Ρυθμό ανάπτυξης πολύ υψηλότερο από τον μέσο όρο της ευρωζώνης αναμένει το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο για την ελληνική οικονομία ακόμη και σε μακροχρόνιο διάστημα, με σταδιακή υποχώρηση τόσο του πληθωρισμού όσο και του ελλείμματος του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών.
Σύμφωνα με το World Economic Outlook (WEO), η ελληνική οικονομία θα εμφανίσει φέτος ρυθμό ανάπτυξης 2,3%, ο οποίος θα υποχωρήσει ελαφρώς στο 2% το 2025, ενώ σε μακροπρόθεσμο ορίζοντα, δηλαδή το 2029 θα φθάσει στο 1,3%.
Κατώτερη θα παραμείνει η ανάπτυξη στην ευρωζώνη, με πρόβλεψη ότι θα φθάσει για το 2024 στο 0,8% και θα διαμορφωθεί στο 1,2% το 2025 διατηρούμενη σε αυτό το επίπεδο και το 2029. Βαρίδι μοιάζει να αποτελεί η γερμανική οικονομία, με εκτίμηση μηδενικής ανάπτυξης για το 2024, ρυθμού 0,8% το 2025 και διατήρηση αυτής της ήπιας πορείας έως το 2029, με τον ρυθμό ανάπτυξης να τοποθετείται στο 0,7%.
Την ίδια ώρα σταθερή θα είναι η αποκλιμάκωση του γενικού πληθωρισμού για την Ελλάδα, ο οποίος θα φθάσει το 2024 στο 2,9%, θα υποχωρήσει στο 2% το 2024 και θα στο 2% έως το 2029.
Ελλειμματικό θα παραμείνει το ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών, αλλά με τάση αποκλιμάκωσης σε μακροπρόθεσμο ορίζοντα. Πιο συγκεκριμένα το Ταμείο τοποθετεί το έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών στο 6,5% του ΑΕΠ για το 2024, με υποχώρηση στο 5,3% του ΑΕΠ για το 2025 και αποκλιμάκωση στο 3,4% του ΑΕΠ για το 2029.
Οι εκτιμήσεις για την παγκόσμια οικονομία
Η παγκόσμια ανάπτυξη αναμένεται να παραμείνει σταθερή, αλλά υποτονική. Στο 3,2% το 2024 και το 2025, η πρόβλεψη για την ανάπτυξη παραμένει σχεδόν αμετάβλητη σε σχέση με τις προβλέψεις των προηγούμενων εκθέσεων του Ταμείου.
Για τις ΗΠΑ το Ταμείο εκτιμά ότι ο ρυθμός ανάπτυξης θα διαμορφωθεί φέτος στο 2,8%, θα υποχωρήσει ελαφρώς στο 2,2% το 2025 και σε μακροπρόθεσμο ορίζοντα, δηλαδή το 2029 θα φθάσει στο 2,1%. Για την οικονομία της Κίνας το Ταμείο αναμένει φέτος ρυθμό ανάπτυξης στο 4,8%, με υποχώρησή του στο 4,5% το 2025 και περαιτέρω αποδυνάμωση τα επόμενα έτη, με τον ρυθμό για το 2029 να τοποθετείται στο 3,3%.
Οι επίμονοι διαρθρωτικοί αντίξοοι παράγοντες -όπως η γήρανση του πληθυσμού και η χαμηλή παραγωγικότητα- συγκρατούν τη δυνητική ανάπτυξη σε πολλές οικονομίες. Οι κυκλικές ανισορροπίες έχουν αμβλυνθεί από τις αρχές του έτους, οδηγώντας σε καλύτερη ευθυγράμμιση της οικονομικής δραστηριότητας με τη δυνητική παραγωγή στις μεγάλες οικονομίες. Η προσαρμογή αυτή φέρνει τους ρυθμούς πληθωρισμού μεταξύ των χωρών πιο κοντά και συνολικά έχει συμβάλει στη μείωση του παγκόσμιου πληθωρισμού.
Ο παγκόσμιος γενικός πληθωρισμός αναμένεται να μειωθεί από ετήσιο μέσο όρο 6,7% το 2023 σε 5,8% το 2024 και 4,3% το 2025, με τις προηγμένες οικονομίες να επιστρέφουν στους στόχους τους για τον πληθωρισμό νωρίτερα από τις αναδυόμενες και αναπτυσσόμενες οικονομίες.
