Τα ηλεκτρικά πατίνια επιστρέφουν μετά από τέσσερα χρόνια σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη. Η φρενίτιδα των e-scooters, στην οποία έβαλε φρένο η πανδημία, επανέρχεται δυναμικά στην Ευρώπη, αν και το Παρίσι έκανε «έξωση» στα πατίνια.
Εχθές, η Lime έκανε επανεκκίνηση με τα κοινόχρηστα ηλεκτρικά πατίνια στη Θεσσαλονίκη, την πόλη από την οποία ξεκίνησε στα τέλη του 2018 ανοίγοντας την ελληνική αγορά. Τότε που τα πρωτοεμφανιζόμενα e-scooters έδωσαν μεν χρώμα στους ελληνικούς δρόμους, έπιασαν όμως τους πάντες στον ύπνο.
Σήμερα, όμως, οι συνθήκες έχουν κατά ένα μέρος αλλάξει, αφού η χώρα μας το 2021 απέκτησε θεσμικό πλαίσιο για τα μέσα μικροκινητικότητας, δηλαδή ηλεκτρικά πατίνια, rollers, skate boards, αυτοεξισορροπούμενα οχήματα (hoverboards, segways). Η έλλειψή του ως τότε δεν ήταν μόνο ελληνικό φαινόμενο, αφού σε όλη την Ευρώπη η καινοτομία προηγήθηκε της ρύθμισης, με πολλές χώρες να μην έχουν προχωρήσει ως σήμερα στη θέσπιση κανόνων.
Βεβαίως, η έλλειψη υποδομών και κουλτούρας οδικής ασφάλειας είχε οδηγήσει στην πρώτη φάση των e-scooters στη χώρα μας και σε άλλα φαινόμενα. Ατυχήματα σημειώθηκαν, πατίνια βρέθηκαν να κάνουν βουτιά στον Θερμαϊκό ή να είναι πεταμένα -συχνά σπασμένα- στους δρόμους της Αθήνας. Πεζοί και οδηγοί διαμαρτύρονταν για πατίνια που έτρεχαν στα πεζοδρόμια ή ακόμα και στη λεωφόρο Συγγρού ή έκαναν σφήνες σε ΙΧ και λεωφορεία.
Οι πρώτοι «κόφτες» και τι ισχύει σήμερα
Εκείνη την περίοδο, που οι επίσημοι φορείς πιάστηκαν απροετοίμαστοι, οι δύο εταιρείες που δραστηριοποιούνταν στη χώρα μας, η Lime και η hive (τότε μέλος του ομίλου Daimler) αποφάσισαν στις αρχές του 2019, να μειώσουν τη μέγιστη ταχύτητα κυκλοφορίας των ηλεκτρικών πατινιών από 25 χλμ/ώρα σε 20 χλμ./ώρα.
Παράλληλα, δεσμεύτηκαν ότι ενσωματώνοντας τεχνολογία GPS και δημιουργώντας εικονικές περιφράξεις (geo-fence), θα αποθάρρυναν τους χρήστες να κινούνται σε δρόμους ταχείας κυκλοφορίας ή να παρκάρουν παράνομα. Λιγότερο από ένα χρόνο μετά, ανέστειλαν βέβαια τη λειτουργία τους στην Ελλάδα με την πανδημία προ των πυλών.
Σήμερα, το θεσμικό πλαίσιο που καθιερώθηκε το 2021 από το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών κατηγοριοποιεί, μεταξύ άλλων, τα Ελαφρά Προσωπικά Ηλεκτροκίνητα Οχήματα (ΕΠΗΟ), σε αυτά που αναπτύσσουν ταχύτητα ως 6 χλμ./ώρα, παραπλήσια δηλαδή με αυτήν του πεζού, τα οποία μπορούν να κυκλοφορούν όπου και όπως κυκλοφορούν οι πεζοί, και εκείνα που αναπτύσσουν ταχύτητα από 6 ως 25 χλμ./ώρα.
Αυτά λογίζονται ως ποδήλατα και κυκλοφορούν όπου επιτρέπονται και τα ποδήλατα. Η κυκλοφορία τους απαγορεύεται σε οδούς όπου αναπτύσσονται ταχύτητες άνω των 50 χλμ./ώρα.
Ακόμη, κατ’ αντιστοιχία με τα ποδήλατα οφείλουν να φέρουν υποχρεωτικό εξοπλισμό, όπως φρένα, φώτα, ηχητική προειδοποίηση. Οι οδηγοί ποδηλάτων και μέσων μικροκινητικότητας συστήνεται να φορούν εγκεκριμένου τύπου προστατευτικό κράνος, κανονικά δεμένο.
Οι διανομείς που για την εκτέλεση της εργασίας τους οδηγούν ποδήλατο, μοτοποδήλατο, μοτοσικλέτα, τρίτροχο όχημα ή ΕΠΗΟ υποχρεούνται κατά τη νύκτα να φορούν ανακλαστικό γιλέκο, πανωφόρι κ.λπ., ώστε να είναι ορατοί από όλες τις κατευθύνσεις. Αντίστοιχα υποχρεούνται και όλοι οι οδηγοί των ΕΠΗΟ κατά τη νύκτα.
