Τα μεγάλα ερωτηματικά για τις εφόδους στις τράπεζες

Κατηγορηματικά διαψεύδουν τα κυβερνητικά στελέχη οποιαδήποτε ανάμιξη της κυβέρνησης στους δύο, αλλεπάλληλους ελέγχους που δέχθηκαν οι τράπεζες από την Επιτροπή Ανταγωνισμού, όμως οι διαψεύσεις δεν πείθουν απόλυτα, ενώ έχουν γεννηθεί πολλά και σοβαρά ερωτηματικά για τις ενέργειες της αντιμονοπωλιακής αρχής

Ο αρμόδιος υπουργός Ανταγωνισμού, Άδωνις Γεωργιάδης δήλωσε ότι το υπουργείο δεν είχε καμία ανάμειξη στην υπόθεση ενώ σε κατ’ ιδίαν συνομιλίες που είχε, ο κ. Γεωργιάδης διαβεβαίωνε ότι ο ίδιος δεν εμπλέκεται με οποιοδήποτε τρόπο, άμεσο ή έμμεσο, στις έρευνες της Επιτροπής.

Χθες, με ανακοίνωσή της, η Επιτροπή Ανταγωνισμού τόνισε ότι πρόκειται για «προσχεδιασμένους, εδώ και πολλές εβδομάδες, διαδοχικούς αιφνιδιαστικούς ελέγχους, στο πλαίσιο αυτεπάγγελτης έρευνας».

Ωστόσο η συγκυρία και η αλληλουχία των γεγονότων δεν βοηθούν την κυβέρνηση να πείσει ότι δεν είχε καμία σχέση ή γνώση της επιχείρησης. Οι συνεχείς δηλώσεις κατά των τραπεζών τις προηγούμενες ημέρες για το θέμα των χρεώσεων, η μεγάλη σύσκεψη με τη συμμετοχή του πρωθυπουργού, οι… εναρμονισμένες ανακοινώσεις των τραπεζών μετά τη σύσκεψη με τον πρωθυπουργό για αλλαγές στη τιμολογιακή τους πολιτική και η θεαματική έφοδος στα κεντρικά καταστήματα των τραπεζών δείχνουν ότι οι όλοι χειρισμοί είχαν κυρίως επικοινωνιακό χαρακτήρα, και είναι πολύ δύσκολο οι πρωτοβουλίες της Επιτροπής Ανταγωνισμού να αποσυνδεθούν από την γενικότερη εικόνα ως πλήρως ανεξάρτητες και προσχεδιασμένες εδώ και εβδομάδες. 

Τη δυσπιστία ενισχύει το δεύτερο κύμα ελέγχων που πραγματοποιήθηκε χθες, καθώς φαίνεται ότι αποτέλεσαν μια άτσαλη προσπάθεια δικαιολόγησης της επιχείρησης της Πέμπτης. Σύμφωνα με πληροφορίες, σε αντίθεση με την επιχείρηση της Πέμπτης όπου βλοσυροί ελεγκτές της Επ. Ανταγωνισμού έψαχναν συρτάρια και χαρτοφύλακες, λάμβαναν έγγραφα απαγορεύοντας σε στελέχη να μετακινηθούν και χωρίς να παρέχουν την παραμικρή πληροφορία για τους λόγους του ελέγχου, χθες οι έλεγχοι έγιναν με ηρεμία, δόθηκαν αρκετές πληροφορίες στους ανθρώπους των τραπεζών, ενώ αναφέρθηκε ότι επρόκειτο για ελέγχους προγραμματισμένους από εβδομάδες.

Τα ερωτηματικά

Μεγάλα ερωτηματικά δημιουργεί η τακτική της Επιτροπής Ανταγωνισμού, που είναι τουλάχιστον ασυνήθιστη ακόμη και με βάση τη μεθολογία ελέγχου που ακολουθεί η ίδια η Αρχή. Προηγούμενοι επιτόπιοι έλεγχοι άρχισαν νωρίς το πρωί και ολοκληρώνονταν σε μία ημέρα.  Άλλωστε, είναι λογικά άτοπο να περιμένει κανείς ότι μια ελεγχόμενη επιχείρηση, μετά την ολοκλήρωση ενός ελέγχου, θα αφήσει διαθέσιμα για την επόμενη ημέρα πιθανά ενοχοποιητικά στοιχεία.

Το ερώτημα, λοιπόν, είναι γιατί οι ελεγκτές δεν συγκέντρωσαν την Πέμπτη τα στοιχεία που τους ενδιέφεραν. Γιατί ακριβώς χρειάστηκε δεύτερη επιχείρηση συλλογής στοιχείων; Οι ελεγκτές της Επιτροπής δεν πρόλαβαν; Ή μήπως συγκέντρωσαν την μια ημέρα τα στοιχεία για την υπόθεση Α και τη δεύτερη ημέρα συνέχισαν για να διερευνήσουν την υπόθεση Β, για την οποία είχαν καταγγελίες; Και οι τράπεζες τι ακριβώς έκαναν; Τακτοποιούσαν τα... ενοχοποιητικά στοιχεία και περίμεναν τους ελεγκτές να επιστρέψουν;

Όπως λένε χαριτολογώντας στην αγορά, είναι σαν να υπάρχει πληροφορία στην Ελληνική Αστυνομία για την διακίνηση ναρκωτικών σε συγκεκριμένο χώρο, να έρχεται και άλλη καταγγελία για όπλα και η αστυνομία να οργανώνει μεγάλη επιχείρηση για να αναζητήσει μόνο ναρκωτικά και δεύτερη επιχείρηση, την επόμενη ημέρα, για να αναζητήσει τα όπλα.

Σε μια χώρα με σοβαρό πρόβλημα αξιοπιστίας και αποτελεσματικότητας των θεσμών, γενικότερη έλλειψη εμπιστοσύνης, με πολλά περιστατικό εργαλειοποίησης των θεσμών από προηγούμενες κυβερνήσεις και μια τρομερά αναποτελεσματική δημόσια διοίκηση η νέα κυβέρνηση θα πρέπει  να ρίξει όλο το βάρος της στη θεσμική συγκρότηση, την αξιοκρατική στελέχη των θεσμικών οργάνων και την εξασφάλιση των συνθηκών ώστε να μπορούν να κάνουν τη δουλειά τους με κανόνες και διαδικασίες μακριά από παρεμβάσεις, πολιτικές κατευθύνσεις και σκοπιμότητες και επικοινωνιακά παιχνίδια.