Δικλείδα ασφαλείας για τη συνέχιση της λειτουργίας της Hellenic Train, παρά τις δυσμενείς για τον σιδηρόδρομο εξελίξεις μέσα στο 2023 εξαιτίας του δυστυχήματος των Τεμπών και της κακοκαιρίας Daniel, αποτελεί η 15ετής σύμβαση των 50 εκατ. ευρώ ετησίως με το ελληνικό Δημόσιο για τις άγονες γραμμές. Αυτό προκύπτει από τις οικονομικές καταστάσεις της ιταλικών συμφερόντων σιδηροδρομικής εταιρείας για το έτος 2022, όπου γίνεται ειδική αναφορά στα δύο γεγονότα, καθώς και στην υπερβάλλουσα συνεισφορά κατά 15,027 εκατ. ευρώ των άγονων γραμμών στα έσοδα.
Παράλληλα, τονίζεται η δέσμευση του μετόχου, δηλαδή της Trenitalia, για πλήρη υποστήριξη προς την ελληνική θυγατρική της. Ειδικότερα, δε, γίνεται αναφορά στην «απεριόριστη δέσμευση να στηρίξει την εταιρεία στην ανταπόκριση όλων των χρηματοοικονομικών της υποχρεώσεων, μαζί με το συμβατικό πλαίσιο της σύμβασης ΥΔΥ μεταξύ την εταιρείας και του ελληνικού Δημοσίου». Αυτό δίνει εμμέσως και μία κατεύθυνση γύρω από τους προβληματισμούς που έχουν και δημοσίως διατυπωθεί για το μέλλον των Ιταλών στις ελληνικές ράγες.
Χωρίς αβεβαιότητες το επόμενο 12μηνο
Σημειώνεται, μάλιστα, ότι όπως διαπιστώνει η διοίκηση «δεν υφίστανται οικονομικοί, διαχειριστικοί ή άλλοι δείκτες που θα μπορούσαν να υποδηλώσουν αδυναμία ή ουσιώδη αβεβαιότητα ως προς την ικανότητα της εταιρείας να ανταποκριθεί στις υποχρεώσεις της στο άμεσο μέλλον και, ιδιαίτερα, τους επόμενους 12 μήνες». Διαπίστωση που εδράζεται σε ορισμένες εκτιμήσεις και παραδοχές, όπως αυτές παρουσιάζονται στις οικονομικές καταστάσεις της Hellenic Train.
Ως προς το δυστύχημα των Τεμπών, η εταιρεία συμπεραίνει, βάσει των στοιχείων που μέχρι στιγμής έχει στη διάθεσή της, καθώς οι έρευνες των αρχών βρίσκονται σε εξέλιξη, ότι «το ατύχημα οφείλεται σε αίτια που δεν σχετίζονται με την ευθύνη του προσωπικού και της διοίκησης της εταιρείας». Παρότι μένει να προσδιοριστεί το κόστος των αποζημιώσεων των θυμάτων και των τραυματιών, καθώς και των υλικών ζημιών, θεωρείται πως η κρατική αποζημίωση για τις άγονες γραμμές, σε συνδυασμό με τις υφιστάμενες ασφαλιστικές καλύψεις, δεν θα έχουν σημαντική επίπτωση στα ίδια κεφάλαια της εταιρείας, που στο τέλος του 2022 ανέρχονταν σε 20,57 εκατ. ευρώ.
Παράθυρο για αναζήτηση αποζημιώσεων
Οι μεγάλες καταστροφές που προκάλεσε η κακοκαιρία Daniel στη Θεσσαλία χώρισαν στα δύο το σιδηροδρομικό δίκτυο της χώρας. Περί τα 50 χλμ. δικτύου το βασικού άξονα Αθήνας – Θεσσαλονίκης, η κίνηση στον οποίο αντιστοιχεί και στο μεγαλύτερο μέρος των εσόδων της εταιρείας, έχουν βγει εκτός κυκλοφορίας από τις αρχές Σεπτεμβρίου.
