Μέχρι και 10 μήνες μπορεί να περιμένει ένας καταναλωτής στην Ελλάδα για να παραλάβει το νέο του αυτοκίνητο, καθώς η έλλειψη ημιαγωγών παγκοσμίως έχει προκαλέσει έμφραγμα στην αυτοκινητοβιομηχανία που «τρέχει» να καλύψει την αυξανόμενη ζήτηση μετά την πανδημία. Πολλές ελληνικές αντιπροσωπείες δηλώνουν στους πελάτες τους ότι η αναμονή είναι μεγάλη, ενώ αν ο πελάτης ζητήσει ειδική κατασκευή, όπως για παράδειγμα μια ηλιοροφή, τότε αυτή η αναμονή μπορεί να μεγαλώσει ακόμα περισσότερο.
Σύμφωνα με τα στοιχεία του ΙΟΒΕ, η αγορά αυτοκινήτων βρίσκεται σε φάση ισχυρής ανάκαμψης. Οι προσδοκίες για τα αυτοκίνητα-οχήματα, διαμορφώθηκαν στις 137,4 μονάδες στο τρίτο τρίμηνο του 2021 υπεραντισταθμίζοντας τις απώλειες του 2020 (-43,3 μονάδες) καθώς στο αντίστοιχο διάστημα του 2019 ο δείκτης βρισκόταν στις 129,6 μονάδες. Το ισοζύγιο των τρεχουσών πωλήσεων επανήλθε στα επίπεδα σχεδόν του 2019, στις 38 μονάδες έναντι -67 μονάδων πέρυσι, με σημαντική αύξηση του ποσοστού όσων εκτιμούσαν αυξημένες πωλήσεις και υποχώρηση των επιχειρήσεων που δήλωναν μειωμένες πωλήσεις. Στο σκέλος των αποθεμάτων, όμως, όπως σημειώνει το ΙΟΒΕ, παρατηρείται αρκετά μεγάλο ποσοστό όσων τα εκτιμούν ως χαμηλά καθώς οι κλυδωνισμοί στις εφοδιαστικές αλυσίδες επηρεάζουν και την αυτοκινητοβιομηχανία, εξανεμίζοντας τα αποθέματα.
Πηγές της αγοράς αναφέρουν στο Business Daily, πως πριν την πανδημία ο χρόνος αναμονής για την παραλαβή ενός νέου οχήματος ήταν στους ένα με δυο μήνες, ενώ πλέον είναι τουλάχιστον στους 4 μήνες, με κάποιους να κάνουν λόγο πως υπάρχουν ακόμα και αναμονές 10-12 μηνών για δημοφιλή μοντέλα. Όπως εξηγούν η έλλειψη ημιαγωγών αποτελεί το μεγαλύτερο πρόβλημα για την αυτοκινητοβιομηχανία καθώς έχει μειώσει την παραγωγή στα εργοστάσια με αποτέλεσμα να καθυστερούν οι χρόνοι παράδοσης.
Οι ημιαγωγοί χρησιμοποιούνται με πολλούς τρόπους στο αυτοκίνητο. Είναι αναγκαίοι για απλές λειτουργίες όπως ο χειρισμός ηλεκτρικών παραθύρων έως πιο πολύπλοκες όπως η λειτουργία των οθονών αφής και τα προηγμένα συστήματα υποβοήθησης οδηγού όπως το cruise control. Η έλλειψη πρώτων υλών δεν μπορεί να ξεπεραστεί εύκολα και καθημερινά οι επικεφαλής των αυτοκινητοβιομηχανιών αναζητούν λύσεις στο πρόβλημα.
«Αυτή την στιγμή τα εργοστάσια καλύπτουν το 70-80% της ζήτησης, κάτι που σημαίνει ότι ένα σημαντικό ποσοστό καταναλωτών δεν μπορεί να εξυπηρετηθεί, και κατά συνέπεια μένουν πίσω οι παραγγελίες. Αυτό δημιουργεί μια καθυστέρηση η οποία όσο δεν επιλύεται το πρόβλημα τόσο μεγαλώνει», αναφέρει χαρακτηριστικά στέλεχος της αγοράς αυτοκινήτου. Ταυτόχρονα η αγορά έχει ήδη εκφράσει τις ανησυχίες της καθώς η έλλειψη ημιαγωγών δεν δείχνει να ομαλοποιείται σύντομα.
