Με ενισχυμένες αρμοδιότητες «οπλίζει» την Επιτροπή Ανταγωνισμού η κυβέρνηση, μέσω του νομοσχεδίου που τέθηκε σε ολιγοήμερη διαβούλευση και θα κατατεθεί σύντομα στη Βουλή, ανοίγοντας το δρόμο για ελέγχους για παραβάσεις του δικαίου για τον ανταγωνισμό (οριζόντιες συμπράξεις - καρτέλ, κατάχρηση δεσπόζουσας θέσης) ακόμη και στους κλάδους που εποπτεύονται από ειδικές αρχές, όπως οι τηλεπικοινωνίες.
Το νομοσχέδιο του υπουργείου Ανάπτυξης δίνει τέλος σε μια θεσμική ασάφεια πολλών ετών, που δεν επέτρεπε να απαντηθεί με καθαρότητα το ερώτημα: ποιος έχει την αρμοδιότητα για κατασταλτικούς ελέγχους για θέματα ανταγωνισμού στους κλάδους που εποπτεύονται από ειδικές αρχές (Επιτροπή Τηλεπικοινωνιών, Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας κ.α.); Αυτή η... όχι εποικοδομητική ασάφεια κρατούσε ουσιαστικά εκτός πεδίου ελέγχων για θέματα ανταγωνισμού μερικούς από τους σημαντικότερους κλάδους της οικονομίας, με μεγάλη σημασία για τους καταναλωτές.
Μάλιστα, εδώ και αρκετούς μήνες, η προσπάθεια που άρχισε ο πρόεδρος της Επιτροπής Ανταγωνισμού, Ιωάννης Λιανός, να καταγράψει, μέσω ειδικής έρευνας της φινλανδικής εταιρείας Rewheel, τις τιμές στα δεδομένα κινητής τηλεφωνίας και να γίνει μια πρώτη χαρτογράφηση της αγοράς είχαν προκαλέσει σφοδρές αντιδράσεις της Επιτροπής Τηλεπικοινωνιών, όπως και των εταιρειών του κλάδου. Σε εκδήλωση που οργάνωσε η Επ. Ανταγωνισμού, οι πρόεδροι των δύο αρχών είχαν αναπτύξει αντίθετη επιχειρηματολογία, σχετικά με το αν θα πρέπει να έχει αρμοδιότητες ελέγχου η Επ. Ανταγωνισμού.
Η αντιπαράθεση αυτή λύνεται από την κυβέρνηση υπέρ της Επ. Ανταγωνισμού, καθώς το νομοσχέδιο που δόθηκε σε διαβούλευση ξεκαθαρίζει ότι η Επιτροπή έχει την αποκλειστική αρμοδιότητα ελέγχου και επιβολής κυρώσεων για παραβάσεις οριζόντιων συμπράξεων (καρτέλ) και κατάχρησης δεσπόζουσας θέσης (μονοπώλια), δηλαδή για τα δύο βασικά αδικήματα στο δίκαιο για τον ανταγωνισμό.
Όπως αναφέρεται στο νομοσχέδιο, στο άρθρο με θέμα τις αρμοδιότητες της Επιτροπής Ανταγωνισμού, «με την επιφύλαξη των αρμοδιοτήτων άλλων αρχών που ορίζονται με την περ. στ) της παρ. 2 του άρθρου 113 του ν. 4727/2020 (Α’ 184), η Επιτροπή Ανταγωνισμού είναι αρμόδια για την τήρηση του παρόντος νόμου και των άρθρων 101 και 102 της Συνθήκης για τη Λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, είναι δε αποκλειστικά αρμόδια για την εφαρμογή του άρθρου 2Α».
Το άρθρο 2Α προβλέπει ότι «η Επιτροπή Ανταγωνισμού διαπιστώνει αν υφίσταται παράβαση των άρθρων 1 και 2 του παρόντος και των άρθρων 101 και 102 της Συνθήκης για τη Λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης και λαμβάνει τις αποφάσεις που αναφέρονται στο άρθρο 25 του παρόντος (σ.σ.: πρόστιμα κ.α.)».
Από τις τοποθετήσεις του Ι. Λιανού έχει γίνει σαφές ότι στόχος της Επιτροπής είναι να προχωρήσει σε ελέγχους στην αγορά τηλεπικοινωνιών, δίνοντας μεγάλη έμφαση στα δεδομένα της κινητής τηλεφωνίας, όπου έχει διαπιστωθεί ότι η Ελλάδα είναι από τις ακριβότερες χώρες στον κόσμο. Σύμφωνα με πληροφορίες, η Επιτροπή σχεδιάζει να κάνει το πρώτο βήμα, προχωρώντας σε μια κλαδική έρευνα για τη χαρτογράφηση των συνθηκών ανταγωνισμού, όπως έχει κάνει ήδη και σε άλλους κλάδους με μεγάλη βαρύτητα (σούπερ μάρκετ, ηλεκτρονικό εμπόριο).
Όπως τόνισε πριν από λίγες ημέρες ο κ. Λιανός, σε συνέντευξη στο Αθηναϊκό Πρακτορείο, «ως οφείλαμε ανοίξαμε τη συζήτηση του καταμερισμού των αρμοδιοτήτων των αρχών, η οποία εξάλλου ανοίγει κάθε φορά που τροποποιείται ο νόμος τα τελευταία είκοσι χρόνια. Αυτή η συζήτηση όφειλε να ανοίξει, μιας και η Ελλάδα είναι η μοναδική χώρα στην Ευρωπαϊκή Ένωση, και μαζί με το Μεξικό μεταξύ των χωρών του ΟΟΣΑ, όπου η Αρχή Ανταγωνισμού δεν έχει αρμοδιότητα εφαρμογής του δικαίου ανταγωνισμού στην αγορά τηλεπικοινωνιών. Πιστεύω ότι αυτή η ελληνική θεσμική πρωτοτυπία συνδράμει στο γεγονός ότι οι τιμές δεδομένων κινητής στην Ελλάδα είναι από τις πιο υψηλές στην Ευρώπη αλλά και παγκοσμίως. Έγιναν, συνεπώς, προτάσεις για την αναθεώρηση του θεσμικού πλαισίου ώστε να συμβαδίζει με το Ευρωπαϊκό μοντέλο».
Όπως έχει γράψει το Business Daily, η Rewheel, που διενήργησε την έρευνα στις τηλεπικοινωνίες με εντολή της Επ. Ανταγωνισμού, έχει απαντήσει στις αιτιάσεις που διατυπωθεί από την ΕΕΤΤ και τις εταιρείες τηλεπικοινωνιών σχετικά με τη μεθοδολογία της, υπογραμμίζοντας ότι «ακόμα και αν εξαιρεθεί το τέλος κινητής τηλεφωνίας, τα συμβόλαια για ένα, δύο ή τρία gigabytes ήταν τα ακριβότερα στην Ευρωπαϊκή Ενωση. Για τέσσερα gigabytes οι τιμές στην Ελλάδα είναι οι ακριβότερες μεταξύ 51 ευρωπαϊκών, αμερικανικών, αφρικανικών και ασιατικών αγορών. Οι Έλληνες καταναλωτές πληρώνουν πέντε με έξι φορές περισσότερα το μήνα σε σχέση με τους Γάλλους καταναλωτές για συμβόλαια με 1, 2, 3 ή 4 gigabytes».