Νέο επενδυτικό στοίχημα η διάσωση υπερχρεωμένων επιχειρήσεων

Ένα στοίχημα δημιουργίας αξίας στην οικονομία με υψηλές αποδόσεις για τους επενδυτές που θα εισφέρουν κεφάλαια μπορεί να αποτελέσει η διάσωση υπερχρεωμένων μικρομεσαίων επιχειρήσεων, στο πλαίσιο της μεγάλης προσπάθειας που καταβάλλουν οι τράπεζες για να μειώσουν τα «κόκκινα» δάνεια και να εξυγιάνουν τους ισολογισμούς τους.

Αυτό είναι το κεντρικό συμπέρασμα της ομιλίας του Νίκου Καραμούζη, προέδρου της SMERemediumCap στο Capital Link Forum. Όπως τόνισε ο κ. Καρααμούζης, η διαδικασία μείωσης των μη εξυπηρετούμενων δανείων από τις τράπεζες είναι ταυτόχρονα και μια διαδικασία διάσωσης χιλιάδων προβληματικών επιχειρήσεων και αποτελεί «μοναδική ευκαιρία για την Ελλάδα προκειμένου να προσφέρει ελκυστικές αποδόσεις, μέσω της αναδιάρθρωσης και της μετάλλαξης επιχειρήσεων που έχουν πολύ υψηλή μόχλευση και μπορούν να δημιουργήσουν αξία».

Όπως σημείωσε οι ελληνικές τράπεζες επιταχύνουν την εκκαθάριση των ισολογισμών τους κάνοντας χρήση όλων των μέσων που έχουν στη διάθεσή τους προκειμένου να «σβήσουν» τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια, όπως είναι οι τιτλοποιήσεις, πωλήσεις δανείων, ανάθεση διαχείρισής τους σε εξειδικευμένες εταιρείες, εσωτερική αναδιάρθρωση δανείων και φυσικά διαγραφές. 

Αυτή τη στιγμή τα επίπεδα NPEs ανέρχονται σε 59,9 δισ. ευρώ (34 δισ. ευρώ επιχειρηματικά μη εξυπηρετούμενα ανοίγματα), εκ των οποίων 23 δισ. ευρώ έχουν πουληθεί ή πρόκειται να πουληθούν και 40 δισ. ευρώ έχουν ή πρόκειται να τιτλοποιηθούν.

Οι παράγοντες που μπορούν να στηρίξουν εταιρείες, όπως η SMERemediumCap, η οποία επιχειρεί να δώσει λύσεις εξυγίανσης σε υπερχρεωμένες επιχειρήσεις είναι: 

• Ο αριθμός ρεκόρ των προβληματικών επιχειρήσεων (3.500), εκ των οποίων μεγάλος αριθμός είναι βιώσιμες, αλλά με έλλειψη κεφαλαίων και πρόσβασης σε πηγές για την άντλησή τους.
• Η νέα γενιά επιχειρηματικών NPEs της πανδημικής κρίσης.
• Η εντεινόμενη πίεση του SSM και μετόχων των ελληνικών τραπεζών για την εκκαθάριση των χαρτοφυλακίων NPEs.
• Η γρήγορη μεταβίβαση της διαχείρισης των NPEs από τις τράπεζες σε επαγγελματίες Servicers που διευκολύνει τις συναλλαγές αναδιαρθρώσεων.
• Οι βελτιώσεις στο νέο πλαίσιο αφερεγγυότητας, το οποίο θα επιταχύνει τις πρωτοβουλίες εξυγίανσης και την ανάκαμψη των επιχειρήσεων.
• Το σταθερό «χτίσιμο» προβλέψεων από τις τράπεζες για ζημιές από επισφαλή δάνεια, το οποίο γεφυρώνει το χάσμα μεταξύ τιμής προσφοράς και τιμής ζήτησης και διευκολύνει τις συναλλαγές επιχειρηματικών αναδιαρθρώσεων σε όρους αγοράς.
• Οι κρατικές εγγυήσεις που προσφέρει το Σχέδιο Ηρακλής για τα senior ομόλογα των τιτλοποιήσεων, το οποίο επιταχύνει τη διάθεση NPEs στην αγορά και σε τιμές αγοράς.

Υπάρχουν, όμως, και μία σειρά από εμπόδια που μπορούν να καθυστερήσουν τις αναδιαρθρώσεις επιχειρήσεων, όπως: 

1. Ο κορονοϊός και τα lockdowns έχουν κάνει πιο χρονοβόρες τις διαπραγματεύσεις με τους μετόχους των επιχειρήσεων.
2. Απαιτείται ο συντονισμός πολλών μετόχων, με διαφορετικά συμφέροντα ο καθένας, για την επίτευξη συμφωνίας αναδιάρθρωσης της επιχείρησης.
3. Υπάρχουν σημαντικές καθυστερήσεις στα δικαστήρια που παίρνουν σε ορισμένες περιπτώσεις, περισσότερο από ενάμιση χρόνο μέχρι την επικύρωση της αναμόρφωσης της επιχείρησης.
4. Αναβλήθηκαν οι πλειστηριασμοί μέχρι την άνοιξη του 2021 εξαιτίας της πανδημικής κρίσης.
5. Η αξία των εγγυήσεων (collaterals) των δανείων σε ακίνητα αποτυπώνεται «φουσκωμένη» στα βιβλία των τραπεζών.
6. Υπάρχει χαμηλή ποιότητα εταιρικής διακυβέρνησης των χρηματοοικονομικών λογαριασμών των μικρομεσαίων επιχειρήσεων.
7. Τα κενά μεταξύ πτώχευσης επιχειρήσεων και διαδικασίας αναδιάρθρωσης επιτρέπουν στους ιδιοκτήτες των υπερχρεωμένων επιχειρήσεων να καθυστερούν τη διαδικασία λήψης αποφάσεων, και
8. Υπάρχουν μη ρεαλιστικές προσδοκίες από τους επιχειρηματίες για την αξία των προβληματικών επιχειρήσεων και χαλαρή στάση από πλευράς τραπεζών να κάνουν τους επιχειρηματίες να καταλάβουν ποιες είναι οι πραγματικά οι διαθέσιμες επιλογές τους.

Αναφερόμενος στην SMERemediumCap υπογράμμισε ότι είναι το πρώτο ελληνικό επενδυτικό Ταμείο Αναδιάρθρωσης και Εξυγίανσης Επιχειρήσεων, το οποίο ολοκλήρωσε τον Φεβρουάριο του 2020 την πρώτη φάση άντλησης ιδιωτικών επενδυτικών κεφαλαίων, ύψους 104,7 εκατ. ευρώ, με συμμετοχή 41 επενδυτών, συμπεριλαμβανομένης της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης (EBRD). Προσέθεσε ότι οι επενδύσεις του fund γίνονται σε επιχειρήσεις σε έσοδα μεταξύ 10 και 100+ εκατ. ευρώ, με το μέσο ποσό της επένδυσης να κινείται μεταξύ 5 -15 εκατ. ευρώ και δυνατότητα πρόσβασης σε πρόσθετα κεφάλαια για τη χρηματοδότηση μεγαλύτερων συναλλαγών.

Στην παρούσα φάση, το fund εξετάζει επενδυτικές προοπτικές σε αρκετούς επιχειρηματικούς κλάδους όπως: αγροτικός, τροφίμων και ποτών, βιομηχανία, οικοδομικά υλικά, υπηρεσίες, μεταφορές και logistics, τουρισμός και αναψυχή.