Κάτω από το 1% -και, συγκεκριμένα, στο 0,4%- θα υποχωρήσει ο πληθωρισμός το 2023, ενώ θα παραμείνει σε υψηλό επίπεδο το 2022, όπως σημειώνουν οι αναλυτές της Eurobank, επικαλούμενοι τις προβλέψεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, σύμφωνα με τις οποίες η έξαρση των πληθωριστικών πιέσεων θα είναι παροδική. Τονίζουν, πάντως, ότι αυτές οι προβλέψεις υπόκεινται σε υψηλή αβεβαιότητα.
Ο ετήσιος πληθωρισμός στην Ελλάδα, αναφέρει η Eurobank, μετρούμενος βάσει του Εναρμονισμένου Δείκτη Τιμών Καταναλωτή (ΕνΔΤΚ), αυξήθηκε στο 2,8% τον Οκτώβριο 2021 (4,1% στην Ευρωζώνη) από 1,9% και -2,0% τον Σεπτέμβριο 2021 και τον Οκτώβριο 2020 αντίστοιχα (βλέπε Σχήμα 1).
Λαμβάνοντας υπόψιν τις σταθμίσεις των επί μέρους ομάδων αγαθών και υπηρεσιών, η αύξηση του γενικού επιπέδου τιμών στην Ελλάδα τον Οκτώβριο 2021 προήλθε κυρίως από τις κατηγορίες της στέγασης (περιλαμβάνει την κατανάλωση ηλεκτρικού ρεύματος και φυσικού αερίου), των μεταφορών και της διατροφής και μη αλκοολούχων ποτών. Αναντίρρητα, ένα μεγάλο ποσοστό της αύξησης του πληθωρισμού, τόσο στην Ελλάδα όσο και στην αλλοδαπή, σχετίζεται με την άνοδο των τιμών ενέργειας.
Στο 10μηνο Ιανουαρίου - Οκτωβρίου 2021, ο μέσος ΕνΔΤΚ κατέγραψε οριακή ετήσια πτώση 0,1% από -1,1% την αντίστοιχη περίοδο το 2020. Σύμφωνα με τις φθινοπωρινές προβλέψεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (11 Νοεμβρίου 2021), ο μέσος ετήσιος πληθωρισμός στο 12μηνο Ιανουαρίου - Δεκεμβρίου 2021 εκτιμάται στο 0,1%, αντανακλώντας τη μείωση του γενικού επιπέδου των τιμών το 1ο εξάμηνο 2021 και την αύξησή του στη συνέχεια. Για το 2022 προβλέπεται ενίσχυση του πληθωρισμού στο 1,0% και επιβράδυνση στο 0,4% το 2023.
Οι εν λόγω προβλέψεις είναι συμβατές με το σενάριο της παροδικής ανόδου των πληθωριστικών πιέσεων. Εντούτοις, όσο συνεχίζονται οι εξάρσεις της πανδημίας, οι προβλέψεις για τις περισσότερες μακροοικονομικές μεταβλητές υπόκεινται σε υψηλή αβεβαιότητα. Ειδικά για τον πληθωρισμό είναι χρήσιμο να λαμβάνεται υπόψιν και η διαταραχή από τη μεγάλη αύξηση της προσφοράς χρήματος από τις επί μέρους Κεντρικές Τράπεζες.
Αύξηση της παραγωγής στη μεταποίηση τον Σεπτέμβριο 2021
Σύμφωνα με τα εποχικά διορθωμένα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, ο δείκτης παραγωγής στη μεταποίηση ενισχύθηκε κατά 3,9% MoM / 11,4% YoY τον Σεπτέμβριο 2021 από -0,2% MoM / 6,1% YoY τον προηγούμενο μήνα (βλέπε Σχήμα 2). Ο μέσος όρος του εν λόγω δείκτη το 3ο τρίμηνο 2021 αυξή-θηκε κατά 0,6% QoQ / 7,7% YoY από 1,4% QoQ / 14,6% YoY το 2ο τρίμηνο 2021. Η εν λόγω επιβράδυνση, σε ποιοτικούς όρους, αναμένεται να αποτυπωθεί και στον πραγματικό ρυθμό μεγέθυνσης του 3ου τριμήνου 2021. Προς το παρόν ο κλάδος της μεταποίησης εμφανίζει ανθεκτικότητα στην άνοδο των τιμών ενέργειας. Ωστόσο, πτωτικοί κίνδυνοι στην πλευρά της προσφοράς υφίστανται. Όπως χαρακτηριστικά αναφέρεται στην έρευνα της IHS Markit για τον δείκτη PMI μεταποίησης στην Ελλάδα τον Οκτώβριο 2021, οι αρνητικές διαταραχές στην εφοδιαστική αλυσίδα αναμένεται να αποτελέσουν απειλή για την παραγωγή στο επόμενο χρονικό διάστημα.
Η ανάκαμψη της εγχώριας ζήτησης διεύρυνε το εμπορικό έλλειμμα
Οι ελληνικές εξαγωγές εμπορευμάτων, εξαιρουμένων των πλοίων και των πετρελαιοειδών, διαμορφώθηκαν στα €2,5 δισεκ. σε τρέχουσες τιμές τον Σεπτέμβριο 2021, σημειώνοντας ετήσια αύ-ξηση 22,6% από 8,1% τον Σεπτέμβριο 2020. Στο 9μηνο Ιανουαρίου - Σεπτεμβρίου 2021, ανήλθαν στα €20,8 δισεκ. σε τρέχουσες τιμές, καταγράφοντας ετήσια άνοδο 19,2% από 1,8% την αντίστοιχη περίοδο πέρυσι.
Σε παρόμοιους ρυθμούς κινήθηκαν οι αντίστοιχες εισαγωγές εμπορευμάτων, παρουσιάζοντας ετήσια ενίσχυση 17,8% τον Σεπτέμβριο 2021 (3,8%, Σεπτέμβριος 2020) και 18,3% στο 9μηνο Ιανουαρίου-Σεπτεμβρίου 2021 (-4,6%, Ιανουάριος - Σεπτέμβριος 2020). Βάσει των προαναφερθέντων αποτελεσμάτων, το έλλειμμα του εμπορικού ισοζυγίου, εξαιρουμένων των πλοίων και των πετρελαιοειδών, αυξήθηκε σε ετήσια βάση κατά €2,0 δισεκ. ή 17,0% στο 9μηνο Ιανουαρίου - Σεπτεμβρίου 2021 από ετήσια συρρίκνωση κατά €1,7 δισεκ. ή 12,9% το αντίστοιχο διάστημα το 2020 (βλέπε Σχήμα 3).
Η μείωση της εγχώριας ζήτησης το 2020, κυρίως λόγω πτώσης της ιδιωτικής κατανάλωσης, είχε ως αποτέλεσμα τη συρρίκνωση των εισαγωγών. Παράλληλα, οι εξαγωγές εμπορευμάτων, εν αντιθέσει με τις εξαγωγές υπηρεσιών, επέδειξαν ανθεκτικότητα στην πανδημία του κορωνοϊού COVID-19. Ως εκ τούτου, το έλλειμμα του εμπορικού ισοζυγίου συρρικνώθηκε. Η εν λόγω πορεία αντιστράφηκε το 2021 (βάσει των παρατηρήσεων Ιανουαρίου - Σεπτεμβρίου 2021), με την ενίσχυση της εγχώριας ζήτησης να οδηγεί σε άνοδο των εισαγωγών και σε διεύρυνση του εμπορικού ελλείμματος.