Με τον πληθωρισμό να φθάνει στο 79% και τη λίρα να είναι μεταξύ των νομισμάτων με τη χειρότερη πορεία από την αρχή του έτους έναντι του δολαρίου, αρκετές τουρκικές εταιρείες «βλέπουν» τα ομόλογά τους να διολισθαίνουν, διαμορφώνοντας ασφυκτικές πιστωτικές συνθήκες.
Όπως αναφέρει σε ανάλυσή του το Bloomberg, δύο ομόλογα της Turk Telecom, του δεύτερου μεγαλύτερου τηλεπικοινωνιακού ομίλου της χώρας, βρίσκονται σε πολύ χαμηλά επίπεδα, με την απόδοσή τους να βρίσκεται 10% πάνω από την αντίστοιχη απόδοση των κρατικών αμερικανικών ομολόγων. Τα δύο ομόλογα είναι αξίας ενός δισ. δολαρίων και λήγουν τον Ιούνιο του 2024 και τον Φεβρουάριο του 2025 αντίστοιχα.
Οι τουρκικές επιχειρήσεις αντιμετωπίζουν χρέος άνω των 16 δισ. δολαρίων που λήγει στο τέλος του 2024. Με τις αποδόσεις του χρέους σε δολάρια κατά μέσο όρο σχεδόν στο 12% και την τουρκική λίρα να έχει υποχωρήσει δραματικά, η αναχρηματοδότηση αυτού του χρέους γίνεται ιδιαίτερα δύσκολη. Το νόμισμα έχει χάσει περισσότερο από το ένα τέταρτο της αξίας του έναντι του δολαρίου φέτος, επιβαρύνοντας τις εταιρείες που αντλούν τα περισσότερα έσοδά τους από την εσωτερική αγορά, ενώ έχουν να εξυπηρετήσουν χρέος σε δολάρια.
Η Τουρκία έχει δει φέτος μόνο μία έκδοση εταιρικών στις διεθνείς αγορές χρέους, αυτή της μονάδας εμφιάλωσης της Coca Cola Co., η οποία πούλησε ομόλογα τον Ιανουάριο. Αντίθετα, σύμφωνα με στοιχεία του Bloomberg, το 2021 είχαν υπάρξει 14 συμφωνίες για έκδοση ομολόγων.
«Όσο η λίρα παραμένει σε τόσο χαμηλά επίπεδα, τόσο οι εταιρείες ανησυχούν για την έκθεσή τους σε συνάλλαγμα και τόσο τα ομόλογά τους θα δέχονται πιέσεις», σημειώνει ο Sergey Dergachev, διαχειριστής χαρτοφυλακίου και επικεφαλής εταιρικού χρέους αναδυόμενων αγορών στην Union Investment Privatfonds στη Φρανκφούρτη. Προσθέτει ότι «ένα μεγάλο μέρος του χρέους της Turk Telekom είναι σε δολάρια, επομένως υπάρχει κάποια πίεση και σε αυτό λόγω της υποτίμησης της λίρας».
Η Turk Telekom με έδρα την Άγκυρα, η οποία ανήκει στο κρατικό επενδυτικό ταμείο της χώρας, υποστήριξε ότι ο δείκτης μόχλευσής της είναι χαμηλός σε σχέση με τα παγκόσμια πρότυπα του κλάδου των τηλεπικοινωνιών και έχει τη δυνατότητα να ανταποκριθεί σε όλες τις οικονομικές και εμπορικές υποχρεώσεις της. «Η Turk Telekom έχει επί του παρόντος μια υγιή θέση όσον αφορά τη ρευστότητα», δήλωσε η εταιρεία. Σημείωσε ακόμη ότι «διαχειρίζεται τους χρηματοοικονομικούς κινδύνους της με μια προληπτική και προσεκτική προσέγγιση στο τρέχον κλίμα».
Δύο τραπεζικά ομόλογα μειωμένης εξασφάλισης που πωλήθηκαν από την Akbank TAS και την Turkiye Is Bankasi διαπραγματεύονται επίσης σε προβληματικά επίπεδα, όπως και το χρέος της εταιρείας παραγωγής σνακ Ulker Biskuvi Sanayi.
Η απόφαση της τουρκικής κυβέρνησης να απαγορεύσει τη χορήγηση δανείων από τουρκικές τράπεζες σε εταιρείες που κατέχουν συνάλλαγμα, με στόχο την επιβράδυνση της υποτίμησης της λίρας, μειώνει τη δυνατότητά τους να αντισταθμίσουν τις συναλλαγματικές τους θέσεις και αυξάνει τον κίνδυνο εταιρικού χρέους, σύμφωνα με τον Egor Fedorov, αναλυτή αναδυόμενων αγορών στην ING Bank.
Έκρηξη του κόστους
Η αύξηση των τιμών στην Τουρκία ήταν διψήφια σχεδόν χωρίς διακοπή από τις αρχές του 2017, αλλά φέτος πλησίασε το υψηλότερο επίπεδο όλων των εποχών λόγω της εκτίναξης του κόστους της ενέργειας και άλλων βασικών εμπορευμάτων. Ενώ οι κεντρικές τράπεζες παγκοσμίως αντιμετωπίζουν τον πληθωρισμό με τη σύσφιξη της νομισματικής πολιτικής, η Τουρκία διατήρησε το επιτόκιο αναφοράς της αμετάβλητο φέτος.
Ο πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν πιστεύει -σε αντίθεση με την οικονομική επιστήμη- ότι τα υψηλότερα επιτόκια προκαλούν ταχύτερο πληθωρισμό. Η ετήσια αύξηση των τιμών έφθασε το 78,6% τον Ιούνιο και ένα μήνα αργότερα το κόστος ασφάλισης έναντι χρεοκοπίας του τουρκικού κράτους έφθασε στο υψηλότερο επίπεδο των τελευταίων σχεδόν δύο δεκαετιών.
«Ο κίνδυνος προέρχεται από την πλευρά της κρατικής και τραπεζικής ρευστότητας σε συνάλλαγμα και την αυξανόμενη αντίληψη κινδύνου για το σύνολο της οικονομίας», δήλωσε η Magdalena Polan, επικεφαλής οικονομολόγος EM στην PGIM Fixed Income, σημειώνοντας ότι οι τουρκικές εταιρείες έχουν αρκετά για να καλύψουν τις βραχυπρόθεσμες ανάγκες σε συνάλλαγμα.
Η Fitch Ratings υποβάθμισε την περασμένη εβδομάδα τις μακροπρόθεσμες αξιολογήσεις χρέους σε ξένο νόμισμα 25 τουρκικών τραπεζών, επικαλούμενη «αβεβαιότητα πολιτικής και όλο και πιο παρεμβατικές πολιτικές», καθώς και τον πληθωρισμό. Και σαν να μην έφτανε αυτό, η Τουρκία θα έχει βουλευτικές και προεδρικές εκλογές τον Ιούνιο του 2023.
«Οι επενδυτές χρειάζονται περισσότερη σαφήνεια για το πώς θα εξελιχθεί η πολιτική κατάσταση στην Τουρκία», δήλωσε ο Dergachev της Union Investment Privatfonds και προσέθεσε ότι «αυτό είναι πολύ κρίσιμο για τους επενδυτές και κατά την άποψή μου, μόλις έχουμε περισσότερη ορατότητα εδώ, αυτό μπορεί να μειώσει και την αβεβαιότητα».