Φυσικά Πρόσωπα (ΦΠ) κατά 194 εκατ. ευρώ,
• Φόρος εισοδήματος πληρωτέος από εταιρείες (ΝΠ) κατά 71 εκατ. ευρώ,
• Πωλήσεις αγαθών και υπηρεσιών κατά 24 εκατ. ευρώ.

Μειωμένα έναντι του στόχου την ίδια περίοδο ήταν τα έσοδα στις κάτωθι βασικές κατηγορίες:

• Μεταβιβάσεις κατά 379 εκατ. ευρώ,
• Λοιπά τρέχοντα έσοδα κατά 25 εκατ. ευρώ, εκ των οποίων: Eπιστροφές δαπανών κατά 11 εκατ. ευρώ.

Οι επιστροφές εσόδων του Νοεμβρίου 2021 ανήλθαν σε 458 εκατ. ευρώ, αυξημένες κατά 82 εκατ. ευρώ από τον στόχο (376 εκατ. ευρώ). Τα έσοδα του Προϋπολογισμού Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ) ανήλθαν σε 187 εκατ. ευρώ, μειωμένα κατά 419 εκατ. ευρώ από τον στόχο (606 εκατ. ευρώ).

Χαμηλότερα από τον στόχο οι δαπάνες

Οι δαπάνες του Κρατικού Προϋπολογισμού για την περίοδο του Ιανουαρίου - Νοεμβρίου 2021 ανήλθαν στα 60.743 εκατ. ευρώ και παρουσιάζονται μειωμένες κατά 805 εκατ. ευρώ ή 1,3% έναντι του στόχου (61.548 εκατ. ευρώ), που έχει περιληφθεί στην εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού 2022.

Στο σκέλος του Τακτικού Προϋπολογισμού παρουσιάζεται υστέρηση έναντι του στόχου κατά 660 εκατ. ευρώ ή 1,2%, η οποία οφείλεται κυρίως στην υποεκτέλεση των λοιπών επιχορηγήσεων κατά 474 εκατ. ευρώ και των αγορών αγαθών και υπηρεσιών κατά 129 εκατ. ευρώ. Οι πληρωμές στο σκέλος των επενδυτικών δαπανών παρουσίασαν μείωση σε σχέση με τον στόχο των 7.952 εκατ. ευρώ κατά 145 εκατ. ευρώ 1,8%.

Τα μέτρα για την πανδημία ανήλθαν σε 7,259 δισ. ευρώ

Η προσωρινή εικόνα των κυριότερων πληρωμών των μέτρων κατά της πανδημίας για την περίοδο Ιανουαρίου - Νοεμβρίου, έχει ως εξής:

• η δαπάνη αποζημίωσης ειδικού σκοπού λόγω της πανδημίας του COVID-19 (μισθωτών) ύψους 1.968 εκατ. ευρώ, η οποία πληρώθηκε από το Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων (κατηγορία μεταβιβάσεων),
• η επιστρεπτέα προκαταβολή ύψους 1.620 εκατ. ευρώ από την κατηγορία των μεταβιβάσεων και 1.108 εκατ. ευρώ από το ΠΔΕ,
• η κρατική αποζημίωση εκμισθωτών ύψους 744 εκατ. ευρώ, λόγω μειωμένων μισθωμάτων που λαμβάνουν,
• η επιχορήγηση προς τον ΟΠΕΚΑ ύψους 225 εκατ. ευρώ, για την αποπληρωμή δανείων πληγέντων από την πανδημία,
• η ενίσχυση μικρών και πολύ μικρών επιχειρήσεων που επλήγησαν από τον COVID-19 στις Περιφέρειες ύψους 741 εκατ. ευρώ από το ΠΔΕ,
• η επιδότηση τόκων δανείων μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων ύψους 117 εκατ. ευρώ από το ΠΔΕ,
• οι δαπάνες σχετικά με το ταμείο εγγυοδοσίας επιχειρήσεων ύψους 220 εκατ. ευρώ από το ΠΔΕ,
• η επιδότηση κεφαλαίου κίνησης σε επιχειρήσεις εστίασης για προμήθεια πρώτων υλών ύψους 203 εκατ. ευρώ από το ΠΔΕ,
• η συνεισφορά του δημοσίου για την αποπληρωμή επιχειρηματικών δανείων πληγέντων δανειοληπτών ύψους 215 εκατ. ευρώ από το ΠΔΕ,
• η επιδότηση κεφαλαίου κίνησης σε τουριστικές επιχειρήσεις ύψους 100 εκατ. ευρώ από το ΠΔΕ,
• η κάλυψη των ασφαλιστικών εισφορών προς τον e-ΕΦΚΑ κατά την εφαρμογή των μέτρων στήριξης εργοδοτών και εργαζομένων ύψους 703 εκατ. ευρώ από την κατηγορία των μεταβιβάσεων,
• η κάλυψη των ασφαλιστικών εισφορών προς τον e-ΕΦΚΑ που σχετίζονται με την επιδότηση πάγιων δαπανών επιχειρήσεων ύψους 243 εκατ. ευρώ,
• η έκτακτη επιχορήγηση των Δήμων για την αντιμετώπιση της πανδημίας ύψους 101 εκατ. ευρώ και
• η επιχορήγηση προς τον ΟΑΕΔ για κάλυψη απώλειας εσόδων ύψους 571 εκατ. ευρώ. 

Οι δαπάνες του κρατικού προϋπολογισμού για την περίοδο του Ιανουαρίου - Νοεμβρίου 2021 παρουσιάζονται αυξημένες σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2020 κατά 365 εκατ. ευρώ, κυρίως λόγω των αυξημένων πληρωμών εξοπλιστικών προγραμμάτων στο σκέλος του τακτικού προϋπολογισμού.