Η φημολογία για ενδεχόμενη παράταση των προθεσμιών που εκπνέουν στις 30 Σεπτεμβρίου για τους διαγωνισμούς που αφορούν τις standalone μπαταρίες, έχει ενταθεί τις τελευταίες ημέρες.
Σύμφωνα με τα σενάρια που εξετάζονται, ενδέχεται να μετατεθεί τόσο η προθεσμία υποβολής δήλωσης ετοιμότητας για τα έργα των δύο πρώτων διαγωνισμών, όσο και η προθεσμία για τις αιτήσεις ένταξης στην πρόσκληση ανάπτυξης standalone μπαταριών αποκλειστικά με αδειοδοτικά κίνητρα. Η δεύτερη παράταση θεωρείται μάλιστα αναγκαία, λόγω των σημαντικών καθυστερήσεων που έχουν προκύψει εν αναμονή διευκρινίσεων της σχετικής υπουργικής Απόφασης.
Σύμφωνα με όσα μας μεταφέρουν πηγές του ΥΠΕΝ, η πιθανότητα να δοθούν αυτές οι παρατάσεις είναι ιδιαίτερα ισχυρή, με τις οριστικές αποφάσεις και ανακοινώσεις να αναμένονται εντός της εβδομάδας.
Εις βάρος των μικρών η παράταση στους διαγωνισμούς
Όσον αφορά στους διαγωνισμούς, η 30ή Σεπτεμβρίου είναι η καταληκτική ημερομηνία για την υποβολή δήλωσης ετοιμότητας (αίτημα για ενεργοποίηση της σύνδεσης) των έργων των δύο πρώτων δημοπρασιών -συνολικής ισχύος 712 MW- ώστε να είναι έτοιμα να τεθούν σε λειτουργία μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου. Η παράταση που εξετάζεται σε αυτήν την περίπτωση είναι το τέλος Ιουνίου 2026.
Για τις μπαταρίες της τρίτης δημοπρασίας- συνολικής ισχύος 189 MW- η δήλωση ετοιμότητας θα πρέπει να υποβληθεί έως τις 31 Ιανουαρίου 2026, ώστε να είναι έτοιμες προς λειτουργία έως τις 30 Απριλίου 2026. Το επικρατέστερο σενάριο είναι να δοθεί και γι’ αυτές διορία έως του χρόνου τον Ιούνιο.
Η αγορά κάνει λόγο για αντικειμενικά εμπόδια, όπως χρονοβόρες αδειοδοτήσεις, δυσκολίες χρηματοδότησης και σημαντικές καθυστερήσεις στην παράδοση εξοπλισμού, που συχνά ξεπερνούν το έτος.
Υπενθυμίζεται ότι ο Ελληνικός Σύνδεσμος Συστημάτων Αποθήκευσης Ηλεκτρικής Ενέργειας είχε ζητήσει αναβολή για τα έργα των τριών διαγωνισμών έως τις 31 Ιουλίου 2026, υποστηρίζοντας ότι οι καθυστερήσεις δεν οφείλονται σε υπαιτιότητα των επενδυτών αλλά σε εξωγενείς παράγοντες.
Ο Γενικός Γραμματέας της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Συλλόγων Παραγωγών Ηλεκτρικής Ενέργειας από Φωτοβολταϊκά (ΠΟΣΗΕΦ), Ιωάννης Κυανίδης, μεταφέρει στο BD μία άλλη οπτική επί του θέματος.
«Κατά την άποψή μας θα είναι απαράδεκτη και σκανδαλώδης οποιαδήποτε παράταση στους διαγωνισμούς, γιατί κάποιοι πήραν επιδότηση 200.000 ευρώ ανά MW με την προϋπόθεση να έχουν τις μπαταρίες έτοιμες έως τις 30 Σεπτεμβρίου, και δεν τις έχουν. Το ότι δεν τις έχουν, όμως, σημαίνει ότι κάποιος επιβαρύνεται. Επιβαρύνονται οι παραγωγοί ΑΠΕ, οι οποίοι υφίστανται τις περικοπές, αλλά και οι καταναλωτές, επειδή δεν υπάρχει αποθήκευση η οποία θα μείωνε την τιμή της χονδρικής και, κατ’ επέκταση, τα τιμολόγια των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων.
