Σε… Ελντοράντο επενδύσεων με δημιουργία νέων μονάδων και γραμμών παραγωγής, πολλαπλές εξαγορές μικρότερων εταιρειών αλλά και είσοδο νέων (ακόμα και ετερόκλητων) «παικτών» εξελίσσεται ο κλάδος του εμφιαλωμένου νερού στην Ελλάδα τα τελευταία χρόνια.
Με τη χώρα μας να είναι ανάμεσα στα κορυφαία τουριστικά brands στον κόσμο, δεχόμενη 32 εκατ. αφίξεις τη «χρυσή» χρονιά του 2019 και με προσδοκίες πλήρους επιστροφής είτε φέτος είτε το 2023, ο κλάδος του εμφιαλωμένου νερού έχει λόγους να κάνει επενδύσεις αναβάθμισης, με στόχο την καλύτερη τοποθέτηση σε μια αγορά που παρουσιάζει σημαντικές προοπτικές περαιτέρω ανάπτυξης.
Εφοπλιστικά κεφάλαια, εταιρείες αναψυκτικών, εταιρείες τροφίμων, γαλακτοβιομηχανίες, αλλά και παραδοσιακές δυνάμεις του χώρου, προχωρούν σε σημαντικές επενδύσεις στον κλάδο του εμφιαλωμένου νερού, πιστοποιώντας την ελκυστικότητα ενός τομέα που – σύμφωνα με αναλυτές – έχει ακόμη πολύ μεγάλα περιθώρια ανάπτυξης.
Μπορεί η χώρα μας να είναι μια μικρή αγορά 10 εκατ. κατοίκων, όμως έχει το προνόμιο να… τετραπλασιάζεται στην τουριστική σεζόν, με ό,τι συνεπάγεται αυτό για την πώληση υπηρεσιών και προϊόντων, όπως το εμφιαλωμένο νερό, ένα κατ’ εξοχήν «τουριστικό» προϊόν. Η συνολική «πίτα» του εμφιαλωμένου νερού στην Ελλάδα ξεπερνά τα 300 εκατ. ευρώ με διαρκώς αυξητική τάση.
Οι τουριστικές επενδύσεις στη χώρα μας κινούνται με ιλιγγιώδεις ρυθμούς, καθώς κορυφαία τουριστικά brands στον κόσμο δημιουργούν μονάδες φιλοξενίας τόσο στην Αθήνα όσο και τη Θεσσαλονίκη αλλά και τη νησιωτική χώρα. Σε όλες αυτές τις μονάδες, το εμφιαλωμένο νερό έχει την πρωτοκαθεδρία και είναι το πλέον απαραίτητο αξεσουάρ.
Διεθνώς, η αγορά του εμφιαλωμένου νερού συνεχίζει να τρέχει με ετήσιους ρυθμούς αύξησης 7-10% την τελευταία 10ετία, εκτοξεύοντας τον παγκόσμιο τζίρο σε πάνω από 100 δισ. δολάρια, σύμφωνα με την Credit Suisse. Οι εταιρείες και τα προϊόντα νερού έχουν αρχίσει να κερδίζουν έδαφος στην πλειοψηφία των χωρών του πλανήτη κι είναι χαρακτηριστικό ότι, σύμφωνα με τα στοιχεία της Transparency Market Research, η παγκόσμια αγορά εμφιαλωμένου νερού θα ξεπεράσει τα 300 δισ. δολάρια σε αξία μέχρι το 2024.
Η σταδιακή απομάκρυνση από τα αναψυκτικά και η στροφή των καταναλωτών σε πιο υγιεινές επιλογές διατροφής, έχει φέρει στο προσκήνιο τα εμφιαλωμένα νερά, όσο ποτέ άλλοτε στο παρελθόν. Είτε πρόκειται για την κατηγορία του επιτραπέζιου νερού, είτε για το ανθρακούχο, είτε για το φυσικό μεταλλικό νερό, το οποίο αφορά περίπου το 70% της κατανάλωσης.
Στην ελληνική αγορά δραστηριοποιούνται πάνω από 70 εταιρείες, η πλειονότητα των οποίων είναι περιφερειακές και τοπικού χαρακτήρα. Γενικώς η αγορά είναι κατακερματισμένη, ενώ μόνο 10-15 εταιρείες έχουν δίκτυο διανομής σε άλλη περιφέρεια από αυτή που εδρεύουν. Συνάμα, οι μεγάλοι του κλάδου έχουν συμφωνίες με τις αλυσίδες σούπερ μάρκετ για προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας, εξού και η εμφάνιση – κατά καιρούς - «άγνωστων» brands.
