Μειώνεται το όριο για τις αποδείξεις αλλά μόνο για τους πληττόμενους

Μείωση ακόμα και στο 10%, από 30%, του ορίου των ηλεκτρονικών αποδείξεων για τα εισοδήματα που θα δηλωθούν φέτος στην εφορία για όσους επλήγησαν από την πανδημία εξετάζει το υπουργείο Οικονομικών και αναμένει τα συγκεντρωτικά στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος για τις ηλεκτρονικές συναλλαγές το 2020 για να λάβει οριστικές αποφάσεις  

Στόχος είναι να μη χρεωθούν με έξτρα φόρο εκατοντάδες χιλιάδες φορολογούμενοι, που εξαιτίας της παρατεταμένης οικονομικής καραντίνας δεν κατάφεραν πέρυσι να πραγματοποιήσουν δαπάνες με ηλεκτρονικό χρήμα αξίας ίσης με το 30% του εισοδήματος τους, όπως προβλέπει το ισχύον νομοθετικό καθεστώς.

Αν και στο τραπέζι υπάρχει εισήγηση για κατάργηση του φόρο-πέναλτι 22% που επιβάλλεται επί του ποσού των e-αποδείξεων που λείπει, ωστόσο για δημοσιονομικούς λόγους προκρίνεται το «κούρεμα» του ποσοστού των αποδείξεων που πρέπει να συγκεντρωθούν.

Αρμόδια στελέχη τονίζουν ότι η κλίμακα της μείωσης «παίζει» από 10% έως 20%, επισημαίνοντας ότι το βασικό σενάριο προβλέπει ότι το μέτρο δεν θα είναι οριζόντιο αλλά θα αφορά συγκεκριμένες κατηγορίες φορολογούμενων, όπως εργαζόμενους σε αναστολή και επαγγελματίες σε πληττόμενους ΚΑΔ και μόνο για τις δαπάνες του 2020 ενώ για το τρέχον έτος θα ισχύσει κανονικά το 30%.

Με το ψαλίδισμα του ορίου θα μειωθεί σημαντικά η απαιτούμενη αξία των αγορών αγαθών και υπηρεσιών που θα πρέπει να δηλωθεί στον αντίστοιχο κωδικό του Ε1.

Για παράδειγμα, σε περίπτωση που το όριο τεθεί στο 20% για φορολογούμενο με εισόδημα 10.000 το 2020, η αξία των ηλεκτρονικών αποδείξεων μειώνεται στις 2.000 ευρώ αντί των 3.000 ευρώ, για εισόδημα 15.000 ευρώ το απαιτούμενο ποσό πέφτει στα 3.000 ευρώ από 4.500 ευρώ, για εισόδημα 20.000 ευρώ στα 4.000 ευρώ έναντι 6.000 ευρώ και για εισόδημα 40.000 ευρώ το όριο διαμορφώνεται στα 8.000 ευρώ από 12.000 ευρώ. Ο πήχης για τις δαπάνες θα χαμηλώσει ακόμα περισσότερο αν τελικά το ποσοστό κατέβει στο 10%.

Επισημαίνεται ότι όποιος φορολογούμενος έχει έλλειμμα αποδείξεων καλείται επί της διαφοράς να πληρώσει φόρο 22%, δηλαδή αν πρέπει με βάση το δηλωθέν εισόδημα να έχει πραγματοποιήσει το προηγούμενο έτος δαπάνες 2.000 ευρώ και εμφανίσει 1.000 ευρώ θα κληθεί να καταβάλλει πρόσθετο φόρο 220 ευρώ (1.000 ευρώ Χ 22%)   

Οι πληροφορίες αναφέρουν ότι δεν σχεδιάζονται αλλαγές στο όριο του 20% που ισχύει σήμερα για όσους καταβάλλουν πάνω από το 60% του πραγματικού εισοδήματός τους για την πληρωμή φόρου εισοδήματος φυσικών προσώπων και ΕΝΦΙΑ, δόσεις δανείων και για ενοίκια κύριας ή και δευτερεύουσας κατοικίας η επαγγελματικής στέγης. Επίσης δεν αναμένεται να μεταβληθεί το ανώτατο ποσό των όριο των δαπανών με τη χρήση ηλεκτρονικών μέσων πληρωμής που είναι 5.000 ευρώ για φορολογουμένους με ληξιπρόθεσμα χρέη στο Δημόσιο στους οποίους έχουν κατασχεθεί ένας η περισσότεροι λογαριασμοί, πλην του ακατάσχετου λογαριασμού.