Στην Αθηναϊκή Ριβιέρα και τα νησιά
Προτού αποχωρήσει από την ελληνική αγορά η Lime είχε διαγράψει μία επιτυχημένη πορεία στη χώρα μας, με 1 εκατ. διαδρομές στη Θεσσαλονίκη και περί τους 20.000 ενεργούς χρήστες μηνιαίως στην Αθήνα. Έχοντας καταγράψει ρεκόρ 156 εκατ. διαδρομών το 2023, δηλαδή περίπου 5 διαδρομές το δευτερόλεπτο για ολόκληρο το έτος, και τα ιστορικά υψηλότερα ακαθάριστα έσοδα από κρατήσεις 616 εκατ. δολαρίων (+32%), έβαλε πλώρη για την επιστροφή της στην Ελλάδα.
Στοχεύοντας στρατηγικά στις πόλεις που συνδυάζουν υψηλές τουριστικές ροές, με «κενά» στο σύστημα των δημόσιων συγκοινωνιών, έβαλε στο ραντάρ της αρχικά τη Θεσσαλονίκη, ενώ μέσα στον επόμενο μήνα η υπηρεσία θα κατηφορίσει στην Αθηναϊκή Ριβιέρα.
Εντός του καλοκαιριού, θα ληφθούν οι αποφάσεις για την επόμενη φάση επέκτασης μέσα στο 2024, που θα περιλαμβάνει κάποια νησιά και ίσως κάποιες πόλεις. Στελέχη της εταιρείας βρίσκονται σε επαφές με δημοτικές αρχές, ώστε να υπάρξει συνεργασία για την είσοδο της υπηρεσίας, με τη δυνατότητα προσφοράς καλύτερων τιμών στους ντόπιους για να χρησιμοποιούν τα κοινόχρηστα e-scooters.
Σημειώνεται ότι στη Θεσσαλονίκη δραστηριοποιείται ήδη από το 2023, η πλατφόρμα της Hop, ενώ η βελγική Hoppy είναι στην Κέρκυρα.
Παγκόσμια τάση
Από τα στοιχεία φαίνεται ότι οι Ευρωπαίοι στρέφονται στη μικροκινητικότητα. Μόνο το πρώτο τρίμηνο του 2023, το Βερολίνο στέφθηκε πρωταθλητής με 3,1 εκατομμύρια ταξίδια με ηλεκτρικά πατίνια. Ακολούθησε το Παρίσι με 2,8 εκατομμύρια ταξίδια, λίγους μήνες προτού γίνει το δημοψήφισμα με πρωτοβουλία της δημάρχου Αν Ινταλγκό, που επέβαλε «έξωση» των e-scooters από την πόλη. Τρίτο, ήταν το Αμβούργο με 2,2 εκατομμύρια ταξίδια.
Η τάση πάντως είναι παγκόσμια και μάλιστα, αντί να ανακοπεί, διευρύνθηκε μέσα στην πανδημία. Μεταξύ 2019 και 2023, σύμφωνα με την NUMO – New Urban Mobility Alliance, ο αριθμός των πόλεων με κοινόχρηστα μέσα μικροκινητικότητας διπλασιάστηκε, ενώ η δραστηριότητα αυξήθηκε κατά 70%. Η Ευρώπη κρατά τα σκήπτρα με μερίδιο 75% στη μικροκινητικότητα. Σήμερα, στον χάρτη της μικροκινητικότητας εντάσσονται 1.200 πόλεις σε 66 χώρες. Υπάρχουν περισσότεροι από 150 φορείς εκμετάλλευσης.
Από πρωτεύουσα της μικροκινητικότητας, πολέμιος
Από τον Σεπτέμβριο του 2023, το Παρίσι από πρωτεύουσα της μικροκινητικότητας για την Ευρώπη, έγινε μία πόλη χωρίς e-scooters. Στο πικ του κύκλου που άνοιξε το 2017, η γαλλική πρωτεύουσα διέθετε τον τρίτο μεγαλύτερο στόλο 20.000 κοινόχρηστων ποδηλάτων, με 1.800 σταθμούς ενοικίασηςκαι πάνω από 85.000 διαδρομές ημερησίως. Η πόλη κινείται όμως από τα μέσα του 2017 στους ρυθμούς των ηλεκτρικών πατινιών που κατακλύζουν το κέντρο.
Μπροστά στις προβλέψεις ότι σε μερικά χρόνια 40.000 ηλεκτρικά πατίνια θα κατέκλυζαν την πόλη και με τα ατυχήματα εντός Παρισιού στα οποία ενεπλάκη e-scooter το 2018 να παρουσιάζουν αύξηση 20%, ο δήμος της πόλης ανέλαβε δράση. Μέσα στο 2019, καθιέρωσε από τους αυστηρότερους κανονισμούς παγκοσμίως για αυτόματο περιορισμό της ταχύτητας στα 20 χλμ./ώρα, αλλά κυρίως περιορισμό του στόλου των e-scooters και συνεπώς των εταιρειών διαχείρισης. Εκ του αποτελέσματος, πάντως φάνηκε πως τίποτα δεν στάθηκε αρκετό για να αμβλύνει τα προβλήματα και τις ανησυχίες.
Ακολουθήστε το Business Daily στο Google news 
