Στις αυξημένες αμυντικές δαπάνες της Ελλάδας, εξαιτίας και της γειτνίασης με την Τουρκία, αναφέρεται εκτενές δημοσίευμα του πρακτορείου Bloomberg, το οποίο υπογραμμίζει ότι η Αθήνα μπορεί να αποτελέσει παράδειγμα προς μίμηση για τις υπόλοιπες χώρες της Ευρώπης.
Αυτό το παράδειγμα δεν αφορά μόνο την αύξηση των αμυντικών δαπανών αλλά και την υψηλή ετοιμότητα στην οποία βρίσκονται οι Ένοπλες Δυνάμεις της χώρας, με τη χώρα μας να ξεπερνά σταθερά τον στόχο του ΝΑΤΟ για αμυντικές δαπάνες άνω του 2% του ΑΕΠ. Ταυτόχρονα, όμως, αναφέρεται και στο γεγονός ότι η εγχώρια αμυντική βιομηχανία δεν έχει τόσο ισχυρή πορεία.
Το δημοσίευμα του πρακτορείου αναφέρει ότι όταν η σειρήνα ηχεί στη αεροπορική βάση της Τανάγρας, βορειοδυτικά της Αθήνας, δεν χρειάζονται περισσότερα από πέντε λεπτά για να απογειωθεί ένα μαχητικό Rafale και να κατευθυνθεί προς το Αιγαίο, φτάνοντας στα σύνορα με την Τουρκία.
Η Ελλάδα έχει μια μακρά αντιπαλότητα με τον γείτονα της σχετικά με τα κυριαρχικά δικαιώματα στο Αιγαίο. Παρά το γεγονός ότι είναι σύμμαχοι στο ΝΑΤΟ, οι δύο χώρες έφτασαν στα πρόθυρα σύγκρουσης το 1996, ενώ η ένταση κλιμακώθηκε ξανά μόλις πριν από πέντε χρόνια.
Καθώς η Ευρώπη αναζητά τρόπους να αυξήσει τις αμυντικές της δαπάνες απέναντι στην απειλή της Ρωσίας, η Ελλάδα προσφέρει πολύτιμα διδάγματα για το τι σημαίνει να ζεις με έναν αντίπαλο δίπλα σου. Αν και η χώρα των 10 εκατομμυρίων κατοίκων έχει διατηρήσει ισχυρές ένοπλες δυνάμεις ανεξαρτήτως κόστους, έχει δυσκολευτεί να αναπτύξει μια ισχυρή εγχώρια αμυντική βιομηχανία.
Η Ελλάδα ξεπερνούσε σταθερά τον στόχο του ΝΑΤΟ για αμυντικές δαπάνες στο 2% του ΑΕΠ, ακόμη και στην κορύφωση της κρίσης χρέους που γονάτισε την οικονομία της. Σε αντίθεση με άλλα μέρη της Ευρώπης, οι ισχυρές ένοπλες δυνάμεις είναι βαθιά ριζωμένες στη συνείδηση των Ελλήνων. Η χώρα είναι μία από τις λίγες στην Ευρωπαϊκή Ένωση που διατηρεί υποχρεωτική στρατιωτική θητεία, ενώ οι δαπάνες για την εθνική ασφάλεια αποτελούν διαχρονικά προτεραιότητα για όλες τις κυβερνήσεις.
«Η αμυντική δομή της Ελλάδας είναι πρωτίστως προσανατολισμένη στην αποτροπή της Τουρκίας», δήλωσε η Ινώ Αφεντούλη, εκτελεστική διευθύντρια του Ινστιτούτου Διεθνών Σχέσεων στην Αθήνα και πρώην αξιωματούχος του ΝΑΤΟ. «Δεν υπάρχει άλλη προτεραιότητα».
Όπως πάντα, το ζήτημα σχετίζεται με τη γεωγραφία και την ιστορία. Με τον ίδιο τρόπο που οι χώρες της Βαλτικής είναι από τις πιο επιφυλακτικές απέναντι στη Ρωσία από την πρώτη εισβολή της στην Ουκρανία το 2014, η μακρά εμπειρία διαμορφώνει τη στάση των Ελλήνων. Η Ελλάδα ήταν μέρος της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας για τέσσερις αιώνες, ενώ οι βόρειες περιοχές της παρέμειναν υπό τουρκικό έλεγχο έως λίγο πριν τον Α' Παγκόσμιο Πόλεμο.
Οι εξελίξεις στην Τουρκία καλύπτονται ευρέως από τα ελληνικά μέσα ενημέρωσης. Αυτήν την εβδομάδα, η καταδίκη του πολιτικού αντιπάλου του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν ήρθε καθώς η Ελλάδα γιόρταζε την 25η Μαρτίου με την καθιερωμένη στρατιωτική παρέλαση, όπου παρουσιάστηκαν τεθωρακισμένα οχήματα, μαχητικά αεροσκάφη και οι ειδικές δυνάμεις της χώρας.
