Μια καθοριστική χρονιά για την ανάπτυξη των ελληνικών logistics τις επόμενες δεκαετίες θα είναι το 2024. Το όραμα της ανάδειξη της χώρας μας σε εμπορευματικό κόμβο για τη Νοτιοανατολική Ευρώπη κλείνει μία δεκαετία στασιμότητας. Η Ελλάδα δεν διαθέτει ακόμα εμπορευματικά κέντρα, τα οποία αποτελούν μαζί με τον αξιόπιστο και σύγχρονο σιδηρόδρομο, τους πυλώνες των διεθνών logistics. Μες το 2024, μπαίνουν στις ράγες επενδύσεις ως 500 εκατ. ευρώ, σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη, που θα γυρίσουν την κλεψύδρα.
Οι γεωπολιτικές συνθήκες, όπως έχουν διαμορφωθεί αρχικά με τον πόλεμο στη Ουκρανία και μέσα στο 2023 με τον πόλεμο στη Μέση Ανατολή, ανοίγουν εκ νέου παράθυρο ευκαιρίας στη χώρα μας για την είσοδο στις παγκόσμιες εφοδιαστικές αλυσίδες. Με τις επενδύσεις στο Θριάσιο να έχουν δρομολογηθεί, αν και με αξιοσημείωτες καθυστερήσεις, εντός του έτους αναμένονται δύο διαγωνισμοί, προϋπολογισμού που προσεγγίζει τα εκατ. ευρώ, για τον πρώτο μεταφορικό κόμβο της Αττικής στη Φυλή και για το πρώτο εμπορευματικό hub της Βόρειας Ελλάδας στο στρατόπεδο Γκόνου.
Βραχείες παρατάσεις για τις επενδύσεις στο Θριάσιο
Επίκεντρο του ενδιαφέροντος τα τελευταία χρόνια είναι βέβαια το Θριάσιο Πεδίο κι όχι τυχαία. Η μεγάλη ανάπτυξη του λιμανιού του Πειραιά, που αναδεικνύεται στο τέταρτο μεγαλύτερο λιμάνι πολλαπλών χρήσεων πανευρωπαϊκά, δημιουργεί μεγάλες προοπτικές. Εντός του έτους προγραμματίζεται από την κοινοπραξία ΕΤΒΑ ΒΙΠΕ – Goldair η έναρξη των εργασιών για την ανάπτυξη του εμπορευματικού κέντρου στο Θριάσιο Ι, μία επένδυση που θα φτάσει στα 250 εκατ. ευρώ.
Το προσκλητήριο προς τους μεγάλους κατασκευαστικούς ομίλους αναμένεται κατά το πρώτο τρίμηνοτου έτους, ώστε οι υπογραφές με τον ανάδοχο να πέσουν μέσα στην άνοιξη για την κατασκευή εγκαταστάσεων συνολικής έκτασης 300.000 τ.μ. Το masterplan του Θριάσιου Εμπορευματικού Κέντρου (ΘΕΚ) κατατέθηκε προς αδειοδότηση στο Υπουργείο Ανάπτυξης τον περασμένο Νοέμβριο. Εντωμεταξύ, δόθηκε δίμηνη παράταση από τη ΓΑΙΑΟΣΕ για τις προθεσμίες εκπλήρωσης των προϋποθέσεων έναρξης της παραχώρησης, που συμπληρώνεται σε δύο φάσεις στα τέλη Ιανουαρίου και στα τέλη Φεβρουαρίου.
Μία ακόμα παράταση, δίμηνη αυτή τη φορά μετά την αρχική πεντάμηνη, έλαβε και η προσφορά της ένωσης Hellenic Train – DAMCO, που έχει αναδειχθεί ανάδοχος για το Θριάσιο ΙΙ. Πρόκειται για την παραχώρηση και εκμετάλλευση του εμπορευματικού σιδηροδρομικού σταθμού και σταθμού διαλογής (ΕΣΣΣΔΙ), έκτασης 1.450 στρ., που ανήκει στον ΟΣΕ. Το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών καλεί την ανάδοχο ως τις 28/02/2024 να ολοκληρώσει την οριστικοποίηση των συμβατικών εγγράφων, ώστε αυτά να εγκριθούν από την αναθέτουσα αρχή και να πάρουν τον δρόμο για το Ελεγκτικό Συνέδριο. Η ολοκλήρωση του προσυμβατικού ελέγχου θα δώσει το πράσινο φως για την υπογραφή.
