Τεράστια απόκλιση στην εκτέλεση του προϋπολογισμού το πρώτο εξάμηνο, που φθάνει τα 6,177 δισ. ευρώ, προκάλεσε η πανδημία, καθώς αντί για πρωτογενές πλεόνασμα 313 εκατ. ευρώ καταγράφεται έλλειμμα 5,864 δισ. ευρώ. Τον Ιούνιο, πάντως, η υστέρηση των εσόδων ήταν μικρότερη από τις προβλέψεις και έφθασε τα 426 εκατ. ευρώ, ή 12,7% χαμηλότερα από το μηνιαίο στόχο που είχε περιληφθεί στην εισηγητική έκθεση του προϋπολογισμού 2020, σύμφωνα με τα στοιχεία που παρουσίασε ο υφυπουργός Οικονομικών, Θ. Σκυλακάκης.
Όπως τόνισε ο υφυπουργός Οικονομικών:
- Βελτιωμένα κατά 102 εκατ. ευρώ, σε σχέση με τις επικαιροποιημένες εκτιμήσεις που περιλαμβάνονται στο Πρόγραμμα Σταθερότητας, ήταν τα φορολογικά έσοδα τον Ιούνιο, ενώ η μείωσή τους, έναντι του αρχικού προ πανδημίας στόχου (-12,7%), ήταν σημαντικά μικρότερη, έναντι της αντίστοιχης μείωσης των μηνών Απριλίου και Μαΐου. Η καλή αυτή επίδοση δεν αίρει την πίεση που θα εξακολουθήσει να υπάρχει στα φορολογικά έσοδα τους επόμενους μήνες, λόγω της βαρύτατης ύφεσης που προκαλεί η πανδημία, προπαντός στα έσοδα του τουρισμού.
Σύμφωνα με αρμόδιο στέλεχος του οικονομικού επιτελείου, παρατηρείται ότι τα κρατικά ταμεία ενισχύονται τις τελευταίες ημέρες του μήνα. Η πορεία του τουρισμού και το πλήγμα που έχει υποστεί έως τώρα αναμένεται να επηρεάσει τα έσοδα του Ιουλίου - Αυγούστου και Σεπτεμβρίου.
Σημειώνεται, πάντως, ότι κατάσταση εξελίσσεται καλύτερα από τις εκτιμήσεις της κυβέρνησης. Σε σύγκριση με τις επικαιροποιημένες εκτιμήσεις για την περίοδο Ιανουαρίου- Ιουνίου που περιλαμβάνονται στο Πρόγραμμα Σταθερότητας (κατατέθηκε στην Ε.Ε. στις 30 Απριλίου) και οι οποίες περιέχουν τις επιπτώσεις των μέτρων για την αντιμετώπιση της υγειονομικής κρίσης, τα έσοδα από φόρους είναι αυξημένα κατά 333 εκατ. ευρώ.
Το ύψος των καθαρών εσόδων του κρατικού προϋπολογισμού στο α' εξάμηνο ανήλθε σε 19.232 εκατ. ευρώ, παρουσιάζοντας μείωση κατά 3.666 εκατ. ευρώ ή 16% έναντι του στόχου που έχει περιληφθεί στην εισηγητική έκθεση του προϋπολογισμού 2020, γεγονός που οφείλεται κυρίως στην επίπτωση από τη λήψη μέτρων για την αντιμετώπιση των συνεπειών της πανδημίας.
Επιπρόσθετα, εκκρεμεί η καταχώριση ποσού 79 εκατ. ευρώ περίπου (30 εκατ. ευρώ περίπου για τον Απρίλιο και 49 εκατ. ευρώ περίπου για τον Μάιο) στους Αναλυτικούς Λογαριασμούς Εσόδων (ΑΛΕ) και συγκεκριμένα στην κατηγορία «Φόροι». Το ανωτέρω ποσό θα εμφανιστεί στους ορθούς ΑΛΕ μετά την επίλυση του υφιστάμενου τεχνικού προβλήματος.
Τα συνολικά έσοδα του κρατικού προϋπολογισμού ανήλθαν σε 21.371 εκατ. ευρώ, μειωμένα κατά 3.381 εκατ. ευρώ ή 13,7% έναντι του στόχου. Τα έσοδα από φόρους ανήλθαν σε 18.405 εκατ. ευρώ, μειωμένα κατά 2.650 εκατ. ευρώ ή 12,6% έναντι του στόχου που έχει περιληφθεί στην εισηγητική έκθεση του προϋπολογισμού 2020.
Οι επιστροφές εσόδων ανήλθαν σε 2.139 εκατ. ευρώ, αυξημένες κατά 286 εκατ. ευρώ από τον στόχο (1.853 εκατ. ευρώ). Τα έσοδα του Προϋπολογισμού Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ) ανήλθαν σε 1.647 εκατ. ευρώ, μειωμένα κατά 350 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου.