Βίκος, (Μιτσικέλι), Ζαγόρι, Κορπή, Ιόλη, Αύρα, Θεόνη, Νερά Κρήτης, Σαμαριά, Zaro’s, Δίρφυς, Σέλι, Σεληνάρι, Κρίνος, Ρούβας, Άθως, Υάς, Δουμπιά, Κρυστάλ, Μινόα κ.α. είναι οι πιο γνωστές μάρκες της χώρας.
Τεράστια περιθώρια κέρδους
Ασφαλώς, ο κυριότερος λόγος για τη… φρενίτιδα των επενδύσεων στο συγκεκριμένο κλάδο, είναι τα μεγάλα περιθώρια κέρδους, αλλά, φυσικά και η… άφθονη πρώτη ύλη. Βεβαίως, απαιτούνται πολύ μεγάλες επενδύσεις και υπερσύγχρονες εγκαταστάσεις και γραμμές παραγωγής, όμως, το περιθώριο κέρδους είναι πολύ μεγαλύτερο απ’ όλους τους άλλους κλάδους τροφίμων και αναψυκτικών.
Άλλωστε, κανένα άλλο προϊόν δεν έχει τέτοιο «καπέλο» στην τιμή πώλησης στα περίπτερα, στα εστιατόρια και αλλού, όσο το νερό. Ενώ στα σούπερ μάρκετ το μικρό μπουκάλι των 0,5 λίτρων κοστίζει μεταξύ 13 και 16 λεπτών, στο περίπτερο έχει ενδεικτική τιμή στο μισό ευρώ! Το μπουκάλι του ενός λίτρου, κοστίζει 0,31 ευρώ στο σούπερ μάρκετ και πολύ χαμηλότερα αν είναι εξάδα, ενώ στο περίπτερο κοστίζει 1 ευρώ!
Κανένα άλλο προϊόν δεν έχει τόσο μεγάλη «ψαλίδα» στην τιμή, όσο το νερό. Άλλωστε, ένα απολύτως… οξύμωρο σχήμα για την αγορά ευρύτερα είναι ότι ένα λίτρο νερού (που παράγεται κατά δεκάδες χιλιάδες καθημερινά μέσω των αυτόματων μηχανών) κοστίζει στο περίπτερο (ενδεικτική τιμή) 1 ευρώ, δηλαδή όσο περίπου κάνει ένα λίτρο γάλα (!!) και έως πριν μερικά χρόνια όσο έκανε ένα λίτρο βενζίνης!
Νέα μεγάλη επένδυση της ΒΙΚΟΣ
Χθες, η Ηπειρωτική Βιομηχανία Εμφιαλώσεων (ΒΙΚΟΣ), μια από τους δύο leader της αγοράς (μαζί με τη Χήτος – Ζαγόρι), ανακοίνωσε νέα μεγάλη επένδυση 22 εκατ. ευρώ με την ανέγερση νέας μονάδας παραγωγής και εμφιάλωσης νερού και αναψυκτικών. Πρόκειται για νέο - υπερσύγχρονο βιομηχανοστάσιο στο Καλπάκι του Δήμου Πωγωνίου, που περιλαμβάνει δύο γραμμές παραγωγής (γυαλί και can), της κορυφαίας γερμανικής εταιρείας KRONES.
Η νέα εγκατάσταση έρχεται μετά την ολοκλήρωση ενός επίσης μεγάλου επενδυτικού πλάνου, ύψους 25 εκατ. ευρώ, την τελευταία πενταετία και αποτελεί συνέχεια της στρατηγικής εξέλιξης και ανάπτυξης που ακολουθεί με συνέπεια η εταιρεία. Η νέα μονάδα έχει δυνατότητα να παράγει 42.000 αλουμινένιες συσκευασίες (cans) ανά ώρα και 20.000 γυάλινες φιάλες ανά ώρα. Η νέα παραγωγή έρχεται να προστεθεί στην ήδη υπάρχουσα (359.000 ανά ώρα) φτάνοντας τη συνολική δυναμικότητα της εταιρείας στις 421.000 φιάλες ανά ώρα, που την καθιστά κορυφαία στη χώρα.
