Ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν υπέγραψε σήμερα διάταγμα με το οποίο δίνεται η ρωσική υπηκοότητα στον πρώην συνεργάτη της Εθνικής Υπηρεσίας Ασφαλείας (NSA) των ΗΠΑ , Έντουαρντ Σνόουντεν, μετά από χρόνια παραμονής του Αμερικανού στη Ρωσία προσπαθώντας να διαφύγει από τις αμερικανικές Αρχές που τον κυνηγούν για την αποκάλυψη πληροφοριών σχετικά με τα προγράμματα παρακολούθησης της NSA.
Ο ηλικίας 39 ετών Σνόουντεν, διέφυγε από τις Ηνωμένες Πολιτείες και του δόθηκε άσυλο στη Ρωσία μετά τη διαρροή μυστικών αρχείων το 2013, τα οποία αποκάλυπταν τεράστιες εγχώριες και διεθνείς επιχειρήσεις παρακολούθησης που διενεργούσε η Υπηρεσία Εθνικής Ασφάλειας των ΗΠΑ, όπου εργάζονταν με σύμβαση.
Οι αμερικανικές αρχές απαιτούσαν επί χρόνια την έκδοση του Σνόουντεν στις Ηνωμένες Πολιτείες για να παραπεμφθεί στην δικαιοσύνη με την κατηγορία της κατασκοπείας. Εκτός από τον Σνοόυντεν , η ρωσική υπηκοότητα δόθηκε σε 71 ακόμη άτομα. Επίσης τρία άτομα έχασαν την ρωσική υπηκοότητα.
Ο Σνοόυντεν ζει στην Ρωσία από το 2013. Στις Ηνωμένες Πολιτείες ο Σνοόυντεν κατηγορείται για την αποκάλυψη διαβαθμισμένων πληροφοριών σχετικά με τα προγράμματα παρακολούθησης της NSA Αμερικανών και ξένων πολιτών. Ο Σνόουντεν φέρεται να απέκτησε πρόσβαση σε περίπου 1,7 εκατομμύρια απόρρητα έγγραφα, τα οποία παρέδωσε σε δημοσιογράφους. Η συλλογή των τηλεφωνικών δεδομένων κρίθηκε παράνομη το 2015. Αντιμετωπίζει ποινή κάθρειξης έως και 30 ετών.
Ο Ρώσος δικηγόρος του πληροφοριοδότη, Ανατόλι Κουτσερένα, από την πλευρά του διευκρίνισε ότι ο Σνόουντεν δεν θα επηρεαστεί από τη διαταγή επιστράτευσης για την εισβολή στην Ουκρανία, η οποία διατάχθηκε από τον Πούτιν την περασμένη εβδομάδα. «Δεν υπηρέτησε στον ρωσικό στρατό και ως εκ τούτου, σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία μας, δεν εμπίπτει σε αυτή την κατηγορία πολιτών που τώρα επιστρατεύονται», είπε στο πρακτορείο Ria Novosti.
Σύμφωνα με τον ίδιο, η σύντροφος του Σνόουντεν, Λίντσεϊ Μιλς, έχει επίσης κάνει αίτηση για να λάβει ρωσική υπηκοότητα και η κόρη τους την έχει ήδη, έχοντας γεννηθεί στη Ρωσία.
Το 2020, η Ρωσία παραχώρησε στον Σνόουντεν δικαιώματα μόνιμης διαμονής, ανοίγοντάς του το δρόμο για να αποκτήσει τη ρωσική υπηκοότητα. Εκείνο το έτος, ένα εφετείο των ΗΠΑ έκρινε ότι το πρόγραμμα που είχε αποκαλύψει ο Σνόουντεν ήταν παράνομο και ότι οι ηγέτες των μυστικών υπηρεσιών των ΗΠΑ που το υπερασπίστηκαν δημόσια δεν έλεγαν την αλήθεια.
Ο Πούτιν, πρώην στέλεχος των σοβιετικών μυστικών υπηρεσιών, είπε το 2017 ότι ο Σνόουντεν, ο οποίος διατηρεί χαμηλό προφίλ όσο ζει στη Ρωσία, έκανε λάθος που διέρρευσε μυστικά των ΗΠΑ, αλλά δεν ήταν προδότης.
Κατά την διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας του 2016, ο πρώην πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ είχε χαρακτηρίσει τον Σνόουντεν «κατάσκοπο» και είχε ζητήσει από τη Ρωσία την έκδοση του. Το 2016 ο Σνόουντεν είχε δηλώσει ότι είναι έτοιμος να επιστρέψει στις Ηνωμένες Πολιτείες υπό τον όρο «μια δίκαιης δίκης» ζητώντας από τον τότε πρόεδρο των ΗΠΑ Μπαράκ Ομπάμα να του απονεμηθεί χάρη.