Αρρυθμίες και αυξημένες τιμές
Η AutoForecast Solutions προβλέπει ότι οι ελλείψεις ημιαγωγών θα μειώσουν την παραγωγή οχημάτων κατά 202.000 μονάδες κατά τη διάρκεια του 2021, με το 25% των απωλειών να είναι στην Ευρώπη. Με την αγορά ημιαγωγών να αναμένεται να παρουσιάζει αρρυθμίες και το 2022 ενώ φόβοι υπάρχουν και για το 2023-2024, στελέχη της αγοράς αναφέρουν πως είναι απολύτως βέβαιο ότι και στο πρώτο εξάμηνο του 2022 θα υπάρχουν προβλήματα.
«Αν ακούσουμε στις αρχές του 2022 πως τα εργοστάσια έχουν αποκαταστήσει τις προμήθειες ημιαγωγών τους, τότε από το φθινόπωρο θα μπορούμε να έχουμε ελπίδες. Από την στιγμή που τα εργοστάσια θα δώσουν την είδηση πως προχωρά κανονικά η παραγωγή, τότε θα πάρει περίπου 6 μήνες να υπάρξει ομαλοποίηση στην αγορά», αναφέρουν πηγές της αγοράς, που τονίζουν ότι δεν πρόκειται να υπάρξει βελτίωση της εικόνας πριν το καλοκαίρι. Παράλληλα, καλούν τους καταναλωτές που θέλουν να αγοράσουν ένα νέο αυτοκίνητο, να προχωρήσουν σύντομα στην παραγγελία, καθώς οι χρόνοι παράδοσης ενδέχεται να αυξηθούν ακόμα περισσότερο στο επόμενο διάστημα.
Ο νέος CEO της Renault, Λούκα ντε Μέο είχε δηλώσει στις αρχές του μήνα, πως η έλλειψη ημιαγωγών σε συνδυασμό με το ολοένα και αυξανόμενο κόστος παραγωγής αναμένεται να αυξήσουν τις τιμές των αυτοκινήτων αναφέροντας πως «οι τιμές θα αυξηθούν ακόμη περισσότερο τους επόμενους 12 μήνες καθώς οι κατασκευαστές τσιπ εκμεταλλεύονται τη ισχύ που τους δίνει η έλλειψη». Ο CEO της Renault τόνισε πως οι τιμές θα αυξηθούν εξαιτίας και του μεγαλύτερου κόστους πρώτων υλών, καθώς και το ενεργειακό κόστος.
Για την πιθανότητα να αυξηθούν οι τιμές των αυτοκινήτων στην Ελλάδα, τα στελέχη του κλάδου αναφέρουν πως ακόμα είναι νωρίς να υπάρξει μια τέτοια συζήτηση, καθώς οι παραδόσεις των νέων αυτοκινήτων θα καθυστερήσουν αρκετούς μήνες. Ωστόσο σημειώνουν πως, αν κάτι είναι σίγουρο, είναι το γεγονός πως πλέον δεν θα βλέπουμε τις προσφορές και τις εκπτώσεις που υπήρχαν μέχρι σήμερα.
Ντόμινο στην αγορά μεταχειρισμένων
Πάντως, οι καθυστερήσεις στις παραδόσεις καινούργιων αυτοκινήτων έχουν αυξήσει και στην Ελλάδα τις πωλήσεις μεταχειρισμένων, καθώς οι καταναλωτές που δεν μπορούν ή δεν θέλουν να περιμένουν για ένα νέο αυτοκίνητο στρέφονται προς τα μεταχειρισμένα. Ειδικότερα, σύμφωνα με την ΕΛΣΤΑΤ, τον Σεπτέμβριο στην Ελλάδα πουλήθηκαν 5.971 μεταχειρισμένα επιβατηγά αυτοκίνητα εξωτερικού και 6.596 καινούργια. Σημειώνουμε πως σε επίπεδο 9μήνου Ιανουαρίου – Σεπτεμβρίου οι πωλήσεις μεταχειρισμένων εξωτερικού ήταν 49.145 και υπολείπονταν σημαντικά από τις πωλήσεις καινούργιων που είχαν ανέλθει στα 81.377.
