«Σε κανέναν δεν αξίζει περισσότερο αυτό το βραβείο». Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο απένειμε το Βραβείο Ζαχάροφ για την Ελευθερία της Σκέψης στον «θαρραλέο ουκρανικό λαό» που βρίσκεται αντιμέτωπος με τη ρωσική εισβολή.
«Αυτό το βραβείο είναι αφιερωμένο στους Ουκρανούς που μάχονται επί του πεδίου. Σε εκείνους που αναγκάστηκαν να φύγουν. Σε εκείνους που έχασαν συγγενείς και φίλους. Σε όλους εκείνους που αντιστέκονται και μάχονται για τα πιστεύω τους» είπε η πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Ρομπέρτα Μετσόλα, ανακοινώνοντας την απόφαση.
Ο ουκρανικός λαός που τιμάται με το βραβείο αυτό εκπροσωπείται «από τον πρόεδρο Βολοντίμιρ Ζελένσκι, τους αιρετούς του και την κοινωνία των πολιτών», πρόσθεσε.
«Ξέρω ότι ο θαρραλέος ουκρανικός λαός δεν θα υποκύψει, ούτε κι εμείς επίσης», συνέχισε η Μετσόλα υπογραμμίζοντας ότι οι Ουκρανοί διακινδυνεύουν τη ζωή τους «για να διαφυλάξουν τις αξίες στις οποίες πιστεύουμε όλοι μας: την ελευθερία, τη δημοκρατία, το κράτος δικαίου».
Η πρώτη επικεφαλής ευρωπαϊκού θεσμού που επισκέφθηκε την Ουκρανία μετά το ξέσπασμα του πολέμου, η Ρομπέρτα Μετσόλα εκτίμησε ότι «σε κανέναν δεν άξιζε περισσότερο αυτό το βραβείο».
Ο ίδιος ο Ζελένσκι χαιρέτισε την απόφαση και τον λαό της χώρας του που αγωνίζεται «για την ελευθερία και τη δημοκρατία». «Οι Ουκρανοί αποδεικνύουν τη δέσμευσή τους στις αξίες της ελευθερίας και της δημοκρατίας καθημερινά, στο πεδίο της μάχης εναντίον του τρομοκρατικού ρωσικού κράτους», έγραψε στο Twitter, σχολιάζοντας ότι η στήριξη της ΕΕ είναι «πολύ σημαντική για την Ουκρανία».
Καθώς το βραβείο αυτό φέρει το όνομα του Σοβιετικού αντιφρονούντα Αντρέι Ζαχάροφ, θεωρείται μια κίνηση υψηλού συμβολισμού η απονομή του στην Ουκρανία, σε αυτήν την κρίσιμη περίοδο, είπε ο Πορτογάλος ευρωβουλευτής και αντιπρόεδρος των Σοσιαλιστών και Δημοκρατών (S&D), Πέντρο Μάρκες.
«Ποιος άλλος πέραν του ουκρανικού λαού έδωσε τόσα στις δημοκρατικές αξίες στη σύγχρονη εποχή μας;» διερωτήθηκε ο Γάλλος Στεφάν Σεζουρνέ, ο πρόεδρος της πολιτικής ομάδας Renew Europe (κεντρώοι και φιλελεύθεροι).
Υποψήφιοι για το βραβείο φέτος ήταν επίσης ο ιδρυτής του WikiLeaks Τζούλιαν Ασάνζ και η Επιτροπή για την Αλήθεια της Κολομβίας, η οποία ερευνά τις παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων την εποχή του εμφυλίου πολέμου με τους αντάρτες των FARC.
Το Βραβείο Ζαχάροφ για την Ελευθερία της Σκέψης συνοδεύεται από χρηματικό έπαθλο 50.000 ευρώ.
Σε πολλές περιπτώσεις τα τελευταία χρόνια, ήταν προάγγελος των Νόμπελ Ειρήνης, όπως έγινε με την περίπτωση του Νέλσον Μαντέλα, της Πακιστανής ακτιβίστριας Μαλάλα Γιουσαφζάι, του Κογκολέζου γυναικολόγου Ντένις Μουκουέγκε και της Γιαζίντι ακτιβίστριας Νάντιας Μουράντ.
Το Βραβείο Ζαχάροφ 2022 θα απονεμηθεί επισήμως στις 14 Δεκεμβρίου, σε μια τελετή που θα φιλοξενηθεί στο ημικύκλιο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στο Στρασβούργο.