Οι νέοι έχουν πληγεί περισσότερο από τις οικονομικές επιπτώσεις της πανδημίας: ήταν οι πρώτοι που έχασαν τη δουλειά τους, είδαν μείωση του εισοδήματός τους και έδωσαν αγώνα για να βρουν δουλειά, όπως τονίζει σε δημοσίευμά του το Euronews. Το 2022 είναι το Ευρωπαϊκό Έτος Νεολαίας, και γι' αυτό θα δούμε, τι γίνεται αυτή τη χρονιά για να βρουν οι μειονεκτούντες νέοι, δουλειά και πρακτική άσκηση.
Το 2022 είναι το Ευρωπαϊκό Έτος Νεολαίας. Οι νέοι, ηλικίας 15-29 ετών, αποτελούν το ένα έκτο του πληθυσμού στην Ευρώπη. Δυσκολεύονται ιδιαίτερα να βρουν δουλειά. Αν και η νεανική ανεργία μειώνεται, οι νέοι εξακολουθούν να έχουν διπλάσιες πιθανότητες να είναι άνεργοι από τον υπόλοιπο πληθυσμό που είναι σε ηλικία εργασίας.
Ένας στους οκτώ νέους απέχει από κάθε διαδικασία απασχόλησης, εκπαίδευσης ή κατάρτισης. Αυτοί είναι γνωστοί ως ΕΑΕΚ (εκτός απασχόλησης, εκπαίδευσης ή κατάρτισης).
Προκειμένου να γεφυρωθεί το χάσμα και να μπουν οι νέοι στην εργασία, οι ενισχυμένες Εγγυήσεις για τη Νεολαία της ΕΕ διασφαλίζουν ότι όλοι οι νέοι κάτω των 30 ετών, που εγγράφονται, θα λάβουν προσφορά απασχόλησης, μαθητείας, εκπαίδευσης ή πρακτικής άσκησης εντός τεσσάρων μηνών, από την στιγμή που καθίστανται άνεργοι ή εξέρχονται από την εκπαίδευση.
Από την υιοθέτησή της το 2013, περισσότεροι από 3 εκατομμύρια νέοι έχουν δεχτεί μια προσφορά κάθε χρόνο, που σημαίνει ότι 36 εκατομμύρια άνθρωποι έχουν βοηθηθεί μέχρι στιγμής.
Ένας από τους τρόπους για να γίνει πραγματικότητα η Εγγύηση για τη Νεολαία, είναι να μπορέσουν οι νέοι να αποκτήσουν δεξιότητες και αυτοπεποίθηση, δουλεύοντας στο εξωτερικό. Μια νέα πρωτοβουλία με την ονομασία ALMA (από τα αρχικά των λέξεων Aim, Learn, Master, Achieve, δηλαδή στοχεύω, μαθαίνω, κατακτώ, επιτυγχάνω) θα προσφέρει ακριβώς αυτό σε όλη την Ε.Ε., αργότερα μέσα στη χρονιά.
Η Φανί Γκορέ ταξίδεψε στην Τσεχία για να μάθει πώς βοήθησε τους νέους η εργασία στο εξωτερικό. Κατευθυνόμαστε στο Μπρνο της Τσεχίας. Θα συναντήσουμε δύο νεαρές Τσέχες, που μόλις επέστρεψαν από μια δίμηνη εργασία στο εξωτερικό. Ήταν με την «Αποστολή Ιρλανδία»: ένα πρόγραμμα για άνεργους νέους κάτω των 30 ετών, που προέρχονται από μειονεκτικά περιβάλλοντα.
Η Τζούλι Μπαστόβα μεγάλωσε σε ανάδοχες οικογένειες, συχνά σε δύσκολες συνθήκες. Έκανε σπουδές κοινωνικής λειτουργού αλλά πήγε στο Δουβλίνο για να κάνει πρακτική στη γραφιστική, το πάθος της: «Μπόρεσα να εργαστώ χωρίς προηγούμενη εμπειρία σε αυτόν τον τομέα. Δεν θα μπορούσα να το κάνω αυτό εδώ. Έμαθα πολλά χάρη στο πρόγραμμα. Μπόρεσα να δω πώς είναι πραγματικά ένας χώρος εργασίας. Βοήθησα επίσης στην εικονογράφηση ενός παιδικού βιβλίου, οπότε μπορώ να δείξω κάτι συγκεκριμένο».