Άρα, κάποιοι “εξυπνάκηδες”, οι οποίοι πήραν τις άδειες και τα 200.000 ευρώ/MW, περιμένουν να πέσει το κόστος της τεχνολογίας αποθήκευσης, το οποίο ήδη από το 2023 μέχρι σήμερα έχει μειωθεί κατά 50%. Περιμένουν, λοιπόν, να εκμεταλλευτούν τις άδειες τζάμπα, σε βάρος τόσο των μικρομεσαίων παραγωγών ΑΠΕ –που υφίστανται περικοπές– όσο και των νοικοκυριών, που πληρώνουν υψηλές τιμές χονδρικής. Και τώρα ερχόμαστε να επιβραβεύσουμε αυτήν την τακτική, δίνοντάς τους παράταση χωρίς καμία ποινή.
Δεν θα έπρεπε να υπάρξει μία αυστηρή ποινή, ώστε να καταλάβουν ότι κανένας δεν μπορεί να πίνει “στην υγειά των κορόιδων”; Αν ήταν εξαρχής να δοθεί ένα επιπλέον έτος για την ετοιμότητα, προφανώς θα υπήρχαν διαφορετικές τιμές και διαφορετικοί συμμετέχοντες στους διαγωνισμούς.
Υπάρχει, μάλιστα, εταιρεία που πήρε άδεια στον δεύτερο διαγωνισμό και το έργο της είναι ήδη έτοιμο, την ώρα που άλλοι από τον πρώτο διαγωνισμό δεν έχουν καν αγοράσει εξοπλισμό. Δεν είναι αυτό αθέμιτο και άδικο για την εν λόγω εταιρεία; Γιατί θα πρέπει κάθε φορά να υπάρχουν κάποιοι “έξυπνοι” που πιέζουν και εξασφαλίζουν σκανδαλώδεις παρατάσεις εις βάρος των υπολοίπων;».
Μοιραία η παράταση για τα έργα merchant
Στις 30 Σεπτεμβρίου εκπνέει η προθεσμία και για την υποβολή αιτήσεων στη μεγάλη πρόσκληση του ΥΠΕΝ, που αφορά standalone μπαταρίες 4.700 MW και αναμενόμενες επενδύσεις έως 2 δισ. ευρώ. Στην προκειμένη περίπτωση εξετάζεται παράταση έως το τέλος του φετινού Οκτωβρίου.
Σε αντίθεση με τους διαγωνισμούς, η πρόσκληση αυτή στηρίζεται αποκλειστικά σε αδειοδοτικό πριμ, με στόχο την επιτάχυνση υλοποίησης έργων σε ορίζοντα 18 μηνών από τη χορήγηση όρων σύνδεσης.
Οι προϋποθέσεις είναι αυστηρές, μεταξύ των οποίων, οι αδειοδοτημένες περιβαλλοντικά μονάδες, η εξασφαλισμένη έκταση εγκατάστασης με δεκαετή μίσθωση, η τραπεζική προέγκριση δανείου ή ίδια κεφάλαια αλλά και εγγυητικές επιστολές που ξεκινούν από 50.000 ευρώ/MW και φτάνουν τα 200.000 ευρώ/MW, ανάλογα με το δίκτυο σύνδεσης.
Θυμίζουμε ότι η πρόβλεψη της Υπουργικής Απόφασης για υποχρεωτική προέγκριση δανείου αποτέλεσε σημαντικό εμπόδιο, με τις τράπεζες να εμφανίζονται διστακτικές λόγω του κινδύνου που ενέχουν τέτοιου είδους έργα, τα οποία δεν έχουν ακόμη αποδείξει τη βιωσιμότητά τους στην πράξη. Παράλληλα, η απαίτηση για άνευ όρων προέγκριση δανείου έρχεται σε σύγκρουση με την τραπεζική πρακτική, καθώς οι τράπεζες αρνούνται να χορηγήσουν δάνεια χωρίς όρους.