Τι προβλέπει ο νόμος για τις ηλεκτρονικές αποδείξεις

Για τον προσδιορισμό του ύψους του εισοδήματος επί του οποίου υπολογίζεται το ποσοστό για την αξία των αποδείξεων δεν λαμβάνεται υπόψη η ειδική εισφορά αλληλεγγύης, το ποσό της διατροφής εφόσον αυτό καταβάλλεται με ηλεκτρονικά μέσα πληρωμής καθώς και το εισόδημα που προκύπτει από την προστιθέμενη διαφορά τεκμηρίων.

Στη λίστα με τις δαπάνες απόκτησης αγαθών και λήψης υπηρεσιών με ηλεκτρονικά μέσα πληρωμής που αναγνωρίζονται από την εφορία εφόσον πραγματοποιούνται στην Ελλάδα ή σε κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης ή του Ε.Ο.Χ. περιλαμβάνονται ακόλουθες ομάδες του δείκτη τιμών καταναλωτή της ΕΛ.ΣΤΑΤ.:

• Ομάδα 1 (Διατροφή και μη αλκοολούχα ποτά).
• Ομάδα 2 (Αλκοολούχα ποτά και καπνός).
• Ομάδα 3 (Ένδυση και υπόδηση).
• Ομάδα 4 (Στέγαση), εξαιρουμένων των ενοικίων.
• Ομάδα 5 (Διαρκή αγαθά, είδη νοικοκυριού και υπηρεσίες).
• Ομάδα 6 (Υγεία).
• Ομάδα 7 (Μεταφορές), εξαιρουμένης της δαπάνης για τέλη κυκλοφορίας και της αγοράς οχημάτων, πλην των ποδηλάτων.
• Ομάδα 8 (Επικοινωνίες).
• Ομάδα 9 (Αναψυχή, πολιτιστικές δραστηριότητες), εξαιρουμένης της αγοράς σκαφών, αεροπλάνων και αεροσκαφών.
• Ομάδα 10 (Εκπαίδευση).
• Ομάδα 11 (Ξενοδοχεία, καφέ, εστιατόρια).
• Ομάδα 12 (Άλλα αγαθά και υπηρεσίες).

Εφόσον οι παραπάνω δαπάνες καταβάλλονται σε δόσεις, για τον υπολογισμό του απαιτούμενου ποσού δαπανών λαμβάνεται υπόψη το συνολικό ποσό των δόσεων που εκκαθαρίζονται στο οικείο φορολογικό έτος. Ειδικά, για λογαριασμούς ΔΕΚΟ, που είναι στο όνομα προσώπου διαφορετικού από εκείνο που τους εξοφλεί, οι δαπάνες γίνονται δεκτές, εφόσον το πρόσωπο που τις καταβάλλει είναι και ο πραγματικός χρήστης του ακινήτου.

Στην περίπτωση δαπανών των κοινόχρηστων χώρων, οι οποίες εξοφλούνται από τον διαχειριστή πολυκατοικίας/συγκροτήματος ιδιοκτησιών με ηλεκτρονικά μέσα πληρωμής, αυτές θα λαμβάνονται υπόψη για τους ενοίκους ή ιδιοκτήτες ανάλογα με το ποσό που τους αντιστοιχεί.

Για τους ασκούντες επιχειρηματική δραστηριότητα λαμβάνονται υπόψη και εκείνες οι δαπάνες που πραγματοποιούνται από τον επαγγελματικό τους τραπεζικό λογαριασμό, εφόσον αφορούν ατομικές ιδιωτικές τους δαπάνες Για τον υπολογισμό του απαιτούμενου ποσού δαπανών που καταβάλλονται με ηλεκτρονικά μέσα πληρωμής λαμβάνονται υπόψη και οι δαπάνες που σχετίζονται με τη λήψη υπηρεσιών και αφορούν στην ενεργειακή, λειτουργική και αισθητική αναβάθμιση κτιρίων.

Στις περιπτώσεις κοινών τραπεζικών λογαριασμών στην Ελλάδα ή στο εξωτερικό, οι πραγματικοί δικαιούχοι μπορούν να χρησιμοποιούν τους λογαριασμούς ανάλογα με τις δαπάνες που πραγματοποιούν μέσω αυτών. Το ίδιο ισχύει και για πιστωτικές κάρτες με δικαιούχους κύρια και πρόσθετα μέλη.