«Η γεωπολιτική θέση της Ελλάδας είναι ιδιαίτερα απαιτητική και δημιουργεί πολλές προκλήσεις ασφαλείας», σημείωσε ο Σπύρος Μπλαβούκος, καθηγητής στο Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών και ερευνητής στο ΕΛΙΑΜΕΠ. Η γεωγραφία σημαίνει ότι η χώρα «βρίσκεται σε μια συνεχή κατάσταση ετοιμότητας όσον αφορά τις αμυντικές της δαπάνες και τα στρατιωτικά εξοπλιστικά της προγράμματα».
Παρότι η Ελλάδα έχει επενδύσει μαζικά στην αγορά στρατιωτικού εξοπλισμού, σε αντίθεση με την Τουρκία παράγει ελάχιστα εγχώρια. Το μεγαλύτερο μέρος των αμυντικών της δαπανών κατευθύνεται στο προσωπικό και στην αγορά οπλικών συστημάτων από το εξωτερικό, ενώ ελάχιστα επενδύονται στην έρευνα και ανάπτυξη.
Αυτό αποτελεί χαμένη ευκαιρία, σύμφωνα με την κα Αφεντούλη, κάτι που η Ευρώπη θα πρέπει να αποφύγει καθώς προσαρμόζεται στις αυξανόμενες αβεβαιότητες για τον ρόλο των ΗΠΑ στην ευρωπαϊκή ασφάλεια υπό την προεδρία του Ντόναλντ Τραμπ.
«Αν έχεις μια δεκαετή αμυντική στρατηγική, πρέπει να χτίσεις μια εθνική βιομηχανία βασισμένη σε όσα ήδη διαθέτεις και σε όσα θα χρειαστείς στο μέλλον», είπε. «Θα μπορούσες να δημιουργήσεις ένα οικοσύστημα που να ενισχύει την ανάπτυξη των εγχώριων εταιρειών», πρόσθεσε. «Δεν μιλάμε για βαρέα όπλα ή αεροπλάνα, αλλά για ανταλλακτικά ή λογισμικό άμυνας».
Η κυβέρνηση του Κυριάκου Μητσοτάκη αναμένεται να παρουσιάσει τη νέα αμυντική στρατηγική της στις αρχές του επόμενου μήνα, εστιάζοντας στην ενίσχυση της ελληνικής αμυντικής βιομηχανίας και στη συνεργασία με νεοφυείς επιχειρήσεις, σύμφωνα με κυβερνητικό αξιωματούχο.
Σε όλη την Ευρώπη, οι κυβερνήσεις προσπαθούν να εξασφαλίσουν τη στήριξη των πολιτών για αυξημένες αμυντικές δαπάνες, καθώς αυτό μπορεί να σημαίνει περικοπές σε κοινωνικές δαπάνες ή αυξήσεις φόρων.
Το ευρωπαϊκό σχέδιο «ReArm Europe» ενδέχεται να ωφελήσει και την Ελλάδα. Η χώρα διαθέτει δύο βασικές αμυντικές εταιρείες: τα Ελληνικά Αμυντικά Συστήματα (ΕΑΣ), που παράγει διάφορους τύπους πυρομαχικών, και την Ελληνική Αεροπορική Βιομηχανία (ΕΑΒ), που υποστηρίζει μαχητικά αεροσκάφη και κατασκευάζει εξαρτήματα για αεροσκάφη, συμπεριλαμβανομένων των F-16.
Η Ελληνική Αεροπορική Βιομηχανία, με έδρα την Τανάγρα, αναπτύσσει δικά της drones και ένα σύστημα αντι-drone, το οποίο έχει ήδη χρησιμοποιηθεί σε ελληνικά πολεμικά πλοία στη ναυτική επιχείρηση «Aspides» της ΕΕ στην Ερυθρά Θάλασσα.
Η Ελλάδα και η Γαλλία υπέγραψαν αμυντική συμφωνία το 2021, ενώ οι ΗΠΑ διατηρούν ναυτική βάση στην Κρήτη και χρησιμοποιούν το λιμάνι της Αλεξανδρούπολης για στρατιωτικές επιχειρήσεις.
«Οι σύγχρονοι πόλεμοι απέδειξαν ότι η ύπαρξη εγχώριας αμυντικής βιομηχανίας είναι προϋπόθεση για αξιόπιστες ένοπλες δυνάμεις», τόνισε ο Αλέξανδρος Διακόπουλος, πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της Ελληνικής Αεροπορικής Βιομηχανίας.
Ακολουθήστε το Business Daily στο Google news
