Λίγες ημέρες πριν από τα Χριστούγεννα του 2018, ο τότε υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Γιώργος Σταθάκης, δήλωσε υπερήφανα για τη συμφωνία ιδιωτικοποίησης του ΔΕΣΦΑ, που μόλις είχε οριστικοποιηθεί: «Τελικά, γίνεται διαφορετικά». Εννοούσε ότι οι ιδιωτικοποιήσεις του ΣΥΡΙΖΑ δεν είχαν την παραμικρή ομοιότητα με τις «αποικιοκρατικές συμφωνίες ξεπουλήματος της δημόσιας περιουσίας», που έκλειναν, κατά τον ΣΥΡΙΖΑ, τα κόμματα του παλιού δικομματισμού.
Ο Γιώργος Σταθάκης είχε δίκαιο: εκείνη η συμφωνία ιδιωτικοποίησης μιας εταιρείας κατ’ εξοχήν στρατηγικής για την εθνική μας οικονομία, αφού διαχειρίζεται το Εθνικό Δίκτυο Φυσικού Αερίου, ήταν διαφορετική, όχι μόνο από άλλες ελληνικές ιδιωτικοποιήσεις, αλλά ίσως διαφορετική και από τις περισσότερες ιδιωτικοποιήσεις που γίνονται διεθνώς. Γιατί είχε στη «βιτρίνα» της ένα πολύ υψηλό τίμημα, που ξεπέρασε τα 500 εκατ. ευρώ, αλλά ταυτόχρονα επέτρεπε στους αγοραστές να πάρουν πίσω σε πολύ σύντομο χρονικό τα κεφάλαια που είχαν δεσμεύσει.
Ο ΔΕΣΦΑ μεταβιβάσθηκε στην κοινοπραξία SENFLUGA Energy Infrastructure Holdings, όπου μετέχουν η ιταλική Snam, η ισπανική Enagas και η βελγική Fluxys, ενώ στις αρχές του 2020 ποσοστό 10% της κοινοπραξίας αποκτήθηκε από τον όμιλο Κοπελούζου. Η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ, όπως δήλωνε τότε ο Γιώργος Σταθάκης, κατάφερε «να εξασφαλίσει ένα σαφώς υψηλότερο τίμημα», το οποίο ανήλθε στο όντως εντυπωσιακό ποσό των 535 εκατ. ευρώ.
Αν κοιτάξει κανείς, όμως, όχι τι παίρνει το Δημόσιο αλλά πώς το τίμημα πληρώνεται από τους αγοραστές, διαπιστώνει ότι πρόκειται και για μια μοναδικά ευνοϊκή συμφωνία για την κοινοπραξία των αγοραστών:
- Το μεγαλύτερο μέρος του τιμήματος καλύφθηκε με ένα δεκαετές ομολογιακό δάνειο 350 εκατ. ευρώ από την Εθνική Τράπεζα, που είχε σπεύσει τότε να υποστηρίξει χρηματοδοτικά αυτή την τόσο… διαφορετική ιδιωτικοποίηση. Έτσι, τα δύο τρίτα του τιμήματος καλύφθηκαν χωρίς να χρειασθεί να «βάλουν το χέρι στην τσέπη» οι νέοι μέτοχοι.
- Η κοινοπραξία SENFLUGA προσέφερε τότε μετρητά μόλις 185 εκατ. ευρώ και απέκτησε τα δύο τρίτα των μετοχών μιας εταιρείας με ενεργητικό 1,5 δισ. ευρώ περίπου και καθαρή θέση 950 εκατ. ευρώ, στο τέλος του 2018. Τα καθαρά κέρδη χρήσης 2018 είχαν ανέλθει σε 73,45 εκατ. ευρώ, ενώ ο ΔΕΣΦΑ είχε στο ταμείο του 217,9 εκατ. ευρώ.
Ακόμη και αυτό το ποσό, όμως, πριν συμπληρωθεί μια διετία από τη μεγάλη και διαφορετική ιδιωτικοποίηση έχει γυρίσει πίσω στους αγοραστές, με δύο κινήσεις:
- Την περασμένη Τρίτη, 16 Ιουνίου, ανακοινώθηκε από τον ΔΕΣΦΑ η έγκριση από τη γενική συνέλευση των μετόχων της επιστροφής κεφαλαίου ύψους 74,981 εκατ. ευρώ στους μετόχους. Έτσι, η κοινοπραξία των αγοραστών, ως μέτοχοι με 66% του μετοχικού κεφαλαίου, έλαβαν από τον ΔΕΣΦΑ το ποσό των 50 εκατ. ευρώ (49,49 εκατ. ευρώ, για την ακρίβεια).
- Νωρίτερα, δηλαδή με το κλείσιμο της χρήσης 2019, ο ΔΕΣΦΑ πλήρωσε στους μετόχους του ένα μεγάλο μέρισμα, συνολικού ύψους 186,818 εκατ. ευρώ, εκ των οποίων τα 123,3 εκατ. ευρώ αναλογούν στην κοινοπραξία SENFLUGA. Αξίζει να σημειωθεί ότι στην αμέσως προηγούμενη χρήση το μέρισμα που είχε διανεμηθεί ήταν 45,5 εκατ. ευρώ, δηλαδή στην πρώτη χρήση με τη νέα ιδιοκτησία το μέρισμα τετραπλασιάσθηκε.
Έτσι, με την επιστροφή κεφαλαίου των 50 εκατ. ευρώ και το μέρισμα των 123,3 εκατ. ευρώ, μέσα σε ενάμιση χρόνο οι νέοι μέτοχοι έχουν πάρει πίσω 172,8 εκατ. ευρώ, δηλαδή σχεδόν όλα τα μετρητά, ύψους 185 εκατ. ευρώ, που είχαν δεσμεύσει για τη συναλλαγή.
Δύσκολα μια επένδυση σε οποιαδήποτε νόμιμη οικονομική δραστηριότητα έχει τόσο μεγάλη και γρήγορη απόδοση. Ήταν, πράγματι, μια διαφορετική ιδιωτικοποίηση, που μόνο με εθνικά υπερήφανες διαπραγματεύσεις, στις οποίες ειδικεύθηκε η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ, μπορούσε να επιτευχθεί...