Η νέα μονάδα αναμένεται να έχει ολοκληρωθεί και τεθεί σε λειτουργία έως τον προσεχή Σεπτέμβριο, καθώς οι κατασκευαστικές και τεχνικές εργασίες είναι σε πλήρη εξέλιξη. Η νέα εγκατάσταση θα καταλαμβάνει 8.800 τ.μ. (παρασκευαστήριο, εμφιαλωτήριο, αποθηκευτικοί και βοηθητικοί χώροι) και με την ολοκλήρωση της νέας μονάδας η συνολική επιφάνεια των κτηριακών εγκαταστάσεων της εταιρείας θα ξεπερνούν τα 87.000 τ.μ..
Χήτος (Ζαγόρι): Σε επενδυτική αντεπίθεση με εξαγορές και συνεργασίες
Σε πλήρη εξέλιξη, προσδοκώντας στην «επιστροφή» του ελληνικού τουρισμού αλλά και του κλάδου HORECA βρίσκεται το τριετές επενδυτικό πρόγραμμα συνολικού ύψους 25 εκατ. ευρώ της εταιρείας Χήτος ΑΒΕΕ, που εμφιαλώνει το νερό με το brand Ζαγόρι, έχοντας ηγετικά μερίδια στην ελληνική αγορά.
Άνοιγμα στη νότια Ελλάδα μέσω εξαγοράς της Ζήρεια ΕΠΕ, στρατηγική συνεργασία με τη γαλλική Danone Waters για την κυκλοφορία των κορυφαίων Εvian και Ferrarelle στην Ελλάδα εξ αρχής του ’22, άνοιγμα στα «ελαφρά» αναψυκτικά είναι οι κινήσεις του τελευταίου διαστήματος που στόχο έχουν να ισχυροποιήσουν περαιτέρω το brand και να αυξήσουν το αποτύπωμά του τα επόμενα χρόνια. Παράλληλα, το επενδυτικό πλάνο περιλαμβάνει νέες γραμμές παραγωγής στις υφιστάμενες εγκαταστάσεις, επέκταση των αποθηκευτικών χώρων και νέες εγκαταστάσεις.
Η Ζήρεια εμφιαλώνει το ομώνυμο νερό στις παραγωγικές εγκαταστάσεις στην Κυλλήνη Στυμφαλίας στην Κόρινθο, με την ηπειρώτικη εταιρεία να κάνει ένα σημαντικό άνοιγμα στη νότια Ελλάδα. Οι εγκαταστάσεις της Ζήρεια βρίσκονται σε μια περιοχή που προστατεύεται περιβαλλοντικά από τις συνθήκες Ramsar και Natura 2000. Η τοποθεσία της μονάδας εμφιάλωσης στη Ζήρεια (όρος Κυλλήνη) της Κορινθίας είναι κομβική και από πλευράς logistics, καθώς η εταιρεία βρίσκεται δίπλα στα μεγάλα αστικά κέντρα και λιμάνια, με αποτέλεσμα την περαιτέρω μείωση του περιβαλλοντολογικού αποτυπώματος λειτουργίας της.
Θεόνη
Μέσα στον Ιανουάριο του 2022 η εταιρεία ανακοίνωσε νέα επένδυση ύψους 10 εκατ. ευρώ για τη δημιουργία νέας γραμμής παραγωγής και νέου κέντρου αποθήκευσης και παροχής υπηρεσιών logistics στον Ελληνόπυργο Μουζακίου. Σύμφωνα με τη διοίκηση της θεσσαλικής βιομηχανίας, η νέα γραμμή θα αυξήσει τον όγκο παραγωγής κατά 60% των φιαλών ημερησίως σε συσκευασίες των 500ml & 1500ml και αναμένεται να έχει ολοκληρωθεί στα μέσα του 2022, ώστε να καλύψει την τεράστια ζήτηση του καλοκαιριού στην Ελλάδα, αλλά και στις διεθνείς αγορές, καθώς πρόσφατα η εταιρεία υπέγραψε μία μεγάλη εμπορική συμφωνία στις ΗΠΑ.