Τον Ιούνιο, το σύνολο των καθαρών εσόδων του κρατικού προϋπολογισμού ανήλθε στα 3.204 εκατ. ευρώ, μειωμένο κατά 955 εκατ. ευρώ σε σχέση με τον μηνιαίο στόχο, γεγονός που οφείλεται στη μείωση της οικονομικής δραστηριότητας λόγω της υγειονομικής κρίσης, καθώς και στην επίπτωση στα έσοδα του συγκεκριμένου μήνα από το μέτρο των προηγούμενων μηνών για την παροχή κινήτρου έκπτωσης 25% στις επιχειρήσεις που επλήγησαν από την πανδημία, εφόσον κατέβαλαν εμπρόθεσμα τις οφειλές τους (ΦΠΑ και βεβαιωμένοι φόροι).
Τα συνολικά έσοδα του κρατικού προϋπολογισμού ανήλθαν σε 3.568 εκατ. ευρώ, μειωμένα έναντι του μηνιαίου στόχου κατά 878 εκατ. ευρώ. Τα έσοδα από φόρους ανήλθαν σε 2.934 εκατ. ευρώ, μειωμένα κατά 426 εκατ. ευρώ ή 12,7% έναντι του μηνιαίου στόχου που έχει περιληφθεί στην εισηγητική έκθεση του προϋπολογισμού. Ωστόσο, σύμφωνα με τις επικαιροποιημένες μηνιαίες εκτιμήσεις που περιλαμβάνονται στο Πρόγραμμα Σταθερότητας, τα έσοδα από φόρους είναι αυξημένα για τον Ιούνιο κατά 102 εκατ. ευρώ.
Οι επιστροφές εσόδων ανήλθαν σε 364 εκατ. ευρώ, σημειώνοντας αύξηση κατά 76 εκατ. ευρώ έναντι του μηνιαίου στόχου (288 εκατ. ευρώ). Τα έσοδα του ΠΔΕ ανήλθαν σε 353 εκατ. ευρώ, μειωμένα κατά 467 εκατ. ευρώ έναντι του μηνιαίου στόχου.
Απόκλιση 2,7 δισ. στις δαπάνες
Στο σκέλος των δαπανών, οι δαπάνες του κρατικού προϋπολογισμού για το α' εξάμηνο ανήλθαν στα 28.227 εκατ. ευρώ και παρουσιάζονται αυξημένες κατά 2.703 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου (25.524 εκατ. ευρώ). Οι κυριότερες αιτίες της εμφανιζόμενης απόκλισης είναι:
- Η δαπάνη αποζημίωσης ειδικού σκοπού λόγω της πανδημίας ύψους περίπου 998 εκατ. ευρώ (μισθωτών και επιστημόνων), η οποία πληρώθηκε από το υπουργείο Εργασίας (κατηγορία μεταβιβάσεων),
- Οι αυξημένες εκροές του ΠΔΕ κατά 1.928 εκατ. ευρώ κυρίως λόγω των δαπανών για την αποζημίωση ειδικού σκοπού επιχειρήσεων και αυτοαπασχολούμενων, για την επιδότηση τόκων δανείων μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων, για το μέτρο της επιστρεπτέας προκαταβολής επιχειρήσεων και για την σύσταση ταμείου εγγυοδοσίας επιχειρήσεων λόγω της πανδημίας του COVID-19 και
- Οι αυξημένες πληρωμές για τόκους κατά 197 εκατ. ευρώ.
Με αντίρροπο χαρακτήρα κινήθηκε η υποεκτέλεση σε άλλες μείζονες κατηγορίες δαπανών, οι οποίες τροφοδοτήθηκαν με ανάλωση μέρους του αποθεματικού.
Οι δαπάνες του κρατικού προϋπολογισμού την περίοδο Ιανουαρίου- Ιουνίου παρουσιάζονται αυξημένες σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2019 κατά 2.090 εκατ. ευρώ, λόγω του ΠΔΕ, το οποίο παρουσίασε αυξημένη δαπάνη κατά 2.505 εκατ. ευρώ σε σχέση με την αντίστοιχη περσινή περίοδο, κυρίως λόγω των προαναφερόμενων αιτιών.
Οι δαπάνες του κρατικού προϋπολογισμού τον Ιούνιο, ανήλθαν στα 4.704 εκατ. ευρώ και παρουσιάζονται αυξημένες κατά 432 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου (4.272 εκατ. ευρώ), κυρίως λόγω της εφαρμογής των μέτρων για την αντιμετώπιση της πανδημίας.