Για τα ηλεκτρονικά μέσα πληρωμής των δαπανών γίνεται δεκτό κάθε πρόσφορο μέσο όπως κατάσταση κίνησης τραπεζικού λογαριασμού (bank statement) ή αντίγραφο κίνησης τραπεζικού λογαριασμού, αναλυτική εικόνα καρτών, αποδεικτικά κατάθεσης ή εξόφλησης, αντίγραφο εκτύπωσης της συναλλαγής από το τερματικό μηχάνημα (POS) κ.λπ. χωρίς να απαιτείται η συλλογή αποδείξεων.

Τα έγγραφα (π.χ. κατάσταση κίνησης τραπεζικού λογαριασμού) που αποδεικνύουν την εξόφληση της δαπάνης για απόκτηση αγαθών και λήψη υπηρεσιών, φυλάσσονται από τους φορολογούμενους μέχρι την παραγραφή του δικαιώματος της Φορολογικής Διοίκησης για έλεγχο της αρχικής δήλωσης.

Από τις δαπάνες για την κάλυψη του ορίου των αποδείξεων εξαιρούνται οι πληρωμές για ενοίκια, δάνεια, φόρους και τέλη υπέρ του Δημοσίου, καθώς και οι δαπάνες για αγορές ακινήτων, αυτοκινήτων, δικύκλων (πλην ποδηλάτων), σκαφών, αεροπλάνων, αεροσκαφών, αποταμιευτικών και επενδυτικών προϊόντων (μετοχών, ομολόγων κ.λπ.).

Η αξία των e-δαπανών δηλώνεται ατομικά από κάθε σύζυγο ή από κάθε μέρος συμφώνου συμβίωσης. Για κοινή δήλωση φορολογίας εισοδήματος εφόσον καλύπτεται το απαιτούμενο ποσό δαπανών από οποιονδήποτε εκ των δύο συζύγων ή μερών συμφώνου συμβίωσης, το τυχόν πλεονάζον ποσό δύναται να μεταφερθεί στον άλλον σύζυγο ή στο άλλο μέρος συμφώνου συμβίωσης για τυχόν κάλυψη του απαιτούμενου ποσού δαπανών.

Τέλος αξίζει να σημειωθεί ότι από το μέτρο των αποδείξεων απαλλάσσονται πλήρως οι ακόλουθες κατηγορίες:

• Φορολογούμενοι που ως το τέλος του εκάστοτε φορολογικού έτους έχουν συμπληρώσει το 70ό έτος της ηλικίας τους.
• Άτομα με ποσοστό αναπηρίας 80% και άνω.
• Όσοι βρίσκονται σε δικαστική συμπαράσταση.
• Οι φορολογικοί κάτοικοι αλλοδαπής, που υποχρεούνται σε υποβολή δήλωσης στην Ελλάδα.
• Δημόσιοι λειτουργοί και δημόσιοι υπάλληλοι που υπηρετούν στην αλλοδαπή, καθώς και φορολογικοί κάτοικοι Ελλάδας που διαβιούν ή εργάζονται στην αλλοδαπή. Στην έννοια της αλλοδαπής περιλαμβάνονται τόσο οι χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης ή του Ε.Ο.Χ., όσο και οι τρίτες χώρες.
• Ανήλικοι που υποχρεούνται σε υποβολή δήλωσης φορολογίας εισοδήματος.
• Οι υπηρετούντες την υποχρεωτική στρατιωτική τους θητεία.
• Φορολογούμενοι που κατοικούν μόνιμα σε χωριά με πληθυσμό έως 500 κατοίκους και σε νησιά με πληθυσμό κάτω των 3.100 κατοίκων, σύμφωνα με την τελευταία απογραφή, εκτός αν πρόκειται για τουριστικούς τόπους.
• Όσοι λαμβάνουν το Κοινωνικό Εισόδημα Αλληλεγγύης (ΚΕΑ)
• Οι φορολογούμενοι που βρίσκονται σε κατάσταση νοσηλείας πέραν των 6) μηνών.
• Όσοι διαμένουν σε οίκο ευγηρίας και σε ψυχιατρικό κατάστημα.
• Οι φυλακισμένοι.