Η σταδιακή επανεκκίνηση αναμένεται στα μέσα Δεκεμβρίου, αλλά με χαμηλότερες ταχύτητες και χωρίς τα συστήματα τηλεδιοίκησης για τα οποία έχει γίνει τόσος λόγος τους τελευταίους μήνες. Τα ακραία φαινόμενα κατέστρεψαν και όποια πρόοδο είχε συντελεστεί με την ολοκλήρωση της επίμαχης σύμβασης 717. Το κόστος των ζημιών στο σιδηροδρομικό δίκτυο έχει εκτιμηθεί στα 185 εκατ. ευρώ και η πλήρης αποκατάσταση δεν αναμένεται παρά σε 18-24 μήνες.
Οι παραπάνω ζημιές έχουν ως επακόλουθο τη μη πραγματοποίηση δρομολογίων από τη Hellenic Train. Υπενθυμίζεται ότι και μετά το δυστύχημα των Τεμπών το σιδηροδρομικό δίκτυο αδρανοποιήθηκε για διάστημα τριών εβδομάδων. Η σχετική αναφορά, όμως, στις οικονομικές καταστάσεις αφήνει ανοιχτό το ενδεχόμενο της διεκδίκησης αποζημιώσεων από την ιδιωτική εταιρεία για τις απώλειες λόγω αδυναμίας εκτέλεσης δρομολογίων.
«Λαμβάνοντας υπόψιν την πλήρη υποστήριξη του μέτοχου, Trenitalia S.p.A., και το γεγονός ότι το μεγαλύτερο μέρος του κύκλου εργασιών της εταιρείας εντάσσεται στο πλαίσιο της από 14.4.2022 σύμβασης ΥΔΥ κρίνεται ότι δεν συντρέχουν λόγοι που θα επηρεάσουν τη συνέχεια της λειτουργίας της εταιρείας», επισημαίνεται.
15 εκατ. παραπάνω από τις άγονες γραμμές
Η Hellenic Train βάσει της συμφωνίας που έχει με το ελληνικό Δημόσιο εκτελεί έναντι 50 εκατ. ευρώ ετησίως για 10+5 έτη τα δρομολόγια ανά την Ελλάδα που δεν παρουσιάζουν εμπορικό ενδιαφέρον, δηλαδή τις λεγόμενες άγονες γραμμές. Πάντως, όπως η διοίκηση της εταιρείας είπε και στους εργαζόμενους μετά την καταστροφή που συντελέστηκε στη Θεσσαλία, δεν έχει λάβει τη σχετική αποζημίωση πέρα από το 2021.
Για το 2022, λοιπόν, έχει εκκρεμή πληρωμή ΥΔΥ, ύψους 31 εκατ. ευρώ (με ΦΠΑ), για την οποία, μάλιστα, σημειώνεται ότι όταν εισπραχθεί από το Υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών θα αποπληρώσει νέο βραχυπρόθεσμο δάνειο, ύψους 25 εκατ. ευρώ, που ελήφθη μέσα στο έτος. Απαίτηση που θα αυξηθεί, όμως, διότι τα 31 εκατ. αντιστοιχούν στην τιμολόγηση του α’ εξαμήνου του 2022, πλέον δεδουλευμένης απαίτησης, ποσού 40 εκατ. ευρώ, σύμφωνα με τους υπολογισμούς της εταιρείας.
Αυτό όμως που έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον στα οικονομικά αποτελέσματα της εταιρείας, στην ανάλυση των εσόδων από ΥΔΥ, είναι ότι πέραν των «κλειδωμένων» 50 εκατ. ευρώ της σύμβασης με το Δημόσιο, υπάρχουν και επιπλέον 15,027 εκατ. ευρώ έσοδα από ΥΔΥ. Όπως εξηγείται στην έκθεση, πρόκειται για την πρόβλεψη του άρθρου 10.3 της σύμβασης, που προβλέπει ότι το επιβατικό τμήμα της Hellenic Train εξασφαλίζεται με ελάχιστο κέρδος 2 εκατ. ευρώ μέσω της συνεισφοράς ΥΔΥ.
Έτσι, καταγράφηκε για το 2022 από τη Hellenic Train υπερβάλλουσα συνεισφορά, ύψους 15,027 εκατ. ευρώ, προκειμένου να επιτευχθεί το ελάχιστο κέρδος. Σύμφωνα με τις οικονομικές καταστάσεις, η εταιρεία έχει καταθέσει σχετικές αναφορές με βάση την αξιολόγηση που έγινε σε συνεδρίαση της συμβατικής επιτροπής παρακολούθησης.