Διαδικασία αλλαγής διοικητικού συμβουλίου στην ΕΧΑΕ, με επίκεντρο τη θέση του διευθύνοντος συμβούλου, Σωκράτη Λαζαρίδη βρίσκεται σε εξέλιξη μετά από έντονες κυβερνητικές παρεμβάσεις και πιέσεις.
Πρόκειται για παρέμβαση που προκαλεί έντονο προβληματισμό, καθώς στερείται παντελώς θεσμικού μανδύα, θυμίζοντας περασμένες εποχές και καταστάσεις. Παράλληλα οι χειρισμοί, που δεν διακρίθηκαν για τη λεπτότητα και την αποτελεσματικότητά τους, προκαλούν πολλές αιτιάσεις και στο εσωτερικό της κυβέρνησης.
Σημειώνεται ότι το Ελληνικό Δημόσιο δεν είναι μέτοχος της ΕΧΑΕ, η οποία είναι εισηγμένη στο Χρηματιστήριο Αθηνών και διέπεται από κανόνες εταιρικής διακυβέρνησης, κανόνες που η κυβέρνηση αγνόησε ολοκληρωτικά παρά τα περί του αντιθέτου δηλούμενα. Στη θεωρία, η ενίσχυση των κανόνων εταιρικής διακυβέρνησης και θεσμικής λειτουργίας, βρίσκονται πολύ ψηλά στην κυβερνητική ατζέντα, καθώς θεωρείται ότι η μη τήρηση και, πολλές φορές, η καταστρατήγηση των κανόνων εταιρικής διακυβέρνησης αποτέλεσε πηγή πολλών δεινών για τη χώρα.
Μάλιστα, σε εξέλιξη βρίσκεται η προετοιμασία σχετικής νομοθετικής πρωτοβουλία για την ενίσχυση της εταιρικής διακυβέρνησης, μέσω της οποίας επιδιώκεται η ενίσχυση της αξιοπιστίας των ελληνικών εισηγμένων στους ξένους επενδυτές, γεγονός που καθιστά ακόμα πιο προβληματική την ωμή παρέμβαση που πραγματοποιείται στην ΕΧΑΕ.
Σύμφωνα με καλά πληροφορημένες πηγές του Business Daily πριν λίγες εβδομάδες μεταφέρθηκε στον επικεφαλής της ΕΧΑΕ, Σωκράτη Λαζαρίδη, μέσω μέλους του Δ.Σ. της εταιρίας, ότι θα πρέπει να παραιτηθεί, καθώς επιθυμία της κυβέρνησης είναι η αλλαγή διοίκησης. Η εξωθεσμική αυτή παρέμβαση προκάλεσε μεγάλη αμηχανία στη διοίκηση της ΕΧΑΕ, με τον κ. Λαζαρίδη αρχικά να εκφράζει δυσπιστία και αμφιβολίες για το κατά πόσο είναι δυνατό να υπάρχει τέτοια παρέμβαση αλλά και το πώς αυτό θα μπορούσε να υλοποιηθεί στην πράξη.
Διασταυρωμένες πληροφορίες αναφέρουν ότι ο οικονομικός σύμβουλος του Πρωθυπουργού, Αλέξης Πατέλης είναι αυτός που έχει χειριστεί την υπόθεση της αλλαγής διοίκησης στην ΕΧΑΕ.
Την επιφυλακτική στάση του Σ. Λαζαρίδη ακολούθησαν αρκετά δημοσιεύματα, στα οποία προαναγγελλόταν η απόφαση της κυβέρνησης για την αλλαγή διευθύνοντος συμβούλου στην ΕΧΑΕ.
Ακολούθησαν νέες επαφές, αυτή τη φορά με απευθείας συζητήσεις κυβερνητικών αξιωματούχων με τη διοίκηση της ΕΧΑΕ, μέσω των οποίων φαίνεται ότι υπήρξε συμφωνία για μια συντεταγμένη διαδικασία αλλαγής Δ.Σ. στην ΕΧΑΕ. Στο πλαίσιο αυτό, μετά τις κυβερνητικές πιέσεις, ο διευθύνων σύμβουλος της ΕΧΑΕ θα ανακοινώσει την πρόθεση παραίτησής του και την εκκίνηση της εταιρικής διαδικασίας για την επιλογή νέου διευθύνοντος συμβούλου.
Ερωτηματικά για τον ρόλο του Αλέξη Πατέλη
Η υπόθεση τροφοδοτεί έντονη κριτική και προβληματισμό για την σκοπιμότητα, τον τρόπο και τους χειρισμούς της κυβέρνησης όχι μόνο σε επίπεδο αγοράς αλλά και εντός της κυβέρνησης. Ειδικά ο αρχικός χειρισμός, όπου ζητήθηκε, μέσω αγγελιοφόρου, η παραίτηση διευθύνοντος συμβούλου εισηγμένης εταιρίας λόγω κυβερνητικής απόφασης δεν έχει προηγούμενο και παραπέμπει στην πιο αδέξια περίοδο της διακυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ.
