Σε νέο υψηλό των τελευταίων 24 ετών βρέθηκε ο πληθωρισμός στην Τουρκία που ξεπέρασε το 80% τον Αύγουστο, συνεχίζοντας το ανοδικό ράλι που έχει ξεκινήσει την τελευταία πενταετία, καθώς η αδυναμία της λίρας και το παγκόσμιο κόστος ενέργειας και εμπορευμάτων συνέχισε να οδηγεί σε αύξηση των τιμών.
Αυτή η πολύ μεγάλη άνοδος των τιμών εξηγείται σε μεγάλο μέρος από την κατάρρευση της τουρκικής λίρας, η οποία έχει χάσει μέσα σε ένα χρόνο σχεδόν 55% της αξίας της έναντι του δολαρίου.
Αντίθετα από τις κλασικές οικονομικές θεωρίες, ο πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν εκτιμά ότι τα υψηλά επιτόκια ευνοούν τον πληθωρισμό. Όμως η ανορθόδοξη νομισματική πολιτική του έχει επιφέρει μια πτώση του εθνικού νομίσματος, πράγμα που τροφοδοτεί την άνοδο των τιμών. Έτσι η τουρκική κεντρική τράπεζα εξέπληξε για άλλη μια φορά τις αγορές στα μέσα Αυγούστου, μειώνοντας το κύριο επιτόκιό της από 14% σε 13% παρά τον καλπάζοντα πληθωρισμό.
«Το μεγαλύτερο πρόβλημα που αντιμετωπίζουμε αυτή τη στιγμή είναι το κόστος ζωής», παραδέχθηκε την περασμένη Τρίτη ο αρχηγός του τουρκικού κράτους, ο οποίος αρνείται ωστόσο να αλλάξει κατεύθυνση στην οικονομική πολιτική του εννιάμισι μήνες πριν από τις επόμενες προεδρικές εκλογές. Παρά τις δύο αυξήσεις του κατώτατου μισθού που έχουν γίνει από την 1η Ιανουαρίου, η άνοδος των τιμών είναι δύσκολο να αντιμετωπισθεί από ένα μέρος των Τούρκων.
Η αντιπολίτευση και πολλοί οικονομολόγοι κατηγορούν εξάλλου το Εθνικό Γραφείο Στατιστικής (Tüik) ότι υποτιμά τουλάχιστον κατά το ήμισι την έκταση του πληθωρισμού. Η Ομάδα Έρευνας για τον Πληθωρισμό (ENAG), που αποτελείται από ανεξάρτητους τούρκους οικονομολόγους, υποστήριξε έτσι σήμερα το πρωί ότι ο πληθωρισμός τον Αύγουστο έφθασε το 181,4% σε διάστημα έτους.
Οι τουρκικές επιχειρήσεις αντιμετωπίζουν χρέος άνω των 16 δισ. δολαρίων που λήγει στο τέλος του 2024. Με τις αποδόσεις του χρέους σε δολάρια κατά μέσο όρο σχεδόν στο 12% και την τουρκική λίρα να έχει υποχωρήσει δραματικά, η αναχρηματοδότηση αυτού του χρέους γίνεται ιδιαίτερα δύσκολη. Το νόμισμα έχει χάσει περισσότερο από το ένα τέταρτο της αξίας του έναντι του δολαρίου φέτος, επιβαρύνοντας τις εταιρείες που αντλούν τα περισσότερα έσοδά τους από την εσωτερική αγορά, ενώ έχουν να εξυπηρετήσουν χρέος σε δολάρια.
Η Τουρκία έχει δει φέτος μόνο μία έκδοση εταιρικών στις διεθνείς αγορές χρέους, αυτή της μονάδας εμφιάλωσης της Coca Cola Co., η οποία πούλησε ομόλογα τον Ιανουάριο. Αντίθετα, σύμφωνα με στοιχεία του Bloomberg, το 2021 είχαν υπάρξει 14 συμφωνίες για έκδοση ομολόγων.
Η αύξηση των τιμών στην Τουρκία ήταν διψήφια σχεδόν χωρίς διακοπή από τις αρχές του 2017, αλλά φέτος πλησίασε το υψηλότερο επίπεδο όλων των εποχών λόγω της εκτίναξης του κόστους της ενέργειας και άλλων βασικών εμπορευμάτων. Ενώ οι κεντρικές τράπεζες παγκοσμίως αντιμετωπίζουν τον πληθωρισμό με τη σύσφιξη της νομισματικής πολιτικής, η Τουρκία διατήρησε το επιτόκιο αναφοράς της αμετάβλητο φέτος.
Ο πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν πιστεύει -σε αντίθεση με την οικονομική επιστήμη- ότι τα υψηλότερα επιτόκια προκαλούν ταχύτερο πληθωρισμό. Η ετήσια αύξηση των τιμών έφθασε το 78,6% τον Ιούνιο και δυο μήνες αργότερα το κόστος ασφάλισης έναντι χρεοκοπίας του τουρκικού κράτους έφθασε στο υψηλότερο επίπεδο των τελευταίων σχεδόν δύο δεκαετιών.
Ακολουθήστε το Business Daily στο Google news 
