Κατατέθηκε η τροπολογία από το υπουργείο Ενέργειας και Περιβάλλοντος σχετικά με τα μέτρα εξοικονόμησης ηλεκτρικής ενέργειας που επιβάλλει η Ευρωπαϊκή Ένωση στα μέλη της. Κάθε χώρα είναι υποχρεωμένη να μειώσει την κατανάλωση του ρεύματος κατά 5% το χρονικό διάστημα από 1η Δεκεμβρίου 2022 έως 31 Μαρτίου 2023.
Η υποχρεωτικότητα στην Ελλάδα θα αφορά στις βιομηχανίες που ηλεκτροδοτούνται από την υψηλή και μέση τάση. Για τα νοικοκυριά και τους ελεύθερους επαγγελματίες το μέτρο δεν είναι υποχρεωτικό, αλλά ισχύει η παρότρυνση για μείωση της κατανάλωσης ρεύματος κατά 10% μέσω της περιορισμένης χρήσης ενεργοβόρων ηλεκτρικών συσκευών.
Αναμένεται η Κοινή Υπουργική Απόφαση που θα διευκρινίζει ποιες ώρες της ημέρας οι βιομηχανίες θα κατεβάζουν τους διακόπτες, πόσα ΜW είναι ο ημερήσιος στόχος της εξοικονόμησης, πως θα αποζημιώνονται οι επιχειρήσεις μέσω δημοπρασιών κ.α.
Ήδη, στην τροπολογία αναφέρεται πως: «Συστήνεται Υπηρεσία Μείωσης Ηλεκτρικής Ενέργειας, ως υποχρέωση των καταναλωτών ηλεκτρικής ενέργειας των φορέων σωρευτικής εκπροσώπησης φορτίου, για περιορισμό ενεργού ισχύος που καταναλίσκουν κατά τις ώρες αιχμής, τουλάχιστον κατά μια ποσότητα, όπως αυτή ορίζεται από την απόφαση παρ. 4, έναντι οικονομικού αντισταθμίσματος».
Με τις μέχρι τώρα παρουσιάσεις του ΑΔΜΗΕ προς τις ενεργοβόρες επιχειρήσεις οι περικοπές στην κατανάλωση θα γίνονται κατά τις ώρες αιχμής 18.00-21.00 όταν η ζήτηση για ρεύμα είναι μεγάλη. Οι περικοπές θα γίνονται καθημερινά, αλλά και τα Σαββατοκύριακα.
Στόχος είναι το τετράμηνο να εξοικονομηθούν 104.500 MW, δηλαδή περίπου 870 ΜW την ημέρα ή 290 ΜW την ώρα. Σημειώνεται πως ο στόχος θα μπορούσε να «πιαστεί» μόνο από τις περικοπές στις χαλυβουργικές μονάδες αλλά οι εταιρείες αυτές εδώ και πολύ καιρό δεν λειτουργούν τις ώρες αιχμής, ακριβώς λόγο του υψηλού κόστους ρεύματος.
Υπενθυμίζεται ότι κατά τις ώρες αιχμής το ρεύμα είναι ακριβότερο, καθώς στο σύστημα έχουν εισέλθει και οι μονάδες παραγωγής από φυσικό αέριο που δίνουν και τις υψηλότερες τιμές.
Η αποζημίωση των επιχειρήσεων για τις περικοπές ρεύματος θα γίνεται μέσω πλατφόρμας δημοπρασιών με χρήματα από το Ταμείο Ενεργειακής Μετάβασης (TEM)
Τα δύο εμπόδια για την πετυχημένη εφαρμογή του μέτρου
Δύο είναι μέχρι τώρα οι ενστάσεις των εταιρειών που θα κληθούν να συμμετάσχουν στην προσπάθεια αυτή:
- Πρώτον, είναι πολύ δύσκολο να ισχύσει το μέτρο από την 1η Δεκεμβρίου. Όπως αναφέρουν, πρέπει πρώτα να βγει η ΚΥΑ, μετά να ανοίξει ο ΑΔΜΗΕ μητρώο και οι επιχειρήσεις να καταθέσουν όλα τα δικαιολογητικά και τέλος να αποσαφηνιστούν οι όροι των δημοπρασιών. Όπως τονίζουν χαρακτηριστικά, «πάμε για τρίμηνο και όχι για τετράμηνο».
- Η δεύτερη ένσταση -και σημαντικότερη- έχει να κάνει με τη δυνατότητα του Ταμείου Ενεργειακής Μετάβασης να «σηκώσει» το κόστος των αποζημιώσεων. Το ταμείο, το οποίο έχει επιστρέψει στους καταναλωτές μέσω επιδοτήσεων το ποσό των 2,5 δισ. ευρώ από την ανάκτηση των υπερκερδών, σήμερα έχει μόνο 400 εκατ. ευρώ και από αυτά θα πρέπει να πληρωθούν οι επιδοτήσεις Νοεμβρίου και Δεκεμβρίου.
Το ΤΕΜ, όταν οι τιμές του φυσικού αερίου ήταν ψηλά, εισέπραττε από την επιβολή πλαφόν στην τιμή της χονδρεμπορικής αγοράς εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ, αλλά με τη ραγδαία μείωση της τιμής του καυσίμου κοντά στα 110 ευρώ ανά μεγαβατώρα οι ανακτήσεις έχουν μειωθεί.
Για παράδειγμα,τον περασμένο Αύγουστο ανακτήθηκαν 900 εκατ. ευρώ, τον περασμένο Οκτώβριο 254 εκατ. ευρώ, ενώ μέχρι και τις 17 Νοεμβρίου είχαν εισπραχθεί μόλις 93 εκατ. ευρώ. Όλα δείχνουν ότι το ΤΕΜ θα πρέπει να ενισχυθεί από τον κρατικό προϋπολογισμό για να επιτελέσει το ρόλο του στις αποζημιώσεις των δημοπρασιών.
Σύμφωνα με εκπροσώπους των ενεργοβόρων επιχειρήσεων, «ο στόχος της μείωσης του 5% για κάποιες βιομηχανίες είναι εφικτός. Υπάρχουν όμως και πολλές βιομηχανίες που δουλεύουν τρεις βάρδιες λόγω υψηλών παραγγελιών οι οποίες δεν θα σταματήσουν την παραγωγή και θα προτιμήσουν να πληρώσουν πρόστιμο».
Πάντως, με το μέτρο της περικοπής της κατανάλωσης κατά 5% από τη βιομηχανία, απομακρύνεται το ενδεχόμενο διακοπών ρεύματος εκ περιτροπής στα νοικοκυριά και σε άλλες δομές όπως σχολεία, νοσοκομεία κ.α. Το πραγματικό όφελος, όμως, όπως αναφέρουν από το ΥΠΕΝ είναι ότι η μείωση της κατανάλωσης στις ώρες αιχμής θα οδηγήσει σε υποχώρηση της μέσης τιμής για την ηλεκτρική ενέργεια αλλά και σε λιγότερες εισαγωγές φυσικού αερίου.