Το «Αποστολή Ιρλανδία» αποτελεί μέρος της ευρωπαϊκής πρωτοβουλίας TLN Mobility. Με συνολικό προϋπολογισμό περίπου 100 εκατομμυρίων ευρώ, εκ των οποίων το 70% προέρχεται από το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο, αυτό το πρόγραμμα έχει ήδη υποστηρίξει περίπου 7.000 μειονεκτούντες νέους για να βρουν εργασία. Αν και η Τζούλι επέστρεψε και δουλεύει ως κοινωνική λειτουργός, εξακολουθεί να έχει ως στόχο να γίνει γραφίστρια: «Συνεχίζω σε αυτή την κατεύθυνση, κάνω πρακτική άσκηση. Έχω παράλληλα κάποια επιπλέον δουλειά. Έμαθα να είμαι πολύ πιο αυτόνομη».
Την επόμενη μέρα, η Τζούλι μας προσκαλεί σε μια συνάντηση παρακολούθησης, με άλλους νέους που πήγαν στην Ιρλανδία. Ένας μέντορας ήταν παρών σε κάθε βήμα του έργου: στα μαθήματα αγγλικών, στην αναζήτηση πρακτικής άσκησης και στην παροχή υποστήριξης, κάτι που είναι απαραίτητο, σύμφωνα με την Tόμκε Τράβνιτσεκ, διευθύντρια του προγράμματος TLN Mobility στην Τσεχία: «Οι μειονεκτούντες νέοι, που δεν έχουν εμπειρία στο εξωτερικό, συχνά έχουν ελλιπή εκπαίδευση. Δεν θα έφευγαν σε πρόγραμμα Erasmus, γιατί φοβούνται πολύ. Και όταν βρεθούν στο εξωτερικό, τα κίνητρά τους αυξάνονται, ενισχύεται η αυτοεκτίμησή τους και αποκτούν επίσης εργασιακές εμπειρίες».
Η Ντενίσα Χονίγκοβα υποφέρει από κοινωνικό άγχος, το οποίο επηρεάζει πολύ τη ζωή της. Τη συναντούμε σε αυτό το καφέ, όπου εργάζεται, μετά την επιστροφή της από την Ιρλανδία. Λόγω του άγχους της, δεν τελείωσε το σχολείο και δυσκολευόταν να μείνει σε μια δουλειά: «Ήμουν κάπως χαμένη. Είχα την ελπίδα να αποκτήσω κάτι καλύτερο, να βελτιωθώ. Νομίζω ότι το να πάω σε μια άλλη χώρα, να ζήσω όλα αυτά τα πράγματα που βίωσα, να δουλέψω, να ζήσω και να μιλήσω με αγνώστους με βοήθησε πολύ».
Χάρη σε αυτή την εμπειρία, η Ντενίσα έχει βελτιώσει τις σχέσεις της με τους άλλους. Η πρακτική τη βοήθησε να συνειδητοποιήσει ότι θέλει να εργαστεί στην εναλλακτική μόδα: «Με έκανε να συνειδητοποιήσω ότι θέλω να έχω τη δική μου εταιρία ρούχων. Εργάζομαι για αυτό».
Το 2019, 1 στους 3 νέους πέρασε τουλάχιστον 2 εβδομάδες στο εξωτερικό για εργασία ή πρακτική εξάσκηση. Αυτή η τάση μπορεί να φέρει σε ακόμη πιο μειονεκτική θέση τους ευάλωτους νέους που έχουν λιγότερες ευκαιρίες. Με αφετηρία το TLN Mobility, το νέο ευρωπαϊκό πρόγραμμα ALMA στοχεύει να τους προσφέρει τις ίδιες ευκαιρίες. Στις Βρυξέλλες, το Ευρωπαϊκό Φόρουμ Νεολαίας λέει ότι πρέπει να υπάρχουν ορισμένες εγγυήσεις για την επιτυχία του ALMA. Η Μανόν Ντεσάιγ εξηγεί: «Το ALMA μπορεί να αποτελέσει εξαιρετική εμπειρία για τους νέους. Μπορεί να είναι ένα πραγματικό πλεονέκτημα, αλλά πρέπει να συνοδεύεται από τις εγγυήσεις ενός μισθού και της πρόσβασης στην κοινωνική ασφάλιση. Εάν αυτές δεν υπάρχουν, δεν θα έχει προστιθέμενη αξία για τους νέους».
Ο στόχος αυτών των μέτρων είναι να έχει κάθε νέος στην Ευρώπη μια ποιοτική θέση στην αγορά εργασίας.