Μέτρα περιορισμού της διακίνησης ρωσικών διαμαντιών με ένα υπερσύγχρονο σύστημα εντοπισμού τους αποφάσισε χθες η Ομάδα των Επτά πλουσιότερων βιομηχανικών χωρών, θέτοντας στο στόχαστρο μια δραστηριότητα που εκτιμάται ότι αποφέρει έσοδα αρκετών δισεκατομμυρίων δολαρίων στη ρωσική οικονομία, ώστε να περιορίσει τη δυνατότητα χρηματοδότησης του πολέμου στην Ουκρανία.
Όπως ανακοινώθηκε από τους ηγέτες του G7 που συνεδριάζουν στη Χιροσίμα της Ιαπωνίας, «προκειμένου να μειωθούν τα έσοδα που αποκομίζει η Ρωσία από την εξαγωγή διαμαντιών, θα να συνεχίσουμε να συνεργαζόμαστε στενά για τον περιορισμό του εμπορίου και της χρήσης διαμαντιών που εξορύσσονται, υποβάλλονται σε επεξεργασία ή παράγονται στη Ρωσία και συνεργαστούμε με βασικούς εταίρους με στόχο την εξασφάλιση αποτελεσματικής εφαρμογή μελλοντικών συντονισμένων περιοριστικών μέτρων, μεταξύ άλλων μέσω τεχνολογιών ιχνηλάτησης».
Καθώς οι ισχυροί του κόσμου αναζητούν τρόπους περαιτέρω διεύρυνσης των κυρώσεων που επιβάλλονται στην Ρωσία για τον πόλεμο στην Ουκρανία, οι εξαγωγές διαμαντιών επανήλθαν το τελευταίο διάστημα στο προσκήνιο, με δεδομένο ότι η ρωσική παραγωγή των πολύτιμων λίθων είναι μεγαλύτερη από εκείνη της Μποτσουάνα και του Κονγκό συνολικά, δύο εκ των σημαντικότερων χωρών εξόρυξης διαμαντιών στον κόσμο.
Οι ρωσικές εξαγωγές των πολύτιμων λίθων έχουν μέχρι στιγμής εξαιρεθεί από τις δυτικές κυρώσεις, καθώς συνεισφέρουν περί το 30% των εσόδων της βιομηχανίας επεξεργασίας τους στο Βέλγιο, και πιο συγκεκριμένα στην Αμβέρσα, την παγκόσμια πρωτεύουσα των διαμαντιών. Σύμφωνα όμως με Ευρωπαίο αξιωματούχο που μίλησε προ ημερών στο Politico, οι χώρες του G7 έχουν κάνει σημαντική πρόοδο στην επεξεργασία ενός σχεδίου που θα απαγορεύσει την πώληση διαμαντιών ρωσικής προέλευσης, διεθνώς. Αρωγός στην προσπάθεια θα είναι η εταιρεία τεχνολογίας Spacecode, με έδρα την Ελβετία. Η εταιρεία αυτή έχει αναπτύξει μία συσκευή η οποία είναι σε θέση να ανιχνεύσει με ακρίβεια την περιοχή προέλευσης κάθε λίθου.
Εφόσον εγκριθεί το συγκεκριμένο σχέδιο, θα είναι σε θέση να ανατρέψει την τακτική αρκετών χωρών της Δύσης να εισάγουν διαμάντια ρωσικής προέλευσης, τα οποία ωστόσο έχουν γίνει αντικείμενο επεξεργασίας σε τρίτες χώρες -κυρίως στην Ινδία- παρακάμπτοντας έτσι τον δυσάρεστο συσχετισμό της έμμεσης χρηματοδότησης ενός αιματηρού πολέμου. Η Ινδία είναι εξάλλου μεταξύ των τρίτων χωρών που έχουν προσκληθεί να συμμετάσχουν στην υπό εξέλιξη διάσκεψη των G7, καθώς οι ισχυρές χώρες της Δύσης επιδιώκουν να αλλάξουν την στάση αρκετών εξ αυτών απέναντι στην Ρωσία. Σημειώνεται ότι η Ινδία προμηθεύει 9 στα 10 επεξεργασμένα διαμάντια που πωλούνται παγκοσμίως, με την βιομηχανία επεξεργασίας ακατέργαστων λίθων να αποτελεί την τρίτη μεγαλύτερο πηγή εσόδων για τη ινδική οικονομία, συνεισφέροντας περί τα 16 δισ δολάρια ετησίως.
Η Μεγάλη Βρετανία πάντως είναι η πρώτη χώρα που πρόκειται να προχωρήσει στην απαγόρευση των εισαγωγών ρωσικών διαμαντιών, ακόμη κι αν έχουν γίνει αντικείμενο επεξεργασίας σε τρίτη χώρα, όπως ανέφερε ο ίδιος ο πρωθυπουργός Ρίσι Σουνάκ, λίγο πριν την έναρξη της διάσκεψης των G7. Η βρετανική λίστα των απαγορεύσεων περιλαμβάνει συνολικά 1.500 προϊόντα, μεταξύ των οποίων μία σειρά από μέταλλα, όπως το αλουμίνιο, το νικέλιο και ο χαλκός.
Σημειώνεται ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση είχε μέχρι στιγμής εξαιρέσει τα διαμάντια από τις ρωσικές κυρώσεις, έχοντας απαγορεύσει μόνο τις ευρωπαϊκές εξαγωγές ακατέργαστων λίθων προς τη Ρωσία. Εκτιμάται ότι διαμάντια ρωσικής προέλευσης αξίας άνω του ενός δισ. ευρώ πέρασαν από τα βελγικά λιμάνια μόνο το 2020 σε συνέχεια της συμφωνίας συνεργασίας μεταξύ του κέντρου διαμαντιών της Αμβέρσας και της ρωσικής Alrosa η οποία επιβλέπει το 98% της παραγωγής και πώλησης διαμαντιών στην Ρωσία. Σύμφωνα με την ίδια συμφωνία, το 86% των ακατέργαστων διαμαντιών της Ρωσίας εισάγονται στην διεθνή αγορά μέσω του Βελγίου. Μετά την επιβολή κυρώσεων εκ μέρους των G7, η Ρωσία θα αναζητήσει δρόμους εκτός Ευρώπης για την εξαγωγή τον πολύτιμων λίθων της, κυρίως δε το Ντουμπάι κι ενδεχομένως το Τελ Αβίβ.