«Ναι» είπε ο γενικός εισαγγελέας του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου, με γνωμοδότησή του, σε αναδρομική αναθεώρηση ή και κατάργηση των ταριφών για ΑΠΕ. Τα ευρωπαϊκά κράτη μέλη μπορούν να τροποποιήσουν μονομερώς τα τιμολόγια των ΑΠΕ ή να τα αποσύρουν εξ ολοκλήρου πριν από τη λήξη των όρων της σύμβασης, σύμφωνα με γνώμη του μέλους του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου.
Η γνωμοδότηση παρουσιάζει μεγάλο ενδιαφέρον και για την Ελλάδα, καθώς δεν έχει βρεθεί ακόμα ο τρόπος κάλυψης του ελλείμματος του ειδικού λογαριασμού των ΑΠΕ (ΕΛΑΠΕ) και ενώ το υπουργείο έχει εξετάσει το τελευταίο διάστημα σενάρια επιβάρυνσης των παραγωγών ΑΠΕ με μειώσεις τιμολογίων κατά 4% - 5%, τα οποία έχουν ξεσηκώσει θύελλα αντιδράσεων από μικρότερους και μεγαλύτερους παραγωγούς.
Ειδικότερα, ο γενικός εισαγγελέας Χένρικ Σαουγκμάντσγκαρντ Όε δήλωσε σύμφωνα με το PV-Magazine ότι δεν κρίνεται ως αντίθετη στην ευρωπαϊκή νομοθεσία η απόφαση της Ιταλίας το 2014 να αλλάξει τους όρους στις πληρωμές για τα 20ετή συμβόλαια. Στο επόμενο βήμα, το Ευρωδικαστήριο θα εξετάσει σήμερα τη γνωμοδότηση και θα προχωρήσει σε έκδοση οριστικής απόφασης.
Σύμφωνα με τη γνωμοδότηση του εισαγγελέα, η αναθεώρηση ή κατάργηση των ταριφών σε ΑΠΕ δεν έρχεται σε αντίθεση με το δικαίωμα στο επιχειρείν ή στην ιδιοκτησία που προκύπτει από τον Χάρτη Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ε.Ε. Σύμφωνα με το PV-Magazine, η γνωμοδότηση αναμένεται να έχει θερμή υποδοχή από τις κυβερνήσεις σε Ελλάδα, Τσεχία, Γερμανία και Ισπανία.
Όπως έχει γράψει το Business Daily, φορείς του κλάδου παραγωγής ενέργειας από Ανανεώσιμες Πηγές και μεγάλες εταιρείες – επενδυτές έχουν εκφράσει τη σφοδρή αντίθεσή τους στο σχέδιο που εξετάζει ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Κωστής Χατζηδάκης, για την επιβολή ενός νέου «χαρατσιού», με στόχο να καλυφθεί το μεγάλο έλλειμμα που δημιούργησαν στον Ειδικό Λογαριασμό ΑΠΕ (ΕΛΑΠΕ) οι περυσινές μειώσεις του ειδικού τέλους (ΕΤΜΕΑΡ) και οι συνέπειες της πανδημίας.
Εκτός από τα άμεσα μέτρα, αυτά για να καλυφθεί η «τρύπα» των 290 εκατ. ευρώ στα τέλη του έτους, το υπουργείο εξετάζει και τα πιο μόνιμα. Δηλαδή, επιβολή ενός «κουρέματος» στις ταρίφες παλαιών έργων, κυρίως φωτοβολταϊκών, οι οποίες θεωρείται ότι παραμένουν υπερβολικά υψηλές. Η ίδια άσκηση γίνεται και για τα μικρότερα έργα, τα φωτοβολταϊκά των 500 κιλοβάτ.
Σε συνάντηση του υπουργού με τους εκπροσώπους του Ελληνικού Συνδέσμου Ηλεκτροπαραγωγών από Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (ΕΣΗΑΠΕ) και της Ελληνικής Επιστημονικής Ένωσης Αιολικής Ενέργειας (ΕΛΕΤΑΕΝ), δηλαδή των δύο φορέων που έχουν κάτω από την «ομπρέλα» τους τις μεγαλύτερες ελληνικές και πολυεθνικές εταιρείες του κλάδου, έγινε σαφές ότι οι σχεδιασμοί του υπουργείου, που ακόμη δεν έχουν παρουσιασθεί επίσημα, έχουν προκαλέσει την έντονη δυσφορία των επιχειρήσεων.
