Σε νεκρό σημείο βρίσκονται οι σχέσεις της Τράπεζας της Ελλάδος και του υπουργείου Οικονομικών με την πρόσφατη ομιλία του αρμόδιου υφυπουργού για το χρηματοπιστωτικό σύστημα, Γιώργου Ζαββού, στη Βουλή να θεωρείται casus belli από την Τράπεζα της Ελλάδος, καθώς ο υφυπουργός δήλωσε ότι το σχέδιο για την δημιουργία bad bank μπορεί να προκαλέσει «κούρεμα» καταθέσεων.
Μεταξύ των δυο πλευρών όχι μόνο δεν υπάρχει συνεργασία για τα ζητήματα που αφορούν τον τραπεζικό τομέα, αλλά σε εξέλιξη βρίσκεται μια πολύμηνη υπόγεια σύγκρουση δημιουργώντας μια εξαιρετικά προβληματική κατάσταση στο τραπεζικό σύστημα.
Σύμφωνα με πληροφορίες του Business Daily, το υπουργείο Οικονομικών, μέσω του αρμόδιου υφυπουργού για το χρηματοπιστωτικό σύστημα, Γιώργου Ζαββού, έχει αγνοήσει ή μπλοκάρει σημαντικό αριθμό διατάξεων - προτάσεων της Τράπεζας της Ελλάδος, για την εύρυθμη λειτουργία του τραπεζικού συστήματος, με το αιτιολογικό ότι οι προτάσεις της κεντρικής τράπεζας δεν είναι συμβατές με το ενωσιακό δίκαιο.
Πρόκειται για μια σειρά προτάσεων που αφορούν την εύρυθμη λειτουργία των μη συστημικών τραπεζών, τεχνικά ζητήματα, ζητήματα διαφάνειας κ.α. τα οποία έχουν επεξεργαστεί και προτείνει οι υπηρεσίες της ΤτΕ και τα οποία πριν υποβληθούν στην κυβέρνηση έχουν λάβει έγκριση από τις εξαιρετικά έμπειρες Νομικές Υπηρεσίες της ΤτΕ.
Όπως σημειώνουν πηγές της κεντρικής τράπεζας, η αδυναμία συνεργασίας με το υπουργείο Οικονομικών για μια σειρά καθαρά τεχνικών θεμάτων για τη λειτουργία των τραπεζών, δεν έχει προηγούμενο και δεν είχε συμβεί ούτε το 2015, όταν οι σχέσεις της τότε κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ με τον διοικητή, Γιάννη Στουρνάρα, είχαν βρεθεί στο ναδίρ.
Έντονη ενόχληση για την ομιλία Ζαββού
Ωστόσο η προχθεσινή ομιλία του κ. Ζαββού στην Βουλή προκάλεσε την εντονότατη ενόχληση της κεντρικής τράπεζας, καθώς ο υφυπουργός δήλωσε από το βήμα της Βουλής ότι το σχέδιο της Τράπεζας της Ελλάδος για την δημιουργία bad bank μπορεί να προκαλέσει «κούρεμα» καταθέσεων, υπογραμμίζοντας ότι ο λόγος που δεν δημιουργήθηκαν άλλες bad banks στην Ευρώπη μετά το 2015 είναι η οδηγία BRRD που «προβλέπει κατ’ αρχήν την υποχρέωση "κουρέματος", σε περίπτωση που υπάρξει κρατική ενίσχυση σε τράπεζα».
Επιπλέον, στην ομιλία του προσδιόρισε το κόστος της bad bank σε 10 δισ. ευρώ και αναρωτήθηκε αν ο Έλληνας φορολογούμενος θα πρέπει να επωμισθεί το κόστος αυτό.
Πηγές της ΤτΕ σημειώνουν ότι η δημιουργία κεντρικής bad bank για την διαχείριση των μη εξυπηρετούμενων δανείων είναι ζήτημα για το οποίο πραγματοποιείται ζωηρή συζήτηση σε ευρωπαϊκό επίπεδο και στην ΕΚΤ και περιλαμβάνεται στο πλαίσιο των εναλλακτικών λύσεων που εξετάζονται για την αντιμετώπιση των επιπτώσεων της πανδημίας, δημιουργώντας ένα παράθυρο ευκαιρίας για την Ελλάδα να αποκτήσει έναν πρόσθετο μηχανισμό αντιμετώπισης των «κόκκινων» δανείων.
Σε ό,τι αφορά την αναφορά του κ. Ζαββού περί κόστους 10 δις. ευρώ, υπογραμμίζουν κατηγορηματικά ότι αυτό δεν έχει την παραμικρή σχέση με την πραγματικότητα. Σημειώνουν ότι η ομιλία «έβριθε απαράδεκτων ανακριβειών, αναληθειών και κινδυνολογίας, πρωτοφανών για υπουργό αρμόδιο για το τραπεζικό σύστημα».