Ωστόσο η αγορά προβληματίζεται καθώς τα αποθέματα μεταχειρισμένων μειώνονται και είναι σίγουρο πως θα υπάρξει τους επόμενους μήνες πρόβλημα καθώς θα παρατηρηθούν ελλείψεις, ενώ οι τιμές τους έχουν πάρει ήδη την ανιούσα. Όπως αναφέρει στέλεχος της αγοράς «τα μεταχειρισμένα κάλυπταν μια συγκεκριμένη προσφορά και ένα συγκεκριμένο κοινό. Αυτή την στιγμή δεν έχει μεγαλώσει η προσφορά μεταχειρισμένων αλλά έχει μεγαλώσει η ζήτηση από εκείνους που αναζητούν ένα νέο μεταχειρισμένο», προβλέποντας πως θα αυξηθούν σημαντικά οι τιμές όσο παραμένουν οι αρρυθμίες στην αυτοκινητοβιομηχανία.
Οι τιμές που ζητούνται αυτή την περίοδο από ιδιώτες πωλητές μεταχειρισμένων είναι ακόμη και 20% υψηλότερες από τα επίπεδα μέχρι πριν λίγους μήνες, όμως σε αυτή τη φάση οι αγοραστές δεν είναι πρόθυμοι να πληρώσουν περισσότερα, με αποτέλεσμα να «παγώνουν» οι συναλλαγές.
Σκληρές αποφάσεις από τις εταιρείες
Οι μεγάλες ελλείψεις σε εξαρτήματα και πρώτες ύλες δημιουργούν παραγωγική ασφυξία, αναγκάζοντας τους κατασκευαστές να πάρουν την δύσκολη απόφαση να μειώσουν την παραγωγή τους, παρά το γεγονός ότι έχει αυξηθεί η ζήτηση για νέα αυτοκίνητα.
Μια από τις εταιρείες που έχουν επηρεαστεί σε μεγάλο βαθμό από την έλλειψη ημιαγωγών είναι η Toyota, η οποία τον Οκτώβριο είχε πάρει την απόφαση να παράγει 40% λιγότερα οχήματα και να διαθέσει στην αγορά 500.000 οχήματα. Η Ford από την πλευρά της προβλέπει πως θα κατασκευάσει 1,1 εκατ. λιγότερα αυτοκίνητα, ενώ στην Ευρώπη, η εταιρεία μείωσε την παραγωγή του Focus και άλλων γνωστών μοντέλων και σταμάτησε την παραγωγή της σε εργοστάσιό της στο Μεξικό.
Αντίστοιχο «φρένο» στην παραγωγή έχουν πατήσει ήδη και η VW και General Motors, ενώ τη διακοπή των λειτουργιών «για αρκετές ημέρες» σε δυο εργοστάσιά της στις ΗΠΑ είχε προαναγγείλει και η Nissan. Υπενθυμίζουμε πως και η Opel ανακοίνωσε στις αρχές του μήνα, ότι θα κλείσει προσωρινά το εργοστάσιό της στην πόλη Eisenach στη Γερμανία μέχρι τα τέλη του 2021.
Η Skoda, σύμφωνα με τα διεθνή μέσα ενημέρωσης, έχει ήδη στοκάρει δεκάδες χιλιάδες αυτοκίνητα που έχουν ολοκληρωθεί αλλά δεν μπορούν να παραδοθούν στους πελάτες εξαιτίας των ελλείψεων σε ημιαγωγούς και σκοπεύει να μειώσει σημαντικά ή ακόμα και να σταματήσει την παραγωγή οχημάτων στην Τσεχία μέχρι το τέλος του έτους.
Ακολουθήστε το Business Daily στο Google news 