Σύμφωνα με πληροφορίες, οι επιχειρηματικοί φορείς δήλωσαν ανοικτοί στο διάλογο, τονίζοντας όμως ότι δεν μπορούν να τοποθετηθούν αναλυτικά, πριν το υπουργείο κοινοποιήσει έστω και προκαταρκτικές σκέψεις και προτάσεις και πριν δημοσιοποιήσει τα στοιχεία και τις μελέτες στις οποίες βασίζεται ο σχεδιασμός του, δηλαδή τη μελέτη από τη Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας και τη μελέτη που εκπονεί ο Διαχειριστής Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας και Εγγυήσεων Προέλευσης (ΔΑΠΕΕΠ).
Ακόμη και πριν την επίσημη και αναλυτική τοποθέτησή τους, όμως, οι φορείς ξεκαθάρισαν ότι αντιτάσσονται σε σχέδια για μεταφορά των βαρών από το έλλειμμα του ΕΛΑΠΕ στους παραγωγούς. Η πρότασή τους προς τον υπουργό ήταν να εξετασθούν δύο άλλες εναλλακτικές λύσεις για την κάλυψη του ελλείμματος: να αναζητηθεί χρηματοδότηση από ευρωπαϊκά κονδύλια (πρόγραμμα REACT EU) ή, σε περίπτωση που δεν εγκριθεί αυτή η χρηματοδότηση από τις Βρυξέλλες, να καλυφθεί το έλλειμμα από κρατικούς πόρους, όπως γίνεται ήδη στη Γερμανία.
Μάλιστα, οι φορείς προειδοποίησαν για ένα σοβαρό κίνδυνο: εάν το υπουργείο συνεχίσει, χωρίς σοβαρές μελέτες και στοιχεία, να υποστηρίζει ότι το μεγαλύτερο μέρος του ελλείμματος οφείλεται στις επιπτώσεις της πανδημίας, παραγνωρίζοντας την επίπτωση των περυσινών αποφάσεων για μείωση του ΕΤΜΕΑΡ και ταυτόχρονονη μείωση αύξηση των τιμολογίων της ΔΕΗ, τελικά οι Βρυξέλλες θα θέσουν υπό αμφισβήτηση το αίτημα για κονδύλια από το REACT EU και η χώρα θα κινδυνεύσει να χάσει πόρους.
Όπως υπενθυμίζουν οι επιχειρήσεις του κλάδου στην πολιτική ηγεσία του υπουργείου, το 2014 επιβλήθηκε το λεγόμενο New Deal που προκάλεσε «χάος και οδυνηρές συνέπειες στην επενδυτική δραστηριότητα στον κλάδο με ξεπούλημα έργων, αναστολή επενδύσεων κ.α. Ελάχιστοι μείναμε να επενδύουμε και να βοηθάμε τη χώρα και οικονομικά και για να πιάσει τους στόχους για τις ΑΠΕ».
Επίσης, επισημαίνεται ότι «έχουν επιβληθεί και έκτακτες εισφορές που είχαν συνοδευθεί με τη ρητή διαβεβαίωση της Πολιτείας ότι πρόκειται για ένα έκτακτο γεγονός που δεν πρόκειται ποτέ να επαναληφθεί. Aντίστοιχες πρακτικές έρχονται σε πλήρη αντίθεση με την Ευρωπαϊκή Οδηγία 2018/2001, σχετικά με την προώθηση της χρήσης ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές».
Στο υπουργείο έχουν δεσμευτεί ότι τις επόμενες ημέρες θα υπάρξουν οι πρώτες σαφείς προτάσεις για το πώς θα καλυφθεί το έλλειμμα του λογαριασμού των ΑΠΕ. Η αγορά τις περιμένει με το… όπλο παρά πόδα. Κάθε τμήμα της έχει τα δικά του «όπλα»: Οι μεν μικροί τους τοπικούς βουλευτές, οι δε μεγαλύτεροι παίκτες δεν έχουν αποκλείσει νομικές προσφυγές σε ελληνικά και ευρωπαϊκά δικαστήρια εφόσον τελικά επιβεβαιωθούν οι φόβοι ότι η τελική πρόταση θα περιλαμβάνει έκτακτη εισφορά και στο… βάθος, κάποιο νέο «κούρεμα» στις ταρίφες.