Κατά πληροφορίες, τον περασμένο Απρίλιο επιτελείο της ΤτΕ με επικεφαλής τον διοικητή παρουσίασαν το σχέδιο για την δημιουργία bad bank στον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη, ο οποίος ζήτησε να υπάρξει συνεργασία με τον αρμόδιο υφυπουργό προκειμένου να εξεταστεί το σχέδιο, με τον κ. Ζαββό ωστόσο να αποφεύγει την παραμικρή επαφή με την ΤτΕ.
Η κόντρα για το fit and proper
Δύο εβδομάδες νωρίτερα είχε καταγραφεί σημαντική διάσταση μεταξύ κυβέρνησης και Τράπεζας της Ελλάδος στο νομοσχέδιο για τις μικροχρηματοδοτήσεις, καθώς o κ. Ζαββός αρνούνταν να ενσωματώσει στο νομοσχέδιο τη διάταξη που πρότεινε η κεντρική τράπεζα για τον έλεγχο από την ΤτΕ, το γνωστό fit and proper, της καταλληλότητας των μετόχων των εταιρειών που θα συσταθούν για να παρέχουν μικροπιστώσεις.
Η διάσταση απόψεων καταγράφηκε δημόσια στη Διαρκή Επιτροπή Οικονομικών Υποθέσεων της Βουλής με τον αρμόδιο υφυπουργό Οικονομικών, Γιώργο Ζαββό να λαμβάνει τρεις φορές το λόγο για να αντικρούσει τη διευθύντρια Εποπτείας Πιστωτικού Συστήματος της Τράπεζας της Ελλάδος, Σίσσυ Παπαγιαννίδου.
Η Τράπεζα της Ελλάδος ζητούσε να της ανατεθεί ο έλεγχος της καταλληλότητας των μετόχων των εταιρειών που θα συσταθούν για να παρέχουν μικροχρηματοδοτήσεις, προειδοποιώντας ότι αν δεν υπάρξει σωστός έλεγχος των μετόχων ο θεσμός των μικροχρηματοδοτήσεων μπορεί να καταστεί εστία ξεπλύματος χρήματος.
Ο κ. Ζαββός τόνισε ότι η διάταξη αυτή ήταν περιττή και δεν χρειάζεται η ΤτΕ να αναλάβει τον έλεγχο της καταλληλότητας των μετόχων, υποστηρίζοντας ότι δεν υπάρχει κανένας κίνδυνος ως προς τα θέματα της νομιμοποίησης των εσόδων από εγκληματικές δραστηριότητες.
Η δημόσια κόντρα του υφυπουργού με τη Διεύθυνση Εποπτείας της ΤτΕ προκάλεσε έκπληξη στους βουλευτές όλων των κομμάτων, ενώ ο βουλευτής του Κινήματος Αλλαγής, Μιχάλης Κατρίνης, έκανε λόγο για «πολύ σοβαρό ζήτημα όταν η ίδια η Τράπεζα της Ελλάδος ζητά να κάνει τα απολύτως αυτονόητα για να μπορέσει να ασκήσει τον εποπτικό της ρόλο και εσείς τα αρνείστε».
Τελικά, αργά το απόγευμα της Παρασκευής το fit and proper ανατέθηκε στην ΤτΕ με τροπολογία του υπουργού Οικονομικών Χρήστου Σταικούρα, μπροστά στον κίνδυνο να υπάρξουν υπόνοιες ότι το νομοσχέδιο για τις μικροπιστώσεις αφήνει περιθώρια για την ανάπτυξη φαινομένων ξεπλύματος χρήματος.
Το σχέδιο «Ηρακλής»
Υπενθυμίζεται ότι έλλειμμα συνεργασίας είχε καταγραφει και μεταξύ του κ. Ζαββού και της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας για το σχέδιο κρατικών εγγυήσεων «Ηρακλής», θέμα που είχε αναδείξει πρώτο το Business Daily. Μάλιστα ο SSM, έχοντας μηδενική ενημέρωση για τις τεχνικές λεπτομέρειες του σχεδίου και ανησυχώντας για την απουσία διαβούλευσης με την ελληνική κυβέρνηση, είχε αποστείλει στον υφυπουργό οικονομικών Γ. Ζαββό επιστολές όπου έθετε συγκεκριμένες τεχνικές πτυχές του σχεδίου, ζητώντας διευκρινίσεις και πληροφορίες, επιστολές στις οποίες ο κ. Ζαββός δεν απάντησε, προχωρώντας στην κατάρτηση του σχεδίου «Ηρακλής» αγνοώντας τον επόπτη. Μάλιστα η ΕΚΤ άσκησε κριτική για τη μη «ουσιαστική και έγκαιρη διαβούλευση» για το σχέδιο.