Ο ανάδοχος θα πρέπει να ολοκληρώσει μία σειρά έργων, κτηριακών και εξοπλισμού, που θα συμπληρώσουν το μεγάλο πακέτο των σιδηροδρομικών και οδικών υποδομών, αποθηκών, δικτύων που έχουν ήδη κατασκευαστεί από τον ΟΣΕ. Το κόστος του έργου ανέρχεται σε 696 εκατ. ευρώ.
PPF: Φουλ οι μηχανές για Φυλή και Γκόνο
Οι παραπάνω επενδύσεις στο Θριάσιο, σε συνδυασμό με τη μετεγκατάσταση στη Φυλή των 391 μεταφορικών επιχειρήσεων από τον Ελαιώνα, όπου εδώ και δεκαετίες βρίσκεται το άτυπο επιχειρησιακό του κέντρο, θα σχηματίσουν ένα νοητό διαμετακομιστικό τρίγωνο στην Αττική με κυρίαρχη πύλη τον Πειραιά. Μέσα στο πρώτο τρίμηνο του 2024, αναμένεται η ειδική μονάδα ωρίμανσης του ΤΑΙΠΕΔ (PPF) να βγάλει στον αέρα τον διαγωνισμό για τη δημιουργία του μεγάλου εμπορευματικού κέντρου σε έκταση 447 στρ. στην περιοχή «Σπηλιές».
Ήδη με τη θετική γνωμοδότηση του Κεντρικού Συμβουλίου Πολεοδομικών Θεμάτων και Αμφισβητήσεων (ΚΕΣΥΠΟΘΑ) του ΥΠΕΝ για την προέγκριση του Ειδικού Πολεοδομικού Σχεδίου (ΕΠΣ)ολοκληρώθηκαν οι προβλεπόμενες ενέργειες ωρίμανσης. Αναμένεται η Υπουργική Απόφαση που θα επισφραγίσει την πολεοδόμηση του Επιχειρηματικού Πάρκου.
Στόχος είναι εντός του πρώτου εξαμήνου να αναδειχθεί ο επενδυτής για το έργο που θα φτάσει τα 250 εκατ. ευρώ. Πέρα από τα 80 στρ. στα οποία θα εγκατασταθούν οι διαμεταφορείς, με κίνητρα ύψους 21 εκατ. ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης, στην υπόλοιπη έκταση ο ανάδοχος μπορεί να αναπτύξει δραστηριότητες μεταφορών, διαμετακόμισης, εμπορικές, μεικτών χρήσεων, καθώς και αποθήκες ύψους ως 23 μέτρα. Η οικονομική δραστηριότητα στην πλήρη ανάπτυξή της εκτιμάται ότι μπορεί να φτάσει στο 1 δισ. ευρώ.
Παράλληλα, το PPF ωριμάζει και το πρώτο πολυτροπικό κέντρο που θα αναπτυχθεί στη Βόρεια Ελλάδα. Η έναρξη του διαγωνισμού για την παραχώρηση έκτασης 672 στρ. του πρώην στρατοπέδου Γκόνου της Θεσσαλονίκης, που γειτνιάζει με το λιμάνι και ανήκει στο χαρτοφυλάκιο της ΓΑΙΑΟΣΕ, αναμένεται το καλοκαίρι του 2024.
Το ύψος της επένδυσης ανάλογα με το μείγμα χρήσεων logistics και μεταποίησης που θα επιλεγεί εκτιμάται από 120 ως και 260 εκατ. ευρώ. Βάσει των εξεταζόμενων σεναρίων, η εσωτερική απόδοσητων ιδίων κεφαλαίων εκτιμάται περί το 10% και το project IRR ανέρχεται σε 6-7%, ενώ αναμένονται οφέλη άνω των 325 εκατ. ευρώ σε όρους Ακαθάριστης Προστιθέμενης Αξίας, με το 30% αυτών να είναι άμεσα.