Επιπλέον δημιουργούνται πολλά ερωτηματικά για το ρόλο του επικεφαλής του οικονομικού γραφείου του Πρωθυπουργού, Αλέξη Πατέλη, ο οποίος φαίνεται ότι ασκεί ρόλο και εξουσίες που ξεπερνούν κατά πολύ τα όρια ενός συμβούλου. Πληροφορίες αναφέρουν ότι σε τουλάχιστον δυο συσκέψεις που πραγματοποιήθηκαν στο Μέγαρο Μαξίμου ο κ. Πατέλης καταφέρθηκε, και μάλιστα με ασυνήθιστα έντονο τρόπο, κατά της διοίκησης της ΕΧΑΕ.
Η κριτική εστιάζει σε δύο σημεία: στο γεγονός ότι οι ενέργειες και πρωτοβουλίες του κ. Πατέλη ξεπερνούν τα όρια του επικεφαλής του οικονομικού γραφείου του Πρωθυπουργού και, το δεύτερο σημείο, ότι η παρέμβαση αφορά εισηγμένη εταιρεία στην οποία το κράτος δεν έχει συμμετοχή.
Παράγοντες της αγοράς επισημαίνουν ότι δεν υπάρχει η παραμικρή νομιμοποιητική βάση μιας τέτοιας παρέμβασης, γεγονός που την καθιστά εξαιρετικά προβληματική. Είναι χαρακτηριστικό ότι, σε άτυπη κυβερνητική ενημέρωση προ λίγων εβδομάδων, κυβερνητικός αξιωματούχος αρνήθηκε κάθε εμπλοκή στην υπόθεση Λαζαρίδη τονίζοντας ότι «το Δημόσιο δεν κατέχει μετοχές της ΕΧΑΕ και δεν διαθέτει ούτε μια θέση στο Δ.Σ. Η ΕΧΑΕ είναι μία πλήρως ιδιωτική εταιρεία και ελέγχεται κυρίως από θεσμικούς επενδυτές», διάψευση που ωστόσο διαψεύδεται από τις κυβερνητικές πράξεις και πρωτοβουλίες.
Η αναφορά ότι αποτελεί ζήτημα των μετόχων πάντως έκανε πολλούς να συνδέσουν το επιχειρούμενη ανατροπή Λαζαρίδη με την Goldman Sachs η οποία είναι ο μεγαλύτερος μέτοχος της ΕΧΑΕ με ποσοστό 5,07%, σύνδεση που δεν φαίνεται να έχει βάση, με την Goldman να αποφεύγει κατά πάγια πρακτική τέτοιου είδους εμπλοκές.
Ορισμένοι αναλυτές αποδίδουν την κυβερνητική σπουδή για την απομάκρυνση Λαζαρίδη στην αγωνία που έχει καταλάβει τμήμα του οικονομικού επιτελείου γιατί δεν αποτυπώνεται στην χρηματιστηριακή αγορά το έργο της κυβέρνησης και η μεγάλη πρόοδος που έχει συντελεστεί σε πολλά μέτωπα. Σύμφωνα με αυτή τη προσέγγιση η «χαμηλή πτήση» του ΧΑ οφείλεται στις κακές επιλογές της νυν διοίκησης και η ανανέωσή της θα μπορούσε να εμφυσήσει νέα πνοή αισιοδοξία στην αγορά.
Ωστόσο η οπτική αυτή φαίνεται ότι αγνοεί το γεγονός ότι η χαμηλή πτήση του Γενικού Δείκτη οφείλεται στην κακή πορεία των τραπεζικών μετοχών. Αντίθετα η συντριπτική πλειοψηφία των εγχώριων μετοχών έχει πραγματοποιήσει ένα εντυπωσιακό ράλι τα τελευταία χρόνια. Επιπλέον αγνοεί τους περιορισμούς που δημιουργεί το γεγονός ότι η πιστοληπτική αξιολόγηση της Ελλάδας δεν είναι investment grade, συμπαρασύροντας το ΧΑ στην κατηγορία των αναδυόμενων αγορών γεγονός που καθιστά απαγορευτικές τις τοποθετήσεις σε ελληνικές μετοχές από ένα μεγάλο φάσμα μεγάλων θεσμικών χαρτοφυλακίων.
Σε κάθε περίπτωση είναι διπλά προβληματικό αν κάθε φορά που μια κυβέρνηση ή ένα στέλεχος του οικονομικού επιτελείου θεωρεί ότι η δουλειά δεν γίνεται όπως θα ήθελε η κυβέρνηση να έχει τη δυνατότητα να προχωρά σε παρεμβάσεις για την αλλαγή διοικήσεων εισηγμένων εταιριών.