Καθώς ο παγκόσμιος αποπληθωρισμός συνεχίζει να εξελίσσεται, σε γενικές γραμμές σύμφωνα με το βασικό σενάριο, είναι ακόμη πιθανές οι προσκρούσεις στο δρόμο προς τη σταθερότητα των τιμών. Οι τιμές των αγαθών έχουν σταθεροποιηθεί, αλλά ο πληθωρισμός των τιμών των υπηρεσιών παραμένει αυξημένος σε πολλές περιοχές.
Οι βασικοί κίνδυνοι
Οι κίνδυνοι για τις παγκόσμιες προοπτικές υποχωρούν εν μέσω αυξημένης πολιτικής αβεβαιότητας. Αιφνίδιες εκρήξεις μεταβλητότητας στις χρηματοπιστωτικές αγορές -όπως συνέβη στις αρχές Αυγούστου- θα μπορούσαν να περιορίσουν τις χρηματοπιστωτικές συνθήκες και να επιβαρύνουν τις επενδύσεις και την ανάπτυξη, ιδίως στις αναπτυσσόμενες οικονομίες στις οποίες οι μεγάλες βραχυπρόθεσμες ανάγκες εξωτερικής χρηματοδότησης μπορεί να προκαλέσουν εκροές κεφαλαίων και δυσχέρεια χρέους.
Περαιτέρω διαταραχές στη διαδικασία αποπληθωρισμού, οι οποίες ενδεχομένως να προκληθούν από νέες αυξήσεις στις τιμές των εμπορευμάτων εν μέσω επίμονων γεωπολιτικών εντάσεων, θα μπορούσαν να εμποδίσουν τις κεντρικές τράπεζες να χαλαρώσουν τη νομισματική πολιτική, γεγονός που θα δημιουργούσε σημαντικές προκλήσεις για τη δημοσιονομική πολιτική και τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα. Βαθύτερη ή μεγαλύτερη από την αναμενόμενη συρρίκνωση στον τομέα των ακινήτων της Κίνας, ιδίως εάν οδηγήσει σε χρηματοπιστωτική αστάθεια, θα μπορούσε να αποδυναμώσει το καταναλωτικό κλίμα και να δημιουργήσει αρνητικές παγκόσμιες επιπτώσεις, δεδομένου ότι η Κίνα έχει μεγάλο αποτύπωμα στο παγκόσμιο εμπόριο. Μια εντατικοποίηση των προστατευτικών πολιτικών θα επιδείνωνε τις εμπορικές εντάσεις, θα μείωνε την αποτελεσματικότητα της αγοράς και θα διατάρασσε περαιτέρω τις αλυσίδες εφοδιασμού.
Οι αυξανόμενες κοινωνικές εντάσεις θα μπορούσαν να προκαλέσουν κοινωνικές αναταραχές, πλήττοντας την εμπιστοσύνη των καταναλωτών και των επενδυτών και ενδεχομένως καθυστερώντας την ψήφιση και εφαρμογή των απαραίτητων διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων. Καθώς οι κυκλικές ανισορροπίες στην παγκόσμια οικονομία μειώνονται, οι βραχυπρόθεσμες προτεραιότητες πολιτικής θα πρέπει να βαθμονομηθούν προσεκτικά για να διασφαλιστεί η ομαλή προσγείωση.
Η ανάγκη μεταρρυθμίσεων
Σε πολλές χώρες, απαιτείται επειγόντως αλλαγή ταχυτήτων στη δημοσιονομική πολιτική για να διασφαλιστεί ότι το δημόσιο χρέος βρίσκεται σε βιώσιμη πορεία και να αποκατασταθούν τα δημοσιονομικά αποθέματα- ο ρυθμός προσαρμογής θα πρέπει να προσαρμόζεται στις ειδικές συνθήκες της χώρας. Οι διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις είναι αναγκαίες για να βελτιωθούν οι μεσοπρόθεσμες προοπτικές ανάπτυξης, αλλά θα πρέπει να διατηρηθεί η στήριξη των πιο ευάλωτων.
Η πολυμερής συνεργασία χρειάζεται περισσότερο από ποτέ για την επιτάχυνση της πράσινης μετάβασης και τη στήριξη των προσπαθειών αναδιάρθρωσης του χρέους. Ο μετριασμός των κινδύνων του γεωοικονομικού κατακερματισμού και η ενίσχυση των πολυμερών πλαισίων που βασίζονται σε κανόνες είναι ουσιώδους σημασίας για να διασφαλιστεί ότι όλες οι οικονομίες μπορούν να επωφεληθούν από τα οφέλη της μελλοντικής ανάπτυξης.