Οι υπόλοιπες κινήσεις του κλάδου
Εφοπλιστικά κεφάλαια, εταιρείες αναψυκτικών και γαλακτοβιομηχανίες
Η μεγαλύτερη ελληνική εταιρεία αναψυκτικών Λουξ εξαγόρασε το 42,34% της εταιρείας Δίρφυς μπαίνοντας σ’ έναν συγγενικό με το αντικείμενό της χώρο, με μεγάλες προσδοκίες και υψηλή τεχνογνωσία, ενώ ο εφοπλιστής Παναγιώτης Τσάκος (Τsakos Εnergy Navigation - TEN) επενδύει στην εταιρεία «Νερά Πηγών Γράμμου» για μονάδα εμφιάλωσης φυσικού μεταλλικού νερού στην Καστοριά.
Η Pepsico «επιστρέφει» μέσω συμφωνίας με την N.U. Aqua, για να λειτουργήσει ξανά το εμβληματικό εργοστάσιο παραγωγής και εμφιάλωσης νερού στο Λουτράκι, η Σουρωτή προχωρά στη δημιουργία νέας παραγωγικής μονάδας στη Θέρμη, ενώ η Mantis εισήλθε στον κλάδο του εμφιαλωμένου νερού, μέσω της διανομής του Aqua Carpatica (της Valvis Holdings), ενώ επενδύει περαιτέρω στην παραγωγή προχωρώντας στην δημιουργία μονάδας εμφιάλωσης νερού στο Καστράκι Φωκίδας.
Η εταιρεία Ελληνικά Γαλακτοκομεία (Όλυμπος, Ροδόπη, Τυράς) της οικογένειας Σαράντη προχώρησε στην εξαγορά του 77,88% της εταιρείας εμφιάλωσης φυσικού μεταλλικού νερού Δουμπιά – Μαλαματίνα, με έδρα την Δουμπιά Χαλκιδικής, ενώ σημαντικές επενδύσεις έχει κάνει τα τελευταία χρόνια η οικογένεια Μεντεκίδη την εταιρεία που εμφιαλώνει τα νερά Διός και Σέλι.
Παράλληλα, η Coca-Cola Τρία Έψιλον προ λίγων ετών ολοκλήρωσε νέα επένδυση 8 εκατ. ευρώ στις παραγωγικές εγκαταστάσεις της μονάδας που εμφιαλώνει το Φυσικό Μεταλλικό Νερό Αύρα στο Αίγιο, ενώ επενδύσεις έχει κάνει και η Nestle στη μονάδα εμφιάλωσης του φυσικού μεταλλικού νερού Κορπή στη Βόνιτσα.
Η ιστορία του εμφιαλωμένου νερού
Η πρώτη περίπτωση εμφιαλωμένου νερού εμφανίζεται στη Βοστώνη τη δεκαετία του 1760, όταν μια εταιρεία με την ονομασία Spa Jackson Jackson πωλούσε εμφιαλωμένο μεταλλικό νερό για «θεραπευτικές» χρήσεις.
Τα εύχρηστα πλαστικά μπουκάλια υπάρχουν στο εμπόριο από το 1947, όμως η ευρεία χρήση τους ξεκίνησε τη δεκαετία του ’60 όταν ανακαλύφθηκε το ανθεκτικό πουλυαιθυλένιο. Κατόπιν, η ανακάλυψη των μπουκαλιών από ΡΕΤ το 1973, στα οποία πωλείτο και η Coca-Cola και άλλα αναψυκτικά, έδωσε τεράστια ώθηση στην χρήση τους.
Οι πωλήσεις του εμφιαλωμένου νερού εκτοξεύθηκαν στις ΗΠΑ γύρω στο 1977 ύστερα από μια διαφημιστική καμπάνια 3,73 εκ. δολ. της γαλλικής μάρκας Perrier. Απευθυνόμενο στους baby - boomers με εκλεκτά γούστα, το ανθρακούχο αυτό νερό διαφημιζόταν ως ένα αναψυκτικό που απευθυνόταν στους λίγους και εκλεκτούς.
Το 2016, οι πωλήσεις του εμφιαλωμένου νερού ξεπέρασαν για πρώτη φορά εκείνες των αναψυκτικών. Οι ΗΠΑ μόνο κατανάλωσαν περίπου 150 λίτρα εμφιαλωμένο νερό ανά άτομο, πολύ περισσότερο από την μπύρα ή το γάλα.