Μάλιστα, αυτοί ήταν και οι βασικοί λόγοι που η αγορά ζητούσε από το ΥΠΕΝ είτε καθοδήγηση μέσω ενός κοινά αποδεκτού προτύπου σύμβασης είτε την τροποποίηση του συγκεκριμένου όρου ώστε να μην απορριφθούν οι αιτήσεις.
Πάντως, ενδεχόμενη παράταση στην πρόσκληση του ΥΠΕΝ βρίσκει σύμφωνο τον κ. Κυανίδη, ο οποίος τη θεωρεί απαραίτητη και αναπόφευκτη λόγω της καθυστέρησης της τροποποίησης της αρχικής ΥΑ. «Δεδομένου ότι περιμένουμε από το ΥΠΕΝ εδώ και δύο μήνες να εκδώσει μία διευκρινιστική απόφαση -διότι οι τράπεζες και οι διάφοροι φορείς ζητούν διευκρινίσεις πάνω στην εγκύκλιο που είχε εκδοθεί κάπως βιαστικά- είναι σαφές ότι πρέπει να δοθεί παράταση. Αυτή, όμως, θα πρέπει να συνοδεύεται από τη διευκρινιστική που έχουν ζητήσει όλοι οι εμπλεκόμενοι του κλάδου.
Παρά το γεγονός ότι το ΥΠΕΝ έχει συλλέξει εδώ και δύο μήνες δεκάδες αιτήματα επί της απόφασης που εξέδωσε, δεν έχει προχωρήσει ούτε σε διευκρινιστική εγκύκλιο ούτε έστω σε μία ανακοίνωση. Επομένως, μοιραία, πρέπει να δοθεί παράταση, ώστε οι επενδυτές να έχουν ξεκάθαρη εικόνα. Τα ερωτήματα που έχουν συγκεντρωθεί είναι ήδη αρκετά», είπε χαρακτηριστικά.
«Αγκάθι» οι περικοπές παρά την έκρηξη της ζήτησης
Τη στιγμή που οι επενδύσεις σε αποθήκευση ενέργειας κωλυσιεργούν, οι περικοπές ΑΠΕ σπάνε κάθε ρεκόρ. Η αποθήκευση της περίσσειας ποσότητας σε περιόδους χαμηλής ζήτησης και η αξιοποίησή της όταν η ζήτηση αυξάνεται, θα εξισορροπούσε το ενεργειακό δίκτυο και θα εξασφάλιζε μία πιο σταθερή και προβλέψιμη τιμολόγηση μέσα στη μέρα.
Το πλέον ανησυχητικό εύρημα είναι οι περικοπές ενέργειας από ΑΠΕ. Στο διάστημα Ιανουαρίου-Ιουλίου 2025 απορρίφθηκαν 1.385 GWh, δηλαδή το 8,3% της συνολικής παραγωγής. Το ποσοστό αυτό είναι υπερδιπλάσιο σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2024 (585 GWh).
Παρά το γεγονός ότι η ζήτηση ηλεκτρικής ενέργειας έφθασε στα ύψη τον Ιούλιο λόγω παρατεταμένου καύσωνα, οι περικοπές τον συγκεκριμένο μήνα έφθασαν τις 58 GWh, δηλαδή στο 2% της συνολικής παραγωγής ΑΠΕ. Συγκριτικά, οι αντίστοιχες περικοπές του Ιουλίου 2024 ήταν 32,1 GWh, δηλαδή το 1,2% της αντίστοιχης μηνιαίας παραγωγής ΑΠΕ.
Μάλιστα, οι περισσότερες περικοπές τον Ιούλιο σημειώθηκαν μεταξύ 10 το πρωί και 3 το μεσημέρι, ενώ η μέρα με τις υψηλότερες περικοπές ήταν η Κυριακή 13 Ιουλίου 2025, με συνολικές περικοπές ΑΠΕ 19,35 GWh.